درمان اختلال اضطراب اجتماعی | راه درمان جدید

دکتر مروارید آل‌یاسین: درمان اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)، بستگی به شدت علائم عاطفی و جسمی شما و چگونگی عملکرد روزانه ی شما دارد. طول درمان اختلال اضطراب اجتماعی نیز متفاوت است. برخی افراد ممکن است به خوبی به درمان اولیه پاسخ دهند و نیاز به گزینه‌های بیشتری نداشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز به برخی اشکال حمایت و درمان‌های مکمل داشته باشند. در این مطلب شما را با روش تشخیص و انواع روش‌های درمان اختلال اضطراب اجتماعی آشنا می‌کنیم.

مشخص شده است که هم درمان‌های دارویی و هم درمان‌های روان‌شناختی، در درمان اختلال اضطراب اجتماعی موثر هستند. اختلال اضطراب اجتماعی عمومی، به بهترین شکل به ترکیب دارو و درمان پاسخ می دهد در حالی که درمان اختلال اضطراب اجتماعی به شکل روان‌شناختی، به تنهایی نیز برای افراد مبتلا به این اختلال کفایت می‌کند. بنابراین اگر شما مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی باشید یا فکر می کنید که مبتلا به این بیماری هستید، باید بدانید که می توانید بر آن غلبه کنید و درمان اختلال اضطراب اجتماعی به سادگی امکانپذیر است.

این طبیعی است که برخی اوقات در موقعیت های اجتماعی احساس اضطراب کنیم. بسیاری از افراد در شرایط کاری یا زمانی که می‌خواهند یک سخنرانی ارائه دهند، احساس اضطراب می کنند. زمانی که اضطراب اجتماعی، خیلی شدید می شود یا به طور مکرر رخ می دهد، می تواند نشان‌دهنده ی یک مشکل باشد. اضطراب اجتماعی می تواند منجر به ایجاد پریشانی شود و بسیاری از جنبه های زندگی فرد از جمله موارد زیر را تحت تاثیر قرار دهد:

در کار و تحصیل

• مثال‌ها: مشکل با مصاحبه های کاری؛ مشکل تعامل با مدیران یا همکاران؛ مشکل در سوال پرسیدن و پاسخ دادن در جلسات یا کلاس: رد کردن ارتقاء شغلی؛ اجتناب از انواع خاصی از کارها یا مسیرهای شغلی؛ کارایی ضعیف در کار یا مدرسه؛ کاهش لذت از کار یا مدرسه.

در روابط اجتماعی

• مثال‌ها: مشکل ایجاد و حفظ روابط دوستی و روابط رمانتیک؛ مشکل در باز کردن سر صحبت با دیگران؛ مشکل در به اشتراک گذاشتن ایده ها.

در فعالیت‌های تفریحی و سرگرمی

• مثال‌ها: اجتناب از امتحان چیزهای جدید؛ اجتناب از حضور در کلاس‌ها یا جلسات درس؛ اجتناب از فعالیت هایی که شامل تعامل با سایرین هستند، مانند رفتن به اسکی یا باشگاه.

در فعالیت‌های روزانه

• مثال‌ها: مشکل در انجام فعالیت های روزانه مانند رفتن به فروشگاه مواد غذایی، بیرون رفتن برای خوردن غذا، سوار اتوبوس شدن، درخواست راهنمایی و غیره.

اختلال اضطراب اجتماعی، یکی از معمول ترین اختلالات اضطراب است. افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، در موقعیت‌های اجتماعی کاملا احساس عصبی بودن و ناراحتی می کنند. آن ها خیلی نگران هستند که کار خجالت‌آور یا تحقیرکننده ای انجام دهند یا اینکه سایرین در مورد آن ها بد فکر کنند. این افراد خیلی خجالتی هستند و دائما احساس روی صحنه‌بودن دارند.

استراتژی‌های زیر برای شما طراحی شده اند تا برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی از آن ها استفاده کنید. این استراتژی ها به بهترین شکل برای بزرگسالانی با علائم ملایم تا متوسط این نوع از اضطراب مورد استفاده قرار می گیرند. برای افرادی که علائم شدیدتری دارند، ما درمان اختلال اضطراب اجتماعی با یک متخصص سلامت روان را توصیه می کنیم. اگرچه این استراتژی ها می توانند در خانه نیز برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی شما مورد استفاده قرار بگیرند.

