تفاوت بین اکوسنتریک و بیوسنتریک چیست
تفاوت اصلی بین اکوسنتریک و بیوسنتریک در این است که اکوسنتریک (ecocentric) عوامل غیرزیستی محیط را مورد بحث قرار میدهد، در حالی که بیوسنتریک (زیست محوری: biocentric) عوامل زیستی محیط را مورد بحث قرار میدهد.
به طور کلی، اکوسنتریک و زیستمرکزی دو فلسفهای هستند که در مورد موضوعات محیطی بحث میکنند. آنها بر اهمیت طبیعت تأکید میکنند، اما بر اهمیت انسان تأکید نمیکنند.
اکوسنتریک چیست
اکوسنتریک فلسفه محیطی است که شامل اکوسفر میشود. به طور کلی، تمام اکوسیستمها، جو، زمین و آب را شامل میشود. بنابراین، اکوسنتریک عوامل غیرزیست شامل رودخانهها، اقیانوسها، جنگلها، تالابها و غیره را توصیف میکند. اجزای غیرزیست اکوسیستم شامل آب و هوا، خاک، توپوگرافی و اختلالات طبیعی است. علاوه بر این، آب و هوا شامل دما، الگوهای باد و بارندگی است، در حالی که خاک ماده زمین شناسی است که در کف اکوسیستم قرار دارد.
شکل ۱: عوامل غیر زنده
علاوه بر این، توپوگرافی انواع اشکال مانند شیب، ارتفاع، و جنبههای چشم انداز است که بر موجودات زنده تأثیر میگذارد. سیل سالانه، آتش سوزیهای غیرمنتظره و بارش برف زیاد برخی از اختلالات طبیعی هستند که موجودات زنده را تحت تأثیر قرار میدهند. منابع غیر زنده شامل زمین، آب، نفت و زغال سنگ است. در مقایسه، عمق آب، pH، شوری، نور خورشید، مواد مغذی و اکسیژن محلول نمونههایی از عوامل غیرزیست هستند. علاوه بر این، عوامل غیر زنده به منابع غیر زنده بستگی دارد.
بیوسنتریک چیست؟
بیوسنتریک یک فلسفه محیطی است که شامل عناصر زیستی محیط است. سه نوع عنصر زیستی اکوسیستم شامل اجزای زیستی، منابع زیستی و عوامل زیستی است. به طور کلی اجزای زیستی شامل همه موجودات زنده در محیط میشود. نمونههایی از اجزای زیستی حیوانات، گیاهان و میکروارگانیسمها هستند. بسته به متابولیسم، دو نوع جزء زیستی وجود دارد. آنها اتوتروف و هتروتروف هستند. به طور کلی، اتوتروفها تولید کننده هستند، در حالی که هتروتروفها از اجزای آلی استفاده میکنند.
شکل ۲: عوامل بیوتیک
علاوه بر این، تمام منابع زنده به عنوان منابع زیستی در نظر گرفته میشوند. منابع زیستی تجدیدپذیر هستند زیرا محصول جنگلها، منابع دریایی و رودخانهها هستند. نمونههایی از منابع زیستی عبارتند از: غذا، چای، دارو، الوار، چوب، پشم، الکل، میوههای خشک و سوختهای معدنی. علاوه بر این، عوامل زیستی اکوسیستمها شامل موجودات زنده ای است که با سایر عوامل زیستی مانند شکارچیان، انگلها، رقبا، همزیستها و طعمهها در تعامل هستند.
شباهتهای بین اکوسانتریک و بیوسنتریک
Ecocentric و Biocentric دو فلسفه هستند که در مورد عوامل زیستی و غیر زنده طبیعت بحث میکنند.
علاوه بر این، هر دو بر حفاظت از طبیعت تأکید میکنند و اهمیت انسان را بیاهمیت میکنند.
تفاوت بین اکوسنتریک و بیوسنتریک
تعریف
اکوسنتریک به فلسفه یا دیدگاهی اشاره دارد که برای همه موجودات زنده و محیط طبیعی آنها ارزش ذاتی قائل است، صرف نظر از سودمندی یا اهمیت درک شده آنها برای انسان، در حالی که زیست محوری به دیدگاه یا اعتقادی اشاره دارد که حقوق و نیازهای انسان نسبت به موجودات زنده دیگر مهمتر نیست.
اهمیت
Ecocentric بر نگرانیهای اکولوژیکی تمرکز دارد، در حالی که زیست مرکزی بر اجزای زنده محیط تمرکز دارد.
عوامل بیوتیک و غیر زنده
Ecocentric از عناصر غیر زنده بحث میکند، در حالی که زیست مرکزی از عناصر زنده بحث میکند.
مثالها
علاوه بر این، اکوسنتریک شامل آب و هوا، خاک، اختلالات طبیعی، زمین، نور خورشید و آب است، در حالی که زیستمرکزی شامل شکارچیان، طعمه، غذا، چای، دارو، حیوانات، گیاهان، ماهیها و حشرات است.
نتیجه
به طور خلاصه، اکوسنتریک و زیست محوری دو نوع فلسفه هستند که اجزای مختلف طبیعت را مورد بحث قرار میدهند. به طور کلی، اکوسنتریک بر نگرانیهای اکولوژیکی که شامل عناصر غیرزیست محیط است، تمرکز دارد. بنابراین اکوسنتریک شامل حیوانات، گیاهان، ماهیها، حشرات، زمین و آب میشود. از سوی دیگر، بیوسنتریک بر اجزای زنده اکوسیستم که شامل عوامل زیستی اکوسیستم است، تمرکز دارد. بیوسنتریک شامل حیوانات، گیاهان، ماهیها، حشرات و غیره میشود. از این رو، تفاوت اصلی بین زیستمرکزی و زیستمرکزی، نوع مؤلفهای است که هر فلسفه بر آن تمرکز دارد.
منابع
- “Why Ecocentrism Is the Key Pathway to Sustainability.” MAHB, ۲۳ Nov. 2020,
- “Biocentrism in Environmental Ethics.” Study.com | Take Online Courses. Earn College Credit. Research Schools, Degrees & Careers.
Image Courtesy:
- “Abiotic components” By Meghina – Own work (CC BY-SA 4.0) via Commons Wikimedia
- “Biotic pollination vector” By Lkarrer – Own Work (CC BY 4.0) via Commons Wikimedia