علائم زوال عقل

بسیاری از مردم از اصطلاحات “بیماری آلزایمر” و “زوال عقل” به جای یکدیگر استفاده می کنند، اما این درست نیست. اگرچه بیماری آلزایمر شایع ترین شکل زوال عقل است، اما همه افراد مبتلا به زوال عقل آلزایمر ندارند :

• زوال عقل یک اختلال مغزی است که بر توانایی فرد برای برقراری ارتباط و انجام فعالیت های روزمره تأثیر می گذارد.
• بیماری آلزایمر یکی از انواع زوال عقل با تأثیر هدفمند بر بخش‌هایی از مغز است که توانایی فرد برای فکر کردن، به خاطر سپردن و برقراری ارتباط با زبان را کنترل می‌کند.

علائم کلی و علائم اولیه زوال عقل چیست؟

علائم و نشانه های کلی زوال عقل شامل مشکلات زیر است:

• حافظه
• ارتباط
• زبان
• تمرکز
• استدلال
• ادراک بصری

علائم اولیه زوال عقل عبارتند از :

• از دست دادن حافظه کوتاه مدت
• مشکل در به خاطر سپردن کلمات خاص
• از دست دادن چیزها
• فراموش کردن نام ها
• مشکلات در انجام کارهای آشنا مانند آشپزی و رانندگی
• قضاوت ضعیف
• نوسانات خلقی
• سردرگمی یا سردرگمی در محیط ناآشنا
• پارانویا
• ناتوانی در انجام چند کار

انواع مختلف زوال عقل چیست؟

دمانس را می توان به روش های مختلفی دسته بندی کرد. این دسته‌بندی‌ها برای گروه‌بندی اختلالاتی طراحی شده‌اند که ویژگی‌های مشترک خاصی دارند، مانند اینکه آیا پیشرونده هستند یا نه و کدام قسمت‌های مغز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

برخی از انواع زوال عقل در بیش از یکی از این دسته بندی ها قرار می گیرند. به عنوان مثال، بیماری آلزایمر به عنوان زوال عقل پیش رونده و قشر مغز در نظر گرفته می شود.

در اینجا برخی از رایج ترین گروه بندی ها و علائم مرتبط با آنها آورده شده است.

زوال عقل بدن لویی (LBD)

زوال عقل لویی (LBD) که به آن زوال عقل با اجسام لویی نیز گفته می شود، توسط رسوبات پروتئینی به نام اجسام لویی ایجاد می شود. این رسوبات در سلول های عصبی در مناطقی از مغز که در حافظه، حرکت و تفکر نقش دارند، ایجاد می شوند.

علائم LBD عبارتند از:

• توهمات بصری
• حرکت کند
• سرگیجه
• گیجی
• از دست دادن حافظه
• بی تفاوتی
• افسردگی

زوال عقل قشر مغز

این اصطلاح به یک فرآیند بیماری اشاره دارد که در درجه اول بر نورون های لایه بیرونی مغز (قشر) تأثیر می گذارد. زوال عقل قشر مغز معمولاً مشکلاتی را در موارد زیر ایجاد می کند:

• حافظه
• زبان
• فکر کردن
• رفتار اجتماعی

زوال عقل زیر قشری

این نوع زوال عقل بخش هایی از مغز را در زیر قشر مغز تحت تأثیر قرار می دهد. زوال عقل ساب قشری منجر به موارد زیر می شود:

• تغییرات در احساسات
• تغییرات در حرکت
• کندی تفکر
• مشکل در شروع فعالیت ها

فراموشی پیشانی گیجگاهی

دمانس فرونتوتمپورال زمانی رخ می دهد که بخش هایی از لوب های پیشانی و تمپورال مغز آتروفی (کوچک شدن) شوند. علائم و نشانه های زوال عقل فرونتوتمپورال عبارتند از:

• بی تفاوتی
• عدم مهار
• عدم قضاوت
• از دست دادن مهارت های بین فردی
• مشکلات گفتاری و زبانی
• اسپاسم عضلانی
• هماهنگی ضعیف
• مشکل در بلع

علائم زوال عقل عروقی

علائم زوال عقل عروقی ناشی از آسیب مغزی ناشی از اختلال در جریان خون به مغز شما عبارتند از:

• مشکل در تمرکز
• گیجی
• از دست دادن حافظه
• بی قراری
• بی تفاوتی

زوال عقل پیشرونده

همانطور که از نام آن پیداست، این نوعی زوال عقل است که با گذشت زمان بدتر می شود. این به تدریج با توانایی های شناختی مانند:

