علائم سکته مغزی در مردان: چگونه سکته مغزی را شناسایی کنیم و به دنبال کمک باشیم
هر سال، حدود ۸۰۰۰۰۰ آمریکایی سکته میکنند. سکته مغزی (Stroke) حمله ای است که در اثر لخته یا پارگی رگ ایجاد می شود که جریان خون را به مغز قطع کرده است. ۱۳۰۰۰۰ نفر هر ساله بر اثر عوارض ناشی از سکته مغزی، مانند ذات الریه (pneumonia) یا لخته شدن خون (blood clots)، جان خود را از دست خواهند داد.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، سکته مغزی را پنجمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده میداند. پژوهش نشان میدهد که مردان بیشتر در معرض سکته مغزی هستند، به ویژه مردانی که آفریقایی آمریکایی، بومی آلاسکایی یا بومی آمریکایی هستند. اما این فقط ریسک کوتاه مدت است. خطر مادام العمر برای مردان بسیار کمتر از زنان است. مردان نیز کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از سکته هستند.
توانایی تشخیص علائم سکته مغزی میتواند به نجات زندگی کمک کند. اگر فکر می کنید فردی سکته کرده است، فورا با اورژانس محلی خود تماس بگیرید. ثانیه به ثانیه ارزش دارد.
علائم شایع سکته مغزی
برای مردان و زنان، سکته مغزی با ناتوانی در صحبت کردن یا درک گفتار، فشار بیان، ناتوانی در حرکت یا احساس بخشی از بدن و گیجی مشخص میشود. فردی که سکته می کند ممکن است در صحبت کردن یا درک مکالمه نیز مشکل داشته باشد. هیچ علامت سکته مغزی منحصر به مردان نیست.
شش علامت شایع سکته مغزی چندین قسمت از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد.
- چشم: مشکل ناگهانی بینایی در یک یا هر دو چشم
- صورت، بازوها یا پاها: فلج ناگهانی، ضعف یا بی حسی، به احتمال زیاد در یک طرف بدن
- معده: بیرون انداختن یا احساس میل به بیماری
- بدن: خستگی کلی یا مشکل در تنفس
- سر: سردرد ناگهانی و شدید بدون علت مشخص
- پاها: سرگیجه ناگهانی، مشکل در راه رفتن، یا از دست دادن تعادل یا هماهنگی
علائم دقیق بسته به اینکه کدام ناحیه از مغز تحت تأثیر قرار گرفته است متفاوت است. سکته مغزی اغلب فقط سمت چپ یا سمت راست مغز را درگیر می کند.
محققان در مطالعهای در سال ۲۰۰۳ آگاهی عمومی از شش علامت شایع سکته مغزی را ارزیابی کرد. نظرسنجی آنها نشان داد که زنان در تشخیص صحیح علائم سکته مغزی بهتر از مردان عمل کردند، اما تنها با چند درصد.
عوامل خطر
هم مردان و هم زنان در معرض خطر سکته مغزی هستند اگر:
- دود
- فشار خون بالا، بیماری قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی یا دیابت دارید
- یک حمله ایسکمیک گذرا داشته اید (سکته مغزی کوچک که می تواند چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد)
- سوء مصرف مواد مخدر یا الکل
- چاق هستند
- فعالیت بدنی ندارند
یکی دیگر از عوامل خطر زندگی در دسته ای از ایالت های جنوب شرقی است که به نام “کمربند سکته مغزی” (Stroke Belt) میزان مرگ و میر ناشی از سکته مغزی در این ایالت ها به طور قابل توجهی بالاتر است:
- آلاباما
- آرکانزاس
- گرجستان
- لوئیزیانا
- می سی سی پی
- کارولینای شمالی
- کارولینای جنوبی
- تنسی
عوامل متعددی در ایجاد این تفاوت منطقه ای نقش دارند، از جمله جمعیت بیشتر آمریکایی های آفریقایی تبار، دسترسی کمتر به مراکز اولیه سکته مغزی، و نرخ بالاتر بیکاری، چاقی، دیابت و فشار خون بالا.
