نکات و راه‌کارهایی برای ترغیب والدین آلزایمری یا مبتلا به زوال عقل به خوردن
به عنوان یک پرستار، هیچ چیز برای شما غم انگیز تر از نظاره کردن کاهش وزن تدریجی و امتناع از غذا خوردن والدین آلزایمری یا مبتلا به عقل شما نیست. در اینجا نکات و راهکارهای کلیدی من، برای وارد کردن مقداری کالری به رزیم غذایی ایشان ارایه شده است!
حکایت غذای مادر مبتلا به زوال عقل ما
احتمالا مطلع هستید که حداقل ۶ ماه قبل از اینکه مادر اولین زمین خوردگی و بستری شدنش را تجربه کند، یک جای کار اشکال داشت.
او به تنهایی زندگی می کرد، در حالیکه دیوانه وار در حال وزن کم کردن بود و در واقع قادر نبود به طور پیوسته به تغذیه خودش برسد. او تلاش کرده بود برای خرید چیزهایی که دوست دارد، به خرید برود و حتی از طریق پست آن غذاها را سفارش دهد تا برایش فرستاده شوند، اما چون تنها بود ، به نظرش هیچ چیز بر وفق مراد نبود.
او زن قد بلندی است، با ۳۰ کیلوگرم وزن. او متوجه نیست که لباس‌هایش روی بدنش آویزان است و همینطور که راه میرود، شلوارش در حال افتادن از پایش است.
از زمانی که به منزل ما نقل مکان کرده است و به طور مرتب غذا می خورد، حدودا ۱۳ کیلوگرم وزن اضافه کرده است. اما این تغییر چشمگیر نبوده.
ما زمانی سرخوردگی می شویم که وقتی از او می پرسیم برای خوردن چه چیز میل دارد، همیشه پاسخش این است که ” الان گرسنه نیستم، بعدا چیزی می خورم.”… اما این “بعدا” هرگز فرا نمی رسد.
پس در اینجا به راهکارهای کلیدی می پردازم که برای ترغیب مادر به غذا خوردن، کشف کرده ام.
هرگز از آنان نپرسید که نسبت به چه غذایی گرسنه است
زمانی که مادربه نزد ما نقل مکان کرد، با خودم تصور می کردم با او فوق العاده مهربان خواهم بود و از او خواهم پرسید نسبت به چه غذایی گرسنه است، هرگزاینطور نبود!
سپس شروع کردم مثل بچه های خودم با او رفتار کردن…”آیا کره فندقی با ژل میل داری یا ژامبون و پنیر…” بدون گرفتن هیچ نتیجه ای ، چون او حتما می گفت ” باید کمی در این باره فکر کنم.”
الان صرفا چیزی برای او چیزی را که دوست دارد درست می کنم و آن را به عنوان یک عمل انجام شده به او تقدیم می کنم. ” این هم ساندویچ شما مادر!”
الان هم تصور میکنید که این یک راه حل معجزه آمیز است که او را ملزم به خوردن همه آن غذا کند؟ “عمرا”! نه همیشه بلکه بیشتر اوقات، حد اقل چند لقمه از آن غذا را می خورد و بقیه را به سگها می دهد.
راستی … شخصی از من پرسید چرا صرفا غذای مورد علا قه اش را به او نمی دهم… متاسفانه مادر دیگر غذای مورد علاقه اش را به یاد نمی آورد. درست شبیه کودک نو پایی که یک روز پای مرغ دوست دارد و روز بعد از آن متنفر است.
درک اینکه زندگی کردن با یک مبتلای به زوال عقل به چه صورت است، اگر آنرا تجربه نکرده باشید، بسیار مشکل است.
دور هم بودن
ما خوش شانس هستیم که به عنوان یک خانواده، هر شب در منزل، شام را دور هم صرف می کنیم. (گاهی اوقات هم به صورت نوبتی، اما عموما کسی هست که سر میز شام غذا را با مادر صرف کند.)
