ترشح پشت بینی: آنچه باید بدانید؛ علل، علائم و درمان
ترشح پشت بینی (Postnasal drip) یک اتفاق رایج است که تقریباً همه را در مقطعی از زندگی تحت تأثیر قرار میدهد. غدد (glands) موجود در بینی (nose) و گلو (throat) به طور مداوم مخاط (mucus) تولید میکنند:
- مبارزه با عفونت
- غشاهای بینی را مرطوب کنید
- مواد خارجی را فیلتر کنید
شما معمولاً بدون اینکه متوجه شوید مخاط را می بلعید.
هنگامی که بدن شما شروع به تولید مخاط اضافی میکند، ممکن است احساس کنید که در پشت گلو انباشته شده است. همچنین ممکن است احساس کنید که از بینی شما در گلویتان میچکد. به این حالت ترشح پشت بینی می گویند.
Post-Nasal Discharge
بعضی آن را Post-Nasal Drip میگویند که بهنظر درست نیست چون (Drip) یعنی ریختن (Drop) ترشحات آبکی بهصورت قطرهای که با توجه به غلیظ و چسبیده بودن ترشحات خلف بینی هیچوقت Drip اتفاق نمیافتد. بنابراین بهتر است عبارت Post-Nasal Discharge به کار رود. سندرم PND به مجموع علایم ترشحات خلف بینی، صاف کردن مکرر حلق، سرفهی مزمن و گرفتگی صدا (گاهی اوقات) گفته میشود.
PND خاموش: عدهای از بیماران در معاینه ترشحات خلف بینی ندارند ولی به درمان پاسخ میدهند که به این حالت PND خاموش و بیسروصدا (Silent PND) گفته میشود.
علائم رایج ترشح پشت بینی عبارتند از:
- احساس می کنید که باید مدام گلوی خود را صاف کنید یا قورت دهید
- سرفه ای که در شب بدتر می شود
- حالت تهوع ناشی از حرکت مخاط اضافی به معده
- گلو درد، خارش
- بوی بد دهان
علل ترشح پشت بینی
تعدادی از شرایط می توانند باعث چکه شدن پس از بینی شوند. آلرژی یکی از شایع ترین موارد است. اگر از نظر آلرژی آزمایش میشوید، اگر میدانید در معرض قرار خواهید گرفت، بهتر میتوانید از محرکها یا پیشداروی خود اجتناب کنید.
یکی دیگر از علل شایع انحراف تیغه بینی است، به این معنی که دیواره نازک غضروف بین سوراخ های بینی (یا سپتوم) جابجا شده یا به یک طرف متمایل شده است. این یک مجرای بینی را کوچکتر میکند و میتواند از تخلیه مخاطی مناسب جلوگیری کند و در نتیجه قطرات بعد از بینی ایجاد شود.
علل دیگر ترشح پشت بینی عبارتند از:
- دمای سرد
- عفونت های ویروسی که منجر به سرماخوردگی یا آنفولانزا می شود
- عفونت های سینوسی
- بارداری
- تغییرات آب و هوا
- هوای خشک
- غذاهای ادویه دار
- برخی داروها، از جمله برخی از فشار خون و نسخه های کنترل بارداری
در برخی موارد، مشکلی که باعث ترشح پس از بینی می شود، مخاط بیش از حد نیست، بلکه ناتوانی گلوی شما در پاک کردن آن است. مشکلات بلع یا رفلاکس معده می تواند باعث تجمع مایعات در گلو شود که شبیه چکه های بعد از بینی است.
درمانهای خانگی برای چکه های پس از بینی
می توانید برای تسکین علائم ترشح پشت بینی به تعدادی از درمان های خانگی مراجعه کنید. داروهای ضد احتقان بدون نسخه مانند سودوافدرین (سودافد) می تواند به کاهش احتقان و از بین بردن قطرات پس از بینی کمک کند.
آنتی هیستامین های جدیدتر و غیر خواب آور مانند لوراتادین- شبه افدرین (کلاریتین) می تواند برای خلاص شدن از شر چکه های پس از بینی موثر باشد. با این حال، اینها بعد از چند روز مصرف موثرتر هستند.
