نوروآناتومی بالینی؛ ماده سفید مغز و بطن های جانبی

White Matter Of The Cerebrum

The cerebral white matter is a compact mass of a vast number of nerve fibres and associated neuroglia. It lies deep to the cerebral cortex and forms the large volume of each cerebral hemisphere.

ماده سفید مغز

ماده سفید مغز توده‌ای فشرده از تعداد زیادی فیبر عصبی و نوروگلیاهای مرتبط است. این ماده در عمق قشر مغز قرار دارد و حجم زیادی از هر نیمکره مغزی را تشکیل می‌دهد.

Types of Fibres in the White Matter

The fibres of white matter connect the various parts of cerebral cortex with each other and to the other parts of the central nervous system. They are classified into following three types, on the basis of the types of connections they provide (Fig. 14.1):

انواع فیبرها در ماده سفید

فیبرهای ماده سفید، بخش‌های مختلف قشر مغز را به یکدیگر و به سایر بخش‌های سیستم عصبی مرکزی متصل می‌کنند. آن‌ها بر اساس نوع اتصالاتی که ارائه می‌دهند، به سه نوع زیر طبقه‌بندی می‌شوند (شکل ۱۴.۱):

FIG. 14.1 Frontal view of coronal section of the brain showing association, commissural, and projection fibres. (C = caudate nucleus, T = thalamus, L = lentiform nucleus.)

شکل 14.1 نمای جلویی از برش کرونال مغز که فیبرهای ارتباطی، ارتباطی و برآمدگی را نشان می‌دهد. (C = هسته دم‌دار، T = تالاموس، L = هسته عدسی شکل.)

1. Association fibres.

2. Commissural fibres.

3. Projection fibres.

۱. الیاف ارتباطی.

۲. الیاف رابط. 

۳. الیاف پروجکشن

Association fibres

The association fibres interconnect the different regions of the cerebral cortex in the same hemisphere (intrahemi-spheric fibres). These are of two types (Fig. 14.2):

فیبرهای ارتباطی

فیبرهای ارتباطی، نواحی مختلف قشر مغز را در یک نیمکره به هم متصل می‌کنند (فیبرهای درون نیمکره‌ای-کروی). این فیبرها دو نوع هستند (شکل 14.2):

FIG. 14.2 Bundles of short and long association fibres within the cerebral hemisphere.

شکل ۱۴.۲ دسته‌هایی از فیبرهای ارتباطی کوتاه و بلند در نیمکره مغزی.

• Short association fibres (arcuate or ‘U’ fibres) which interconnect the adjacent gyri by hooking around the sulcus, hence they are also called arcuate fibres.

• فیبرهای ارتباطی کوتاه (فیبرهای کمانی یا U شکل) که با قلاب شدن به دور شیار، شکنج‌های مجاور را به هم متصل می‌کنند، از این رو به آنها فیبرهای کمانی نیز گفته می‌شود.

• Long association fibres travel for long distances and interconnect the widely separated gyri, viz. gyri of different lobes. The long association fibres are grouped into bundles. The examples of bundles of long association fibres are as follows:

• فیبرهای ارتباطی بلند، مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند و شکنج‌های بسیار جدا از هم، یعنی شکنج‌های لوب‌های مختلف، را به هم متصل می‌کنند. فیبرهای ارتباطی بلند به صورت دسته‌هایی گروه‌بندی می‌شوند. نمونه‌هایی از دسته‌های فیبرهای ارتباطی بلند به شرح زیر است:

1. Uncinate fasciculus which connects the motor speech area and orbital cortex of frontal lobe with the cortex of temporal pole by hooking around the stem of lateral sulcus. It is narrow in the middle and fanned out at both ends.

۱. دسته‌ی چنگکی (uncinate fasciculus) که ناحیه‌ی حرکتی گفتار و قشر مداری لوب پیشانی را با قلاب شدن به دور ساقه‌ی شیار جانبی به قشر قطب گیجگاهی متصل می‌کند. این دسته در وسط باریک و در دو انتها بادبزنی شکل است.

2. Cingulum (also called limbic association bundle): It is thick bundle of fibres occupying the cingulate and parahippocampal gyri. It extends from the parater-minal gyrus to the uncus forming almost a circle like a girdle (cingulum = girdle) hence its name.

۲. سینگولوم (همچنین دسته‌ی ارتباطی لیمبیک نامیده می‌شود): دسته‌ای ضخیم از الیاف است که شکنج‌های سینگولیت و پاراهیپوکامپ را اشغال می‌کند. این دسته از شکنج پاراترمینال تا آنکوس امتداد دارد و تقریباً یک دایره مانند کمربند تشکیل می‌دهد (سینگولوم = کمربند) از این رو این نام را دارد.

3. Superior longitudinal bundle: It is the longest association bundle which connects the frontal lobe to the occipital and temporal lobes.

۳. دسته‌ی طولی فوقانی: این طولانی‌ترین دسته‌ی ارتباطی است که لوب پیشانی را به لوب‌های پس‌سری و گیجگاهی متصل می‌کند.

4. Inferior longitudinal bundle: It connects the visual association area of occipital lobe to the temporal lobe.

۴. دسته‌ی طولی تحتانی: ناحیه‌ی ارتباطی بینایی لوب پس‌سری را به لوب گیجگاهی متصل می‌کند.

5. Fronto-occipital bundle: It commences in the frontal pole, runs backwards to radiate into the occipital and temporal lobes. The fronto-occipital bundle pursues a similar course to that of superior longitudinal fasciculus. However, it lies deep to the superior longitudinal bundle and is separated from it by the fibres of the corona radiata.

۵. دسته پیشانی-پس‌سری: از قطب پیشانی شروع می‌شود، به سمت عقب امتداد می‌یابد تا به لوب‌های پس‌سری و گیجگاهی منتشر شود. دسته پیشانی-پس‌سری مسیری مشابه دسته طولی فوقانی را طی می‌کند. با این حال، در عمق دسته طولی فوقانی قرار دارد و توسط فیبرهای تاج شعاعی از آن جدا می‌شود.

Commissural fibres

The commissural fibres interconnect the identical/corresponding areas of the two cerebral hemispheres (interhemispheric fibres). The bundles of such fibres are termed commissures.

فیبرهای رابط

فیبرهای رابط، نواحی یکسان/متناظر دو نیمکره مغزی (فیبرهای بین نیمکره‌ای) را به هم متصل می‌کنند. دسته‌های چنین فیبرهایی رابط نامیده می‌شوند.

The important commissures of the brain are as follows:

1. Corpus callosum.

2. Anterior commissure.

3. Posterior commissure.

4. Hippocampal commissure (commissure of fornix).

5. Habenular commissure.

رابط‌های مهم مغز به شرح زیر هستند:

۱. جسم پینه‌ای.

۲. رابط قدامی.

۳. رابط خلفی.

۴. رابط هیپوکامپ (رابط فورنیکس).

۵. رابط هابنولار.

N.B. The commissural fibres are essential for interhemi-spheric transfer of information for bilateral responses and learning processes.

توجه: فیبرهای رابط برای انتقال بین نیمکره‌ای اطلاعات برای پاسخ‌های دو طرفه و فرآیندهای یادگیری ضروری هستند.

The primary visual area and hand region of primary somato-sensory area of cortex have no known commissural fibres.

ناحیه بینایی اولیه و ناحیه دست ناحیه حسی-پیکری اولیه قشر مغز هیچ فیبر رابط شناخته شده‌ای ندارند.

Corpus callosum (Figs 14.3–14.5)

The corpus callosum is the largest commissure of the brain connecting the cerebral cortex of the two cerebral hemispheres. Since it connects the neocortex (neopallium) of the two sides, it attains enormous size in man. It is 10 cm long, nearly half of the anteroposterior length of the hemispheres, and consists of about 300 million fibres.

جسم پینه‌ای (شکل‌های ۱۴.۳-۱۴.۵)

جسم پینه‌ای بزرگترین رابط مغز است که قشر مغز دو نیمکره مغزی را به هم متصل می‌کند. از آنجایی که نئوکورتکس (نئوپالیوم) دو طرف را به هم متصل می‌کند، در انسان اندازه بسیار بزرگی دارد. طول آن ۱۰ سانتی‌متر است که تقریباً نیمی از طول قدامی-خلفی نیمکره‌ها را تشکیل می‌دهد و از حدود ۳۰۰ میلیون فیبر تشکیل شده است.

FIG. 14.3 Median sagittal section of the cerebrum showing shape and different parts of corpus callosum.

