بیماری‌های مغز و اعصاب

درد عصب سه قلو: نورالژی تریژمینال؛ علل، علائم، تشخیص و درمان

امتیازی که به این مقاله می دهید چند ستاره است؟
[کل: ۱ میانگین: ۵]

نورالژی سه قلو (Trigeminal neuralgia :TN) یک بیماری دردناک و مزمن است که عصب سه قلو را درگیر می کند. هر سال حدود ۱۲ مورد در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده وجود دارد (۱). 

دو عصب سه قلو مجزا، یکی در هر طرف صورت وجود دارد. این اعصاب مسئول انتقال احساس درد و سایر احساسات از صورت به مغز هستند. هر عصب دارای سه شاخه (تا پیشانی (forehand)، نیمه صورت (midface) و چانه (chin)) است. امکان داشتن TN در هر یک از (یا همه) شاخه ها وجود دارد. TN باعث درد شدید در قسمتی یا تمام صورت می شود.

درد می تواند با تحریک خفیف صورت، مانند مسواک زدن دندان ها یا اصلاح صورت ایجاد شود. اغلب به عنوان احساس شوک الکتریکی یا ضربه چاقو توصیف می شود. افراد مبتلا به TN ممکن است در ابتدا موارد کوتاه و خفیف درد داشته باشند، اما با گذشت زمان ممکن است حملات طولانی‌تر و مکرر درد شدید را تجربه کنند. اکثر افراد مبتلا به TN علائم را در چرخه‌ها تجربه می‌کنند – درد برای روزها یا هفته‌ها می‌آید و می‌رود، سپس فروکش می‌کند. در برخی موارد، این وضعیت پیشرونده می شود و درد همیشه وجود دارد.

آزمایش خاصی برای TN وجود ندارد، بنابراین تشخیص ممکن است زمان ببرد. درمان بستگی به علت و شدت بیماری دارد. چندین دارو برای تسکین درد و کاهش تعداد اپیزودها موجود است. گاهی اوقات نیاز به جراحی است.

علائم نورالژی سه قلو

درد TN می تواند به صورت اسپاسم های تیز باشد که شبیه شوک الکتریکی است. درد به طور کلی در یک طرف صورت رخ می دهد و ممکن است با صدا یا لمس ایجاد شود. درد را می توان با اعمال معمول تحریک کرد، از جمله:

  • مسواک زدن
  • اصلاح
  • آرایش کردن
  • دست زدن به صورتت
  • خوردن یا نوشیدن
  • صحبت کردن
  • نسیم روی صورتت

ممکن است حملاتی از درد را تجربه کنید که فقط چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشد. مجموعه‌ای از حملات می‌توانند روزها، هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشند و پس از آن دوره‌هایی از بهبودی رخ دهد.

این عارضه می‌تواند پیشرفت کند، با افزایش شدت و دفعات حملات. در برخی موارد، درد یا درد ثابت می شود.

علل نورالژی سه قلو

در بسیاری از موارد، علت TN هرگز پیدا نمی شود. با این حال، علل شناخته شده عبارتند از:

  • یک رگ خونی متورم یا تومور که به عصب فشار وارد می کند
  • مولتیپل اسکلروزیس، وضعیتی که به غلاف میلین، که پوشش محافظ اطراف اعصاب است، آسیب می رساند

بر اساس موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی، گرچه هر کسی می تواند به TN مبتلا شود، اما در بین زنان شایع تر از مردان است (۲). همچنین در افراد بالای ۵۰ سال شایع تر است، اگرچه ممکن است در هر سنی رخ دهد.

نورالژی سه قلو چگونه تشخیص داده می شود

هیچ آزمایشی وجود ندارد که پزشک شما بتواند برای تشخیص TN به آنها کمک کند. تشخیص به نوع و محل درد و عواملی که باعث درد می شوند بستگی دارد. پزشک ابتدا سابقه پزشکی شما را ارزیابی کرده و معاینه فیزیکی انجام می دهد. این شامل یک معاینه عصبی برای تعیین اینکه کدام قسمت از عصب سه قلو تحت تأثیر قرار گرفته است می باشد. آنها قسمت های مختلف صورت شما را لمس می کنند تا محل درد را مشخص کنند.

سپس آزمایشاتی را برای رد سایر شرایط با علائم مشابه، مانند سردردهای خوشه ای یا نورالژی پس از تبخال ، که یک وضعیت دردناک است که بر رشته های عصبی و پوست تأثیر می گذارد، تجویز می کنند. آنها همچنین ممکن است دستور MRI از سر شما را بدهند، که می تواند به تعیین اینکه آیا ام اس باعث درد شما شده است یا خیر.

درمان نورالژی سه قلو

دارو

دارو می تواند درد را تسکین دهد و تعداد حملات را کاهش دهد. اولین شکل درمان معمولاً داروهای ضد تشنج است که داروهایی هستند که شلیک عصبی را مسدود می کنند. برخی دیگر از داروهای خط دوم یا کمکی شامل شل کننده های عضلانی و ضد افسردگی های سه حلقه ای هستند.