تجویز دارو برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی

چندین نوع مختلف از داروها برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی تجویز می شوند. هریک از آن ها مزایا و معایب خودشان را دارند که بستگی به موقعیت خاص شما دارد. این بدین معنی است که چندین نوع از داروها ممکن است در بهبود علائم اختلال اضطراب اجتماعی مفید باشند و یا یکی از آن ها ممکن است، برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی شما موثر باشد.

چندین نوع مختلف از داروها برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی تجویز می شوند. هریک از آن ها مزایا و معایب خودشان را دارند که بستگی به موقعیت خاص شما دارد. این بدین معنی است که چندین نوع از داروها ممکن است در بهبود علائم اختلال اضطراب اجتماعی مفید باشند و یا یکی از آن ها ممکن است، برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی شما موثر باشد.

مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)

داروهای SSRIs اولین گزینه درمانی برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی هستند که به دلیل عوارض جانبی قابل تحمل و سهولت تجویز آن ها می باشد. به هرحال، به دلیل پتانسیل ایجاد اثرات ترک، مصرف داروهای SSRIs باید در انتهای درمان به تدریج کاهش پیدا کنند. گزینه ها شامل موارد زیر هستند:

• پاکسیل CR (پاروکستین)

• لووکس CR (فلووکسامین)

• زولوفت (سرترالین)

• لکساپرو (سیتالوپرام)

• سلکسا (سیتالوپرام)

• پروزاک (فلوکستین)

مهارکننده های بازجذب سروتونین – نور اپی نفرین (SNRIs)

SSRIsها یک کلاس از ضدافسردگی ها هستند که در درمان اختلال اضطراب اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرند و روی نوروترنسمیتر سروتونین عمل می کنند. گزینه ها شامل موارد زیر هستند:

• افکسور XR (ونلافاکسین)

• سیمبالتا (دولوکستین)

• پریستیک (دس ونلافاکسین)

مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز (MAOIs)

در گذشته داروهای MAOIsموثرترین درمان برای اختلال اضطراب اجتماعی در نظر گرفته می شدند؛ به هرحال، اگر دستورالعمل های غذایی و دارویی به درستی دنبال نشوند، این داروها دارای ریسک عوارض جانبی جدی هستند. گزینه های دارویی در این گروه، شامل موارد زیر هستند:

• ناردیل (فنلزین)

• پارنات (ترانیل سیپرومین)

• مارپلان (ایزوکربوکسازید)

امروزه، به دلیل نگرانی در مورد عوارض جانبی، داروهای MAOIs در درمان اختلال اضطراب اجتماعی مورد استفاده قرار نمی گیرند. برخی از تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند که فنلزین (نام برند ناردیل)، موثرترین دارو برای اختلال اضطراب اجتماعی است.

بلاک کننده های بتا

بلاک کننده های بتا معمولا قبل از یک رویداد ایجاد کننده ی اضطراب مانند یک نمایش، برای کاهش علائم اضطراب مانند ضربان قلب بالا، لرزش دستان و دلشوره داشتن به صورت خوراکی مصرف می شوند. گزینه ها شامل موارد زیر هستند:

• ایندرال (پروپرانولول)

• تنورمین (آتنولول)

بلاک‌کننده های بتا در موقعیت هایی که نیاز به وضوح ذهنی دارند، مفید هستند چون آن ها روی توانایی شناختی، عارضه ی جانبی ندارند.

بنزودیازپین‌ها

بنزودیازپین‌ها، آرام بخش‌های ملایمی هستند که علایم اضطراب را توسط آرام کردن سیستم عصب مرکزی کاهش می دهند. اگرچه عملکرد سریعی دارند و به خوبی تحمل می شوند اما پتانسیل ایجاد اعتیاد دارند و نباید برای کسانی که اختلال سوء مصرف مواد دارند تجویز شوند. گزینه های دارویی در این گروه، شامل موارد زیر هستند:

• آتیوان (لورازپام)

• والیوم (دیازپام)

• زاناکس (آلپرازولام)

• کلونوپین (کلونازپام)

این کلاس از داروها به عنوان اولین گزینه برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی در نظر گرفته نمی شوند.

سایر داروها برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی

چندین گزینه ی دارویی دیگر نیز وجود دارند که پزشکان ممکن است آن ها را در نظر بگیرند از جمله:

• ویستاریل (هیدروکسیزین)

• بوسپار (بوسپیرون هیدروکلرید)

اگر شما از گزینه های درمانی خود اطمینان ندارید، با پزشک خود در مورد پتانسیل استفاده از دارو برای موقعیت خاص خودتان صحبت کنید.