اما در طول روز، بگیر و نگیر دارد. گاهی اوقات در بیرون از ساختمان منزل، او در کنار من در صندلی اش ، حین گپ زدن نهارش را می خورد، اما گاهی اوقات او در اتاقش است و این یعنی دردسر.
فکر می کنم هیچ کس دوست ندارد که تک و تنها غذا بخورد . صرفا حاضر کردن یک غذا و رها کردن آن در کنار او، عموما به معنی این است که اوآو آنرا مخفیانه به سگها می دهد یا اینکه آنرا برای “بعد” در جایی مخفی می کند. (من جدا” دارم به تایپ کردن این کلمه “بعدا” تنفر پیدا می کنم، خیلی به گوشم می خورد!)
گاهی اوقات ترغیب کردن او به غذا خوردن یعنی گذراندن چند دقیقه در کنار او!
استفاده از ظروف نقره ای
بسیار خوب ما در حال بررسی مکانیک زوال عقل هستیم. بعضی اوقات فراموش می کنیم که، با گذشت زمان مهارتهای حرکتی آنان کاهش می یابند!
به بیش از یک پرستار برخورده ام که می گوید، فرد مبتلا به زوال عقلشان دست از غذا خوردن کشیده است، صرفا با این تصور که به کارگرفتن چنگال خیلی سخت شده و با تعویض قاشق با چنگال، دو باره شروع به غذا خوردن کرده است.
حتی تغییر غذا به غذاهایی که در دست گرفته میشوند، مثل همبرگر یا مرغ سرخ کرده، می تواند در شکل مصرف تغییر ایجاد کند.برای بهترین دوست جدید خود فینگر فود درست کنید!
هیچ کس نمی تواند قبول کند که نمی تواند کاری را انجام دهد و بعضی اوقات با خودم فکر می کنم که ، عزیزانمان به جای اینکه بپذیرند دیگر قادر استفاده از ظروف نقره ای نیستند، صرفا دست از غذا خوردن می کشند!
از یک ظرف قرمز استفاده کنید
بسیار خوب، این روش عجیب است، اما به من گوش بسپارید… گذاشتن غذای مادر در یک بشقاب قرمز در افزایش دادن میزان مصرف او موثر بوده است!
ولی چرا؟ چرا بشقاب قرمز تاثیر دارد؟
اول اینکه، بر اساس یک تئوری، استفاده از یک بشقاب رنگی، برای بسیاری از غذاهای رنگ روشن ایجاد تضاد رنگ می کند. ثانیا شنیده ام که رنگ قرمز، گرسنگی را در همه افراد تحریک می کند. این مورد را در “لیست مواردی که امتحان کردنش ضرر ندارد” قرار می دهم.
به جای بشقاب از کاسه کم عمق استفاده کنید
چند روز پیش چشمم به مادر افتاد که در بشقابش تکه های گل کلم را تعقیب می کرد و من با خودم گفتم، چرا ما به جای آن ، برای مادر از یک کاسه کم عمق استفاده نمی کنیم؟
در مدتیکه به دنبال ای ظروف میگشتم به کاسه های طرح داری که به فکر سفارش دادنشان بودم برخوردم، اما با خود فکر کردم چقدر دیدن غذا در میان این همه ترکیب رنگ و طرح سخت است. بنابراین سادگی را در مورد آنان حفظ کنید!
غذا خوردن را آسان کنید
در اینجا نکته دیگری وجود دارد که ممکن است به ذهن خطور نکند…. خوردن بعضی از غذاها از برخی غذاهای دیگر سخت تر است! مثلا هر دوشنبه ما “اسپاگتی شبانه” داریم. مادر، چندین بار توضیح داده است که خوردن آن سخت است ( او مجبور است آن را بپیچاند یا ببرد). پسر ۱۳ ساله ما هم تقلا می کند… در حالیکه لقمه بزرگی را در دهان میچپاند و رشته های اسپاگتی از دهانش آویزان شده !