شکل ۱۴.۳ برش ساژیتال میانی مخ که شکل و بخش‌های مختلف جسم پینه‌ای را نشان می‌دهد.

The corpus callosum connects all the parts of neocortex of two hemispheres except for the lower and anterior parts of temporal lobes which are connected by the anterior commissure.

جسم پینه‌ای تمام بخش‌های نئوکورتکس دو نیمکره را به جز بخش‌های پایینی و قدامی لوب‌های گیجگاهی که توسط رابط قدامی به هم متصل هستند، به هم متصل می‌کند.

External features and relations of corpus callosum

• Corpus callosum forms a massive arched interhemispheric bridge in the floor of the median longitudinal cerebral fissure connecting the medial surfaces of the two cerebral hemispheres.

ویژگی‌های خارجی و روابط جسم پینه‌ای

• جسم پینه‌ای یک پل بین نیمکره‌ای قوسی شکل عظیم در کف شکاف طولی میانی مغز تشکیل می‌دهد که سطوح داخلی دو نیمکره مغزی را به هم متصل می‌کند.

• It forms massive, arched, interhemispheric bridge flooring the midline longitudinal fissure and roofing both the lateral ventricles.

• این پل بین نیمکره‌ای عظیم، قوسی شکل، کف شکاف طولی خط میانی و سقف هر دو بطن جانبی را تشکیل می‌دهد.

• It lies nearer the anterior end (4 cm behind the frontal pole) of the hemisphere than the posterior end (6 cm in front of the occipital pole).

• این پل به انتهای قدامی (۴ سانتی‌متر پشت قطب پیشانی) نیمکره نزدیک‌تر از انتهای خلفی (۶ سانتی‌متر جلوی قطب پس‌سری) آن قرار دارد.

• In sagittal section of cerebrum it is seen as C-shaped mass of white fibres on the medial surface of the hemisphere forming the roof of the lateral ventricle (Fig. 14.4).

• در برش ساژیتال مغز، به صورت توده‌ای C شکل از الیاف سفید روی سطح داخلی نیمکره دیده می‌شود که سقف بطن جانبی را تشکیل می‌دهد (شکل ۱۴.۴).

FIG. 14.4 Some of the relations of corpus callosum in the coronal section of the brain passing through the central parts of lateral ventricles parts.

شکل ۱۴.۴ برخی از اتصالات جسم پینه‌ای در بخش تاجی مغز که از قسمت‌های مرکزی بطن‌های جانبی عبور می‌کند.

FIG. 14.5 Horizontal section of the cerebrum (schematic) to show the course and components of the fibres of corpus callo-sum. Note that the fibres of corona radiata are cut at right angle to their course.

شکل 14.5 برش افقی از مغز (شماتیک) برای نشان دادن مسیر و اجزای فیبرهای جسم پینه‌ای. توجه داشته باشید که فیبرهای تاج شعاعی با زاویه قائمه نسبت به مسیرشان بریده شده‌اند.

• The concave inferior aspect of corpus callosum is attached with the convex superior aspect of the fornix by the septum pellucidum and its convex superior aspect is covered by a thin layer of grey matter, the indusium griseum, embedded in which are the fibre bundles of bilateral medial and lateral longitudinal striae.

• سطح مقعر تحتانی جسم پینه‌ای توسط دیواره شفاف به سطح محدب فوقانی فورنیکس متصل شده و سطح محدب فوقانی آن توسط یک لایه نازک از ماده خاکستری، ایندوسیوم گریزئوم، پوشانده شده است که در آن دسته‌های فیبری استریاهای طولی داخلی و جانبی دو طرفه قرار دارند.

• The anterior cerebral vessels often lie on the pia mater covering its superior aspect of corpus callosum.

• رگ‌های مغزی قدامی اغلب روی نرم‌شامه قرار دارند که سطح فوقانی جسم پینه‌ای آن را می‌پوشاند.

• The superior aspect of corpus callosum is covered on each side by cingulate gyrus from which it is separated by a callosal sulcus.

• سطح فوقانی جسم پینه‌ای در هر طرف توسط شکنج سینگولیت پوشیده شده است که توسط یک شیار پینه‌ای از آن جدا می‌شود.

Parts of the corpus callosum

The corpus callosum is divided from before backwards into four parts: (a) rostrum, (b) genu, (c) trunk/body, and (d) splenium (Fig. 14.3).

بخش‌های جسم پینه‌ای

جسم پینه‌ای از جلو به عقب به چهار قسمت تقسیم می‌شود: (الف) روستروم، (ب) زانو، (ج) تنه/بدنه، و (د) اسپلنیوم (شکل 14.3).

Genu: It is thick curved anterior extremity of corpus callosum which lies 4 cm behind the frontal pole. Genu forms the anterior boundary of the anterior horn of the lateral ventricle. The fibres of genu sweep (curve) forwards on either side into the anterior parts of the frontal lobes, forming a fork-like structure, the forceps minor.

زانو: انتهای قدامی ضخیم و خمیده جسم پینه‌ای است که 4 سانتی‌متر پشت قطب پیشانی قرار دارد. زانو مرز قدامی شاخ قدامی بطن جانبی را تشکیل می‌دهد. الیاف زانو از دو طرف به سمت جلو و به داخل بخش‌های قدامی لوب‌های پیشانی کشیده می‌شوند و ساختاری چنگال مانند به نام فورسپس مینور را تشکیل می‌دهند.

Rostrum: The genu extends downwards and backwards as a thin prolongation to join the lamina terminalis forming, rostrum of corpus callosum. The rostrum forms the floor of the anterior horn of lateral ventricle and its fibres extends inferiorly to connect the orbital surfaces of the two frontal lobes.

روستروم: زانو به صورت یک امتداد نازک به سمت پایین و عقب امتداد می‌یابد تا به لامینا ترمینالیس بپیوندد و روستروم جسم پینه‌ای را تشکیل دهد. روستروم کف شاخ قدامی بطن جانبی را تشکیل می‌دهد و فیبرهای آن به سمت پایین امتداد می‌یابند تا سطوح مداری دو لوب پیشانی را به هم متصل کنند.

Trunk: The trunk is main (middle) part of the corpus callosum between its thick anterior (genu) and posterior (splenium) extremities. Its fibres connect most of the frontal and anterior parts of the parietal lobes of the two cerebral hemispheres. The central part of the corpus callosum forms the roof of the central part of the lateral ventricle.

تنه: تنه، بخش اصلی (میانی) جسم پینه‌ای بین انتهای ضخیم قدامی (ژنو) و خلفی (اسپلنیوم) آن است. فیبرهای آن بیشتر قسمت‌های جلویی و قدامی لوب‌های جداری دو نیمکره مغزی را به هم متصل می‌کنند. قسمت مرکزی جسم پینه‌ای، سقف قسمت مرکزی بطن جانبی را تشکیل می‌دهد.

Splenium: The splenium is the massive posterior extremity of the corpus callosum, lying 6 cm in front of the occipital pole. It overhangs the thalamic pulvinars, pineal gland and tectum of the midbrain. The transverse fissure containing tela choroidea of third ventricle, posterior choroidal arteries and great cerebral vein of Galen is located inferior to the splenium.

اسپلنیوم: اسپلنیوم انتهای خلفی و بزرگ جسم پینه‌ای است که ۶ سانتی‌متر جلوتر از قطب پس‌سری قرار دارد. این جسم پینه‌ای بر روی پولوینارهای تالاموس، غده پینه‌آل و تکتوم مغز میانی قرار دارد. شکاف عرضی حاوی تلا مشیمیه بطن سوم، شریان‌های مشیمیه خلفی و ورید مغزی بزرگ گالن در پایین اسپلنیوم قرار دارد.

The fibres of the splenium connect the posterior parts of the parietal lobes, and temporal and occipital lobes of the two hemispheres. The fibres connecting the occipital lobes sweep backwards on either side above the calcarine sulcus forming a large fork-like structure, the forceps major (Fig. 14.5). The forceps major forms a swelling in the upper part of the medial wall of the posterior horn of lateral ventricle, the bulb of the posterior horn.

الیاف اسپلنیوم، قسمت‌های خلفی لوب‌های آهیانه و لوب‌های گیجگاهی و پس‌سری دو نیمکره را به هم متصل می‌کنند. الیافی که لوب‌های پس‌سری را به هم متصل می‌کنند، در دو طرف بالای شیار کالکارین به عقب حرکت می‌کنند و یک ساختار چنگال‌مانند بزرگ به نام فورسپس ماژور (شکل ۱۴.۵) تشکیل می‌دهند. فورسپس ماژور در قسمت بالایی دیواره داخلی شاخ خلفی بطن جانبی، یعنی پیاز شاخ خلفی، برآمدگی ایجاد می‌کند.