• فکر کردن
• به یاد آوردن
• استدلال

زوال عقل اولیه

این زوال عقل است که از هیچ بیماری دیگری ناشی نمی شود. این تعدادی از زوال عقل را توصیف می کند از جمله:

• زوال عقل لوی بادی
• فراموشی پیشانی گیجگاهی
• زوال عقل عروقی

زوال عقل ثانویه

این زوال عقل است که در نتیجه یک بیماری یا آسیب فیزیکی مانند ضربه به سر و بیماری هایی از جمله:

• بیماری پارکینسون
• بیماری هانتینگتون
• بیماری کروتسفلد جاکوب

زوال عقل مختلط

دمانس مختلط ترکیبی از دو یا چند نوع زوال عقل است. علائم زوال عقل مختلط بر اساس انواع تغییرات در مغز و ناحیه ای از مغز که تحت آن تغییرات قرار می گیرد، متفاوت است. نمونه هایی از زوال عقل مختلط رایج عبارتند از:

• زوال عقل عروقی و بیماری آلزایمر
• بادی لوی و زوال عقل بیماری پارکینسون

علائم بیماری آلزایمر

حتی برای یک نوع معین از زوال عقل، علائم می تواند از بیمار به بیمار دیگر متفاوت باشد.

علائم معمولاً در طول زمان پیشرونده هستند. برای مثال، علائم مرتبط با بیماری آلزایمر (AD) اغلب در مراحل یا مراحل توصیف می‌شوند که نشان‌دهنده ماهیت مستمر و دژنراتیو بیماری است.

بیماری آلزایمر خفیف

علاوه بر از دست دادن حافظه، علائم بالینی اولیه احتمالاً شامل موارد زیر است:

• سردرگمی در مورد مکان مکان های معمولا آشنا
• زمان بیشتری برای انجام کارهای عادی روزانه نیاز است
• مشکل در رسیدگی به پول و پرداخت قبوض
• قضاوت ضعیف منجر به تصمیمات بد
• از دست دادن خودانگیختگی و حس ابتکار
• تغییرات خلقی و شخصیتی و افزایش اضطراب

بیماری آلزایمر متوسط

با پیشرفت بیماری، علائم بالینی اضافی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• افزایش از دست دادن حافظه و سردرگمی
• کوتاه شدن دامنه توجه
• مشکلات در شناخت دوستان و اعضای خانواده
• مشکل در زبان
• مشکلات خواندن، نوشتن یا کار با اعداد
• مشکل در سازماندهی افکار و تفکر منطقی
• ناتوانی در یادگیری چیزهای جدید یا کنار آمدن با موقعیت های جدید یا غیرمنتظره
• فوران های نامناسب عصبانیت
• مشکلات ادراکی-حرکتی (مانند مشکل بلند شدن از روی صندلی یا چیدن میز)
• جملات یا حرکات تکراری، گهگاه انقباضات عضلانی
• توهم، هذیان، سوء ظن یا پارانویا، تحریک پذیری
• از دست دادن کنترل تکانه (مانند درآوردن لباس در زمان ها یا مکان های نامناسب یا استفاده از الفاظ رکیک)
• تشدید علائم رفتاری، مانند بی قراری، بی قراری، اضطراب، گریه و سرگردانی – به ویژه در اواخر بعد از ظهر یا عصر که به آن “غروب آفتاب” می گویند.

بیماری آلزایمر شدید

در این مرحله، پلاک‌ها و گره‌ها (علائم بارز بیماری AD) با استفاده از یک تکنیک تصویربرداری به نام MRI در مغز دیده می‌شوند. این مرحله نهایی AD است و علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ناتوانی در شناخت خانواده و عزیزان
• از دست دادن حس خود
• ناتوانی در برقراری ارتباط به هیچ وجه
• از دست دادن کنترل مثانه و روده
• کاهش وزن
• تشنج
• عفونت های پوستی
• افزایش خواب
• وابستگی کامل به دیگران برای مراقبت
• مشکل در بلع

نکته و ایده

همه افراد مبتلا به زوال عقل علائم یکسانی را تجربه نمی کنند. شایع ترین علائم زوال عقل، مشکل در حافظه، ارتباط و توانایی های شناختی است.

انواع مختلف زوال عقل علل مختلفی دارند و بر عملکردهای ذهنی، رفتاری و فیزیکی متفاوتی تأثیر می گذارند.

بیماری آلزایمر، شایع ترین شکل زوال عقل، پیشرونده است و علائم آن در طول زمان بدتر می شود.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان مشکلات حافظه، مشکل در انجام وظایف آشنا، یا تغییرات خلقی یا شخصیتی دارید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.

پس از تشخیص دقیق، می توانید گزینه های درمان را بررسی کنید.