روان درمانی می تواند به تنهایی یا همراه با تجویز دارو مورد استفاده قرار بگیرد. گزینه های مختلف شامل روش های روانشناختی هستند که هدف آن ها کمک به فرد برای تغییر رفتار خودش در جهت مطلوب می-باشد. از قدیم یک حالت خجالت‌زدگی برای رفتن پیش روانپزشک یا روان‌درمان وجود داشته است. اما میلیون ها نفر پیش روانشناس می روند و از آن سود می برند. هیچ چیز خجالت‌آوری در مورد این کار وجود ندارد.

رفتاردرمانی شناختی (CBT)

درمان CBT، نوعی از روان درمانی است که برای اصلاح افکار و رفتارهای شما طراحی شده است، به نحوی که تاثیر مثبتی روی عواطف شما بگذارد.

سه نوع از تکنیک های CBT

• در معرض قراردادن

• بازسازی شناختی

• آموزش مهارت های اجتماعی

درمان از طریق در معرض قراردادن

در معرض قرار دادن، می تواند از طریق تصویرسازی یا تجربه یک نمایش یا موقعیت اجتماعی خاص در زندگی واقعی انجام شود. اگر شما اختلال اضطراب اجتماعی خیلی شدید دارید، درمانگر شما ممکن است با تصویرسازی در معرض قرار دادن، کار را آغاز کند و در نهایت به سمت در معرض قراردادن در زندگی واقعی حرکت کند.

اصل اجرای درمان با روش در معرض قرار دادن، این است که از طریق تمرین و تجربه، شما با موقعیت هایی که از آن ها اجتناب می کنید، راحت تر برخورد می‌کنید. در ادامه برخی تمرین های در معرض قراردادن پیشنهاد شده‌اند که شما می توانید خودتان آن ها را انجام دهید.

بازسازی شناختی روی علائم شناختی SAD تمرکز دارد از جمله: اعتماد به نفس ضعیف، ترس از ارزیابی منفی توسط سایرین و خطای تخصیص منفی (تخصیص پیامدهای مثبت به شانس و پیامدهای منفی به نقاط ضعف خودتان).

بازسازی شناختی شامل یک مجموعه ای از تمرین هاست که برای شناسایی افکار منفی، ارزیابی اینکه آن ها تا چه حد درست هستند و ساخت افکار جایگزین برای به چالش کشیدن افکار منشا طراحی شده اند. بازسازی شناختی برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی دارای اهمیت است که به دلیل وجه شناختی قدرتمند اختلال و اینکه این باورها چه مقدار دوام دارند، می باشد.

آموزش مهارت های اجتماعی شامل تمرین های مختلف مانند مدل سازی، تمرین و نقش بازی کردن که برای کمک به افراد برای یادگیری رفتارهای مناسب و کاهش اضطراب در موقعیت های اجتماعی طراحی شده اند، می باشد.

همه ی افراد به عنوان بخشی از درمان خودشان به آموزش مهارت های اجتماعی نیاز ندارند. این تمرینات به طور اختصاصی برای افرادی طراحی شده اند که نقایص واقعی در تعاملات اجتماعی دارند که فراتر از اضطراب اجتماعی هستند. حوزه هایی که ممکن است برای آموزش مهارت های اجتماعی هدف گرفته شوند، شامل تماس چشمی، مکالمه، ابراز وجود و تماس تلفنی است.

پذیرش و تعهد درمانی (ACT)، برای اختلال اضطراب اجتماعی یک تکنیک جدید است که بعداز CBT توسعه پیدا کرده است. آن بر اساس فلسفه بودایی است. از طریق ACT، شما یاد می گیرید که چطور افکار منفی و اضطراب را بپذیرید به جای اینکه تلاش کنید تا آن ها را نادیده بگیرید. توسط رهانیدن خود از اضطراب اجتماعی این توقع وجود دارد که علائم شما به طور طبیعی کمتر شوند. یک درمانگر ACT، از تمرینات تجربی، مداخلات ارزشی و آموزش مهارت های ذهن‌آگاهی به عنوان بخشی از درمان اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می کند.

درمان روانکاوی و روانشناختی شامل استفاده از یک درمانگر است که به شما برای درک مشکلات دوران کودکی که ممکن است موجب ایجاد اضطراب اجتماعی شما شده باشند، کمک می کند. این برای افرادی که کشمکش های حل نشده ی عمیق تری دارند که موجب اضطراب اجتماعی آن ها شده است، مفیدتر است. روانکاوی ممکن است در برخی موارد، برای کشف مقاومت بالقوه به تغییر نیز سودمند باشد.