N.B. The tapetum is the thin lamina of white fibres (2 cm thick) which forms the roof and lateral wall of the posterior horn; and lateral wall of the inferior horn of the lateral ventricle.

توجه: تاپتوم، لایه نازکی از الیاف سفید (به ضخامت ۲ سانتی‌متر) است که سقف و دیواره جانبی شاخ خلفی و دیواره جانبی شاخ تحتانی بطن جانبی را تشکیل می‌دهد.

The tapetum is formed by those fibres of the trunk and splenium of corpus callosum which are not intersected by the fibres of corona radiata. In the coronal section, the tapetum looks whiter than the surrounding white matter because section passes parallel to the fibres of the tapetum.

تاپتوم توسط آن دسته از الیاف تنه و اسپلنیوم جسم پینه‌ای تشکیل می‌شود که توسط الیاف تاج شعاعی قطع نمی‌شوند. در مقطع تاجی، تاپتوم سفیدتر از ماده سفید اطراف به نظر می‌رسد زیرا این مقطع به موازات الیاف تاپتوم عبور می‌کند.

Functions of the corpus callosum

The corpus callosum is largely responsible for interhemi-spheric transfer of information which is essential for bilateral responses and in learning processes. However, its congenital absence or surgical division does not produce any change in personality or intelligence and patients remain completely unnoticed of any definite neurological disorder in day-to-day life. Only special tests of tactile and visual systems will reveal any abnormality.

وظایف جسم پینه‌ای

جسم پینه‌ای تا حد زیادی مسئول انتقال اطلاعات بین نیمکره‌ای است که برای پاسخ‌های دو طرفه و فرآیندهای یادگیری ضروری است. با این حال، فقدان مادرزادی یا تقسیم جراحی آن هیچ تغییری در شخصیت یا هوش ایجاد نمی‌کند و بیماران کاملاً از هرگونه اختلال عصبی مشخصی در زندگی روزمره بی‌خبر می‌مانند. فقط آزمایش‌های ویژه سیستم‌های لمسی و بینایی هرگونه ناهنجاری را نشان می‌دهند.

Clinical Correlation

Split-brain (Split-brain syndrome)

If the corpus callosum is congenitally absent or sectioned surgically each cerebral hemisphere becomes isolated and patient responds as if he/she has two separate brains, a condition called split-brain syndrome.

همبستگی بالینی

مغز شکافته (سندرم مغز شکافته)

اگر جسم پینه‌ای به طور مادرزادی وجود نداشته باشد یا با جراحی برش داده شود، هر نیمکره مغزی جدا می‌شود و بیمار طوری واکنش نشان می‌دهد که گویی دو مغز جداگانه دارد، وضعیتی که سندرم مغز شکافته نامیده می‌شود.

The severance of corpus callosum in young monkeys produces split-brain syndrome, viz. if they are trained to perform a task with one hand, they are unable to repeat the same act with the other hand.

قطع جسم پینه‌ای در میمون‌های جوان باعث سندرم مغز شکافته می‌شود، به این معنی که اگر آنها برای انجام کاری با یک دست آموزش ببینند، قادر به تکرار همان عمل با دست دیگر نیستند.

Lesions of anterior corpus callosum result in akinetic mutism and tactile anomia whereas lesions of posterior corpus callosum result in alexia without agraphia.

ضایعات جسم پینه‌ای قدامی منجر به لالی حرکتی و آنومی لمسی می‌شود، در حالی که ضایعات جسم پینه‌ای خلفی منجر به الکسی بدون آگرافی می‌شود.

N.B. The section of corpus callosum in past has been attempted surgically to prevent the spread of severe epileptic seizures from one hemisphere to the other.

توجه: برش جسم پینه‌ای در گذشته با جراحی برای جلوگیری از گسترش تشنج‌های شدید صرع از یک نیمکره به نیمکره دیگر انجام شده است.

Anterior commissure

The anterior commissure is a small round bundle of white fibres which crosses the midline in the upper part of the lamina terminalis, immediately in front of the anterior column of the fornix and the interventricular foramen.

رابط قدامی

رابط قدامی یک دسته کوچک و گرد از الیاف سفید است که از خط وسط در قسمت فوقانی لامینا ترمینالیس، بلافاصله در جلوی ستون قدامی فورنیکس و سوراخ بین بطنی عبور می‌کند.

Anterior commissure consists of two components (Fig. 14.6):

رابط قدامی از دو جزء تشکیل شده است (شکل 14.6):

FIG. 14.6 Anterior commissure. The large neocortical component is shown in green and the small paleocortical component in maroon.

شکل ۱۴.۶ رابط قدامی. جزء بزرگ نئوکورتیکال با رنگ سبز و جزء کوچک پالئوکورتیکال با رنگ خرمایی نشان داده شده است.

• A large posterior neocortical component, which interconnects the lower and anterior parts of the temporal lobes.

• یک جزء بزرگ نئوکورتیکال خلفی، که قسمت‌های پایینی و قدامی لوب‌های گیجگاهی را به هم متصل می‌کند.

• A smaller anterior paleocortical component, which interconnects the olfactory regions (olfactory bulbs, olfactory tubercles, etc.) of the two hemispheres.

• یک جزء پالئوکورتیکال قدامی کوچک‌تر، که نواحی بویایی (پیازهای بویایی، برآمدگی‌های بویایی و غیره) دو نیمکره را به هم متصل می‌کند.

Seen from below the full extent of anterior commissure has the shape of a cupid’s bow.

از پایین که به آن نگاه کنید، رابط قدامی به شکل کمان کوپید است.

Posterior commissure

The posterior commissure is a slender bundle of white fibres which crosses the midline through the inferior lamina of the stalk of pineal gland.

رابط خلفی

رابط خلفی یک دسته باریک از الیاف سفید است که از خط میانی از طریق لایه تحتانی ساقه غده پینه آل عبور می‌کند.

It interconnects the superior colliculi, pretectal and interstitial nuclei of two sides.

این رابط، هسته‌های کولیکولی فوقانی، پره‌تکتال و بینابینی دو طرف را به هم متصل می‌کند.

Habenular commissure

The habenular commissure is a slender bundle of white fibres which crosses the midline through the superior lamina of the stalk of pineal gland. It interconnects the habe-nular nuclei of the two sides.

رابطه هابنولار

رابطه هابنولار یک دسته باریک از الیاف سفید است که از خط میانی از طریق لایه فوقانی ساقه غده پینه آل عبور می‌کند. این رابط، هسته‌های هابنولار دو طرف را به هم متصل می‌کند.

Hippocampal commissure (commissure of fornix)

Hippocampal commissure interconnects the crura of fornix and thus the hippocampal formations of the two sides (Fig. 19.10).

رابطه هیپوکامپ (رابطه فورنیکس)

رابطه هیپوکامپ، ساقه‌های فورنیکس و در نتیجه تشکیلات هیپوکامپ دو طرف را به هم متصل می‌کند (شکل 19.10).

Projection fibres

The projection fibres connect the cerebral cortex to the subcortical centres (such as the corpus striatum, thalamus, brainstem) and spinal cord. These fibres are of two types:

فیبرهای پروجکشن

فیبرهای پروجکشن، قشر مغز را به مراکز زیرقشری (مانند جسم مخطط، تالاموس، ساقه مغز) و نخاع متصل می‌کنند. این فیبرها دو نوع هستند:

• Corticofugal fibres go away from the cortex (cortical efferents) to centres in the other parts of the CNS.

• Corticopetal fibres come to the cerebral cortex from the other centres in the CNS.

• فیبرهای قشری-گریز (کورتیکوفوگال) از قشر مغز (ارورانت‌های قشری) به مراکزی در سایر قسمت‌های سیستم عصبی مرکزی می‌روند.

• فیبرهای قشری-گریز (کورتیکوپتال) از سایر مراکز سیستم عصبی مرکزی به قشر مغز می‌آیند.

The projection fibres of neocortex constitute the corona radiata and internal capsule while those of allocortex (i.e. archicortex and paleocortex) constitute the fimbria and fornix.

فیبرهای پروجکشن نئوکورتکس، تاج شعاعی و کپسول داخلی را تشکیل می‌دهند، در حالی که فیبرهای آلوکورتکس (یعنی آرکیکورتکس و پالئوکورتکس) فیمبریا و فورنیکس را تشکیل می‌دهند.