اسپریهای بینی سالین میتوانند به مرطوب کردن مجرای بینی و کاهش علائم ترشح بعد از بینی کمک کنند. اگر مشکلات دائمی در ترشحات بعد از بینی دارید، پزشک ممکن است یک اسپری بینی کورتیزون استروئیدی تجویز کند. ابزار آبیاری سینوس مانند گلدانهای نتی یا شستشوی سینوسها مانند مواردی که ازNeilMed همچنین می تواند مخاط اضافی را دفع کند.
خوابیدن با سر کمی بالا نیز می تواند باعث تخلیه مناسب شود.
هیدراته ماندن به همان اندازه برای جلوگیری از چکه های بعد از بینی مهم است که برای درمان آن مهم است. نوشیدن مایعات گرم یا داغ، مانند چای یا سوپ مرغ، می تواند مخاط را رقیق کرده و از کم آبی بدن جلوگیری کند. و مثل همیشه، نوشیدن آب فراوان را فراموش نکنید. این کار همچنین مخاط را رقیق می کند و مجرای بینی شما را مرطوب نگه می دارد و ناراحتی را از بین می برد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر علائم شما از طریق درمان های خانگی بیش از ۱۰ روز ادامه داشت، با پزشک خود وقت ملاقات بگیرید.
برخی علائم وجود دارد که می تواند نشان دهد که زمان سفر به پزشک فرا رسیده است. این شامل:
- مخاط با بوی قوی
- تب
- خس خس سینه
اینها ممکن است علائم عفونت باکتریایی باشد که نیاز به آنتی بیوتیک دارد. یک تصور غلط رایج وجود دارد که مخاط زرد یا سبز نشان دهنده عفونت است. این تغییر رنگ بخشی از پاسخ ایمنی است که در آن نوتروفیل های مبارزه کننده با عفونت به آن ناحیه هجوم می آورند. این سلول ها حاوی آنزیمی به رنگ سبز هستند که می تواند مخاط را به همان رنگ تبدیل کند.
در موارد انحراف تیغه بینی، جراحی اصلاحی ممکن است تنها راه برای درمان دائمی ترشح پشت بینی باشد. این جراحی (که سپتوپلاستی نامیده می شود ) تیغه بینی را سفت و صاف می کند. برای انجام این کار ممکن است لازم باشد برخی از قسمت های تیغه بینی برداشته شوند.
اگر فکر میکنید که GERD، رفلاکس اسید یا مشکل در بلع میتواند باعث ایجاد احساس ترشح پشت بینی شود، پزشک مراقبتهای اولیه شما میتواند آزمایشهایی را انجام دهد و برای بررسی سایر مشکلات سلامتی، دارو تجویز کند.
چشم انداز
بهترین راه برای جلوگیری از ترشح پشت بینی، کاهش قرار گرفتن در معرض آلرژن ها تا حد امکان است. اینجا نکاتی وجود دارد:
- روزانه یک داروی آلرژی مصرف کنید یا به طور منظم واکسن های آلرژی دریافت کنید.
- خانه خود را تا حد امکان تمیز و عاری از گرد و غبار نگه دارید.
- استفاده کنید تشک و روکش بالش برای محافظت در برابر کنه های گرد و غبار.
- فیلترهای هوای سیستم گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع خود را مرتباً تعویض کنید.
- اگر به گرده گل آلرژی دارید، هر زمان که زمان زیادی را بیرون از خانه گذرانده اید، قبل از خواب دوش بگیرید.
اکثر چکه های بعد از بینی خوش خیم هستند، اگر آزاردهنده باشند. اگر هر گونه علائم اضافی را در کنار ترشح پشت بینی تجربه کردید، برای توصیه های درمانی با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
منابع
- Chronic cough overview. (2016).
my.clevelandclinic.org/health/diseases/15048-chronic-cough-overview - Mayo Clinic Staff. (2018). Deviated septum.
mayoclinic.org/diseases-conditions/deviated-septum/symptoms-causes/syc-20351710 - Post-nasal drip. (2018).
enthealth.org/conditions/post-nasal-drip/