هر آنچه لازم است در مورد بیماری آلزایمر بدانید؛ مقایسه آلزایمر با زوال عقل
بیماری آلزایمر چیست؟
بیماری آلزایمر، نوع پیشروندهای از زوال عقل میباشد. زوال عقل یک اصطلاح کلیتر برای تمام صدمات مغزی یا بیماریهایی است که بر روی حافظه، تفکر و رفتار بیمار تاثیر منفی میگذارند. این آسیبها وضعیت زندگی روزمره فرد را دچار مشکل میکنند.
بر طبق گزارش انجمن آلزایمر، بیماری آلزایمر در ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد منجر به زوال عقل میگردد. این بیماری در اکثر افراد مبتلا معمولاً پس از ۶۵ سالگی تشخیص داده میشود. اگر این بیماری در سنین پایینتر تشخیص داده شود، به طور کلی به عنوان آلزایمر زودرس تعریف میگردد.
هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، اما برخی راهکارهای درمانی وجود دارند که میتوانند پیشرفت بیماری را کند نمایند.
در ادامه بخوانید: » هنوز آلیس: معرفی کتاب نوشتهی لیزا جنووآ، نقد و بررسی فیلم
حقایقی در مورد آلزایمر
هر چند اکثر افراد در مورد بیماری آلزایمر چیزهایی شنیده اند، اما بیشترشان نمی دانند که این بیماری دقیقاً چیست. در این جا برخی از حقایق مربوط به آلزایمر ذکر شده اند:
- بیماری آلزایمر یک بیماری مزمن دائمی میباشد.
- علائم آن به تدریج ظاهر شده و تاثیرات آن بر روی مغز دژنراتیو میباشد، به عبارت دیگر باعث تحلیل و زوال تدریجی آن می شود.
- هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، اما برخی راهکارهای درمانی هستند که می توانند پیشرفت بیماری را کند کرده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود دهند.
- هر کسی احتمال دارد که به بیماری آلزایمر مبتلا شود، اما برخی افراد در معرض خطر بیشتری قرار دارند. افراد بالای ۶۵ سال و افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند جزو این دسته هستند.
- آلزایمر و زوال عقل یکی نیستند. بیماری آلزایمر نوعی زوال عقل محسوب میشود.
- هیچ نتیجه قابل پیش بینی برای بیماران مبتلا به آلزایمر وجود ندارد. برخی از افراد مبتلا به یک مدت طولانی با آسیب شناختی خفیف زندگی می کنند، اما در برخی دیگر شروع علائم و پیشرفت بیماری سریعتر صورت میگیرد.
داستان بیماری آلزایمر در هر فردی با فرد دیگر متفاوت است.
در ادامه بخوانید: » چرا آلزایمر بیماری واحدی نمیباشد؛ چرا این مسئله حائز اهمیت است
زوال عقل در مقایسه با آلزایمر
اصطلاحات زوال عقل و آلزایمر ممکن است برخی اوقات به جای یکدیگر استفاده شوند. با این وجود، این دو با هم یکی نیستند. آلزایمر نوعی زوال عقل محسوب میشود.
زوال عقل یک اصطلاح کلی برای وضعیتی است که علائمی نظیر از دست دادن حافظه، فراموشی و گیجی مشاهده میگردد. زوال عقل شامل وضعیتهای خاصتری مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، آسیب تروماتیک مغز و سایر بیماریهای مسبب چنین علایمی میشود.
علل، علائم و درمان این بیماریها ممکن است با یکدیگر فرق داشته باشد.
علل بیماری آلزایمر و ریسک فاکتورها
کارشناسان هنوز علت واحدی را برای بیماری آلزایمر تعیین نکرده اند، اما ریسک فاکتورهای خاصی را برای آن مشخص کرده اند که عبارتند از:
- سن. بیشتر افرادی که به بیماری آلزایمر مبتلا میشوند، ۶۵ سال به بالا هستند.
- سابقه خانوادگی. اگر کسی را در خانوادهتان دارید که به این بیماری مبتلا شده اند، به احتمال زیاد شما هم ممکن است به آن مبتلا شوید.
- ژنتیک. ژنهای خاصی وجود دارند که با بیماری آلزایمر مرتبط هستند.