The most important bundles of projection fibres are: internal capsule and fornix.

مهم‌ترین دسته‌های فیبرهای پروجکشن عبارتند از: کپسول داخلی و فورنیکس.

Internal capsule

The internal capsule is a compact bundle of projection fibres between the thalamus and caudate nucleus medially and the lentiform nucleus laterally.

کپسول داخلی

کپسول داخلی یک دسته فشرده از فیبرهای پروجکشن است که بین تالاموس و هسته دمی در قسمت میانی و هسته عدسی شکل در قسمت جانبی قرار دارد.

These fibres fan out rostrally to form the corona radiata and condense caudally to continue as the crus cerebri of the midbrain. The ascending (corticopetal/sensory) and descending (corticofugal/motor) fibres of internal capsule chiefly interconnect the cerebral cortex with the brainstem and spinal cord.

این فیبرها به صورت رو به جلو گسترش می‌یابند تا تاج شعاعی را تشکیل دهند و به صورت رو به پایین متراکم می‌شوند تا به عنوان ساقه مغزی مغز میانی ادامه یابند. فیبرهای صعودی (کورتیکوپتال/حسی) و نزولی (کورتیکوفوگال/حرکتی) کپسول داخلی عمدتاً قشر مغز را با ساقه مغز و نخاع متصل می‌کنند.

These fibres are mainly responsible for the sensory and motor innervation of the opposite half of the body.

این فیبرها عمدتاً مسئول عصب‌دهی حسی و حرکتی نیمه مقابل بدن هستند.

N.B. Because of high concentration of motor and sensory nerve fibres within the internal capsule, even a small lesion may produce a widespread paralytic effects and sensory loss in the opposite half of the body.

توجه: به دلیل تمرکز بالای فیبرهای عصبی حرکتی و حسی در کپسول داخلی، حتی یک ضایعه کوچک ممکن است اثرات فلج گسترده و از دست دادن حس در نیمه مقابل بدن ایجاد کند.

Shape and boundaries of the internal capsule

In a horizontal section of the cerebral hemisphere, the internal capsule appears as a V-shaped compact bundle of white fibres with its concavity directed laterally (Fig. 14.7):

شکل و مرزهای کپسول داخلی

در برش افقی نیمکره مغزی، کپسول داخلی به صورت یک دسته فشرده V شکل از فیبرهای سفید با تقعر آن به سمت طرفین ظاهر می‌شود (شکل 14.7):

FIG. 14.7 Location, shape, boundaries and parts of the internal capsule.

شکل ۱۴.۷ محل، شکل، مرزها و بخش‌های کپسول داخلی.

It is bounded medially by the caudate nucleus and thal-amus, and laterally by the lentiform nucleus.

از داخل توسط هسته دم‌دار و تالاموس و از خارج توسط هسته عدسی شکل محدود شده است.

Parts of the internal capsule

The internal capsule is divided into following five parts (Fig. 14.7)

بخش‌های کپسول داخلی

کپسول داخلی به پنج بخش زیر تقسیم می‌شود (شکل ۱۴.۷)

• Anterior limb, lies between the head of caudate nucleus medially and the anterior part of the lentiform nucleus laterally.

• Posterior limb, lies between the thalamus medially and the posterior part of the lentiform nucleus laterally.

• Genu, is the bend between the anterior and posterior limbs with concavity of the bend facing laterally.

• Retrolentiform part, lies behind the lentiform nucleus.

• Sublentiform part, lies below the lentiform nucleus.

• شاخه قدامی، بین سر هسته دم‌دار از داخل و قسمت قدامی هسته عدسی شکل از خارج قرار دارد.

• شاخه خلفی، بین تالاموس از داخل و قسمت خلفی هسته عدسی شکل از خارج قرار دارد.

• زانو، خمیدگی بین شاخه‌های قدامی و خلفی است که تقعر خمیدگی به سمت خارج است.

• بخش رترو لنتی فرم، پشت هسته عدسی شکل قرار دارد.

• بخش زیر لنتی فرم، زیر هسته عدسی شکل قرار دارد.

Constituent fibres of the internal capsule (Figs 14.8–14.10)

Motor fibres (Fig. 14.8)

• Corticopontine fibres originate from the cerebral cortex of all the lobes of the cerebral hemisphere and form the largest single group of projection fibres in the internal capsule (about 2/3rd of the total fibre component). They are named according to the lobe from which they arise, e.g. frontopontine, parietopontine, occipitopontine and temporopontine, arising from frontal, parietal, occipital and temporal lobes respectively.

فیبرهای تشکیل دهنده کپسول داخلی (شکل‌های ۱۴.۸-۱۴.۱۰)

فیبرهای حرکتی (شکل ۱۴.۸)

• فیبرهای کورتیکوپونتین از قشر مغز تمام لوب‌های نیمکره مغزی منشأ می‌گیرند و بزرگترین گروه فیبرهای برآمدگی را در کپسول داخلی تشکیل می‌دهند (حدود ۲/۳ از کل جزء فیبر). آنها بر اساس لوبی که از آن منشأ می‌گیرند نامگذاری می‌شوند، به عنوان مثال فرونتوپونتین، پاریتوپونتین، اکسیپیتوپونتین و تمپوروپونتین که به ترتیب از لوب‌های فرونتال، پاریتال، اکسیپیتال و تمپورال منشأ می‌گیرند.

FIG. 14.8 The disposition of motor fibres passing through the internal capsule.

شکل ۱۴.۸ نحوه قرارگیری فیبرهای حرکتی که از کپسول داخلی عبور می‌کنند.

The frontopontine fibres are most numerous and pass through the anterior limb, genu, and posterior limb. The parietopontine and occipitopontine fibres pass through the retrolentiform part. The temporopontine fibrespass through the sublentiform part (Fig. 14.10).

فیبرهای پیشانی-پل مغزی بیشترین تعداد را دارند و از اندام قدامی، زانو و اندام خلفی عبور می‌کنند. فیبرهای جداری-پل مغزی و پس‌سری-پل مغزی از قسمت خلفی-پل مغزی عبور می‌کنند. فیبرهای تمپوروپونتین از قسمت زیرپل مغزی عبور می‌کنند (شکل ۱۴.۱۰).

The corticopontine fibres relay (synapse) in the ipsilat-eral pontine nuclei. The fibres arising from pontine nuclei cross the midline to relay in the cortex of the opposite cerebellar hemisphere, thus forming the cortico-ponto-cerebellar pathway. The corticoponto-cerebellar pathway is most recent in development and best developed in man.

فیبرهای کورتیکوپونتین در هسته‌های پونتین همان طرف-پل مغزی، سیناپس ایجاد می‌کنند. فیبرهای ناشی از هسته‌های پونتین از خط وسط عبور می‌کنند تا در قشر نیمکره مخچه مقابل، سیگنال ارسال کنند و بدین ترتیب مسیر کورتیکوپونتو-مخچه را تشکیل می‌دهند. مسیر کورتیکوپونتو-مخچه جدیدترین مسیر تکاملی است و در انسان به بهترین شکل تکامل یافته است.

• Pyramidal fibres arise in the cerebral cortex and relay in the lower motor neurons within the brainstem and spinal cord.

• فیبرهای هرمی در قشر مغز ایجاد می‌شوند و در نورون‌های حرکتی تحتانی در ساقه مغز و نخاع رله می‌شوند.

The pyramidal fibres are of two types:

فیبرهای هرمی دو نوع هستند:

– Corticonuclear fibres synapse with the contralateral motor nuclei of the cranial nerves which innervate the head and neck muscles. The corticonuclear fibres occupy the genu of the internal capsule.

– فیبرهای قشری-هسته‌ای با هسته‌های حرکتی طرف مقابل اعصاب جمجمه‌ای که عضلات سر و گردن را عصب‌دهی می‌کنند، سیناپس می‌کنند. فیبرهای قشری-هسته‌ای در قسمت خلفی کپسول داخلی قرار دارند.

– Corticospinal fibres synapse with the anterior horn cells of the opposite half of the spinal cord, which innervate the muscles of the upper limb, trunk and lower limb. The corticospinal fibres form several discrete bundles in the anterior two-third of the posterior limb. The fibres for the upper limb are most anterior, followed in that order, by the fibres for the trunk and the lower limb.

