روش های تعیین سن درختان
اگر شما به یک درخت تنومند یا پیر نگاه کرده باشید ممکن است این سؤال را از خود بپرسید: که این درخت چند ساله است؟ برای تعیین سن درختان روش های مختلفی وجود دارد در یکی از این روش ها باید درخت را قطع کرد اما همان طور که می دانیم کار درستی نیست که برای تعیین سن درخت، آن را قطع کنیم پس باید روش های دیگری را برای تعیین سن درخت زنده به کار ببریم که در زیر به همه این روش ها اشاره می‌کنیم.
الف. تعیین سن درختان قطع شده
حلقه های سالیانه: با برش عرضی ساقه ی گروهی از گیاهان، حلقه های متحدالمرکزی دیده می شود که به آنها حلقه های رشد سالانه می گویند.
این حلقه ها، در واقع لایه های ضخیم چوب پسین هستند.
حلقه های سالانه، در واقع آوند های چوبی از کار افتاده ی مربوط به سال های قبل اند.
هر حلقه نتیجه ی فعالیت یک سال کامبیوم است.
هر حلقه ی سالانه، از دو قسمت تیره و روشن تشکیل شده است.
در قسمت‌های روشن، آوند ها بازتر بوده و آب و املاح بیش تری را منتقل می کرده اند. یعنی در این قسمت ها سلول ها بزرگتر و دیواره آن ها نازک تر است (در بهار)
در قسمت های تیره، دهانه ی آوندها کوچک تر است و آوندها به صورت فشرده به هم قرار دارند (در تابستان و پاییز)
با شمارش حلقه های سالیانه می توان به سن درخت پی برد.
در موقع شمارش باید فقط یا حلقه های روشن شمرده شوند یا حلقه های تیره.
پس تعداد حلقه های روشن یا تعداد حلقه های تیره (هر کدام به تنهایی) برابر تعداد سال‌های عمر یک درخت است.
چون اغلب گیاهان در سال اول زندگی، چوب پسین و حلقه ی سالانه ندارند ،بعد از شمارش تعداد حلقه های روشن، به عدد حاصل یک سال دیگر هم اضافه می کنیم.
مثلا: اگر در برش عرضی یک درخت فرضی ۴ حلقه ی روشن دیده شود. عمر تقریبی این درخت ۵ سال است.
حلقه‌های سالیانه فقط در درختان مناطق معتدل که فصول مشخص (فصول متناوب گرم و سرد) دارند دیده می شوند.
فقط ساقه‌های چوبی گیاهان دولپه ای و مخروط داران حلقه های سالیانه تشکیل می دهند.
حلقه های سالیانه در مقطع ساقه تک لپه ای ها (خرما و نارگیل) و گیاهانی که در مناطق گرمسیر می رویند (به علت ادامه رشد در طول سال) دیده نمی شوند.
تغییر عوامل محیطی مانند: نور،دما،باران، رطوبت، خاک، آتش سوزی، هجو آفتها و رقابت سبب تغییر در حلقه های سالانه می شوند.
با کمک حلقه های سالانه علاوه بر تعیین عمر درخت می توان به شرایط محیطی گذشته زندگی گیاه هم پی برد.
ب . سن درختان قطع نشده
امروزه سن درختان را به این صورت اندازه می گیرند که ابتدا سوراخی به قطر یک میخ در آن ایجاد می کنند که تا وسط درخت ادامه دارد سپس مایعی شفاف درون آن تزریق می کنند که این مایع بعد از مدتی خشک و سفت شده و آن را از درخت بیرون می کشند لایه های روشن و تیره روی آن اثر خود را گذاشته، سپس آن ها را می شمارند مثل برش درخت و دیدن لایه ها. بدین وسیله سن درخت اندازه گیری می شود.
استفاده از مته سال سنج:
در این روش مته از یک قسمت از پوست درخت وارد می شود و تا مرکز درخت فرو می رود، محل سوراخ کردن تقریبا نصف ارتفاع درخت می باشد. نمونه برداری انجام می شود حال تعداد حلقه ها را می شمارند.
روش دیگر محاسبه قطر، طول و ارتفاع و تعداد شاخه های جانبی می باشد. هرچه قطر و ارتفاع و شاخه های جانبی یک درخت بیشتر باشد عمرش بیشتر است.
محیط بدنه درخت را محاسبه و شعاع آن را به دست می آورند و با توجه به ثابت بودن رشد سالیانه حدود سن درخت را حدس می زنند.
تعیین سن به روش کربن ۱۴
معمولا از این روش برای تعیین سن درختان بومی مناطق گرمسیری و هم چنین جنگل های استوایی که تقریبا هوا همیشه یک جور است استفاده می شود. در این نواحی تغییرات آب و هوایی بسیار کم است و در نتیجه رشد درختان تقریبا توقف و کاهشی ندارد تا گیاه بتواند حلقه های رشد داشته باشد.
اندازه گیری سن با استفاده از کربن رادیو اکتیو وقتی قابل اعتماد خواهد بود که از قلب درخت نمونه گیری انجام گرفته باشد جایی که درخت رشد خود را از آن جا شروع کرده است. این روش بیشتر برای درختانی که چوب سخت دارند قابل استفاده می باشد. استفاده از روش کربن رادیو اکتیو بسیار گران و زمان بر می باشد.
در روش اندازه گیری میزان رشد، میزان رشد درخت را در یک محدوده زمانی اندازه گرفته و با توجه به جثه درخت عمر کلی آن را پیش بینی می کنند. این روش دقت بسیار کمی دارد.
بسیار آموزنده.
سپاس بیکران🌺🌹
روش اول خوب نیست نمیشه که قطعش کنن بعد بیان سنشو بگیرن که چی بشه
عالی بود
سلام
ممنون بابت مقاله
جالب بود
بسیار عالی
عالی عالیه عالی هستن مطالب دستتون دردنکنه
عالی و کاربردی
دستتون درد نکنه مرسی
عالی و مفید بود خسته نباشید
عالی عالیه عالی هستن مطالب دستتون دردنکنه