عمل جراحی

در حالی که اکثر موارد TN به دارو پاسخ می‌دهند، گاهی اوقات درد به دارو پاسخ نمی‌دهد و علائم شدید می‌تواند عود کند. در این موارد، جراحی ممکن است یک گزینه باشد. روش های جراحی رایجی که برای درمان TN استفاده می شود عبارتند از:

تزریق گلیسرول

در طی این روش، به شدت آرام‌بخش خواهید بود و بی‌حسی موضعی دریافت خواهید کرد. پزشک شما یک سوزن را از طریق گونه و در قاعده جمجمه شما وارد می کند. سوزن توسط اشعه ایکس به یک کیسه کوچک مایع نخاعی هدایت می شود که ریشه عصب سه قلو را احاطه کرده است. هنگامی که سوزن در جای خود قرار گرفت، مقدار کمی گلیسرول استریل آزاد می شود. گلیسرول ممکن است توانایی عصب را برای انتقال سیگنال های مربوط به درد مسدود کند یا عایق عصب آسیب دیده را قادر به بهبودی کند. نباید به عصب آسیب برساند. این روش معمولاً تنها چند دقیقه طول می‌کشد و می‌توانید همان روز به خانه بروید.

رادیوسرجری استریوتاکتیک

این روش از تصویربرداری کامپیوتری برای رساندن پرتوهای بسیار متمرکز پرتو به ریشه عصب استفاده می کند. این روش بدون درد است و معمولا بدون بیهوشی انجام می شود.

ضایعات حرارتی فرکانس رادیویی

این روش سرپایی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و از یک سوزن بلند و توخالی برای هدایت جریان الکتریکی به عصب سه قلو استفاده می شود. شما در طول عمل بیدار خواهید بود تا به پزشک خود در شناسایی محل دقیق منشاء درد کمک کنید. هنگامی که محل درد مشخص شد، الکترود گرم می شود و عصب را از بین می برد.

رادیوسرجری گاما نایف

این یک روش سرپایی است که از یک رویکرد هدفمند برای ارسال پرتوهایی استفاده می کند که عصب سه قلو را تخریب می کند. محبوبیت آن به دلیل دقت، اثربخشی و این واقعیت که نسبت به سایر درمان های جراحی ایمن تر است و کم تهاجمی ترین گزینه است، در حال افزایش است.

رفع فشار میکروواسکولار

این یک روش پزشکی بزرگ است که شامل جراحی مغز است. این روش با کاهش فشار از روی اعصاب آسیب‌دیده عمل می‌کند و به آنها اجازه بهبود می‌دهد. مطالعات نشان داده است که ۹۰ درصد بیماران تسکین درد را گزارش کرده اند (۳). 

گزینه‌های دیگر

سایر گزینه های جراحی شامل قطع عصب یا جابجایی عروق خونی است که ممکن است به عصب فشار وارد کند. تمام جراحی ها خطر بی حسی موقت تا دائمی در صورت را دارند. در برخی موارد، درد ممکن است در نهایت بازگردد.

پزشک شما می تواند اطلاعاتی در مورد مزایا و خطرات مرتبط با هر نوع درمان ارائه دهد. پس از ارزیابی علائم، سابقه پزشکی و ترجیحات شخصی، پزشک به شما کمک می کند تصمیم بگیرید که کدام گزینه درمانی برای شما بهترین است.

چگونه برای قرار ملاقات خود آماده شوید

یک دفترچه روزانه از علائم داشته باشید و توجه داشته باشید که چقدر طول می کشد و چه چیزی باعث آنها می شود. پزشک خود را از هر گونه درمان خانگی که امتحان کرده اید مطلع کنید و مطمئن شوید که داروهای تجویزی و بدون نسخه و مکمل هایی را که مصرف می کنید فهرست کنید. همچنین، به هرگونه حساسیت شناخته شده به دارو توجه کنید.

همچنین، هر گونه بیماری که تحت درمان هستید و هر گونه آسیب صورت، جراحی یا عملی که روی صورت شما انجام شده است را فهرست کنید.

زندگی با نورالژی سه قلو

درمان مناسب برای درمان TN ضروری است. بحث در مورد گزینه های درمانی با پزشک به شما کمک می کند تا در مورد مناسب ترین گزینه تصمیم بگیرید. تکنیک های تکمیلی مانند طب سوزنی، تغذیه درمانی و مدیتیشن نیز ممکن است به برخی از علائم شما کمک کند. قبل از شروع هر گونه درمان جایگزین با پزشک خود صحبت کنید، زیرا ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشند. 

منابع

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟
بله
تقریبا
خیر
منبع
www.healthline.com

داریوش طاهری

اولیــــــن نیستیــم ولی امیـــــد اســــت بهتـــرین باشیـــــم...!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا