آزمون شامل ۲۵ پرسش است.
سلام و درود
«تکرار مادر مهارت‌هاست»
در راستای افزایش مهارت شما آزمون‌های متنوع و زیادی از خط به خط این گفتار برای شما آماده شده است. هر آزمون دارای ۲۰ سوال ۲ گزینه‌ای است.
برای تثبیت مطلب در حافظه و یادگیری هر چه بیشتر مطلب، در آزمون‌های آنلاین «آینده‌نگاران مغز» شرکت کنید.
برای شرکت در انواع آزمون‌های آنلاین «گفتار یاخته‌های بافت عصبی» بر لینک زیر کلیک کنید:
کتاب الکترونیکی پرسش‌های دو گزینه‌ای
پرسش‌های دو گزینه‌ای و خط به خط گفتارهای زیست‌شناسی چیست و گسترهٔ حیات؛ برای دانلود اینجا کلیک کنید.
برای مشاهده «کتاب الکترونیکی» کلیک کنید.
کتاب الکترونیکی تعمیق و تثبیت یادگیری زیست‌شناسی
پرسش‌های جاهای خالی و خط به خط گفتار یاخته‌های بافت عصبی؛ برای دانلود اینجا کلیک کنید.
برای مشاهده «کتاب الکترونیکی» کلیک کنید.
فصل تنظیم عصبی
شامل گفتارهای:
گفتار ۱. یاخته‌های بافت عصبی
گفتار ۲. ساختار دستگاه عصبی
بارم‌بندی مربوط به این فصل:
نیمسال اول: ۴ نمره
نیمسال دوم: ۱ نمره
شهریور ماه: ۲ نمره
گفتار یاخته‌های بافت عصبی
در حال آماده سازی برای طرح پرسش
قدردان شکیبایی شما هستیم!
پرسش‌های تشریحی با فونت و نگارش عالی و بر اساس کتاب چاپ به زودی منتشر خواهد شد.
۱- نوار مغزی جریان الکتریکی ثبت شده ی کدام یاخته‌هاست؟
نوار مغزی، جریان الکتریکی ثبت شده، یاخته‌های عصبی «نورون‌های» مغز است.
۲- بافت عصبی از چه یاخته‌هایی تشکیل شده است؟
نورون و نوروگلیا (یاخته پشتیبان)
۳- کدام رشته از نورون پیام عصبی را به جسم یاخته ی عصبی وارد می کند؟
دارینه «دندریت»
۴- محل قرار گرفتن هسته در کدام بخش نورون است؟
جسم یاخته ای
۵- پوشش عایق بندی کننده رشته های آکسون و دندریت چه نام دارد؟
غلاف میلین
۶- غلاف میلین پیوسته نیست در بخش هایی از رشته که قطع می شود چه نام دارد؟
گره رانویه
۷- غلاف میلین را کدام یاخته می سازد؟
یاخته های پشتیبان بافت عصبی
۸- کدام یاخته ها داربستی برای استقرار یاخته های عصبی ایجاد می کنند؟
نوروگلیا
۹- کدام یاخته ها در دفاع از یاخته ها ی عصبی نقش دارند؟
یاخته های پشتیبان «نوروگلیاها»
۱۰- کدام یاخته ها در حفظ هم ایستایی مایع اطراف نورون ها نقش دارد؟
نوروگلیاها
۱۱- انواع یاخته های عصبی را بنویسید؟
یاخته های عصبی حسی،یاخته های عصبی رابط، یاخته های عصبی حرکتی
۱۲- هر یک از ویژگی های زیر نشان گر کدام نوع یاخته ی عصبی است؟
الف) آکسون بلندتر از دندریت و آکسون دارای غلاف میلین است: یاخته ی عصبی حرکتی
ب) یاخته های بدون غلاف میلین که در مغز و نخاع قرار دارند: یاخته عصبی رابط
۱۳- پیام عصبی چگونه ایجاد می شود؟
پیام عصبی در اثر تغییر مقدار یون ها در دو سوی غشای یاختۀ عصبی به وجود می آید.
۱۴- وقتی یاخته عصبی فعالیت عصبی ندارد پتانسیل آن چه نام دارد؟ و اختلاف پتانسیل دو سوی غشای یاخته ی عصبی در این هنگام چقدر است؟
پتانسیل آرامش، ۷۰_ میلی ولت
۱۵- در حالت آرامش مقدار کدام نوع یون درون یاخته عصبی بیشتر از بیرون آن است؟
مقدار یون های پتاسیم درون یاخته، از بیرون آن بیشتر است.
۱۶- در حالت آرامش یون های پتاسیم از راه کدام مولکول های پروتئینی غشا خارج می شود؟
کانال های نشتی
۱۷- یون ها به کمک کانال های نشتی با چه روشی از عرض غشا عبور می کنند؟
تسهیل شده
۱۸- چرا در پتانسیل آرامش تعداد یون های پتاسیم خروجی بیش از تعداد یون های سدیم ورودی است؟
زیرا غشا به این یون نفوذپذیری بیشتری دارد.
۱۹- کدام کانال های غشای یاخته ی عصبی با تحریک یاخته باز می شوند؟
کانال های دریچه دار
۲۰- در هر بار فعالیت پمپ سدیم-پتاسیم به ترتیب چند یون از یاخته عصبی خارج و چند یون وارد میشود؟
سه یون سدیم خارج و دو یون پتاسیم وارد
۲۱- کدام پروتئین غشای نورون هنگام فعالیت، انرژی مصرف می کند؟
پمپ سدیم-پتاسیم
۲۲- کانال های دریچه دار چه هنگامی باز می شوند؟
با تحریک یاخته عصبی باز می شوند.
۲۳- وقتی غشای یاخته تحریک می شود ابتدا کدام کانال دریچه دار باز می شود؟
کانال دریچه دار سدیمی
۲۴- علت مثبت تر شدن بار الکتریکی درون نورون در ابتدای پتانسیل عمل چیست؟
وقتی غشای یاخته تحریک می شود، ابتدا کانال های دریچه دار سدیمی باز می شوند و یون های سدیم فراوانی وارد یاخته و بار الکتریکی درون آن، مثبت تر می شود.
۲۵- علت مرحله ی پایین رو منحنی پتانسیل عمل چیست؟
پس از زمان کوتاهی کانال های سدیمی بسته می شوند و کانال های دریچه دار پتاسیمی باز و یون های پتاسیم خارج می شوند.
۲۶- فعالیت بیشتر کدام پروتئین غشای نورون در پایان پتانسیل عمل باعث بازگشت به حالت آرامش می شود؟
فعالیت بیشتر پمپ سدیم _ پتاسیم موجب می شود شیب غلظت یون های سدیم و پتاسیم در دو سوی غشا دوباره به حالت آرامش باز گردد.
۲۷- پایان پتانسیل عمل چه تفاوتی با حالت آرامش دارد؟
غلظت یون های سدیم و پتاسیم دو سوی غشاء
۲۸- رشته عصبی چیست؟
آکسون یا دندریت بلند است.
۲۹- گره رانویه در کدام یاخته های عصبی وجود دارد؟
میلین دار
۳۰- گره رانویه چه نقشی دارد؟
سرعت بخشی به هدایت عصبی
۳۱- در یاخته های عصبی میلین دار در کدام محل ها رشته های عصبی با بیرون ارتباط دارد؟
گره رانویه
۳۲- هدایت جهشی در کدام نورون ها رخ می دهد؟
نورون های میلین دار
۳۳- میلین دار بودن نورون های حرکتی مربوط به ماهیچه های اسکلتی چه اهمیتی دارد؟
سرعت ارسال پیام
۳۴- در کدام بیماری میزان میلین یاخته های عصبی کاهش می یابد؟
مالتیپل اسکلروزیس (MS)
۳۵- چرا در بیماری MS ارسال پیام های عصبی به درستی انجام نمی شوند؟
یاخته های پشتیبانی که در سیستم عصبی مرکزی میلین می سازند از بین می روند.
۳۶- علائم بیماری مالتیپل اسکلروزیس چیست؟
بینایی و حرکت مختل و فرد دچار بی حسی و لرزش می شود.
۳۷- ارتباط ویژه ی مابین یاخته های عصبی چه نام دارد؟
سیناپس (همایه)
۳۸- از کدام یاخته ی عصبی ماده ای به نام ناقل عصبی در فضای سیناپسی آزاد می شود؟
برای انتقال پیام از یاخته عصبی انتقال دهنده یا یاخته عصبی پیش سیناپسی، ماده ای به نام ناقل عصبی در فضای سیناپسی آزاد می شود.
۳۹- ناقل عصبی بر کدام یاخته اثر دارد؟
این ماده بر یاخته دریافت کننده، یعنی یاخته پس سیناپسی اثر دارد.
۴۰- نام دیگر یاخته پس سیناپسی چیست؟
یاخته دریافت کننده
۴۱- ریز کیسه های پایانه ی آکسون با چه روشی ناقل عصبی را در فضای سیناپسی آزاد می کند؟
برون رانی
۴۲- یاخته های عصبی با کدام یاخته ها سیناپس دارند؟
عصبی یا ماهیچه ای
۴۳- ناقل عصبی چه اثراتی بر سلول پس سیناپسی دارد؟
بر اساس اینکه ناقل عصبی تحریک کننده یا باز دارنده باشد، یاخته پس سیناپسی تحریک، یا فعالیت مهار می شود.
۴۴- چگونه از انتقال بیش از حد پیام در محل سیناپس جلوگیری می شود؟
این کار با جذب دوباره ناقل به یاخته پیش سیناپسی انجام می شود، همچنین آنزیم هایی که از یاخته ها ترشح می‌شوند، ناقل عصبی را تجزیه می کنند.
۴۵- غشای کدام یاخته در محل سیناپس دارای گیرنده می‌باشد؟
پس سیناپسی
۴۶- ناقل عصبی چگونه پتانسیل الکتریکی یاخته پس سیناپسی را تغییر می دهد؟
با اتصال به گیرنده سطح غشای آن و تغییر نفوذپذیری آن نسبت به یون ها
۴۷- برای ممانعت از انتقال بیش از حد پیام در محل سیناپس کدام یاخته ممکن است ناقل عصبی را جذب کند؟
پیش‌سیناپسی
در حال آماده کردن برای طرح پرسش‌های تشریحی
قدردان صبوری شما هستیم
متخصصان برای بررسی فعالیت‌های مغز از نوار مغزی استفاده می‌کنند. نوار مغزی، جریان الکتریکی ثبت شده یاخته‌های عصبی (نورون‌های) مغز است. چگونه در یاخته‌های عصبی، جریان الکتریکی ایجاد میشود؟ جریان الکتریکی در فعالیت این یاخته‌ها چه نقشی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها باید با ساختار یاخته‌های عصبی و دستگاه عصبی بیشتر آشنا شویم.
یاخته‌های بافت عصبی
می‌دانید بافت عصبی از یاخته‌های عصبی و یاخته‌های پشتیبان (نوروگلیاها) تشکیل شده است. شکل ۱، یک یاخته عصبی را نشان می‌دهد. این یاخته عصبی از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟
یاخته‌های عصبی سه عملکرد دارند. این یاخته‌ها تحریک پذیرند و پیام عصبی تولید می‌کنند؛ آنها این پیام را هدایت و به یاخته‌های دیگر منتقل می‌کنند.
دارینه (دندریت) رشته ای است که پیامها را دریافت و به جسم یاخته عصبی وارد می‌کند. آسه (آکسون) رشته ای است که پیام عصبی را از جسم یاخته عصبی تا انتهای خود که پایانهٔ آسه نام دارد، هدایت می‌کند. پیام عصبی از محل پایانهٔ آسه یک یاخته عصبی به یاخته دیگر منتقل میشود. جسم یاخته‌ای محل قرار گرفتن هسته و انجام سوخت و ساز یاخته‌های عصبی است و می‌تواند پیام نیز دریافت کند. یاخته عصبی که در شکل ۱، می‌بینید، پوششی به نام غلاف میلین دارد. غلاف میلین، رشته‌های آسه و دارینه بسیاری از یاخته‌های عصبی را می‌پوشاند و آنها را عایق بندی می‌کند. غلاف میلین پیوسته نیست و در بخش‌هایی از رشته قطع میشود. این بخش‌ها را گره رانویه می‌نامند که با نقش آنها در ادامه درس، آشنا خواهید شد.
غلاف میلین را یاخته‌های پشتیبان بافت عصبی می‌سازند. شکل ۲ را ببینید، یاخته پشتیبان به دور رشته عصبی می‌پیچد و غلاف میلین را به وجود می‌آورد.
