بر خلاف فشار خون بالا یا دیابت، هیچ ابزاری برای اندازه‌گیری سطح مولتیپل اسکلروزیس (MS) شما وجود ندارد. پزشک شما با پرسیدن سوالات و احتمالاً دستور MRI متوجه وضعیت شما می شود.
دکتر سعود صادق -رئیس و محقق ارشد در مرکز تحقیقاتی تیش ام اس در شهر نیویورک- می‌گوید: «از یک بیمار می‌پرسم که آیا در سال گذشته علائم جدیدی داشته‌اند، آیا علائمی بدتر شده است، یا آیا کاری وجود دارد که یک سال پیش می‌توانست انجام دهد و اکنون نمی‌تواند انجام دهد. اگر پزشک هیچ تغییری در وضعیت ذهنی یا قدرت عضلانی شما مشاهده نکرد، ممکن است MRI را نیز تجویز کند تا به بیمار بگوید آیا ضایعات جدیدی در مغز یا نخاع وجود دارد یا نشانه ای از پیشرفت بیماری وجود دارد؟! اگر هیچ چیز جدیدی در علائم، معاینه یا ام آر آی شما وجود نداشته باشد، درمان موثر بوده است.
آیا باید داروی خود را تغییر دهم؟
بدیهی است اگر وضعیت شما خوب نیست، بایستی گزینه‌های درمانی جایگزین بررسی شوند.
دکتر کارن بلیتز از مرکز پزشکی Holy Name می‌گوید: «حتی بیمارانی که حالشان خوب است ممکن است به درمان تهاجمی تری نیاز داشته باشند.»
او می‌گوید: «اگر MRI فعال باشد، بدون توجه به احساس بیمار باید با شدت بیشتری درمان شود. درست مانند سرطان که برای جلوگیری از گسترش آن به شدت درمان می‌شود، گرچه ام اس می‌تواند یک بیماری بسیار بد باشد اما درمان تهاجمی از وخامت بیشتر آن جلوگیری می‌کند. اغلب به بیماران گفته می‌شود که نوع خفیفی از بیماری را دارند و می‌توانند منتظر بمانند و ببینند چه اتفاقی خواهد افتاد، اما هرچه ام اس زودتر درمان شود، بیماران بهتر عمل می کنند.
اگر داروی ام اس من علائم من را تسکین ندهد، چه خواهد شد؟
پزشک شما باید هر یک از علائم را جداگانه درمان کند. کورتیکواستروئیدها برای کوتاه کردن حملات استفاده می شوند. اسپاستیسیتی یا سفتی عضلانی را می توان با تمرینات کششی و داروهایی مانند تیزانیدین کنترل کرد. دافامپریدین (Ampyra) می تواند به سرعت راه رفتن کمک کند، زیرا هدایت سیگنال های عصبی را افزایش می دهد. خستگی ممکن است با ورزش هوازی و داروهایی مانند مودافینیل (Provigil) بهبود یابد، که بیداری را افزایش می دهد و همچنین ممکن است خستگی مرتبط با ام اس را بهبود بخشد. مودافینیل خارج از برچسب تجویز می شود، به این معنی که به طور خاص برای رفع خستگی در ام اس تایید نشده است و برخی از شرکت های بیمه هزینه آن را پرداخت نمی کنند.
مشکلات روده غیر معمول نیست و با تغییر رژیم غذایی و مایعات، شیاف یا دارو قابل کنترل است. احساس سوزش یا درد ممکن است به انواع داروها از جمله آمی تریپتیلین (Elavil) و گاباپنتین (Neurontin) پاسخ دهد. مشکلات شناختی و گفتاری اغلب به توانبخشی پاسخ می دهند. Aubagio (تری فلونوماید) می تواند به درمان MS فعال عود کننده- فروکش کننده (RRMS) که نه بسیار فعال است و نه به سرعت در حال تکامل RRMS شدید کمک کند.
