گیرنده های حسی بدون کپسول
گیرندههای حسی فاقد کپسول شامل:
- پایانههای عصبی آزاد
- دیسکهای مرکل
- گیرندههای فولیکول مو
پایانههای عصبی آزاد
free nerve endings
✓ در تمامی مناطق پوست و بسیاری از بافت های دیگر وجود دارند.
✓ در اپیتیلیوم پوست، قرنیه، لوله گوارش، بافت پیوندی درم، رباطها و کپسولهای مفصلی و وتر عضلات، پریکوندریوم غضروف، پریوست استخوان و پالپ دندان یافت میشود.
✓ الیاف عصبی که منشا پایانه های عصبی آزاد هستند ممکن است میلین دار یا بدون میلین باشند (البته خود پایانه های انتهایی فاقد غلاف میلین هستند).
✓ بیشتر آنها حس درد را دریافت میکنند در حالی که برخی مسئول دریافت حسهای لمس خام، فشار، قلقلک و احتمالاً سرما و گرما میباشند.
دیسکهای مرکل
Merkels disc
✓ در بخش های مودار پوست و بخش های فاقد مو مانند سر انگشتان وجود دارد.
✓ آنها یک پیام ضعیف پیوسته را منتقل میکنند و خیلی کند سازگار میشوند. بنابراین آنها پیامهای وضعیت پایدار را منتقل میکنند که به فرد اجازه میدهند لمس پیوسته اشیا را تشخیص دهند.
✓ دیسکهای مرکل اغلب به صورت گروهی در یک اندام گیرنده به نام گیرنده گنبدی ایگو قرار میگیرند که به طرف بالا برجسته میشود.
✓ کل گروه دیسکهای مرکل گنبد ایگو را یک رشته میلین دار بزرگ نوع A بتا عصب دهی میکند.
✓ این گیرندهها به همراه جسمکهای مایسنر نقش فوق العاده مهمی در تعیین موقعیت اشیا در تماس با مناطق مختلف پوست و نیز تشخیص جنس هر شی ایفا میکند.
گیرنده های فولیکول مو
receptors hair follicle
✓ گروهی از گیرنده های مکانیکی با تطابق سریع
✓ هر مو و رشته عصبی قاعده آن (موسوم به اندام انتهایی مو) گیرنده لمسی می باشند.