شکل۲ـ الف) غلاف‌میلین ب) چگونگی ساخت آن
تعداد یاخته‌های پشتیبان چند برابر یاخته‌های عصبی است و انواع گوناگونی دارند. این یاخته‌ها داربست‌هایی را برای استقرار یاخته‌های عصی ایجاد می‌کنند؛ آنها در دفاع از یاخته‌های عصبی و حفظ هم‌ایستایی مایع اطراف آنها (مثل حفظ مقدار طبیعی یونها) نیز نقش دارند.
انواع یاخته‌های عصبی
شکل ۳، انواع یاخته‌های عصبی را نشان می‌دهد. یاخته‌های عصبی حسی پیامها را به سوی بخش مرکزی دستگاه عصبی (مغز و نخاع) می‌آورند. یاخته‌های عصبی حرکتی پیامها را از بخش مرکزی دستگاه عصبی به سوی اندامها (مانند ماهیچه‌ها) می‌برند. نوع سوم یاخته‌های عصبی شکل ۳، یاخته‌های عصبی رابط اند که در مغز و نخاع قرار دارند. این یاخته‌ها ارتباط لازم بین یاخته‌های عصبی را فراهم می‌کنند. هر سه نوع یاخته عصبی می‌توانند میلین دار یا بدون میلین باشند.
شکل ۳- انواع یاخته‌های عصبی
فعالیت ۱: ساختار و کار سه نوع یاخته عصبی را که در شکل ۳ می‌بینید، مقایسه کنید.
یاخته‌های عصبی حسی نسبت به نورون رابط طول بیشتری دارند. اغلب دندریت‌های آن نسبت به آکسون بلندتر و هر دو دارای غلاف میلین می‌باشند.
یاخته‌های عصبی حرکتی نیز نسبت به نورون رابط طول بیشتری دارند. اغلب آکسون میلین دار است که نسبت به دارینه بدون میلین بلندتر است.
یاخته‌های عصبی رابط نسبت به یاخته‌های عصبی حسی و حرکتی کوتاه تر هستند و اغلب آسه و دارینه آنها بدون میلین است.
پیام عصبی چگونه ایجاد میشود؟
پیام عصبی در اثر تغییر مقدار یونها در دو سوی غشای یاخته عصبی به وجود می‌آید. از آنجا که مقدار یونها در دو سوی غشا، یکسان نیستند، بار الکتریکی دو سوی غشای یاخته عصبی، متفاوت است و در نتیجه بین دو سوی آن، اختلاف پتانسیل الکتریکی وجود دارد. شکل ۴، اندازه گیری این اختلاف پتانسیل را نشان می‌دهد.
پتانسیل آرامش: وقتی یاخته عصبی فعالیت عصبی ندارد حالت آرامش)، در دو سوی غشای آن اختلاف پتانسیلی در حدود ۷۰- میلی ولت برقرار است (شکل ۵). این اختلاف پتانسیل را پتانسیل آرامش می‌نامند. چگونه این اختلاف پتانسیل ایجاد میشود؟ برای پاسخ به این پرسش، درباره یاخته‌های عصبی باید بیشتر بدانیم.
شکل ۵ـ پتانسیل آرامش. در شکل، یونهای پتاسیم در بیرون و یونهای سدیم در درون یاخته نشان داده نشده‌اند.
در حالت آرامش، مقدار یونهای سدیم در بیرون یاخته عصبی زنده از داخل آن بیشتر است و در مقابل، مقدار یونهای پتاسیم درون یاخته، از بیرون آن بیشتر است. در غشای یاخته‌های عصبی، مولکول‌های پروتئینی وجود دارند که به عبور یونهای سدیم و پتاسیم از غشا کمک می‌کنند.
یکی از این پروتئین‌ها، کانال‌های نشتی هستند که یونها می‌توانند به روش انتشار تسهیل شده از آنها عبور کنند (شکل ۶- الف). از راه این کانال‌ها، یونهای پتاسیم، خارج و یونهای سدیم به درون یاخته عصبی وارد می‌شوند. تعداد یونهای پتاسیم خروجی بیشتر از یونهای سدیم ورودی است؛ زیرا غشا به این یون، نفوذپذیری بیشتری دارد.
