شواهد جدید ردپای ویروس هرپس را تقریباً تا ۵۰۰۰ سال قبل نشان میدهد
اسکلت یک مرد بالغ از کمبریج قرن چهاردهم که به تبخال مبتلا بود (اعتبار: واحد باستان شناسی کمبریج)، در کنار نمای نزدیک از دندان های یک هلندی پیپ سیگار از قرن هفدهم. دانشمندان DNA تبخال را از ریشه دندان او استخراج کردند. اعتبار: دکتر باربارا وسلکا
محققان ساختار ژنتیکی ویروس تبخال را ترسیم کرده اند و برای اولین بار منشاء اروپایی آن را تقریباً ۵۰۰۰ سال پیش ردیابی کردند.
تجزیه و تحلیل ژنتیکی نمونه های تاریخی اروپایی ویروس هرپس سیمپلکس انسانی ۱ (HSV-1) که امروز (پنجشنبه) در مجله Science Advances منتشر شد ، به یک اصل و نسب مشترک در اواخر دوره نوسنگی – حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد – اشاره می کند که احتمالاً با مهاجرت انسان مرتبط است. از آفریقا تا اروپا و آسیا.
بین ۶۰ تا ۹۵ درصد از جمعیت بزرگسال جهان حامل این ویروس مادام العمر هستند.
این مطالعه جدید که توسط کارشناسان دانشگاه های تارتو و تالین در استونی شکل گرفته است. لستر، UCL، کمبریج، و آبردین در بریتانیا؛ دانشگاه دولتی اودمورت در روسیه؛ به علاوه موسسه زیست شناسی مولکولی و آسیب شناسی در ایتالیا و هر دو موسسه آلن تورینگ (بریتانیا) و ماکس پلانک (آلمان)، نمونه ها را بین قرن سوم تا قرن هفدهم پس از میلاد مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
پیش از این قدیمیترین ژنوم HSV-1 از فردی ساکن نیویورک در سال ۱۹۲۵ جدا شد. اما به دلیل ماهیت آزمایشهای آزمایشگاهی ساختارهای ویروسی – با رشد ویروس در چندین “معابر” – این نمونه ممکن است با سرعت بالاتری تکامل یافته باشد. از آنچه در انسان دیده می شد.
بنابراین، تیم تحقیقاتی به دنبال نمونههای قدیمیتر و آزمایشنشدهای از ویروس از افرادی بودند که در سراسر اروپا زندگی میکردند.
قدیمی ترین نمونه DNA از یک مرد بالغ که در منطقه کوه اورال روسیه حفاری شده بود به دست آمد که مربوط به اواخر عصر آهن در حدود ۱۵۰۰ سال پیش است.
دو نمونه دیگر محلی در کمبریج، انگلستان بودند. یکی از آنها زنی از یک گورستان اولیه آنگلوساکسون در چند مایلی جنوب شهر بود که قدمت آن از قرن ششم تا قرن هفتم پس از میلاد است. دیگری مردی جوان بالغ از اواخر قرن چهاردهم بود که در محوطه بیمارستان خیریه کمبریج قرون وسطایی (که بعداً به کالج سنت جان تبدیل شد) دفن شده بود که دچار آبسه های دندانی وحشتناکی شده بود.
نمونه نهایی از یک مرد جوان بالغ حفاری شده در هلند بدست آمد: یک سیگاری سرسخت پیپ سفالی، که به احتمال زیاد در سال ۱۶۷۲ توسط یک حمله فرانسوی ها به روستای خود توسط سواحل راین قتل عام شد.
پس از جداسازی ویروس HSV-1 از نمونهها، محققان ژنوم آن را تا نه و نیم بار با ژنومهای انسانی جفتی توالییابی کردند و از دادههای بهدستآمده برای ردیابی تکامل تبخال در سراسر اروپا استفاده کردند و تخمین زدند که چه زمانی ممکن است اولین بار باشد. در این قاره به شکل مدرن خود ظاهر شد.
اعتقاد بر این است که اولین خاستگاه تکاملی HSV-1 به بیش از ۶ میلیون سال قبل از راه رفتن انسان مدرن بر روی زمین باز می گردد.
محققان همچنین شواهدی تاریخی از ویروس تبخال دارند، به طوری که امپراطور اولیه روم، تیبریوس، بوسیدن را در روم باستان به دلیل شیوع تبخال در بین مردم ممنوع کرده بود.
دکتر سارا اینسکیپ، عضو رهبران آینده UKRI در دانشگاه لستر، آنالیز استخوان شناسی نمونه ها را برای این مطالعه انجام داد. او گفت: «پیدا کردن شواهدی از ویروس در دندانهای اسکلتهای کمبریج قرون وسطی هیجانانگیز بود، زیرا ما به دنبال آن نبودیم. این واقعاً اهمیت غربالگری ژنتیکی اسکلتهای باستانشناسی را برای مجموعهای از عوامل بیماریزا نشان میدهد، زیرا دانش ما را در مورد تاریخچه تکاملی بیماریها به طور قابلتوجهی بهبود میبخشد، و این برای درک الگوهای بیماریهای امروزی بسیار مرتبط است.»
دکتر کریستیانا شایب یک محقق در کالج سنت جان، کمبریج است و گروه تحقیقاتی DNA باستانی در دانشگاه تارتو، استونی را رهبری می کند و همچنین نویسنده مسئول مقاله است. او افزود: «هر گونه نخستیها نوعی تبخال دارند، بنابراین تصور میکنیم که از زمانی که گونههای ما آفریقا را ترک کرده است، با ما بوده است.
با این حال، چیزی حدود پنج هزار سال پیش اتفاق افتاد که به یک گونه از هرپس اجازه داد تا بر بقیه غلبه کند، احتمالاً افزایش انتقال، که میتوانست با بوسیدن مرتبط باشد.»
“ژنوم باستانی هرپس سیمپلکس ۱ ساختار ویروسی اخیر را در اوراسیا نشان می دهد” در Science Advances منتشر شده است.