تفاوت فسفات و ارتوفسفات چیست
تفاوت اصلی – فسفات و ارتوفسفات
فسفاتها (Phosphates) ترکیباتی هستند که از واحدهای PO۴ تشکیل شده اند. آنها نمک یا استرهای اسید فسفریک هستند. ارتوفسفات در بین سایر فسفاتها سادهترین است. تنها از یک واحد فسفات تشکیل شده است. بنابراین، مونوفسفات نیز شناخته میشود. فسفاتها مواد معدنی طبیعی هستند. این مواد معدنی برای بدست آوردن فسفر مورد نیاز برای تولید کود استخراج میشوند. تفاوت اصلی بین فسفات و ارتوفسفات این است که فسفات هر ترکیبی است که از واحدهای فسفات تشکیل شده باشد در حالی که ارتوفسفات از یک واحد فسفات تشکیل شده است.
اصطلاحات کلیدی: آپاتیت (Apatite)، کود (Fertilizers)، مواد معدنی (Minerals)، ارتوفسفات (Orthophosphate)، فسفات (Phosphate)، نمک (Salts).
فسفات چیست؟
اصطلاح فسفات برای نامیدن هر نمک یا استر اسید فسفریک یا آنیون اسید فسفریک استفاده میشود. فرمول شیمیایی فسفات PO۴-3_ است. یون فسفات دارای جرم مولی ۹۴.۹۷ گرم بر مول است.
شکل ۱: مدل توپ و چوب فسفات
ساختار آنیون فسفات شامل یک اتم فسفات در مرکز است که به چهار اتم اکسیژن پیوند دارد. هندسه این آنیون چهار وجهی است. آنیون فسفات دارای بار ۳- است. هنگامیکه این آنیون به یک اتم هیدروژن متصل میشود، به عنوان اسید فسفریک (H۳PO۴) شناخته میشود.
نمکهای فسفات ترکیبات یونی هستند. در اینجا یک یون با بار مثبت یا یک کاتیون از طریق پیوندهای یونی به یون فسفات متصل میشود. بسیاری از فسفاتها در آب محلول نیستند. اما فسفاتهای عناصر گروه ۱ و فسفات آمونیوم ترکیبات یونی محلول در آب هستند.
مواد معدنی فسفات منبع طبیعی اصلی به دست آوردن فسفر هستند. رایج ترین کانیهای فسفاته شامل آپاتیت، فسفوریت، فلوراپاتیت و غیره میباشد. این ذخایر معدنی برای بدست آوردن فسفر مورد نیاز برای تولید کودها استخراج میشوند.
ارتوفسفات چیست؟
ارتوفسفات هر نمک یا استر اسید اورتوفسفریک است. هنگامیکه یونهای +H از اسید ارتوفسفریک از بین میروند، آنیون ارتوفسفات تشکیل میشود. فرمول شیمیایی آنیون ارتوفسفات PO۴-3_ و جرم مولی آن ۹۴.۹۷ گرم بر مول است.
شکل ۲: سری اسید فسفریک
به این آنیون فسفات رایج نیز گفته میشود زیرا ارتوفسفات ساده ترین در میان اعضای سری فسفات است. به دلیل اینکه از یک واحد فسفات تشکیل شده است به آن مونوفسفات نیز میگویند. سایر اعضای سری فسفات دارای دو یا چند واحد فسفات هستند.
تفاوت بین فسفات و ارتوفسفات
تعریف
فسفات: فسفات به هر نمک یا استر اسید فسفریک یا آنیون اسید فسفریک اشاره دارد.
ارتوفسفات: ارتوفسفات به هر نمک یا استر اسید ارتوفسفریک اطلاق میشود.
کاربرد
فسفات: اصطلاح فسفات برای نامیدن هر ترکیبی که یک یا چند واحد PO۴ دارد استفاده میشود.
ارتوفسفات: اصطلاح ارتوفسفات برای نامگذاری فسفات تنها با یک واحد PO۴ استفاده میشود.
نتیجه
فسفاتها در تولید کود بسیار مهم هستند. ارتوفسفاتها فسفاتهای معمولی هستند که از یک واحد فسفات در هر مولکول تشکیل شده اند. تفاوت اصلی بین فسفات و ارتوفسفات این است که فسفات هر ترکیبی است که از واحدهای فسفات تشکیل شده باشد در حالی که ارتوفسفات از یک واحد فسفات تشکیل شده است.
منابع
۱. “Phosphoric acids and phosphates.” Wikipedia, Wikimedia Foundation, 18 Aug. 2017, Available here.
2. “Phosphate minerals.” Wikipedia, Wikimedia Foundation, 18 Nov. 2017, Available here.
Image Courtesy:
۱. “Phosphate-3D-balls” By Benjah-bmm27 – Own work (Public Domain) via Commons Wikimedia
2. “Various Phosphoric Acids” By. H Padleckas – Own work assumed (based on copyright claims) (Public Domain) via Commons Wikimedia
سلام استاد
لطفا تفاوت ارتوفسفات و توتال فسفات هم لطفا.
ممنون