چه اشکالی دارد که خیلی ساده، جای رشته های دراز اسپاگتی را با ماکارونی لوله ای یا ماکارونی شیاردار عوض کنیم؟ خوردن هر دوی اینها بسیار آسانتر از مجبور بودن به پیچاندن رشته های اسپاگتی است!
این جابجایی را میتوانید در مورد بسیاری از غذاها انجام دهید… کیک گرد به جای کیکهای مربعی شکل که خیلی زود خرد میشوند. بریدن سوسیس‌های صاف خیلی راحتتر از بریدن سوسیس‌های معمولی است. به یاد داشته باشید که غذا خوردن ممکن است نسبت به گذشته سخت تر شده باشد و تا جایی‌که می توانید این حقیقت را بپذیرید!
غذای آنها را خرد کنید
این کاری است که باید در خفا انجام دهید، نه اینکه در جلوی چشم همه دست در بشقابش دراز کنید و غذایشان را تکه تکه کنید!
اگر استفاده از چنگال مشکل است، فکرش را کرده اید کنترل قاشق با یک دست و چنگال با دست دیگر چقدر سخت خواهد بود؟
به جای انداختن یک تکه بزرگ استیک در کف بشقاب، غذا را پیشاپیش به صورت تکه های قابل جویدن سرو کنید. اگر مادرتان از اینکه مثل بچه ها با او رفتار می کنید معترض شد، میتوانید در مورد غذای دیگران هم این کار را انجام دهید!
غذاهایی که خوردنشان آسان است
بسیار خوب در مورد غذاهایی صحبت کنیم که خوردنشان آسان است! زمانهایی را در نظر بگیرید که بیمار بودید یا در بیمارستان و غذهایی سرو میشد که پایین فرستادنش راحت بود…
- سوپ خامه ای
- میوه تکه تکه شده به همراه خامه
- حریره جو
- پنیر محلی
- نیمرو
- اسموتی میوه ای
- میلک شیک
- کره فندقی
- سس سیب
- نوتلا…
- فندق در کنار هر نوع غذایی که دارای کالری فراوان است.
پایین فرستادن هریک از این غذاها آسان است و به رژیم ایشان کالری زیادی اضافه می کند!
جایگزینی غذاها با نوشیدنی‌های مقوی
زمانی که مادر در بیمارستان بود تا جایی که می توانست از یک نوشیدنی مقوی خاص استفاده می‌کرد .
اما زمانی که به نزد ما آمد، کاملاً این محصول را فراموش کردم. واقعاً چگونه من چنین ماده‌ای را که با تلاش کم می توانست کالری زیادی را وارد بدن آن زن کند فراموش کرده بودم! خوراکی یا نوشیدنی برای من تفاوتی ندارد… بالاخره نوشیدنی از هیچ چیز بهتر است!
این روش برای ما بسیار آسان است! ما، در هنگام صبح، اولین چیزی که به او میدهیم داروی تیروئید اوست و یک ساعت بعد نوبت قرص هایش می رسد، و یک نوشیدنی مقوی همه آنها را حل می کند!
اگر مادرتان به محصول خاصی علاقه ای ندارد، به امتحان کردن چیزهای متفاوت ادامه دهید. از صبحانه های فوری یا حتی آنهایی که بچه ها دوست دارند استفاده کنید، چون شکر بیشتری در آنهاست. همچنین می توانید از نوشیدنی میوه ای استفاده کنید و به آن پروتئین ، ماست یا بستنی به منظور افزودن کالری آنها استفاده کنید.
حتماً از حقه استفاده کنید
وقتی که در مورد این مطالب تحقیق می‌کردم از تعداد زیادی از افرادی که می‌گفتند عزیزشان از نوشیدنی‌ها استفاده نمی‌کند متعجب شدم. بسیار خوب آن ها را جذاب تر کنید!
