آنژیوگرافی عروق کرونر چیست: آماده سازی، روش و نتایج
آنژیوگرافی کرونری (Coronary Angiography) آزمایشی برای تشخیص انسداد عروق کرونر (coronary angiography) است. اگر آنژین ناپایدار (unstable angina)، درد غیر معمول قفسه سینه (atypical chest pain)، تنگی آئورت (aortic stenosis) یا نارسایی قلبی (heart failure) غیرقابل توضیح داشته باشید، پزشک شما نگران است که در معرض خطر حمله قلبی (heart attack) قرار بگیرید.
در طی آنژیوگرافی عروق کرونر، یک رنگ کنتراست از طریق یک catheter (کاتتر: لوله پلاستیکی نازک) به شریانهای شما تزریق میشود، در حالی که پزشک شما بر روی صفحه نمایش اشعه ایکس نحوه جریان خون در قلب شما را تماشا میکند.
این آزمایش به عنوان آنژیوگرافی قلب، آرتریوگرافی کاتتر (catheter arteriography) یا کاتتریزاسیون قلب (cardiac catheterization) نیز شناخته میشود.
آماده شدن برای آنژیوگرافی عروق کرونر
پزشکان اغلب از MRI یا سی تی اسکن قبل از آزمایش آنژیوگرافی عروق کرونر برای شناسایی دقیق مشکلات قلب استفاده میکنند.
هشت ساعت قبل از آنژیوگرافی چیزی نخورید و ننوشید. ترتیبی دهید که کسی شما را به خانه برساند. همچنین باید شب بعد از آزمایش کسی را در کنار شما قرار دهید زیرا ممکن است در ۲۴ ساعت اول پس از آنژیوگرافی شما احساس سرگیجه (dizzy) یا سبکی سر (light-headed) داشته باشید.
در بسیاری از موارد، از شما خواسته میشود صبح روز آزمایش به بیمارستان مراجعه کنید و میتوانید بعداً در همان روز معاینه شوید.
در بیمارستان، از شما خواسته میشود که لباس بیمارستان بپوشید و فرمهای رضایت نامه را امضا کنید. پرستاران فشار خون شما را اندازه گیری میکنند، خط وریدی را شروع میکنند و اگر دیابت دارید، قند خون شما را چک میکنند. همچنین ممکن است مجبور شوید آزمایش خون و الکتروکاردیوگرام انجام دهید.
اگر به غذاهای دریایی حساسیت دارید، یا در گذشته واکنش بدی نسبت به رنگ کنتراست داشتهاید، یا از سیلدنافیل (ویاگرا) استفاده میکنید یا اگر باردار هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.
در طول آزمون چه اتفاقی میافتد
قبل از انجام آزمایش، به شما یک آرام بخش خفیف داده میشود تا به شما کمک کند آرام شوید. شما در طول آزمون بیدار خواهید بود.
پزشک ناحیه ای از بدن شما در کشاله ران یا بازو را با یک ماده بی حس کننده تمیز و بی حس میکند. هنگامیکه غلاف در شریان قرار میگیرد، ممکن است فشاری مبهم احساس کنید. یک لوله نازک به نام کاتتر به آرامی به سمت شریان قلب هدایت میشود. پزشک شما کل فرآیند را روی یک صفحه نمایش نظارت خواهد کرد.
بعید است که حرکت لوله را در رگهای خونی خود احساس کنید.
تست چه حسی خواهد داشت
پس از تزریق رنگ، میتوان احساس سوزش یا احساس “گرگرفتگی” خفیفی داشت.
پس از انجام آزمایش، برای جلوگیری از خونریزی، در محلی که کاتتر برداشته شده است، فشار وارد میشود. اگر کاتتر در کشاله ران شما قرار داده شود، ممکن است از شما خواسته شود تا چند ساعت پس از آزمایش به پشت دراز بکشید تا از خونریزی جلوگیری شود. این میتواند باعث ناراحتی خفیف کمر شود.
بعد از آزمایش مقدار زیادی آب بنوشید تا به کلیههای شما کمک کند تا رنگ کنتراست را خارج کنند.
آشنایی با نتایج آنژیوگرافی عروق کرونر
نتایج نشان میدهد که آیا خون رسانی طبیعی به قلب شما و هر گونه انسداد وجود دارد یا خیر. یک نتیجه غیر طبیعی ممکن است به این معنی باشد که یک یا چند شریان مسدود شده اید. اگر شریان انسدادی دارید، پزشک ممکن است آنژیوپلاستی را در طول آنژیوگرافی انجام دهد و احتمالاً استنت داخل کرونری را برای بهبود سریع جریان خون قرار دهد.
خطرات مرتبط با انجام آنژیوگرافی عروق کرونر
کاتتریزاسیون قلبی زمانی که توسط یک تیم مجرب انجام شود بسیار ایمن است، اما خطراتی دارد.
خطرات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی یا کبودی
- لخته شدن خون
- آسیب به شریان یا ورید
- خطر کوچک سکته مغزی
- شانس بسیار کمیبرای حمله قلبی یا نیاز به جراحی بای پس
- فشار خون پایین
ریکاوری و پیگیری پس از رسیدن به خانه
استراحت کنید و آب فراوان بنوشید. سیگار نکشید و الکل ننوشید.
از آنجایی که داروی بیهوشی مصرف کرده اید، نباید بلافاصله رانندگی کنید، ماشین آلات را کار کنید یا هر تصمیم مهمیبگیرید.
بعد از ۲۴ ساعت بانداژ را بردارید. اگر تراوش جزئی وجود داشت، ۱۲ ساعت دیگر یک بانداژ تازه بمالید.
به مدت دو روز رابطه جنسی نداشته باشید و ورزشهای سنگین انجام ندهید.
حداقل سه روز از حمام کردن، استفاده از وان آب گرم یا استخر استفاده نکنید. ممکن است دوش بگیرید
به مدت سه روز از لوسیون در نزدیکی محل سوراخ استفاده نکنید.
یک هفته پس از آزمایش باید به پزشک قلب خود مراجعه کنید.
منابع
- Coronary angiogram, angioplasty and stent placement: A patient’s guide. (2014).
fvfiles.com/520147.pdf - Ko B, et al. (2012). Risk of acute kidney injury in patients who undergo coronary angiography and cardiac surgery in close succession. DOI:
۱۰.۱۰۹۳/eurheartj/ehr493 - Mayo Clinic Staff. (2016). Coronary angiogram.
mayoclinic.org/tests-procedures/coronary-angiogram/about/pac-20384904 - What is coronary angiography? (n.d.).
nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/ca/