در صورت سکته چه باید کرد
انجمن ملی سکته مغزی، یک استراتژی آسان برای به خاطر سپردن برای تشخیص علائم سکته ایجاد کرده است. اگر فکر می کنید ممکن است شما یا اطرافیانتان دچار سکته مغزی شده باشید، باید سریع عمل کنید. (act FAST)
Face | از فرد بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورتشان آویزان می شود؟ |
Arms | از فرد بخواهید هر دو دست خود را بالا بیاورد. آیا یک دست به سمت پایین حرکت می کند؟ |
Speech | از فرد بخواهید یک عبارت ساده را تکرار کند. آیا گفتار آنها نامفهوم است یا عجیب؟ |
Time | اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، فورا با ۹۱۱ یا خدمات اورژانس محلی خود تماس بگیرید. |
به یاد داشته باشید که وقتی نوبت به سکته می شود، هر ثانیه مهم است.درمان سکته مغزی در اولین ساعات پس از شروع اولین علامت مؤثرتر است. منتظر نمانید تا ببینید علائم ناپدید می شوند یا خیر.
هر چه مدت بیشتری برای تماس با اورژانس صبر کنید، احتمال آسیب مغزی یا ناتوانی ناشی از سکته بیشتر می شود. وقتی منتظر آمدن آمبولانس هستید، عزیزتان را با دقت تماشا کنید.
اگرچه ممکن است بخواهید، نباید خود یا عزیزتان را در هنگام سکته مغزی به بیمارستان ببرید. هنگامی که شما به اورژانس سفر می کنید ممکن است به مراقبت های پزشکی نیاز باشد. در عوض، فوراً با اورژانس محلی خود تماس بگیرید و منتظر بمانید تا امدادگران بیایند. آنها برای درمان و مراقبت از افراد در حالی که عاجل به بیمارستان هستند آموزش دیده اند.
پس از بستری شدن در بیمارستان، پزشک علائم و سابقه پزشکی شما یا فرد مورد علاقه تان را بررسی می کند. آنها همچنین یک معاینه فیزیکی و آزمایش های تشخیصی برای تعیین اینکه آیا سکته مغزی رخ داده است انجام می دهند.
گزینههای درمانی برای سکته مغزی
برای سکته مغزی ایسکمیک
حدود ۸۵ درصد سکته های مغزی ایسکمیک هستند. این بدان معنی است که یک لخته خون جریان خون را به مغز قطع می کند. پزشک دارویی به نام فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (tPA) را برای حل یا شکستن لخته تجویز می کند. برای موثر بودن، این دارو باید در عرض چهار ساعت و نیم پس از ظهور اولین علامت تجویز شود.
اگر tPA به دلایلی گزینهای نباشد، پزشک به شما یک رقیقکننده خون یا داروی دیگری برای جلوگیری از تجمع پلاکتها و تشکیل لخته میدهد.
جراحی و سایر روش های تهاجمی نیز گزینه هایی هستند. پزشک ممکن است ترومبولیز داخل شریانی را انجام دهد. در طی این روش، دارو از طریق کاتتری که در قسمت بالای ران شما قرار داده شده است، تحویل داده می شود.
گزینه دیگر شامل برداشتن لخته از طریق کاتتری است که به شریان آسیب دیده مغز می رسد. کاتتر در اطراف شریان های کوچک مغز شما پیچیده می شود تا لخته خون را از بین ببرد. اگر در شریانهای گردنتان پلاک ایجاد شده است، پزشک ممکن است روشی را برای رفع انسداد این شریانها پیشنهاد کند.
برای سکته مغزی هموراژیک
این نوع سکته زمانی اتفاق می افتد که یک سرخرگ در مغز پاره شود یا خون نشت کند. پزشکان سکته مغزی هموراژیک را متفاوت از سکته مغزی ایسکمیک درمان می کنند. آنها همچنین بسته به علت سکته مغزی را متفاوت درمان می کنند.
علت | رفتار |
فشار خون بالا | پزشک ممکن است به شما دارویی برای کاهش فشار خون برای کاهش خونریزی بدهد. |
آنوریسم | پزشک شما ممکن است جراحی را برای قطع آنوریسم یا مسدود کردن جریان خون به آنوریسم از طریق آمبولیزاسیون سیم پیچ پیشنهاد کند. |
شریان ها و وریدهای معیوب که پاره شدند | پزشک شما ممکن است ترمیم ناهنجاری شریانی وریدی را برای جلوگیری از خونریزی بیشتر توصیه کند. |
چشم انداز
به طور کلی، مردانی که از سکته مغزی جان سالم به در می برند، سریعتر و با سلامتی بهتری نسبت به زنان بهبود می یابند. مردان نیز کمتر احتمال دارد که این موارد را تجربه کنند:
- ناتوانی ناشی از سکته مغزی
- اختلال در فعالیت های زندگی روزمره
- افسردگی
- خستگی
- اختلال روانی
- کیفیت زندگی ضعیف تر پس از سکته مغزی
پژوهش نشان می دهد که این می تواند به دلیل فعالیت بدنی قبل از سکته مغزی و علائم افسردگی باشد.
بهبودی پس از سکته مغزی می تواند کار سخت زیادی را بطلبد. توانبخشی آسیب مغزی را معکوس نمی کند، اما می تواند به شما کمک کند مهارت هایی را که ممکن است از دست داده اید دوباره یاد بگیرید. این شامل یادگیری راه رفتن یا یادگیری صحبت کردن است.
مدت زمان بهبودی شما بستگی به شدت سکته دارد. اگرچه برخی از افراد چند ماه طول می کشد تا بهبود یابند، برخی دیگر ممکن است سال ها به درمان نیاز داشته باشند. افراد مبتلا به فلج یا مشکلات کنترل حرکتی ممکن است نیاز به مراقبت طولانی مدت بستری داشته باشند.
با این حال، افرادی که دچار سکته مغزی شدهاند، میتوانند زندگی طولانی و رضایتبخشی داشته باشند، اگر بازتوانی را ادامه دهند و از شیوههای زندگی سالم پیروی کنند که میتواند از سکتههای بعدی جلوگیری کند.
پیشگیری از سکته مغزی در آینده
مهم است که از شرایطی که شما را در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی قرار می دهند، مانند فشار خون بالا یا کلسترول بالا، پیشگیری یا درمان کنید.
منابع
- Act FAST. (n.d.).
stroke.org/understand-stroke/recognizing-stroke/act-fast - Greenlund K, et al. (2003). Low public recognition of major stroke symptoms.
ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14580633 - How is a stroke diagnosed? (2016).
nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/stroke/diagnosis - How is a stroke treated? (2016).
nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/stroke/treatment - Karp DN, et al. (2016). Reassessing the stroke belt.
stroke.ahajournals.org/content/47/7/1939 - Know the facts about stroke. (n.d.).
cdc.gov/stroke/docs/consumered_stroke.pdf - More strokes for men; more deadly for women. (2015).
texasheart.org/heart-health/womens-heart-health/straight-talk-newsletter/more-strokes-for-men-more-deadly-for-women/ - Post-stroke rehabilitation. (2014).
stroke.nih.gov/materials/rehabilitation.htm - Stroke. (2016).
cdc.gov/stroke/ - Stroke: Challenges, progress, and promise: Unmodifiable risk factors. (2009).
stroke.nih.gov/materials/strokechallenges.htm#Factors1 - Stroke facts. (2015).
cdc.gov/stroke/facts.htm - Stroke risk factors. (n.d.).
strokeassociation.org/STROKEORG/AboutStroke/UnderstandingRisk/Understanding-Stroke-Risk_UCM_308539_SubHomePage.jsp - Stroke risk factors and symptoms. (n.d.).
stroke.nih.gov/materials/riskfactors.htm - Sue-Min L, et al. (2005). Sex differences in stroke recovery.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1364522/ - Types of stroke. (2016).
cdc.gov/stroke/types_of_stroke.htm - What are the signs and symptoms of a stroke? (2016).
nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/stroke/signs