عصب اولنار (ulnar nerve) شما از شانه (shoulder) تا انگشت کوچک (little finger) شما می‌گذرد. عصب اولنار ماهیچه‌هایی را مدیریت می‌کند که به شما اجازه می‌دهند با انگشتان خود حرکات ظریفی انجام دهید. همچنین برخی از ماهیچه‌های ساعد (forearm) را کنترل می‌کند که به شما امکان می‌دهد اشیا را محکم بگیرید. برخلاف بسیاری از اعصاب دیگر، عصب اولنار در طول مسیر خود توسط ماهیچه یا استخوان محافظت نمی‌شود. در برخی مناطق، نزدیک سطح پوست شما است. این بدان معنی است که آسیب‌های عصب اولنار غیرمعمول نیست.

عصب اولنار همان چیزی است که وقتی به استخوان خنده‌دار آرنج (funny bone) ضربه می‌زنید، احساس شوک مانندی (shock-like sensation) ایجاد می‌کند.

در صورت آسیب رساندن به عصب اولنار ممکن است حس خود را از دست داده و دچار ضعف عضلانی در دست خود شوید. این به عنوان فلج عصب اولنار (ulnar nerve palsy) یا نوروپاتی اولنار (ulnar neuropathy) شناخته می شود. این وضعیت می تواند بر توانایی شما در انجام حرکات ظریف و انجام بسیاری از کارهای روتین تأثیر بگذارد. در موارد شدید، فلج عصب اولنار می‌تواند باعث تحلیل عضلانی (muscle wasting) یا آتروفی (atrophy) شود که باعث می‌شود دست مانند پنجه به نظر برسد. گاهی اوقات جراحی برای اصلاح این امر ضروری است.

علائم فلج عصب اولنار چیست؟

فلج عصب اولنار معمولاً یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که با گذشت زمان بدتر می شود.

علائم مرتبط با فلج عصب اولنار عبارتند از:

از دست دادن حس در دست، به خصوص در انگشت حلقه و انگشتان کوچک
از دست دادن هماهنگی در انگشتان دست
احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش در دست شما
درد
ضعف دست که ممکن است با فعالیت بدنی بدتر شود
از دست دادن قدرت گرفتن

فقدان قدرت در دست می تواند بر فعالیت های روزانه شما مانند گرفتن لیوان و گرفتن مداد تأثیر بگذارد.

با گذشت زمان، عدم کنترل و احساس می تواند باعث سفت شدن ماهیچه های دست شود و منجر به تغییر شکل پنجه مانند شود. این معمولا فقط در موارد شدید فلج عصب اولنار رخ می دهد.

فلج عصب اولنار می تواند کار با دستان شما را دشوار کند، بنابراین ممکن است انجام کارهایی که زمانی آسان بوده اند دشوارتر باشد. فعالیت هایی که به دست ها و بازوهای شما فشار وارد می کنند، مانند گلف یا تنیس، ممکن است درد را بدتر کنند.

علت فلج عصب اولنار چیست؟

علت فلج عصب اولنار همیشه مشخص نیست. با این حال، آسیب به عصب اولنار ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:

بیماری که به اعصاب شما آسیب می رساند
آسیب به عصب
فشار بیش از حد روی عصب
فشار عصبی به دلیل تورم
شکستگی یا دررفتگی آرنج

آسیب رساندن به عصب اولنار مانند بریدن سیم تلفن است. پیام های مغز شما نمی توانند به درستی به اهداف خود در دست و بازوی شما منتقل شوند و نمی توان آنها را از دست دریافت کرد.

فلج عصب اولنار چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک ابتدا شما را معاینه می کند و از شما در مورد علائمتان می پرسد. اگر علائم شما پس از آسیب به دست شما شروع شد، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. این می تواند به پزشک کمک کند تا علل بالقوه بیماری شما را راحت تر تشخیص دهد. آنها می خواهند بدانند که آسیب چگونه رخ داده است، چه مدت علائم وجود داشته است، و چه چیزی علائم شما را بدتر یا بهتر می کند.

