علائم زوال عقل عبارتند از از دست دادن حافظه، مشکل در بیان افکار و گیج شدن یا سرگردانی. برخی از افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است گاهی پرخاشگر شوند و در تنظیم احساسات خود دچار مشکل شوند.
روان پریشی نیز می تواند از عوارض زوال عقل باشد. روان پریشی به حالت روانی اطلاق می شود که در آن کسی مطمئن نیست که چه چیزی واقعی است یا نه. این می تواند شامل افکار پارانوئید یا هذیانی و همچنین توهم باشد.
مدیریت و درمان روان پریشی مرتبط با زوال عقل نیازمند درک، صبر و انواع رویکردهای مختلف است. ما آنچه را که محققان تاکنون در مورد چرایی بروز این علامت در زوال عقل می‌دانند و چگونه می‌توان با آن مقابله کرد، بررسی خواهیم کرد.
روان پریشی در زوال عقل چقدر شایع است؟
تقریباً ۵.۸ میلیون نفر در ایالات متحده به زوال عقل مبتلا شده اند. محققان بر این باورند که این تعداد تا سال ۲۰۶۰ دو برابر خواهد شد. بخش قابل توجهی از افراد مبتلا به زوال عقل احتمالاً در مقطعی دچار روان پریشی خواهند شد.
میزان روانپریشی مرتبط با زوال عقل به چندین موضوع بستگی دارد، مانند:
- نوع زوال عقل
- مرحله یا شدت زوال عقل
- عوامل خطر فردی، از جمله سایر شرایط سلامتی
یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان می دهد که ۲۰ تا ۷۰ درصد افراد مبتلا به زوال عقل، روان پریشی را به عنوان بخشی از این بیماری تجربه خواهند کرد.
مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۰ نشان می دهد که ۹۰ درصد افراد مبتلا به زوال عقل دارای نوعی علائم رفتاری و روانی از جمله روان پریشی، بیقراری، پرخاشگری و افسردگی هستند.
در حالی که روان پریشی می تواند با هر نوع زوال عقلی رخ دهد، برخی از انواع زوال عقل نرخ بالاتری دارند. اینها عبارتند از بیماری آلزایمر، زوال عقل لوی بادی، و زوال عقل مربوط به بیماری پارکینسون.
با پیشرفت زوال عقل و شدیدتر شدن سایر علائم، احتمال روان پریشی بیشتر می شود.
با این حال، در برخی افراد، روان پریشی ممکن است یکی از علائم اولیه زوال عقل باشد. توهمات ممکن است در مرحله اولیه اختلال رخ دهد. آنها حتی می توانند قبل از هر علامت دیگری ایجاد شوند.
علائم و نشانه‌ها
علائم سایکوز اغلب به نوع زوال عقل فرد بستگی دارد. سلامت کلی آنها و عوامل خطر پیچیده نیز ممکن است بر نحوه ایجاد علائم تأثیر بگذارد. به طور خلاصه، تجربه هر فرد متفاوت خواهد بود.
علائم روان پریشی مرتبط با زوال عقل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- توهمات (بصری، شنیداری یا بویایی)
- تفکر هذیانی (باورهای نادرست)
- پارانویا (به طور غیرمنطقی مشکوک بودن)
- تحریک یا پرخاشگری
- افسردگی
برای مثال، یک فرد مبتلا به زوال عقل ممکن است گربه یا سگی را که واقعاً در اتاق نیست دچار توهم کند. آنها ممکن است دچار توهم یا پارانویا شوند که مراقب آنها پول می دزدد یا سعی می کند به آنها آسیب برساند، حتی اگر هیچ مدرکی در این مورد وجود نداشته باشد.
علل
مشخص نیست چه چیزی باعث می شود برخی از افراد مبتلا به زوال عقل به روان پریشی مبتلا شوند اما در برخی دیگر نه. با این حال، چند علت بالقوه شناسایی شده است.
