ارزیابی حافظه؛ حافظه فضایی؛ دستگاه ماز Y

برای دعای مطالعه کلیک کنید.
بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
اَللّهُمَّ اَخْرِجْنى مِنْ ظُلُماتِ الْوَهْمِ
خدایا مرا بیرون آور از تاریکىهاى وهم،
وَ اَکْرِمْنى بِنُورِ الْفَهْمِ
و به نور فهم گرامى ام بدار،
اَللّهُمَّ افْتَحْ عَلَیْنا اَبْوابَ رَحْمَتِکَ
خدایا درهاى رحمتت را به روى ما بگشا،
وَانْشُرْ عَلَیْنا خَزائِنَ عُلُومِکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
و خزانههاى علومت را بر ما باز کن به امید رحمتت اى مهربانترین مهربانان.
آزمون ماز Y شکل یکی از ابزارهای استاندارد برای ارزیابی حافظه فضایی کوتاهمدت در حیوانات (معمولاً جوندگان) است. این آزمون بر اساس حس کنجکاوی طبیعی حیوانات طراحی شده و بدون استفاده از محرکهای تنبیهی یا تشویقی انجام میشود. در این آزمایش، حافظه و رفتار اکتشافی حیوانات مورد بررسی قرار میگیرد. [استاد: Y-maze حافظه کاری و بخش فرونتال را درگیر میکند.]
مشخصات ماز Y شکل
- جنس: پلکسیگلاس.
- ساختار: شامل سه بازوی عمود بر هم با علامتهای A، B و C.
- ابعاد:
- طول هر بازو: ۴۰ سانتیمتر.
- پهنای هر بازو: ۱۵ سانتیمتر.
- ارتفاع هر بازو: ۳۰ سانتیمتر.
- صفحه سهگوش اتصالدهنده: با اضلاع ۱۵ سانتیمتر.
شرایط آزمایش
- محیط باید نسبتاً تاریک و بدون صدا باشد تا از استرس حیوان جلوگیری شود.
- حیوان بدون آشنایی قبلی با ماز وارد بازوی A میشود.
- آزمایش زمانی شروع میشود که درب گیوتینی بازوی A برداشته شود.
- رفتار حیوان به مدت ۱۰ دقیقه رصد و ثبت میشود.[استاد: بیش از ۲۰ بار به بازوهای دستگاه وارد میشود و ما ورود به هر بازو را یادداشت میکنیم.]
معیارهای ارزیابی
-
تعداد کل ورودیها:
تعداد دفعاتی که حیوان وارد بازوهای مختلف شده است. این پارامتر نشاندهنده توانایی حرکتی حیوان است. -
تناوب واقعی (Actual Alternation):
تعداد توالیهای سهگانه غیرتکراری از ورود به بازوها که حیوان انجام داده است.
فرمول محاسبه درصد تناوب
فرمول درصد تناوب
Number of Alternation: تعداد تناوبهای واقعی
Total Entires: تمامی تعداد ورودیها
[استاد:مثال: اگر ترتیب ورود موش به بازوهای ماز Y به صورت زیر باشد، درصد تناوب را محاسبه کنید.
ABCACBCABCABCBCB
پاسخ: دو ورودی اول یعنی A و B را حذف میکنیم. چون موش در بدو آزمون، بدون توجه وارد این بازوها شده است و بقیه موارد را سه تا سه تا جدا میکنیم.
(CAC), (BCA), (BCA), (BCB), CB
بنابراین
مخرج کسر میشود: شانزده ورودی به بازو که دو مورد از آن کسر میشود. حاصل میشود: ۱۴
صورت کسر میشود: دو تناوب واقعی داریم: (BCA)، (BCA) بنابراین صورت کسر میشود: ۶
پاسخ نهایی: ۶ تقسیم بر ۱۴ضرب در ۱۰۰ میشود: ۴۲/۸۵ که همان درصد تناوب است.
اگر مغز جانور درست کار کند یک تناوبی در ورود به بازوها ایجاد میکند و مرتب آن تناوب را تکرار میکند. برای موشهای سالم درصد تناوب بالای ۸۰ درصد است.]
تحلیل نتایج
- درصد تناوب بالا: نشاندهنده حافظه فضایی بهتر و توانایی در یادگیری الگوهای محیطی است.
- تعداد کل ورودیها: شاخصی از توانایی حرکتی و کنجکاوی حیوان.
این آزمون برای بررسی اثر داروها، استرس، یا آسیبهای مغزی بر حافظه فضایی و توانایی حرکتی حیوانات استفاده میشود.
» موضوع بعدی: نکات مهم در اجرای آزمونهای رفتاری روی حیوانات آزمایشگاهی