پمپ سدیم – پتاسیم، پروتئین دیگری است که در سال گذشته با آن آشنا شدید. در هر بار فعالیت این پمپ، سه یون سدیم از یاخته عصبی خارج و دو یون پتاسیم وارد آن می‌شوند. این پمپ از انرژی مولکول ATP استفاده می‌کند (شکل ۶-ب).
فعالیت ۲ در گروه خود درباره پرسش‌های زیر گفت وگو و نتیجه را به کلاس گزارش کنید.
١- کار پمپ سدیم – پتاسیم و کانال‌های نشتی را با هم مقایسه کنید.
۲- چرا در حالت آرامش، بار مثبت درون یاخته‌های عصبی از بیرون آنها کمتر است؟
شکل ۶- الف) کانال نشتی که عبور یونهای پتاسیم از آن نشان داده شده‌است. ب) چگونگی کار پمپ سدیم ـ پتاسیم
پتانسیل عمل: دانستید که در حالت آرامش، بار مثبت درون یاخته عصبی از بیرون آن کمتر است. وقتی یاخته عصبی تحریک میشود، در محل تحریک، اختلاف پتانسیل دو سوی غشای آن به طور ناگهانی تغییر می‌کند؛ داخل یاخته از بیرون آن، مثبت تر میشود و پس از زمان کوتاهی، اختلاف پتانسیل دو سوی غشا، دوباره به حالت آرامش برمی‌گردد. این تغییر را پتانسیل عمل می‌نامند. هنگام پتانسیل عمل، در یاخته عصبی چه اتفاقی می‌افتد؟
در غشای یاخته‌های عصبی، پروتئین‌هایی به نام کانال‌های دریچه دار وجود دارند که با تحریک یاخته عصبی باز می‌شوند و یونها از آنها عبور می‌کنند. وقتی غشای یاخته تحریک میشود، ابتدا کانال‌های دریچه‌دار سدیمی‌باز می‌شوند و یونهای سدیم فراوانی وارد یاخته و بار الکتریکی درون آن، مثبت تر میشود. پس از زمان کوتاهی این کانال‌ها بسته می‌شوند و کانال‌های دریچه دار پتاسیمی‌باز و یونهای پتاسیم خارج می‌شوند. این کانال‌ها هم پس از مدت کوتاهی بسته می‌شوند شکل ۷). به این ترتیب، دوباره پتانسیل غشا به پتانسیل آرامش (۷۰-) بر می‌گردد.
فعالیت بیشتر پمپ سدیم – پتاسیم موجب میشود غلظت یونهای سدیم و پتاسیم در دو سوی غشا دوباره به حالت آرامش باز گردد.
شکل ۷ ـ چگونگی ایجاد پتانسیل عمل؛ در شکل یونهای پتاسیم بیرون و یونهای سدیم درون یاخته، نشان داده نشده‌اند.
فعالیت ۳
وضعیت کانال‌های غشای یاختهٔ عصبی را در ۴ مرحلهٔ شکل ۷ مقایسه کنید.
وقتی پتانسیل عمل در یک نقطه از یاخته عصبی ایجاد میشود، نقطه به نقطه پیش می‌رود تا به انتهای رشته عصبی برسد. این جریان را پیام عصبی می‌نامند (شکل ۸). رشته عصبی آسه یا دارینه بلند است.
شکل ۸- هدایت پیام عصبی
گره‌های رانویه چه نقشی دارند؟
هدایت پیام عصبی در رشته‌های عصبی میلین دار از رشته‌های بدون میلین هم قطر سریع تر است؛ در حالی که میلین عایق است و از عبور یونها از غشا جلوگیری می‌کند. دانستید در یاخته‌های عصبی میلین‌دار، گره‌های رانویه وجود دارد. در محل این گره‌ها، میلین وجود ندارد و رشته عصبی با محیط بیرون از یاخته ارتباط دارد. بنابراین، در این گره‌ها پتانسیل عمل ایجاد میشود و پیام عصبی درون رشته عصبی از یک گره به گره دیگر هدایت میشود. در این حالت به نظر می‌رسد پیام عصبی از یک گره به گره دیگر می‌جهد. به همین علت، این هدایت را هدایت جهشی می‌نامند (شکل ۹). در ماهیچه‌های اسکلتی سرعت ارسال پیام اهمیت زیادی دارد. بنابراین، نورون‌های حرکتی آنها میلین دار است. کاهش یا افزایش میزان میلین به بیماری منجر میشود؛ مثلا در بیماری ام. اس (مالتیپل اسکلروزیس) یاخته‌های پشتیبانی که در سیستم عصبی مرکزی میلین می‌سازند، از بین می‌روند. در نتیجه ارسال پیام‌های عصبی به درستی انجام نمیشود. بینایی و حرکت، مختل و فرد دچار بی حسی و لرزش میشود.