در طول معاینه، پزشک وضعیت دست شما را ارزیابی می کند و ارزیابی می کند که چگونه می توانید انگشتان خود را حرکت دهید.

علاوه بر معاینه فیزیکی، آزمایش می تواند شامل موارد زیر باشد:

آزمایش خون
تست های تصویربرداری، مانند سی تی اسکن یا ام آر آی
تست های هدایت عصبی
اشعه ایکس

این آزمایش ها به تشخیص تورم و اندازه گیری عملکرد عصب در عصب اولنار کمک می کند. آنها همچنین می توانند به محلی سازی ناحیه ای از عصب که به درستی کار نمی کند کمک کنند. مطالعه هدایت عصبی می تواند به تعیین شدت اختلال کمک کند.

فلج عصب اولنار چگونه درمان می‌شود؟

بافت های عصبی معمولاً بسیار کندتر از سایر انواع بافت ها بهبود می یابند. با این حال، برخی از علائم فلج عصب اولنار ممکن است بدون درمان بهتر شوند.

تعدادی از درمان های ممکن برای فلج عصب اولنار وجود دارد، از جمله:

مسکن های بدون نسخه
داروهایی برای کاهش اسپاسم عصبی مانند گاباپنتین (Neurontin)، کاربامازپین (Tegretol) یا فنی توئین (Dilantin)
کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب
یک آتل برای حمایت از دست و کاهش علائم دردناک
فیزیوتراپی برای افزایش قدرت و عملکرد عضلانی
کاردرمانی برای به حداقل رساندن آسیب بیشتر

در صورتی که آسیب عصبی گسترده، بسیار دردناک یا بهبود نیافته باشد، ممکن است پزشک شما جراحی را توصیه کند. اگر به دلیل فلج عصبی انجام زندگی روزمره برایتان مشکل است، اغلب جراحی نیز ضروری است. اگر علت فلج عصب اولنار عصب فشرده شده در آرنج باشد، ممکن است حرکت عصب از پشت آرنج به جلوی آرنج ضروری باشد.

اگر پزشک تشخیص دهد که عصب قرار نیست عملکرد طبیعی خود را بازیابی کند، ممکن است یک روش جراحی که شامل انتقال تاندون است را توصیه کند. در طی عمل جراحی انتقال تاندون، یک تاندون در حال کار از اتصال استخوان اصلی خود به یک تاندون جدید منتقل می شود. این می تواند به بازیابی عملکرد عضلات کمک کند و به شما امکان می دهد یک بار دیگر فعالیت های معمول خود را انجام دهید.

نتایج جراحی به طور کلی خوب است، اما اعصاب به کندی بهبود می یابند. ترمیم کامل عملکرد مچ دست و دست ممکن است ماه ها طول بکشد. حتی پس از جراحی، ممکن است همچنان احساس و حرکت دستان خود را از دست بدهید.

چگونه از فلج عصب اولنار پیشگیری می‌شود؟

دریافت درمان پزشکی به محض مشاهده علائم فلج عصب اولنار برای جلوگیری از عوارض جدی تر، مانند تغییر شکل دائمی دست، حیاتی است. شایع ترین علت فشار روی عصب در آرنج است. اگر این عارضه پیشرونده باشد، حرکت عصب از پشت آرنج به جلو فشار را از روی عصب می گیرد و به آن اجازه می دهد تا به طور طبیعی عمل کند.

اگر در انگشتان چهارم و پنجم خود احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی یا درد دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین ممکن است بخواهید با یک کاردرمانگر ملاقات کنید تا مشخص کنید آیا عادات کاری روزانه شما فشار زیادی بر عصب اولنار شما وارد می کند یا خیر.

برای جلوگیری از آسیب بیشتر، ممکن است نیاز به استفاده از گچ، آتل یا بریس برای حمایت داشته باشید.