داشتن یک یا چند مورد از این ریسک فاکتورها بدین معنا نمیباشد که شما حتماً به بیماری آلزایمر دچار خواهید شد. این موارد تنها سطح ریسک را در شما بالا می برند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ریسک ابتلا به این بیماری، با پزشک خودتان مشورت نمایید.
در ادامه بخوانید: » مغز آلزایمری دارند اما علائم ندارند: سازندگان دارو میخواهند علت را بدانند
آلزایمر و ژنتیک
علیرغم این که هیچ دلیل مشخصی برای آلزایمر وجود ندارد، با این حال ژنتیک ممکن است یک نقش کلیدی را در این زمینه ایفا نماید. به طور خاص یک ژن توجه محققان را به خود جلب کرده است. آپولیپوپروتئین ای (APOE) همان ژنی است که با بروز علائم آلزایمر در افراد مسن ارتباط دارد.
آزمایش خون میتواند تعیین کند که آیا شما این ژن را دارید یا خیر، که در صورت وجود یعنی ریسک ابتلا به آلزایمر در شما بالاست. به خاطر داشته باشید که حتی اگر فردی دارای این ژن باشد، ممکن است به آلزایمر مبتلا نشود.
برعکس آن نیز صادق است: ممکن است شخصی حتی اگر این ژن را نداشته باشد، باز هم به آلزایمر مبتلا شود. از این رو به هیچ وجه نمیتوان با اطمینان گفت که آیا فردی به آلزایمر مبتلا خواهد شد یا خیر. از طرف دیگر ژنهای دیگری نیز وجود دارند که میتوانند ریسک ابتلا به آلزایمر و شروع زودهنگام آلزایمر را افزایش بدهند.
در ادامه بخوانید: » این هزینه زوال عقل در دنیاست؛ تاریخ نگرانکننده آلزایمر: ۲۰۴۰ میلادی
علائم بیماری آلزایمر
هر کسی در برخی از مراحل زندگی خودش ممکن است نوعی از فراموشی را تجربه نماید. اما افراد مبتلا به بیماری آلزایمر رفتارها و علائم خاصی را دارا هستند که با گذشت زمان بدتر می شوند. اینها عبارتند از:
- از دست دادن حافظه بر روی فعالیتهای روزانه بیماران تاثیر میگذارد، مانند فراموش کردن قرارهای ملاقات.
- اشکال در انجام کارهایی که بیمار از قبل آنها را بلد است، مانند استفاده از مایکروویو.
- مشکلات حل مسئل.
- مشکل در حرف زدن یا نوشتن.
- اشتباه کردن در مورد زمان یا مکان.
- کاهش قدرت قضاوت.
- کاهش بهداشت فردی.
- تغییرات خلقی و شخصیتی.
- کناره گیری از دوستان، خانواده و اجتماع.
علائم با توجه به مرحله بیماری تغییر پیدا می کنند.
در ادامه بخوانید: » واکسن آنفلوآنزا؛ آیا بین بیماری آلزایمر و آنفولانزا ارتباطی وجود دارد
مراحل آلزایمر
آلزایمر یک بیماری پیشرونده است، به عبارت دیگر علائم به تدریج و یا با گذشت زمان بدتر میشوند. آلزایمر به هفت مرحله تقسیم میگردد:
- مرحله ۱. در این مرحله هیچ علامتی وجود ندارد، اما بسته به سابقه خانوادگی و یا بروز زودهنگام بیماری ممکن است برخی علائم مشاهده گردد.
- مرحله ۲. اولین علائم ظاهر میشوند، مانند فراموشی.
- مرحله ۳. ظهور اختلالات جسمی و روحی خفیف مانند کاهش حافظه و تمرکز. این موارد ممکن است فقط توسط نزدیک ترین شخص به بیمار شناسایی شود.
- مرحله ۴. آلزایمر اغلب در این مرحله تشخیص داده می شود، با این حال هنوز به عنوان بیماری خفیف تلقی میگردد. از دست دادن حافظه و ناتوانی در انجام کارهای روزمره در این مرحله مشاهده می شود.
- مرحله ۵. علائم متوسط تا شدید نیاز به کمک نزدیکان و یا مراقبین دارند.
- مرحله ۶. در این مرحله فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است در کارهای اساسی خودش مانند غذا خوردن و پوشیدن لباس به کمک نیاز داشته باشد.
- مرحله ۷. این مرحله شدیدترین و آخرین مرحله از آلزایمر میباشد. ممکن است گفتار بیمار دچار اشکال شده و حالات صورت او از بین برود.
با پیشرفت این مراحل، فرد نیاز به حمایت بیشتری از طرف یک مراقب خواهد داشت.
در ادامه بخوانید: » نظریه میکروبی آلزایمر؛ آیا عفونت میتواند منجر به برخی موارد آلزایمر بشود
آلزایمر زودرس
آلزایمر معمولاً افراد ۶۵ سال به بالا را تحت تاثیر قرار میدهد. با این حال ممکن است در افراد سنین ۴۰ یا ۵۰ سالگی نیز رخ بدهد. به این نوع آلزایمر، آلزایمر زودرس یا آلزایمر جوانتر (آلزایمر در جوانی) گفته میشود. این نوع آلزایمر حدود ۵ درصد از کل افراد مبتلا را شامل میشود.
علائم آلزایمر زودرس میتواند شامل از دست دادن حافظه خفیف و مشکل در تمرکز یا انجام دادن کارهای روزمره باشد. یافتن کلمات مناسب سختتر شده و ممکن است زمان زیادی ببرد. مشکلات خفیف بینایی مانند مشکل در تشخیص فاصلهها نیز میتواند رخ بدهد.
برخی افراد در معرض ریسک بیشتری برای ابتلای به این بیماری هستند.
در ادامه بخوانید: » درمانهای آینده برای بیماری آلزایمر: سرنخ آنها کجاست
تشخیص بیماری آلزایمر
تنها راه قطعی برای تشخیص افراد مبتلا به آلزایمر، بررسی بافت مغزی وی پس از مرگ میباشد. با این حال پزشک شما میتواند از طریق برخی معاینات و آزمایشات و همچنین ارزیابی تواناییهای ذهنی شما، زوال عقل را تشخیص داده و یا آن را رد کند.
آنها احتمالاً با بررسی سوابق پزشکی آغاز میکنند. آنها ممکن است سوالاتی مشابه سوالات زیر را از شما بپرسند:
- علائم
- سابقه پزشکی خانوادگی
- سایر شرایط سلامتی فعلی یا گذشته
- داروهای فعلی یا گذشته
- رژیم غذایی، مصرف الکل یا سایر عادات سبک زندگی
سپس پزشک شما به احتمال زیاد چندین آزمایش انجام بدهد تا تشخیص بدهد که آیا شما به بیماری آلزایمر مبتلا هستید یا خیر.
در ادامه بخوانید: » شیوهای که به شما برای مبارزه با بیماری آلزایمر کمک میکند
آزمایشات آلزایمر
هیچ آزمایش قطعی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. با این حال پزشک شما به احتمال زیاد چندین آزمایش مختلف را برای تشخیص بیماری در شما انجام بدهد. این آزمایشات میتوانند تستهای ذهنی، جسمی، عصبی و تصویربرداری مغزی باشند.
پزشک شما ممکن است با تست کردن وضعیت روانی شما کارش را شروع کند. این گونه تستها میتوانند ارزیابی حافظه کوتاه مدت، حافظه بلندمدت، جهتیابی مکانی و تشخیص زمانها باشند. به عنوان مثال ممکن است پزشک از شما بپرسد:
- امروز چه روزی است؟
- رئیس جمهور چه کسی است؟
- ارائه یک لیست کوتاه از کلمات و درخواست برای حفظ کردن و تکرار کردن آنها
پزشک در مرحله قبل ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام بدهد. به عنوان مثال ممکن است فشار خون شما را بررسی کند، ضربان قلب شما را ارزیابی نماید و همچنین دمای بدنتان را اندازه گیری کند. در برخی از مواقع ممکن است نمونه ادرار یا خون هم در آزمایشگاه گرفته شود.
پزشک شما همچنین ممکن است یک معاینه عصبی کامل برای رد سایر تشخیصهای احتمالی انجام دهد، مانند بررسی مشکل حاد پزشکی نظیر عفونت یا سکته مغزی. پزشک در طول تمام این تستها، رفلکسها، وضعیت ماهیچهها و نحوه گفتار شما را مورد ارزیابی قرار میدهد.
پزشک شما همچنین ممکن است درخواست تصویربرداری مغزی داشته باشد. بررسی های مربوط به تصاویر مغزی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تصویربرداری روزنانس مغناطیسی (MRI). MRIها میتوانند برخی نشانگرهای کلیدی مانند التهاب، خونریزی و مشکلات ساختاری را تشخیص بدهند.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT). تصاویر در سی تی اسکن از طریق اشعه ایکس گرفته میشود و میتواند به پزشک شما در پیدا کردن ویژگیهای غیرطبیعی مغزتان کمک نماید.
- اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET). تصاویر حاصل از اسکن PET می تواند به پزشک شما در تشخیص اجتماع پلاک ها در مغز کمک کند. پلاک ها یک نوع ماده پروتئینی هستند که با علائم آلزایمر ارتباط دارند.
سایر آزمایشاتی که پزشک شما ممکن است انجام بدهد، آزمایش خون برای بررسی ژن هایی است که می تواند نشان دهد که آیا شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری آلزایمر قرار دارید یا خیر.
در ادامه بخوانید: » دمانس: وقتی که آلزایمر، آلزایمر نیست؛ نوع جدیدی از زوال عقل: LATE
داروهای آلزایمر
در حال حاضر، هیچ درمان شناخته شده ای برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. با این حال پزشک شما میتواند دارو درمانی و یا سایر روشهای درمانی را برای تسکین علائم و تاخیر در پیشرفت بیماری تجویز نماید.
برای آلزایمر زودرس تا متوسط، پزشک ممکن است داروهایی مانند دونپزیل (Aricept) یا ریواستیگمین (Exelon) را تجویز کند. این داروها میتوانند سطح بالایی از استیل کولین را در مغز شما حفظ نمایند. این یک انتقال دهنده عصبی است که میتواند به تقویت حافظه شما کمک کند.
برای درمان آلزایمر متوسط تا شدید، پزشک ممکن است دونپزیل (Aricept) یا ممانتین (Namenda) را تجویز کند. ممانتین میتواند به جلوگیری از تاثیر بیشتر گلوتامات کمک کند. گلوتامات یک ماده شیمیایی در مغز است که در بیماران مبتلا به آلزایمر به میزان بیشتری آزاد شده و به سلولهای مغزی، آسیب میرساند.
پزشک شما همچنین ممکن است داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب و یا داروهای ضد روان پریشی را برای کمک به تسکین علائم آلزایمر تجویز نماید. این علائم عبارتند از:
- افسردگی
- بی قراری
- پرخاشگری
- تحریک پذیری
- توهم
در ادامه بخوانید: » آلزایمر و عفونت؛ تحقیقات در مورد آلزایمر به سمت بررسی عفونت میرود
سایر درمانهای آلزایمر
علاوه بر دارو درمانی، تغییر در سبک زندگی نیز میتوانند کمک زیادی به مدیریت بیماری نماید. به عنوان مثال پزشک شما ممکن است استراتژیهای خاصی را برای کمک به شما یا عزیزانتان ارائه نماید:
- تمرکز بر روی وظایف
- محدود کردن گیجی و سردرگمی
- اجتناب از مقابله به مثل
- استراحت روزانه کافی
- حفظ آرامش
برخی معتقد هستند که ویتامین E می تواند از کاهش تواناییهای ذهنی جلوگیری کند، با این حال برخی مطالعات گفتهاند که تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است. پیش از مصرف ویتامین E یا مکملهای دیگر حتماً با پزشکتان مشورت کنید. چرا که استفاده از این مکملها ممکن است با برخی از داروهای درمانی که پزشک برای درمان بیماری تجویز کرده است تداخل داشته باشد.
علاوه بر تغییر سبک زندگی، برخی گزینه های جایگزین دیگر نیز وجود دارند که شما میتوانید از پزشکتان در مورد آنها سوال نمایید.
در ادامه بخوانید: » آقای رابرت مویر: تحقیقات او دیدگاههای آلزایمر را دچار تغییر و تحول کرد
پیشگیری از آلزایمر
همانطور که هیچ درمان شناخته شده ای برای آلزایمر وجود ندارد، هیچ اقدام پیشگیری کننده ای هم برای آن وجود ندارد. با این حال محققان بر روی سبکهای زندگی سالم به عنوان شیوههایی برای جلوگیری از افت قدرت شناختی تمرکز کرده اند.