شکل ۹- هدایت جهشی در نورون میلین دار
فعالیت ۴
پژوهشگران بر این باورند که در گره‌های رانویه، تعداد زیادی کانال دریچه وجود دارد ولی بین گره‌ها، این کانال‌ها وجود ندارند. این موضوع با هدایت جهشی چه ارتباطی دارد؟
یاخته‌های عصبی، پیام عصبی را منتقل می‌کنند
دانستید پیام عصبی در طول آسه هدایت میشود تا به پایانه آن برسد. همان طور که در شکل ۱۰ می‌بینید، یاخته‌های عصبی به یکدیگر نچسبیده اند؛ پس چگونه پیام عصبی از یک یاخته عصبی به یاخته دیگر منتقل میشود؟
یاخته‌های عصبی با یکدیگر ارتباط ویژه ای به نام همایه (سیناپس) برقرار می‌کنند. بین این یاخته‌ها در محل همایه، فضایی به نام فضای همایه ای وجود دارد. برای انتقال پیام از یاخته عصبی انتقال دهنده یا یاخته عصبی پیش همایه ای، ماده ای به نام ناقل عصبی در فضای همایه آزاد میشود. این ماده بر یاخته دریافت کننده، یعنی یاخته پس همایه ای اثر می‌کند. ناقل عصبی در یاخته‌های عصبی ساخته و درون ریز کیسه‌ها ذخیره میشود. این کیسه‌ها در طول آسه هدایت می‌شوند تا به پایانه آن برسند. وقتی پیام عصبی به پایانه آسه می‌رسد، این کیسه‌ها با برون رانی، ناقل را در فضای همایه آزاد می‌کنند (شکل ۱۰). یاخته‌های عصبی با یاخته‌های ماهیچه ای نیز همایه دارند و با ارسال پیام موجب انقباض آنها می‌شوند.
شکل ۱۰ – الف ) تصویر همایه با میکروسکوپ الکترونی ب ) آزاد شدن ناقل عصبی و اثر آن بر یاخته پس همایه ای
ناقل عصبی پس از رسیدن به غشای یاخته پس همایه ای، به پروتئینی به نام گیرنده متصل میشود. این پروتئین همچنین کانالی است که با اتصال ناقل عصبی به آن باز میشود. به این ترتیب، ناقل عصبی با تغییر نفوذ پذیری غشای یاخته پس همایه ای به یونها، پتانسیل الکتریکی این یاخته را تغییر می‌دهد. براساس اینکه ناقل عصبی تحریک کننده یا بازدارنده باشد، یاخته پس همایه ای تحریک، یا فعالیت آن مهار میشود.
پس از انتقال پیام، مولکول‌های ناقل باقی مانده، باید از فضای همایه ای تخلیه شوند تا از انتقال بیش از حد پیام جلوگیری و امکان انتقال پیام‌های جدید فراهم شود. این کار با جذب دوباره ناقل به یاخته پیش همایه ای انجام میشود، همچنین آنزیم‌هایی ناقل عصبی را تجزیه می‌کنند. تغییر در میزان طبیعی ناقل‌های عصبی از دلایل بیماری و اختلال در کار دستگاه عصبی است.
بیشتربدانید
در بخش‌های مختلف دستگاه عصبی، مواد گوناگونی به‌عنوان ناقل عصبی فعالیت می‌کنند. دوپامین، سروتونین، هیـستامیـن، آمـینواسـیدهایی مانند گاما آمینو بوتریک اسید، گلوتامات، گالیسین و گاز نیتریک اکساید از این موادند. معمولاً گاماآمینوبوتریک اسید و گلایسین، مهارکننده و گلوتامات تحریک‌کننده‌اند.
