ده سال قبل از ابتلا، ژن میتواند به محققان در پیش بینی زوال عقل کمک کند
افراد در معرض خطر بالای زوال عقل را میتوان قبل از بروز علائم شناسایی کرد.
در واقع، آنها را می توان به اندازه کافی زود تشخیص داد تا تغییراتی در سبک زندگی ایجاد شود که می تواند احتمال ابتلای آنها به بیماری هایی مانند آلزایمر را کاهش دهد.
این نتیجه گیری محققان در یک مطالعه جدید است.
محققان دانمارکی که دادههای چندین دهه را روی بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر – از جمله افراد دارای استعداد ژنتیکی برای زوال عقل – مطالعه کردند، میگویند که قادر به پیشبینی خطر ۱۰ ساله ابتلا به این بیماری بودند.
در میان حاملان ژن APOE E44 ، خطر ابتلا به زوال عقل در بین زنان ۶۰ تا ۶۹ ساله ۱۰ درصد بود. برای مردان ۸ درصد بود.
از سن ۷۰ تا ۷۹ سالگی، این خطر برای زنان به ۲۲ درصد و برای مردان به ۱۹ درصد افزایش یافته است. محققان تخمین زدند که در سن ۸۰ سالگی یا بیشتر، این خطر به ترتیب به ۳۸ و ۳۳ درصد افزایش می یابد.
به طور خاص برای بیماری آلزایمر، این خطر برای زنان ۷ درصد و برای مردان ۶۰ تا ۶۹ سال ۶ درصد بود. برای سنین ۷۰ تا ۷۹، این خطر برای زنان ۱۶ درصد و برای مردان ۱۲ درصد بود. در سن ۸۰ سالگی و بالاتر، برای زنان ۲۴ درصد و برای مردان ۱۹ درصد بود.
محققان به سرپرستی دکتر روث فریک اشمیت، پروفسور دانشگاه کپنهاگ، در این مطالعه که در مجله انجمن پزشکی کانادا منتشر شد، به این نتیجه رسیدند که سن، جنس و ژنوتیپ APOE بهخوبی گروههای پرخطر بیماری آلزایمر و تمام زوال عقل را شناسایی میکنند. این گروه ها به طور بالقوه میتوانند برای مداخلات پیشگیرانه مورد هدف قرار گیرند.
علیرغم تلاشهای پیشگیرانه مهم در دهههای گذشته – که منجر به کاهش مصرف سیگار، کاهش فشار خون و کاهش سطح کلسترول در جمعیت عمومی شد – عدم تحرک بدنی، اضافه وزن و دیابت همچنان تهدیدی برای سیستم مراقبتهای بهداشتی ما و بهویژه بیماریهای قلبی عروقی و زوال عقل هستند. محققان افزودند. بنابراین تشدید تلاشهای پیشگیرانه به طور کلی از اهمیت حیاتی برخوردار است، به ویژه برای بیمارانی که در بالاترین خطر قرار دارند و به احتمال زیاد بیشترین سود را از پیشگیری اولیه و هدفمند خواهند برد.
فریک اشمیت به هلثلاین گفت که این یافتهها میتواند به محققانی که برنامههای پیشگیرانه را با گروههای پرخطر خاص آزمایش میکنند، مانند مطالعه مداخله سالمندان فنلاند برای جلوگیری از اختلال و ناتوانی شناختی (FINGER) کمک کند.
او گفت: «ما هنوز نمی دانیم که آیا یک مداخله هدفمند بیشترین سود را برای گروه های پرخطر خواهد داشت یا خیر. “در حالی که ما منتظر نتایج چنین آزمایشاتی هستیم، شواهد کافی وجود دارد که بگوییم آنچه برای قلب مفید است برای مغز نیز مفید است.”
پیشگیری بهتر از درمان
دکتر دیوید مریل، متخصص مغز و اعصاب و روانپزشک سالمندان در مرکز بهداشت پراویدنس سنت جان در سانتا مونیکا، کالیفرنیا، به هلثلاین گفت که برای زوال عقل، انجام اقدامات پیشگیرانه “ممکن است واقعی تر از امید یا انتظار برای درمان” باشد.
وی افزود: در حالی که ما می دانیم که سن بزرگترین عامل خطر منفرد غیر قابل تغییر برای ابتلا به بیماری آلزایمر است، تا به حال نمی دانیم که سن خود تا چه اندازه به خطر مطلق ابتلا به این بیماری می افزاید. به همین ترتیب، اکنون میتوانیم با اطمینان بگوییم که زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به بیماری آلزایمر هستند. مهمتر از همه، این مطالعه از این ایده پشتیبانی می کند که آزمایش بالینی و بحث در مورد ژنوتیپ APOE می تواند اطلاعات ارزشمندی را به مراقبت اضافه کند.
جان واکر، دکتر، بنیانگذار uMETHOD، که ارزیابی خطر بیمار مبتنی بر داده را برای پزشکان ارائه می دهد، خاطرنشان می کند که سن ۴۵ سالگی برای آزمایش خطر زوال عقل خیلی زود نیست.
دکتر واکر به هلثلاین گفت: «از آنجا که شما یک خطر ژنتیکی شناخته شده دارید به این معنی نیست که به آلزایمر مبتلا خواهید شد، اما به احساس فوریت در مورد اقداماتی که برای جلوگیری از آن انجام می دهید می افزاید.
در واقع، واکر استدلال می کند که ارزیابی خطر در دوران کودکی می تواند به برخی افراد کمک کند تا خطر ابتلا به زوال عقل را در سال های آخر زندگی خود کاهش دهند.
به عنوان مثال، او می گوید که افراد دارای ژن APOE بیشتر مستعد ضربه به سر هستند که یکی دیگر از عوامل خطرزا برای زوال عقل است.
واکر اضافه کرد: «احتمالاً ورزشهایی وجود دارد که نباید انجام دهید» اگر حامل این ژن هستید.
کارشناسان خاطرنشان می کنند که محدودیت اصلی این مطالعه این است که جمعیتی عمدتاً سفیدپوست و نوردیک را در یک منطقه جغرافیایی محدود مورد بررسی قرار داده است.
واکر گفت: “از نظر من، برآوردها کمی پایین به نظر می رسند.” “من فکر میکنم ما در ایالات متحده چاقتر از مردم دانمارک هستیم – فکر میکنم وضعیت ما بدتر از آنهاست.”
سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که بیش از ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان نوعی زوال عقل دارند. آلزایمر شایع ترین شکل این بیماری است.