اگر آنها به نوشیدن آن مواد “چسبناک” علاقه ای ندارند ، پس با تبدیل آنها به میلک شیک یا شکلات داغ، جذاب ترشان کنید. از نوع توت فرنگی دار استفاده کنید و آن را به نوشیدنی میوه ای آنها اضافه کنید.
می دانم که در اوایل کار، دروغ گفتن عمدی به پدر یا مادرتان سخت است، اما حقیقت امر این است که ، برای کمک به تغذیه آنان ، هر کاری که از دستتان بر می‌آید باید انجام دهید!
استفاده از نی برای نوشیدن
وقتی نوبت به نوشیدنی می رسد ، حتماً به آنها یک نی بدهید. در اوایل فرآیند زوال عقل ، نوشیدن با نی، از کنترل نوشیدنی برای رساندن آن از دست به دهان ، آسانتر است .
با این حال ، در مراحل بعدی آلزایمر ، لطفاً دقت داشته باشید ، طبق دستورالعمل موسسه ملی سالخوردگی ، استفاده از قاشق به جای نی ، جهت جلوگیری از خطرات بلع ، توصیه شده است .
اگر فقط شیرینی بخورند چطور؟
بسیار خوب ، تا به حال در مورد بخش سالم قضیه بحث کرده ایم، اما اگر عزیزتان فقط به شیرینی علاقه داشته باشد چطور؟
طبق گفته سایت آلزایمر نت، ” از آنجایی که هر چه افراد مسن تر می شوند، تعداد پیازهای چشایی در آنان کمتر می‌شود ، افراد مبتلا به زوال عقل، به غذاهای سنگین یا غذاهای با طعم زیاد، مثل شیرینی‌های با قند بسیار بالا تمایل پیدا می کنند.
حاضرم قسم بخورم که مادر، از ماهی خوشمزه ای که شوهرم برای شام درست کرده است، فقط چند لقمه ای بخورد، اما یک ساعت بعد، ما را با این سوال که آیا کوچه یا شکلات داریم، به ستوه خواهد آورد.
اما بالاخره کالری، کالری است. بنابراین اگر مادرتان، مثل مادر من، به شدت درگیر کاهش وزن است ، به پیرزن یک کوچه بدهید (ببینید آیا با آن یک لیوان شیر هم سر می کشد!)
برخی افراد عقیده دارند اضافه کردن شکر یا عسل به هر غذایی ، “مزه ای” را به آن اضافه می کند، که هنوز هم پیازهای چشایی ایشان می تواند آن را تشخیص دهد.
هنوز به آن مرحله نرسیده ام ، اما باور کنید ، اگر مجبور به ترغیب کردن او به غذا خوردن شوم ، در غذایش قطعا “شکر” خواهم ریخت.
ترغیب نمودن مادر مبتلا به آلزایمر یا زوال عقلتان به غذاخوردن ، در یک نگاه
بسیار خوب، اجازه دهید این نکته را اضافه کنیم که نه من یک متخصص تغذیه هستم ، نه صلاحیت این را دارم که مشاوره پزشکی دهم. اما بالاخره هرچه باشد با مشکل ترغیب کردن مادر به غذا خوردن دست به گریبان هستم ، و به نکاتی دست یافته ام که به نظر می رسد کارآمد باشند.
مثل همیشه، این نکات و راهکارها زمانی بهتر جواب می‌دهند که در وضعیت خوب و سرحالی قرار داشته باشم. (همیشه آسان نیست ولی من تلاش خود را می کنم)
اگر شما هم نظرات دیگری، که به حل مشکل کاهش وزن و غذا خوردن ایشان کمک می‌کند دارید، لطفاً من را هم در جریان بگذارید. همه ما در مراحل متفاوتی قرار داریم و راه حل‌هایی که امروز جواب می‌دهند، ممکن است هفته آینده یا حتی فردا، کارگر نباشند.
