تعریف هذیان، دلیریوم، توهم و ایلوژن چیست؛ فرق آنها چیست

هذیان

منظور از هذیان عقیده باطلی است که بیمار قویاً به آن ایمان دارد و نمی توان با ذکر شواهد، استدلال و مخالفت ورزیدن، آنرا از بین برد. هذیان انواع مختلفی دارد که یکی از موارد شایع آن «هذیان گزند و آسیب» است که بیمار فکر می کند «می خواهند او را بکشند» یا «همسرش سعی دارد در غذایش زهر بریزد و او را مسموم کند».

دلیریوم

اختلالی است که به صورت ناگهانی ظرف چند ساعت تا چند روز در بیماران بروز می‌کند. با شروع این عارضه، شما شاهد تغییرات شدید و سریعی در دَرک، توجّه، خُلق، تکلّم، و توان فعّالیت بیمار خواهید بود. این تغییر سطح هوشیاری معمولا باعلایم جسمی مانند تب، تعریق، تغییر ضربان قلب (افزایش یا کاهش) و تغییر ساعت خواب و بیداری همراه است.

مثال: پدر بزرگ ساعتی قبل برای صرف عصرانه در جمع شما حضور داشت. اما او اکنون و ناگهانی تب دارد و در تخت دراز کشیده است. او ناله می‌کند و چیزی نامفهوم در باره کسی برزبان می‌آورد. شما نمی‌دانید او چه می‌بیند و چه می‌گوید. پدر بزرگ خودش هم نمی‌داند و در حالت نیمه بیدار و نیمه خواب بسر می‌برد.

توهم

منظور از توهم درک حسی اشتباهی است که در عالم خارج برای آن محرکی وجود ندارد، توهم نیز برچند نوع است. «توهم شنوایی» وقتی تشخیص داده می شود که بیمار صداهایی را می شنود که افراد دیگر آن صداها را نمی شوند. «توهم بینایی» بدین ترتیب است که فرد تصاویر، جرقه های نورانی یا افرادی را می بیند که واقعاً در محیط خارج وجود ندارند.

مثال: پدر بزرگ در اتاق خودش مشغول استراحت است. شما صدای او را می‌شنوید که شما را به‌کمک می‌طلبد. او اشخاص نا‌شناسی را در حیات منزل می‌بیند و از این بابت نگران است. او از شما می‌خواهد آنها را از منزل بیرون نمایید درحالی‌که هیچ‌کس در حیات منزل شما حضور ندارد.

ایلوژن

سوء تعبیر ادراکی محرک های برونی واقعی.

مثال: نزدیک غروب آفتاب است. نسیم ملایمی پرده را تکان می‌دهد. پدر بزرگ باور دارد کس دیگری در اتاق خواب او حضور دارد. شما چراغ را روشن می‌کنید و پرده را کنار می‌زنید. پدر بزرگ می‌بیند و قبول می‌کند که کس دیگری در اتاق خواب حضور ندارد و او به خطای دیداری دچار شده است.

تفاوت ایلوژن با توهم این است که در توهم محرک بیرونی وجود ندارد ولی در ایلوژن محرک بیرونی وجود دارد ولی ادراک فرد از این محرک بیرونی متفاوت است. در بیشتر افراد ایلوژن اتفاق می افتد: آیا تا کنون طناب یا شاخه ی درخت را به اشتباه مار ندیده اید.