در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر، رسوبات غیر معمول در مغز ممکن است با روان پریشی مرتبط باشد. اینها می توانند در سیگنال دهی مغز اختلال ایجاد کنند. افراد مبتلا به بیماری آلزایمر بیشتر احتمال دارد دچار هذیان شوند.
زوال عقل لویی نتیجه رسوب پلاک یا “جسم لویی” روی مغز است. آنها بر سیستم پیام رسانی شیمیایی مغز تأثیر می گذارند. توهمات بینایی یکی از علائم رایج روان پریشی در افراد مبتلا به این نوع زوال عقل است.
زوال عقل مربوط به بیماری پارکینسون می تواند با داروها مرتبط باشد. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب برای برخی از علائم، از جمله سفتی و مشکلات راه رفتن، از داروهای افزایش دهنده دوپامین استفاده می کنند. با این حال، برخی از این داروها ممکن است شروع علائم روان پریشی باعث شود.
اما در بسیاری از افراد، روان پریشی مرتبط با زوال عقل نتیجه تغییرات مداوم در مغز است، که بسیاری از آنها قابل شناسایی یا توقف نیستند.
مدیریت
هیچ درمان استانداردی برای روان پریشی مرتبط با زوال عقل وجود ندارد. روان پریشی پدیده ای پیچیده است که درمان ساده ای ندارد.
درعوض، پزشکان ممکن است به مراقبین کمک کنند تا به فرد مبتلا به زوال عقل کمک کنند تا درک کند که چه چیزی را تجربه می کند. برخی استراتژی‌ها می‌توانند محرک‌های بالقوه روانپریشی را محدود کرده و از خارج شدن از کنترل موقعیت‌های استرس‌زا و احساسی جلوگیری کنند.
این استراتژی ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تنظیم محیط. اگر فردی مبتلا به زوال عقل علائم مکرر روان پریشی داشته باشد، ممکن است به از بین بردن هرگونه محرک بالقوه برای آن تجربیات کمک کند.
- به عنوان مثال، اگر بعد از اینکه نگاهی اجمالی به خود در آینه انداختند، افراد دیگری را در اتاق «ببینند»، سطوح بازتابنده را بپوشانید.
- اگر گوشه های تاریک و سایه دار خانه آنها را نگران می کند، از نور برای روشنایی این فضاها استفاده کنید.
- موسسه ملی پیری نیز پیشنهاد می کند آشفته کردن محیط خانه، مسیریابی را آسان می کند و موارد را برچسب گذاری می کند تا به افراد مبتلا به زوال عقل کمک کند احساس امنیت بیشتری کنند.
- تنظیم رویکرد مراقبتی. به چالش کشیدن توهمات یا توهمات یک نفر می تواند او را عصبانی، ترسان و حتی پرخاشگر کند. مراقبان به جای اینکه بخواهند به کسی بگویند چیزی واقعی نیست، ممکن است با پرسیدن سؤال با عزیزان خود درگیر شوند. سعی کنید صدای خود را بلند نکنید و فریاد نزنید.
- فعال نگه داشتن. تنها گذاشتن فرد مبتلا به زوال عقل در طول روز سالم نیست. در عوض، افراد مبتلا به زوال عقل باید باشند فعال و درگیر به طور منظم. برای پیاده‌روی برنامه‌ریزی کنید، عزیزانتان را ملاقات کنید یا روی کارهای ساده در خانه کار کنید.
در موارد پیشرفته تر، پزشکان ممکن است برای روان پریشی مرتبط با زوال عقل دارو تجویز کنند.
داروها در حال حاضر در حال مطالعه و تجویز خارج از برچسب برای روان پریشی مرتبط با زوال عقل شامل موارد زیر است:
- آگونیست های گیرنده سروتونین ۵-HT
- مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
- داروهای ضد روان پریشی غیر معمول (برکسپیپرازول، لومات پرون یا پیماوانسرین)
- آنتی سایکوتیک های نسل دوم (به ویژه کوتیاپین)
- لیتیوم
- داروهای ضد تشنج (گاباپنتین)
- کانابینوئیدها (THC و CBD مواد موجود در گیاه شاهدانه)
پیماوانسرین آنتی سایکوتیک (با نام تجاری نوپلازید) توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان روان پریشی در بیماری پارکینسون تایید شده است.