آیا باید فیزیوتراپی یا درمان دیگری انجام دهم؟
بله، اگر در نتیجه ام اس از کاهش عملکرد رنج می برید. فیزیوتراپی روند ام اس شما را تغییر نمی دهد، اما ممکن است عوامل دیگری مانند تناسب اندام، تحرک و حافظه را بهبود بخشد و شما را مستقل تر کند. این می تواند به تقویت هر ماهیچه ای که در اثر عدم استفاده ضعیف شده است کمک کند و همچنین تعادل را بهبود بخشد. کاردرمانی استقلال را در زندگی روزمره بهبود می بخشد.
اگر با غذا خوردن، لباس پوشیدن یا آراستگی مشکل دارید، کاردرمانگران می توانند در هماهنگی و قدرت کمک کنند و تجهیزاتی را برای خانه یا محل کار شما برای کمک به زندگی روزمره توصیه کنند. گفتار درمانی به افرادی که در صحبت کردن یا بلع مشکل دارند کمک می کند. حتی توانبخشی شناختی برای بهبود حافظه، توجه و حل مسئله وجود دارد که ممکن است تحت تأثیر از دست دادن میلین در مغز قرار گیرد.
آیا باید بیشتر ورزش کنم؟
آره. تحقیقات بیشتر مزایای ورزش و سایر استراتژی های توانبخشی را در بهبود کیفیت زندگی، ایمنی و استقلال در بیماران ام اس نشان می دهد. ورزش به تندرستی کمک می کند و به خواب، اشتها و عملکرد روده و مثانه کمک می کند.
دکتر گابریل پاردو، مدیر مرکز عالی اسکلروز چندگانه بنیاد تحقیقات پزشکی اوکلاهما، می گوید: «ورزش فواید زیادی برای ام اس، به ویژه برای مدیریت خستگی دارد . “بیماران فکر می کنند که ورزش کردن آنها را بیشتر خسته می کند، اما در واقع برعکس است. علاوه بر این، زمانی که بیماران با تون عضلانی، اسپاستیسیته و حرکت عضلانی مشکل دارند، ورزش عضلات را صاف نگه می دارد و قدرت را حفظ می کند.
آیا تغییراتی در سبک زندگی یا رژیم غذایی وجود دارد که ممکن است کمک کند؟
گاهی اوقات جابجایی به آب و هوای سردتر می تواند کمک کننده باشد. برخی از بیماران به گرما حساس هستند. رژیم های غذایی زیادی برای ام اس ارائه شده است، اما هیچ کدام موثر و ضروری نبوده اند. تنها ویتامینی که ثابت شده کمک می کند ویتامین D است. مطالعات روی سایر ویتامین ها، مانند ویتامین E، امیدوار کننده است.
آیا من بدتر می‌شوم؟
پزشک شما باید بتواند نشانه خوبی از پیش آگهی شما به شما ارائه دهد. ام اس انواع مختلفی دارد که برخی از آنها پیشرونده تر از بقیه هستند. حتی اگر ام اس پیشرونده اولیه دارید، پزشک شما می تواند کارهای زیادی برای به حداقل رساندن آن انجام دهد. از تحقیق درباره آخرین درمان ها نترسید تا بتوانید از پزشک خود در مورد آنها سوال کنید.
آیا درمان های جایگزین یا مکملی وجود دارد که می تواند کمک کند؟
هیچ کدام از نظر علمی به اثبات نرسیده اند که کمک کنند. خطر استفاده از آنها این است که بیماران ممکن است استفاده از درمان های تجویز شده را متوقف کنند، که مطمئناً می تواند باعث بدتر شدن ام اس آنها شود. با این حال، برخی افراد دریافتند که درمان های جایگزین مانند طب سوزنی، هیپنوتیزم، ماساژ و مدیتیشن به کاهش استرس، مدیریت علائم و ایجاد احساس بهتر در آنها کمک می کند.