– فیبرهای قشری-نخاعی با سلول‌های شاخ قدامی نیمه مقابل نخاع که عضلات اندام فوقانی، تنه و اندام تحتانی را عصب‌دهی می‌کنند، سیناپس می‌کنند. فیبرهای قشری-نخاعی چندین دسته مجزا را در دو سوم قدامی اندام خلفی تشکیل می‌دهند. فیبرهای اندام فوقانی قدامی‌ترین قسمت هستند و به همین ترتیب، فیبرهای تنه و اندام تحتانی قرار دارند.

• Extrapyramidal fibres arise in the cerebral cortex and relay into the subcortical grey matter belonging to the extrapyramidal system, viz. red nucleus, corpus stria-tum, substantia nigra, etc. They are named according to their destinations, viz. corticorubral, corticostriate, cor-ticonigral, etc. respectively. Most of the extrapyramidal fibres occupy the position near the corticospinal fibres in the internal capsule, and are therefore affected in the lesions of the posterior limb.

• فیبرهای اکستراپیرامیدال در قشر مغز ایجاد می‌شوند و به ماده خاکستری زیرقشری متعلق به سیستم اکستراپیرامیدال، یعنی هسته قرمز، جسم مخطط، جسم سیاه و غیره، رله می‌شوند. آنها بر اساس مقصدشان، به ترتیب، کورتیکوروبرال، کورتیکوستریات، کورتیکونیگرال و غیره نامگذاری می‌شوند. بیشتر فیبرهای اکستراپیرامیدال در نزدیکی فیبرهای قشری نخاعی در کپسول داخلی قرار دارند و بنابراین در ضایعات اندام خلفی تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

Sensory fibres (Fig. 14.9A,B)

Sensory fibres are mostly thalamocortical fibres, which radiate from thalamus in different directions to reach the widespread areas of the cerebral cortex and constitute most of thalamic radiation. Most of the thalamocortical fibres, are the tertiary (3rd order) sensory neurons of various sensory pathways conveying somesthetic sensations to the cerebral cortex. The other fibres contributing the formation of thalamic radiation are corticothalamic fibres.

فیبرهای حسی (شکل 14.9A، B)

فیبرهای حسی عمدتاً فیبرهای تالاموکورتیکال هستند که از تالاموس در جهات مختلف ساطع می‌شوند تا به نواحی گسترده قشر مغز برسند و بیشتر تشعشعات تالاموس را تشکیل می‌دهند. بیشتر فیبرهای تالاموکورتیکال، نورون‌های حسی درجه سه (رده سوم) مسیرهای حسی مختلف هستند که احساسات زیبایی را به قشر مغز منتقل می‌کنند. فیبرهای دیگری که در تشکیل تشعشع تالاموس نقش دارند، فیبرهای قشری-تالاموسی هستند.

FIG. 14.9 (A) Direction of fibres of different groups of thalamic radiation. (B) Location of different groups of thalamic radiation in different parts of the internal capsule.

شکل 14.9 (الف) جهت فیبرهای گروه‌های مختلف تابش تالاموس. (ب) محل گروه‌های مختلف تابش تالاموس در قسمت‌های مختلف کپسول داخلی.

FIG. 14.10 Fibres passing through the sublentiform part of the internal capsule. (MGB = medial geniculate bdy.)

شکل ۱۴.۱۰ فیبرهایی که از قسمت زیر عدسی کپسول داخلی عبور می‌کنند. (MGB = عضله زانویی داخلی bdy.)

According to the direction of these fibres the thalamic radiation is divided into following subgroups:

بر اساس جهت این فیبرها، تابش تالاموس به زیرگروه‌های زیر تقسیم می‌شود:

• Anterior thalamic radiation: the fibres of anterior thal-amic radiation are directed anteriorly and connects the anterior and dorsomedial nuclei of thalamus to frontal lobe cortex.

• تابش تالاموس قدامی: فیبرهای تابش تالاموس قدامی به سمت جلو هدایت می‌شوند و هسته‌های قدامی و پشتی میانی تالاموس را به قشر لوب پیشانی متصل می‌کنند.

• Superior thalamic radiation is directed superiorly. Its fibres pass through anterior limb of internal capsule and connect the ventral tier of thalamic nuclei with the sensory cortex of the frontal and parietal lobes.

• تابش تالاموس فوقانی به سمت بالا هدایت می‌شود. فیبرهای آن از طریق اندام قدامی کپسول داخلی عبور می‌کنند و لایه شکمی هسته‌های تالاموس را با قشر حسی لوب‌های پیشانی و آهیانه متصل می‌کنند.

• Posterior thalamic radiation is directed posteriorly. The fibres of posterior thalamic radiation pass through the retrolentiform part of internal capsule and connect the lateral geniculate body to the primary visual cortex of the occipital lobe forming optic radiation (geniculocal-carine tract) (seeFig. 14.11).

• تابش تالاموس خلفی به سمت عقب هدایت می‌شود. فیبرهای تابش تالاموس خلفی از طریق قسمت خلفی کپسول داخلی عبور می‌کنند و جسم زانویی جانبی را به قشر بینایی اولیه لوب پس‌سری متصل می‌کنند و تابش نوری (مجرای ژنیکولوکال-کارین) را تشکیل می‌دهند (شکل 14.11 را ببینید).

FIG. 14.11 Main parts of the internal capsule and fibres/tracts passing through them.

شکل ۱۴.۱۱ قسمت‌های اصلی کپسول داخلی و فیبرها/مسیرهای عبوری از آنها.

• Inferior thalamic radiation is directed inferiorly. Its fibres pass through sublentiform part of internal capsule and most of them connect the medial geniculate body with the primary auditory area of the temporal lobe forming auditory radiation (Fig. 14.11).

• تابش تالاموس تحتانی به سمت پایین هدایت می‌شود. فیبرهای آن از قسمت زیر عدسی کپسول داخلی عبور می‌کنند و بیشتر آنها جسم زانویی داخلی را به ناحیه شنوایی اولیه لوب گیجگاهی متصل می‌کنند و تابش شنوایی را تشکیل می‌دهند (شکل ۱۴.۱۱).

The constituent motor and sensory fibres in different parts of the internal capsule are summarized in Table 14.1 and shown in Figure 14.11.

فیبرهای حرکتی و حسی تشکیل دهنده در قسمت‌های مختلف کپسول داخلی در جدول ۱۴.۱ خلاصه شده و در شکل ۱۴.۱۱ نشان داده شده است.

Table 14.1

Constituent motor and sensory fibres in different parts of the internal capsule

جدول ۱۴.۱

فیبرهای حرکتی و حسی تشکیل دهنده در قسمت‌های مختلف کپسول داخلی

Arterial supply of the internal capsule (Fig. 14.12)

The arterial supply of the internal capsule is of great clinical significance, due to high incidence of vascular lesions of internal capsule (called capsular lesions).

خونرسانی شریانی کپسول داخلی (شکل 14.12)

خونرسانی شریانی کپسول داخلی به دلیل شیوع بالای ضایعات عروقی کپسول داخلی (که ضایعات کپسولی نامیده می‌شوند) از اهمیت بالینی بالایی برخوردار است.

FIG. 14.12 Arteries supplying the internal capsule.

شکل ۱۴.۱۲ شریان‌هایی که کپسول داخلی را تغذیه می‌کنند.

Various arteries supplying the internal capsule are:

شریان‌های مختلفی که کپسول داخلی را تغذیه می‌کنند عبارتند از:

• Medial and lateral striate branches of the middle cerebral artery. One of the lateral striate branches is larger and more frequently ruptured. It is often termed Charcot’s artery of cerebral haemorrhage. It enters through the anterior perforated substance and supplies the posterior limb of the internal capsule.

• شاخه‌های مخطط داخلی و خارجی شریان مغزی میانی. یکی از شاخه‌های مخطط جانبی بزرگتر است و بیشتر پاره می‌شود. این شریان اغلب شریان شارکو خونریزی مغزی نامیده می‌شود. این شریان از طریق ماده سوراخ‌دار قدامی وارد می‌شود و اندام خلفی کپسول داخلی را تغذیه می‌کند.

• Striate branches of anterior cerebral artery. One of these branches is larger and takes a recurrent course. It is termed recurrent artery of Huebner. It arises just proximal to the anterior communicating artery, runs superior to the optic chiasma and penetrates the anterior perforated substance to supply the genu and anterior limb of the internal capsule.