» فایل word
» فایل pdf
کتاب زیست‌شناسی یازدهم
فصل ۱- تنظیم عصبی
گفتار ۱. یاخته‌های بافت عصبی
گفتار ۲. ساختار دستگاه عصبی
فصل ۲- حواس
گفتار ۱. گیرنده‌های حسی
گفتار ۲. حواس ویژه
گفتار ۳. گیرنده‌های حسی جانوران
فصل ۳- دستگاه حرکتی
گفتار ۱. استخوان‌ها و اسکلت
گفتار ۲. ماهیچه و حرکت
فصل ۴- تنظیم شیمیایی
گفتار ۱. ارتباط شیمیایی
گفتار ۲. غده‌های درون‌ریز
فصل ۵- ایمنی
گفتار ۱. نخستین خط دفاعی: ورود ممنوع
گفتار ۲. دومین خط دفاعی: واکنش‌های عمومی‌اما سریع
گفتار ۳. سومین خط دفاعی: دفاع اختصاصی
فصل ۶- تقسیم یاخته
گفتار ۱. فام‌تن (کروموزوم)
گفتار ۲. رِشتِمان (میتوز)
گفتار ۳. کاستمان (میوز) و تولیدمثل جنسی
فصل ۷- تولیدمثل
گفتار ۱. دستگاه تولیدمثل در مرد
گفتار ۲. دستگاه تولیدمثل در زن
گفتار ۳. رشد و نمو جنین
گفتار ۴. تولیدمثل در جانوران
فصل ۸- تولیدمثل نهاندانگان
گفتار ۱. تولیدمثل غیرجنسی
گفتار ۲. تولیدمثل جنسی
گفتار ۳. از یاخته تخم تا گیاه
فصل ۹- پاسخ گیاهان به محرک‌ها
گفتار ۱. تنظیم‌کننده‌های رشد در گیاهان
گفتار ۲. پاسخ به محیط
در ادامه خود را بیازمایید:
در ادامه بخوانید:
بارم‌بندی زیست‌شناسی یازدهم
بارم بندی زیست‌شناسی ۲ سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲
درس زیست‌شناسی یازدهم
ارزشیابی از دانش آموزان در این درس به دو صورت مستمر و پایانی انجام میشود.
ارزشیابی مستمر براساس فعالیت های گروهی یا انفرادی دانش آموزان در کلاس یا خارج از کلاس و در طول سال تحصیلی انجام میشود. این ارزشیابی براساس مشاهدات معلم و تعامل بین معلم و دانش آموز در هنگام انجام هر فعالیت و بر اساس عملکرد دانش آموزان در انجام فعالیت‌ها، مانند ارائه گزارش، مشارکت در بحث های گروهی، پاسخ به پرسش‌های کتبی و شفاهی انجام میشود.
نمره این ارزشیابی برای هر نوبت (نوبت اول سال و نوبت دوم سال) ۲۰ نمره است.
ارزشیابی پایانی در دو نوبت به صــورت آزمون کتبی انجام می‌شــود. در نوبت اول ۲۰ نمره از پنج فصــل اول کتاب (تا پایان صفحه ۷۸) است. در نوبت دوم پنج نمره به قسمت اول و ۱۵ نمره به قسمت دوم کتاب اختصاص دارد. بارم بندی فصل ها برای نوبت اول، دوم و شهریور مطابق جدول زیر پیشنهاد میشود.
توجه داشته باشید که طرح پرسش از مطالب مربوط به بیشتر بدانید، واژه شناسی، پاورقی ها و پیوست های آخر کتاب در همه آزمون‌ها ممنوع است.
| شماره فصل و عنوان | نیمسال اول | نیمسال دوم | شهریور |
| ۱- تنظیم عصبی | ۴ | ۱ | ۲ |
| ۲- حواس | ۴ | ۱ | ۲ |
| ۳- دستگاه حرکتی | ۳/۵ | ۱ | ۲ |
| ۴- تنظیم شیمیایی | ۳/۵ | ۱ | ۱/۵ |
| ۵- ایمنی | ۴ | ۱ | ۲ |
| فعالیت‌ها | ۲ | – | – |
| ۶- تقسیم یاخته | – | ۳ | ۲ |
| ۷- تولید مثل | – | ۴ | ۲/۵ |
| ۸- تولید مثل نهاندانگان | – | ۳ | ۲ |
| ۹- پاسخ گیاهان به محرک‌ها | – | ۳ | ۲ |
| فعالیت‌ها | – | ۲ | ۲ |
| جمع | ۲٠ | ۲۰ | ۲۰ |
