مقادیر طبیعی تعریق: علل، تنظیمات و عوارض

تعریق (Sweating) یک عملکرد بدن است که به تنظیم دمای بدن شما کمک می کند. عرق کردن که perspiration نیز نامیده می‌شود، ترشح مایعی مبتنی بر نمک از غدد عرق شما است.

تغییر در دمای بدن، دمای بیرون یا وضعیت احساسی شما می‌تواند باعث تعریق شود. شایع‌ترین نواحی تعریق در بدن عبارتند از:

زیر بغل
صورت
کف دست‌ها
کف پا

تعریق در مقادیر طبیعی یک فرآیند ضروری بدن است.

عرق نکردن کافی و تعریق زیاد هر دو می توانند مشکلاتی ایجاد کنند. عدم وجود عرق می‌تواند خطرناک باشد زیرا خطر گرم شدن بیش از حد شما افزایش می یابد. تعریق بیش از حد ممکن است از نظر روانی بیشتر از آسیب فیزیکی باشد.

نحوه عملکرد عرق کردن

بدن شما به طور متوسط به سه میلیون غده عرق مجهز شده است. دو نوع غدد عرق وجود دارد: اکرین (eccrine) و آپوکرین (apocrine).

غدد عرق اکرین

غدد عرق اکرین در سراسر بدن شما قرار دارند و عرق سبک و بی بو تولید می‌کنند.

غدد عرق آپوکرین

غدد عرق آپوکرین در فولیکول های مو در قسمت های زیر از بدن شما متمرکز شده اند:

پوست سر
زیر بغل
کشاله ران

این غدد عرق سنگین تر و پر از چربی را آزاد می کنند که دارای بوی مشخصی است. بویی که به آن بوی بدن (body odor) گفته می شود، زمانی ایجاد می شود که عرق آپوکرین تجزیه شده و با باکتری های روی پوست شما مخلوط می شود.

سیستم عصبی خودمختار شما عملکرد تعریق شما را کنترل می کند. این بخشی از سیستم عصبی شماست که به تنهایی و بدون کنترل آگاهانه شما عمل می کند.

هنگامی که هوا گرم است یا دمای بدن شما به دلیل ورزش یا تب بالا می رود، عرق از طریق مجاری در پوست شما ترشح می شود. سطح بدن شما را مرطوب می کند و در حین تبخیر شما را خنک می کند.

عرق بیشتر از آب ساخته شده است، اما حدود ۱ درصد عرق ترکیبی از نمک و چربی است.

علل تعریق

تعریق طبیعی است و به طور منظم در زندگی روزمره شما رخ می دهد. با این حال، دلایل مختلفی می تواند باعث افزایش تعریق شود.

درجه حرارت بالا

افزایش دمای بدن یا محیط، دلیل اصلی افزایش تعریق است.

احساسات و استرس

عواطف و شرایط زیر نیز می‌توانند شما را به شدت عرق کنید:

عصبانیت
ترس
خجالت
اضطراب
استرس عاطفی

خوراکی‌ها

عرق کردن ممکن است پاسخی به غذاهایی باشد که می خورید. به این نوع تعریق، تعریق چشایی (gustatory sweating) می گویند. می تواند توسط:

غذاهای ادویه دار
نوشیدنی های کافئین دار، از جمله نوشابه، قهوه و چای
نوشیدنی های الکلی

داروها و بیماری

همچنین ممکن است عرق کردن در اثر مصرف دارو و برخی بیماری ها مانند:

سرطان
تب و داروهای کاهش دهنده تب
عفونت
هیپوگلیسمی (سطح قند خون پایین)
داروهای مسکن، از جمله مورفین
هورمون های مصنوعی تیروئید
سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS)، شکل نادری از درد مزمن است که معمولاً بازو یا پا را تحت تأثیر قرار می دهد.

یائسگی

نوسانات هورمونی مرتبط با یائسگی نیز می تواند باعث تعریق شود. زنان یائسه اغلب در طول گرگرفتگی دچار تعریق شبانه و تعریق می شوند.

تنظیم سبک زندگی برای تعریق

مقدار معمولی تعریق معمولاً نیازی به درمان پزشکی ندارد. شما می توانید اقداماتی را انجام دهید تا خود را راحت تر کنید و تعریق خود را به حداقل برسانید:

چندین لایه لباس سبک بپوشید که به پوست شما اجازه تنفس می دهد.
با گرم شدن، لایه های لباس را بردارید.
عرق خشک شده را از صورت و بدن خود برای راحتی بهینه بشویید.
برای کاهش خطر ابتلا به عفونت های باکتریایی یا قارچی، لباس های عرق کرده را عوض کنید.
برای جایگزینی مایعات و الکترولیت های از دست رفته در اثر تعریق، آب یا نوشیدنی های ورزشی بنوشید.
برای کاهش بو و کنترل تعریق از یک ضد تعریق یا دئودورانت زیر بغل استفاده کنید.
غذاهایی که باعث افزایش تعریق می شوند را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

اگر بیماری یا داروها باعث تعریق ناراحت کننده می شوند، با پزشک خود در مورد درمان های جایگزین صحبت کنید.

عوارض تعریق

تعریق ممکن است نشان دهنده یک مشکل پزشکی باشد اگر با علائم دیگر رخ دهد. اگر این موارد را نیز تجربه کردید به پزشک خود اطلاع دهید:

درد قفسه سینه
سرگیجه
تنگی نفس
ادامه تعریق برای مدت طولانی بدون دلیل

کاهش وزن در اثر تعریق زیاد طبیعی نیست و باید توسط پزشک نیز بررسی شود.

شرایط زیر ناشی از تعریق بیش از حد یا عدم تعریق است. اگر احساس می‌کنید که بیشتر از حد معمول عرق می‌کنید یا اصلاً عرق نمی‌کنید، با پزشک خود مشورت کنید:

هایپرهیدروزیس عارضه تعریق بیش از حد زیر بغل، دست ها و پاها است. این وضعیت می تواند شرم آور باشد و ممکن است شما را از انجام کارهای روزمره باز دارد.
هیپوهیدروزیس فقدان عرق است. عرق راه بدن شما برای رهاسازی گرمای اضافی است. اگر از هیپوهیدروزیس رنج می برید، ممکن است دچار کم آبی شده و خطر گرمازدگی بیش از حد معمول داشته باشید.