اقدامات زیر می توانند کمک کننده باشند:
- ترک سیگار
- ورزش منظم
- تمرینات آموزش شناختی
- رژیم غذایی گیاهی
- مصرف آنتی اکسیدانهای بیشتر
- داشتن یک زندگی اجتماعی فعال
پیش از ایجاد هر گونه تغییر بزرگی در سبک زندگیتان، حتماً با پزشک مشورت کنید.
در ادامه بخوانید: » قلاببافی و آلزایمر؛ اثرات دلخراش آلزایمر روی مهارت قلابدوزی
مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر
اگر شما عزیزی دارید که مبتلا به آلزایمر می باشد، باید برخی اقدامات مراقبتی انجام بدهید. این یک کار تمام وقتی است که معمولاً آسان هم نیست، ولی می تواند بسیار مفید واقع شود.
مراقبت از این بیماران به مهارتهای زیادی نیاز دارد. بیشتر از هر چیزی ممکن است صبر و شکیبایی اهمیت داشته باشد و همچنین خلاقیت، استقامت و توانایی شاد کردن چنین بیمارانی می تواند بسیار موثر واقع شود تا یک زندگی راحت را برای آنها ایجاد کند.
شما به عنوان یک پرستار، مراقبت از خودتان و عزیزتان بسیار حائز اهمیت است. به عهده گرفتن این مسئولیتها ممکن است ریسک استرس، تغذیه نامناسب و عدم توجه به ورزش را افزایش بدهد.
اگر شما نقش مراقب را برای این بیماران انتخاب کرده اید، لازم است که از کمک های مراقبین حرفه ای و همچنین اعضای خانواده نیز استفاده کنید.
در ادامه بخوانید: » بیماری شکارچی سالمندان؛ فرضیه آمیلوئید در حال آزمایش؛ علل آلزایمر
آمار آلزایمر
آمارهای مربوط به بیماری آلزایمر بسیار نگران کننده می باشد.
- بر اساس گزارشات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، آلزایمر ششمین عامل شایع مرگ و میر در میان بزرگسالان ایالات متحده است. این بیماری در بین علل مرگ افراد ۶۵ سال به بالا رتبه پنجم را داراست.
- یک مطالعه نشان داده است که ۴.۷ میلیون آمریکایی بالای ۶۵ سال در سال ۲۰۱۰ به بیماری آلزایمر مبتلا بوده اند. این محققان پیش بینی کرده اند که تا سال ۲۰۵۰، ۱۳.۸ میلیون آمریکایی به بیماری آلزایمر مبتلا خواهند شد.
• CDC تخمین زده است که بیش از ۹۰ درصد از افراد مبتلا به آلزایمر تا ۶۰ سالگی هیچ گونه علامتی نداشته اند.
• آلزایمر یک بیماری پر هزینه است. بر اساس گزارشات CDC، در سال ۲۰۱۷ حدود ۲۵۹ میلیارد دلار برای هزینه های مراقبت از بیماران آلزایمری و زوال عقل در ایالات متحده هزینه شده است.
در ادامه بخوانید: » چطور حافظه را به طور طبیعی تقویت نماییم؛ بلوبری، کورکومین و چای سبز
سایر اقدامات
آلزایمر بیماری پیچیده ای می باشد که ناشناخته های زیادی در آن وجود دارد. آن چه که مشخص است این است که وضعیت بیماری با گذشت زمان بدتر می شود، با این حال درمان ها می توانند به تاخیر انداختن علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.
اگر فکر می کنید شما و یا هر یک از عزیزانتان می تواند به بیماری آلزایمر مبتلا شود، اولین قدم مشورت کردن با یک پزشک می باشد. آن ها می توانند به تشخیص کمک کنند؛ در مورد هر چیزی که انتظارش را دارید با پزشک صحبت کنید تا به شما در مورد خدمات و پشتیبانی های مربوطه کمک شود. در صورت تمایل می توانید اطلاعاتی را در خصوص شرکت در آزمایشات بالینی از آن ها دریافت نمایید.
در ادامه بخوانید: » داروی جنجالی جدید آلزایمر؛ هر آنچه باید در مورد آدوکانوماب بدانید