• شاخه‌های مخطط شریان مغزی قدامی. یکی از این شاخه‌ها بزرگتر است و مسیر برگشتی دارد. این شریان، شریان برگشتی هیوبنر نامیده می‌شود. این شریان درست از پروگزیمال شریان رابط قدامی شروع می‌شود، از بالای کیاسمای بینایی عبور می‌کند و به ماده سوراخ‌دار قدامی نفوذ می‌کند تا اندام خلفی و ژنی کپسول داخلی را تغذیه کند.

• Central branches of the anterior choroidal artery supply the sublentiform part.

• شاخه‌های مرکزی شریان مشیمیه قدامی، بخش زیر عدسی شکل را خونرسانی می‌کنند.

• Some direct branches from the internal carotid artery supply the genu.

• برخی شاخه‌های مستقیم از شریان کاروتید داخلی، بخش زانویی را خونرسانی می‌کنند.

• Central branches of the posterior communicating artery.

• شاخه‌های مرکزی شریان رابط خلفی.

• Posterolateral central branches of the posterior cerebral artery supply the retrolentiform and sublentiform parts of the internal capsule.

• شاخه‌های مرکزی خلفی-جانبی شریان مغزی خلفی، بخش‌های رترو-لنتی‌فرم و زیر عدسی شکل کپسول داخلی را خونرسانی می‌کنند.

Clinical Correlation

• Damage to the internal capsule, due to haemorrhage or infarction leads to loss of sensations and spastic paralysis of the opposite half of the body (contralateral hemiplegia).

همبستگی بالینی

• آسیب به کپسول داخلی، به دلیل خونریزی یا انفارکتوس، منجر به از دست دادن حس و فلج اسپاستیک نیمه مخالف بدن (همی‌پلژی طرف مقابل) می‌شود.

The haemorrhage commonly occurs due to rupture of artery of cerebral haemorrhage (also called Charcot’s artery of cerebral haemorrhage), which supplies the posterior limb of the internal capsule. The spastic paralysis of the opposite half of the body occurs due to the involvement of the pyramidal and extrapyramidal fibres for the upper limb, trunk and lower limb.

این خونریزی معمولاً به دلیل پارگی شریان خونریزی مغزی (که شریان شارکو خونریزی مغزی نیز نامیده می‌شود) رخ می‌دهد که اندام خلفی کپسول داخلی را تغذیه می‌کند. فلج اسپاستیک نیمه مخالف بدن به دلیل درگیری فیبرهای هرمی و خارج هرمی اندام فوقانی، تنه و اندام تحتانی رخ می‌دهد.

N.B. Rupture of Charcot’s artery of cerebral haemorrhage is the most common cause of the hemiplegia.

توجه: پارگی شریان شارکو خونریزی مغزی شایع‌ترین علت همی‌پلژی است.

• Involvement of recurrent artery of Huebner (due to thrombosis/rupture) results in paralysis of the face and upper limb on the opposite side (because of the involvement of corticonuclear fibres in genu and adjacent pyramidal fibres in the posterior limb for the upper limb).

• درگیری شریان راجعه هوبنر (به دلیل ترومبوز/پارگی) منجر به فلج صورت و اندام فوقانی در طرف مقابل می‌شود (به دلیل درگیری فیبرهای قشری-هسته‌ای در زانو و فیبرهای هرمی مجاور در اندام خلفی اندام فوقانی).

• Lesions of the posterior one-third of the posterior limb, and sublentiform and retrolentiform parts of the internal capsule lead to visual (hemianopia) and auditory (loss of hearing) defects. These lesions usually occur due to thrombosis of the anterior choroidal artery, a branch of internal carotid artery.

• ضایعات یک سوم خلفی اندام خلفی و قسمت‌های زیر عدسی و پشت عدسی کپسول داخلی منجر به نقص بینایی (همی‌آنوپی) و شنوایی (کاهش شنوایی) می‌شود. این ضایعات معمولاً به دلیل ترومبوز شریان مشیمیه قدامی، شاخه‌ای از شریان کاروتید داخلی، رخ می‌دهند.

Fornix

The fornix is described in detail on page 231.

فورنیکس

فورنیکس به طور مفصل در صفحه 231 توضیح داده شده است.

Lateral Ventricles

There are two lateral ventricles one in each cerebral hemisphere. Each lateral ventricle is a roughly C-shaped cavity situated within each cerebral hemisphere. The lateral ventricle wraps itself around the thalamus, the lentiform nucleus, and the caudate nucleus. It is lined with ependyma and filled with cerebrospinal fluid. It has a capacity of about 7–10 ml. The main parts of two ventricles are separated from each other by a septum extending between corpus callosum and fornix called septum pellucidum. The septum pellucidum is a thin vertical sheet of nervous tissue consisting of grey and white matter, and covered on either side by the ependyma.

بطن‌های جانبی

دو بطن جانبی وجود دارد که هر کدام در یک نیمکره مغزی قرار دارند. هر بطن جانبی، حفره‌ای تقریباً C شکل است که در هر نیمکره مغزی قرار دارد. بطن جانبی خود را به دور تالاموس، هسته عدسی شکل و هسته دمی می‌پیچد. این بطن با اپندیم پوشیده شده و با مایع مغزی نخاعی پر شده است. ظرفیت آن حدود 7 تا 10 میلی‌لیتر است. قسمت‌های اصلی دو بطن توسط یک دیواره بین جسم پینه‌ای و فورنیکس به نام سپتوم پلوسیدوم از یکدیگر جدا می‌شوند. سپتوم پلوسیدوم یک صفحه عمودی نازک از بافت عصبی است که از ماده خاکستری و سفید تشکیل شده و از دو طرف توسط اپندیم پوشیده شده است.

Each lateral ventricle communicates with the third ventricle through the interventricular foramen (of Monro). Most of the CSF in the CNS is produced by the choroid plexuses of two lateral ventricles.

هر بطن جانبی از طریق سوراخ بین بطنی (مونرو) با بطن سوم ارتباط برقرار می‌کند. بیشتر مایع مغزی نخاعی در سیستم عصبی مرکزی توسط شبکه‌های مشیمیه دو بطن جانبی تولید می‌شود.

The projection of ventricles on the surface of the brain is shown in Figure 14.13.

تصویر بطن‌ها روی سطح مغز در شکل ۱۴.۱۳ نشان داده شده است.

FIG. 14.13 Surface projection of ventricles on the left lateral aspect of the brain.

شکل ۱۴.۱۳ پروجکشن‌های سطحی بطن‌ها در سمت چپ مغز.

Parts of Lateral Ventricle (Fig. 14.14)

For descriptive purposes, each lateral ventricle is divided into four parts:

بخش‌های بطن جانبی (شکل ۱۴.۱۴)

برای اهداف توصیفی، هر بطن جانبی به چهار بخش تقسیم می‌شود:

FIG. 14.14 Ventricular system of the brain; lateral view. Note the different parts of the lateral ventricle.

شکل ۱۴.۱۴ سیستم بطنی مغز؛ نمای جانبی. به قسمت‌های مختلف بطن جانبی توجه کنید.

• Central part or body lies mostly within the parietal lobe and extends from interventricular foramen in front to the splenium of the corpus callosum behind.

• بخش مرکزی یا بدنه عمدتاً در داخل لوب جداری قرار دارد و از سوراخ بین بطنی در جلو تا اسپلنیوم جسم پینه‌ای در پشت امتداد دارد.

• Anterior horn is the anterior extension from the central part into the frontal lobe and, lies in front of interven-tricular foramen and behind the posterior surface of the genu of corpus callosum.

• شاخ قدامی امتداد قدامی از قسمت مرکزی به لوب پیشانی است و در جلوی سوراخ بین بطنی و پشت سطح خلفی زانوی جسم پینه‌ای قرار دارد.

• Posterior horn is the backward extension from the central part into the occipital lobe towards the occipital pole.

• شاخ خلفی امتداد خلفی از قسمت مرکزی به لوب پس‌سری به سمت قطب پس‌سری است.

• Inferior horn is considered as the direct continuation of the main ventricular cavity into the temporal lobe. The inferior horn is the largest of the three horns. It begins where the central part and posterior horn meet and curves round the pulvinar of thalamus into the temporal lobe to end about 2.5 cm behind the temporal pole.

• شاخ تحتانی به عنوان ادامه مستقیم حفره بطن اصلی به لوب گیجگاهی در نظر گرفته می‌شود. شاخ تحتانی بزرگترین شاخ از بین سه شاخ است. این شاخ از جایی شروع می‌شود که قسمت مرکزی و شاخ خلفی به هم می‌رسند و دور پولوینار تالاموس به داخل لوب گیجگاهی انحنا پیدا می‌کند و حدود ۲.۵ سانتی‌متر پشت قطب گیجگاهی به پایان می‌رسد.