این داروها بدون عوارض نیستند. برخی از داروها خطر بدتر شدن علائم روان پریشی یا افزایش نرخ مرگ و میر را در مبتلایان به زوال عقل دارند.
روان پریشی در مقابل غروب آفتاب
غروب آفتاب به بدتر شدن علائم زوال عقل شناختی و رفتاری اشاره دارد که در اواخر روز اتفاق می افتد. غروب آفتاب لزوماً شامل علائم روان پریشی نیست، اما می تواند یک عامل باشد.
راهبردهای مدیریت غروب آفتاب مشابه راهبردهای روان پریشی مرتبط با زوال عقل است.
چشم انداز
تشخیص روان پریشی مرتبط با زوال عقل می تواند دشوار باشد. علائم ممکن است با سایر شرایط سلامتی مانند اضطراب و افسردگی اشتباه گرفته شود. افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است برخی از علائم خود را پنهان کنند و در اعتراف به چیزهایی که دیگران نمی بینند یا می شنوند مردد باشند.
در حالی که روان پریشی در افراد مبتلا به بیماری های مرتبط با حافظه رایج است، درمان های پزشکی موثر کمی وجود دارد. تنظیم شیوه زندگی، مراقبت، و برخی داروها می تواند به مدیریت دوره های روان پریشی مرتبط با زوال عقل کمک کند.
درک اینکه بسیاری از افراد مبتلا به زوال عقل برخی از علائم روان پریشی را تجربه می کنند و یادگیری نحوه تشخیص این علائم ممکن است به افراد آسیب دیده و مراقبان کمک کند تا آماده شوند.
همچنین دلسوزی و درک را تشویق می کند زیرا عزیزان و متخصصان پزشکی از طریق تأثیرات روان پریشی و نحوه تعامل آن با سایر علائم زوال عقل مرتب می شوند.
منابع
- Cannabis (marijuana) and cannabinoids: What you need to know. (2019).
nccih.nih.gov/health/cannabis-marijuana-and-cannabinoids-what-you-need-to-know - Frazer M, et al. (2021). Burden of illness among patients with dementia-related psychosis.
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33645238/ - Gossink FT, et al. (2017). Psychosis in behavioral variant frontotemporal dementia.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5402723/ - Home safety and Alzheimer’s disease. (2017).
nia.nih.gov/health/home-safety-and-alzheimers-disease - Ismail Z, et al. (2022). Psychosis in alzheimer disease — mechanisms, genetics and therapeutic opportunities.
nature.com/articles/s41582-021-00597-3 - Marcinkowska M, et al. (2020). Management of dementia-related psychosis, agitation and aggression: A review of the pharmacology and clinical effects of potential drug candidates.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7048860/ - Minorities and women are at greater risk for Alzheimer’s disease. (2019).
cdc.gov/aging/publications/features/Alz-Greater-Risk.html - Nuplazid (pimavanserin) label. (2016).
accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2016/207318lbl.pdf - Reus VI, et al. (2016). The American Psychiatric Association practice guideline on the use of antipsychotics to treat agitation or psychosis in patients with dementia.
ajp.psychiatryonline.org/doi/10.1176/appi.ajp.2015.173501 - Staying physically active with Alzheimer’s. (2017).
nia.nih.gov/health/staying-physically-active-alzheimers - Understanding different types of dementia. (n.d.).
nia.nih.gov/health/infographics/understanding-different-types-dementia - Visser F, et al. (2020). Visual hallucinations in Parkinson’s disease are associated with thinning of the inner retina.
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33273513/ - Weintraub D, et al. (2007). Presentation and management of psychosis in Parkinson’s disease and dementia with Lewy bodies.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2137166/ - What is dementia? Symptoms, types, and diagnosis. (2021).
nia.nih.gov/health/what-is-dementia