درمان های جایگزین برای اختلال اضطراب اجتماعی شامل مواردی مثل استفاده از مکمل های غذایی، آروماتراپی و یوگا می باشد. بیشتر درمان های جایگزین از نظر علمی برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی تایید نشده اند. همچنین، درمان های جایگزین ممکن است دارای سرعت و دقت درمان‌های استاندارد و اصلی نباشند.

یافتن روش درمانی مناسب

مراحل یافتن درمان اختلال اضطراب اجتماعی، مشابه با هر اختلال روانی دیگری است و شامل موارد زیر است.

۱. با یک فرد مانند پزشک یا مشاور مذهبی در مورد مشکلاتی که دارید صحبت کنید. شما حتی می توانید با گفتن به یک دوست یا یکی از اعضا خانواده کار خود را شروع کنید و از او درخواست حمایت کنید.

۲. اگر پزشک قادر به ارجاع شما به یک متخصص سلامت روان نیست، می‌توانید عباراتی مانند “یک درمانگر اختلال اضطراب اجتماعی در شهر خود” را جستجو کنید. متخصصینی که خدمات درمانی مربوط به سلامت روان را ارائه می کنند معمولا شامل روانپزشکان، روانشناسان و مشاوران هستند.

۳. برای گرفتن وقت ملاقات تماس بگیرید و در مورد هزینه ی خدمات و اینکه آیا توسط بیمه پوشش داده می شوند یا نه، صحبت کنید.

اگرچه افزایش دانش و ابزارهای زیاد موجود می تواند به شما در مدیریت درمان اختلال اضطراب اجتماعی کمک کند، اما گاهی اوقات کافی نیست. برخی از افراد اضطراب خیلی شدیدی دارند و با وجود همه تلاش ها، ممکن است هنوز با علائم اضطراب، کشمکش داشته باشند. اگر این مورد برای شما نیز صادق است، به شما توصیه می کنیم که به دنبال یک متخصص باشید تا از طریق جلسه ی مشاوره با پزشک خانوادگی، روانشناس یا روانپزشک به شما کمک کند. جستجو برای انتخاب روش درمانی مناسب، ممکن است در ابتدا احساس ناراحتی و اضطراب ایجاد کند. اما بدانید که شما گام اول را در جهت درست برای کاهش اضطراب اجتماعی خود برداشته اید.

یک راه‌حل تازه برای کاهش اضطراب اجتماعی

گروهی از متخصصان در آمریکا معتقدند که مهار هورمون “اکسی توسین” به افراد کمک می‌کند تا از شرایط اجتماعی استرس زا و ناخوشایند بهبود پیدا کنند.

ایسنا: اکسی توسین که به “هورمون عشق” نیز معروف است نوعی ترکیب شیمیایی است که به عنوان یک انتقال‌دهنده عصبی نیز عمل می‌کند.

این هورمون در عین حال که نقش مهمی در روابط عاطفی بین افراد دارد، دارای فوائد جامعه‌یار و مطلوب جامعه است. به طور مثال در افراد مبتلا به اوتیسم این هورمون موجب تقویت رفتارهای اجتماعی می‌شود. همچنین نتایج یک تحقیق نشان می‌دهد اکسی توسین احساس همدردی را در افراد افزایش می‌دهد.

با این حال به نظر می‌رسد که اکسی توسین همیشه موجب تقویت پیوندهای اجتماعی نمی‌شود. بررسی‌ها حاکی از آن است که موش‌های ماده در زمان قرار گرفتن در معرض موقعیت‌های اجتماعی استرس زا با افزایش فعالیت نورون‌های تولیدکننده اکسی توسین روبرو شده و از موقعیت‌های اجتماعی ناآشنای متعاقب آن جلوگیری می‌کنند.

متخصصان دانشگاه کالیفرنیا در بررسی‌های بیشتر دریافتند مهار انتقال دهنده‌های عصبی به افراد کمک می‌کند تا از اضطراب‌های اجتماعی بهبود پیدا کنند. آنها این فرضیه را مطرح کرده‌اند که هورمون اکسی توسین صرفا پیوندهای اجتماعی را بهبود نمی‌دهد بلکه در واقع تاثیرات مثبت و منفی تعاملات اجتماعی را گسترش می‌دهد.

به گزارش مدیکال نیوز تودی، به گفته آنها قبول این فرضیه توجیه می‌کند که چرا این انتقال دهنده‌ عصبی که به عنوان هورمون عشق شناخته شده‌ اما می‌تواند پس از تجربیات اجتماعی استرس زا و منفی، بی‌تفاوتی و انزواجویی اجتماعی را افزایش دهد.