N.B. The posterior horn is the most recent one in evolution scale amongst the three horns.

توجه: شاخ خلفی جدیدترین شاخ از نظر مقیاس تکامل در بین سه شاخ است.

Boundaries of the Different Parts of Lateral Ventricle

Central part or body

Central part or body is triangular in shape in coronal section with a medial wall, a roof, and a floor (Fig. 14.15).

مرزهای بخش‌های مختلف بطن جانبی

بخش یا بدنه مرکزی

بخش یا بدنه مرکزی در مقطع کرونال مثلثی شکل است و دارای یک دیواره داخلی، یک سقف و یک کف می‌باشد (شکل ۱۴.۱۵).

FIG. 14.15 Boundaries of the central part of the lateral ventricle.

شکل ۱۴.۱۵ مرزهای قسمت مرکزی بطن جانبی.

The roof is formed by the under surface of the body (trunk) of the corpus callosum.

سقف توسط سطح زیرین بدنه (تنه) جسم پینه‌ای تشکیل شده است.

The floor slopes downwards from lateral to the medial side and is formed in that order by:

کف از سمت جانبی به سمت داخلی به سمت پایین شیب دارد و به ترتیب زیر تشکیل می‌شود:

• Body of caudate nucleus.

• Stria terminalis and thalamostriate vein.

• Lateral part of the upper surface of the thalamus.

• Choroid plexus covering the medial part of the upper surface of the thalamus.

• Upper surface of the body of fornix.

• تنه هسته دمی.

• استریا ترمینالیس و ورید تالاموستریا.

• بخش جانبی سطح بالایی تالاموس.

• شبکه مشیمیه که بخش داخلی سطح بالایی تالاموس را می‌پوشاند.

• سطح بالایی تنه فورنیکس.

The medial wall is formed by the septum pellucidum.

دیواره داخلی توسط سپتوم پلوسیدوم تشکیل شده است.

Anterior (frontal) horn

Anterior horn is roughly triangular in coronal section, and presents roof, floor, anterior, medial and lateral walls (Fig. 14.16).

شاخ قدامی (فرونتال)

شاخ قدامی در مقطع کرونال تقریباً مثلثی شکل است و شامل سقف، کف، دیواره‌های قدامی، میانی و جانبی است (شکل 14.16).

FIG. 14.16 Coronal section of brain at the level of rostrum of corpus callosum, showing boundaries of anterior horn of the lateral ventricle.

شکل ۱۴.۱۶ برش تاجی مغز در سطح روستروم جسم پینه‌ای، که مرزهای شاخ قدامی بطن جانبی را نشان می‌دهد.

The roof is formed by the undersurface of the anterior part of the body of corpus callosum.

The narrow floor is formed by the upper surface of the rostrum of corpus callosum.

The anterior wall is formed by the genu of the corpus callosum.

The medial wall is formed by the septum pellucidum.

The lateral wall is formed by the bulging head of the caudate nucleus.

سقف توسط سطح زیرین قسمت قدامی جسم پینه‌ای تشکیل شده است.

کف باریک توسط سطح بالایی روستروم جسم پینه‌ای تشکیل شده است.

دیواره قدامی توسط زانوی جسم پینه‌ای تشکیل شده است.

دیواره داخلی توسط سپتوم پلوسیدوم تشکیل شده است.

دیواره جانبی توسط سر برآمده هسته دمی تشکیل شده است.

Posterior (occipital) horn

Posterior horn is quadrangular or diamond-shaped in coronal section and presents roof, lateral wall, floor, and medial wall (Fig. 14.17).

شاخ خلفی (پس سری)

شاخ خلفی در مقطع کرونال چهارگوش یا لوزی شکل است و شامل سقف، دیواره جانبی، کف و دیواره داخلی است (شکل 14.17).

FIG. 14.17 Boundaries of posterior horn of the lateral ventricle.

شکل ۱۴.۱۷ مرزهای شاخ خلفی بطن جانبی.

The roof, lateral wall, and floor are formed by a sheet of fibres (tapetum) from the splenium of the corpus callosum. The posteriorly sweeping fibres of the optic radiation remain separated from the cavity of the posterior horn by the tapetum.

سقف، دیواره جانبی و کف توسط یک صفحه از الیاف (tapetum) از اسپلنیوم جسم پینه‌ای تشکیل شده‌اند. الیاف خلفی تابش نوری توسط tapetum از حفره شاخ خلفی جدا می‌مانند.

The medial wall is invaginated by two ridges; the upper of these, the bulb of posterior horn is formed by the fibres of forceps major and the lower one, the calcar avis is produced by the anterior part of the calcarine sulcus.

دیواره داخلی توسط دو برآمدگی فرو رفته است؛ قسمت بالایی آنها، پیاز شاخ خلفی توسط الیاف فورسپس ماژور تشکیل شده و قسمت پایینی، بررسی‌های کالکار توسط قسمت قدامی شیار کالکارین تولید می‌شود.

Inferior (temporal) horn

The inferior horn is the largest and longest of the three horns. It begins where the central part and posterior horn meet. From here it curves ventrally downwards and forwards into the temporal lobe. The area where inferior horn and posterior horn diverge is called collateral trigone (Fig. 14.14). The inferior horn lies more or less parallel to the superior temporal sulcus and in coronal section appears as a transverse-slit presenting roof and floor (Fig. 14.18).

شاخ تحتانی (گیجگاهی)

شاخ تحتانی بزرگترین و بلندترین شاخ از بین سه شاخ است. از جایی که قسمت مرکزی و شاخ خلفی به هم می‌رسند شروع می‌شود. از اینجا به صورت شکمی به سمت پایین و جلو به داخل لوب گیجگاهی انحنا می‌یابد. ناحیه‌ای که شاخ تحتانی و شاخ خلفی از هم جدا می‌شوند، مثلث جانبی نامیده می‌شود (شکل 14.14). شاخ تحتانی کم و بیش موازی با شیار گیجگاهی فوقانی قرار دارد و در برش کرونال به صورت یک شکاف عرضی دیده می‌شود که سقف و کف را نشان می‌دهد (شکل 14.18).

FIG. 14.18 Boundaries of inferior horn of lateral ventricle as seen in coronal section of brain.

شکل ۱۴.۱۸ مرزهای شاخ تحتانی بطن جانبی همانطور که در برش کرونال مغز دیده می‌شود.

The lateral part of the roof is formed by tapetum of corpus callosum, and the medial part by the tail of caudate nucleus and stria terminalis.

بخش جانبی سقف توسط تاپتوم جسم پینه‌ای و بخش داخلی توسط دم هسته دم‌دار و استریا ترمینالیس تشکیل شده است.

The floor presents following features from lateral to medial side:

کف مغز از سمت جانبی به داخلی ویژگی‌های زیر را نشان می‌دهد:

• Collateral eminence, an elongated swelling in the lateral part of the floor, produced by the collateral sulcus, which is deep enough to produce this elevation.

• برجستگی جانبی، یک تورم کشیده در قسمت جانبی کف مغز، که توسط شیار جانبی ایجاد می‌شود و به اندازه کافی عمیق است تا این برجستگی را ایجاد کند.

• Hippocampus, an another longitudinal elevation lying parallel and medial to the collateral eminence.

• هیپوکامپ، یک برجستگی طولی دیگر که به موازات و در سمت داخلی برجستگی جانبی قرار دارد.

The fibres of hippocampus form a thin sheet of white matter called alveus that covers its ventricular surface. The fibres of alveus converge medially to form a ridge called fimbria (for detail seepage 232).

فیبرهای هیپوکامپ یک لایه نازک از ماده سفید به نام آلوئوس را تشکیل می‌دهند که سطح بطن آن را می‌پوشاند. فیبرهای آلوئوس به صورت داخلی همگرا می‌شوند تا یک برآمدگی به نام فیمبریا تشکیل دهند (برای جزئیات به صفحه ۲۳۲ مراجعه کنید).

• Choroid plexus: Most medially the floor is occupied by the choroid plexus that passes into the inferior horn through the choroid fissure lying between the fimbria below, and the stria terminalis and the tail of the caudate nucleus above.

• شبکه مشیمیه: کف آن در قسمت داخلی توسط شبکه مشیمیه اشغال شده است که از طریق شکاف مشیمیه که بین فیمبریا در پایین و استریا ترمینالیس و دم هسته دمی در بالا قرار دارد، به شاخ تحتانی وارد می‌شود.

Choroid plexus and choroid fissure

On the medial aspect of the cerebral hemisphere, along the C-shaped line between the diencephalon and hemisphere, the medial wall of the central part and inferior horn of the lateral ventricle is made up of only ependyma. The pia mater covering the ependyma along this C-shaped line is invagi-nated by the fringe-like tuft of blood vessels into the central part and inferior horn to form the choroid plexus of the lateral ventricle. The line of invagination of the choroid plexus into the lateral ventricle is called cho roid fissure.

شبکه کوروئید و شکاف کوروئید

در قسمت داخلی نیمکره مغزی، در امتداد خط C شکل بین دیانسفالون و نیمکره، دیواره داخلی قسمت مرکزی و شاخ تحتانی بطن جانبی فقط از اپاندیم تشکیل شده است. نرم‌شامه که اپاندیم را در امتداد این خط C شکل می‌پوشاند، توسط دسته‌ای از رگ‌های خونی حاشیه‌ای شکل به داخل قسمت مرکزی و شاخ تحتانی فرورفته می‌شود و شبکه کوروئید بطن جانبی را تشکیل می‌دهد. خط فرورفتگی شبکه کوروئید به داخل بطن جانبی، شکاف کوروئید نامیده می‌شود.

At the interventricular foramina, the choroid plexus of one lateral ventricle is continuous with its counterpart of the other side across the third ventricle.

در سوراخ‌های بین بطنی، شبکه کوروئید یک بطن جانبی با همتای خود در طرف دیگر در سراسر بطن سوم امتداد دارد.

The choroid plexus of lateral ventricle is derived from anterior choroidal artery, a branch of internal carotid artery and the posterior choroidal artery a branch of posterior cerebral artery.

شبکه مشیمیه بطن جانبی از شریان مشیمیه قدامی، شاخه‌ای از شریان کاروتید داخلی و شریان مشیمیه خلفی، شاخه‌ای از شریان مغزی خلفی، مشتق می‌شود.

Clinical Correlation

• The general form of the ventricular system of the brain can be visualised by:

همبستگی بالینی

• شکل کلی سیستم بطنی مغز را می‌توان با موارد زیر تجسم کرد:

(a) computerized axial tomography (CT scanning), and magnetic resonance imaging (MRI), and

(b) ventriculography, a radiological technique in which a small quantity of air or oxygen is introduced via a needle into the lateral ventricle through a burr hole in the skull (in children below two years of age, the needle is inserted through the lateral angle of the anterior fontanelle).

(الف) توموگرافی محوری کامپیوتری (سی‌تی‌اسکن) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و

(ب) ونتریکولوگرافی، یک تکنیک رادیولوژیکی که در آن مقدار کمی هوا یا اکسیژن از طریق یک سوزن به داخل بطن جانبی از طریق یک سوراخ ایجاد شده در جمجمه وارد می‌شود (در کودکان زیر دو سال، سوزن از طریق زاویه جانبی فونتانل قدامی وارد می‌شود).

• The outline of ventricles and cerebral gyri can be visualized by air encephalography (also called pneu-moencephalography) in which the air or oxygen is introduced into the subarachnoid space through lumbar puncture. The air readily replaces the CSF within the ventricles and subarachnoid space. The air or gas being less dense than the fluid or neural tissue, the ventricles and cerebral gyri are easily visualized.

• طرح کلی بطن‌ها و شکنج‌های مغزی را می‌توان با انسفالوگرافی هوایی (که پنوموانسفالوگرافی نیز نامیده می‌شود) مشاهده کرد که در آن هوا یا اکسیژن از طریق پونکسیون کمری به فضای زیر عنکبوتیه وارد می‌شود. هوا به راحتی جایگزین CSF در بطن‌ها و فضای زیر عنکبوتیه می‌شود. از آنجایی که هوا یا گاز چگالی کمتری نسبت به مایع یا بافت عصبی دارد، بطن‌ها و شکنج‌های مغزی به راحتی قابل مشاهده هستند.

Clinical Problems

مشکلات بالینی

1. Explain, why the congenital absence of corpus callosum goes unnoticed by an individual or even by the physician?

1. توضیح دهید که چرا فقدان مادرزادی جسم پینه‌ای توسط فرد یا حتی پزشک مورد توجه قرار نمی‌گیرد؟

2. Explain, why a small lesion in the internal capsule has a widespread sensory and motor effect as compared to that in the corona radiata?

2. توضیح دهید که چرا یک ضایعه کوچک در کپسول داخلی در مقایسه با تاج شعاعی، اثر حسی و حرکتی گسترده‌ای دارد؟

3. A ‘CT scan’ of skull of older individuals (transverse cuts) through the level of the anterior horns of the lateral ventricles often shows three small calcified shadows: one in the midline, and one on each side in the region of posterior horn of lateral ventricle. Name the structures of the brain which give rise to these shadows and why?

3. سی‌تی‌اسکن جمجمه افراد مسن (برش‌های عرضی) از سطح شاخ‌های قدامی بطن‌های جانبی اغلب سه سایه کوچک کلسیفیه را نشان می‌دهد: یکی در خط میانی و دیگری در هر طرف در ناحیه شاخ خلفی بطن جانبی. ساختارهای مغز را که باعث ایجاد این سایه‌ها می‌شوند، نام ببرید و چرا؟

Clinical Problem Solving

حل مسئله بالینی

1. The cortex of the right cerebral hemisphere controls the muscular activity of, and receives sensory input from the left half of the body; on the other hand, the left cerebral hemisphere controls the muscular activity of and receives the sensory input from the right half of the body. The two hemispheres thus can perform most of the day-to-day motor and sensory functions independently. Therefore, in day-to-day life the patient does not notice any definite neurological disorder and carry on his day-to-day activities perfectly well. For this reason, it goes unnoticed by an individual or even by the physician (also seepage 164).

1. قشر نیمکره راست مغز، فعالیت عضلانی نیمه چپ بدن را کنترل می‌کند و ورودی حسی را از آن دریافت می‌کند؛ از سوی دیگر، نیمکره چپ مغز، فعالیت عضلانی نیمه راست بدن را کنترل می‌کند و ورودی حسی را از آن دریافت می‌کند. بنابراین، دو نیمکره می‌توانند بیشتر عملکردهای حرکتی و حسی روزانه را به طور مستقل انجام دهند. بنابراین، در زندگی روزمره، بیمار متوجه هیچ اختلال عصبی مشخصی نمی‌شود و فعالیت‌های روزمره خود را به خوبی انجام می‌دهد. به همین دلیل، توسط فرد یا حتی پزشک قابل تشخیص نیست (همچنین صفحه 164).

2. A small lesion in the internal capsule produces extensive motor and sensory effects because the internal capsule consists of the huge number of motor and sensory fibres which are packed densely in a narrow space between the lentiform nucleuses laterally, and the caudate nucleus and thalamus medially. A similar lesion in corona radiata may have little or no effects as here, the fibres are widely separated from each other.

2. یک ضایعه کوچک در کپسول داخلی، اثرات حرکتی و حسی گسترده‌ای ایجاد می‌کند زیرا کپسول داخلی از تعداد زیادی فیبر حرکتی و حسی تشکیل شده است که به طور متراکم در یک فضای باریک بین هسته‌های عدسی شکل در طرفین و هسته دمی و تالاموس در داخل قرار گرفته‌اند. یک ضایعه مشابه در تاج شعاعی ممکن است اثرات کمی داشته باشد یا هیچ اثری نداشته باشد زیرا در اینجا، فیبرها به طور گسترده از یکدیگر جدا شده‌اند.

3. The midline shadow indicates the calcified pineal gland while the lateral shadows are due to calcified deposits in the choroid plexuses of the lateral ventricles.

۳. سایه خط میانی نشان دهنده غده پینه آل کلسیفیه شده است در حالی که سایه های جانبی به دلیل رسوبات کلسیفیه شده در شبکه های مشیمیه بطن های جانبی هستند.

It is important to note that with age:

(a) the calcium phosphates and carbonates get deposited in the pineal gland (seepage 133), and

(b) the choroid plexuses of lateral ventricles especially in their posterior horns show calcified deposits.

لازم به ذکر است که با افزایش سن:

(الف) فسفات‌ها و کربنات‌های کلسیم در غده پینه‌آل رسوب می‌کنند (صفحه ۱۳۳)، و

(ب) شبکه‌های مشیمیه بطن‌های جانبی، به ویژه در شاخ‌های خلفی آنها، رسوبات کلسیفیه شده نشان می‌دهند.