پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
رشته: ریاضی- فیزیک و علوم تجربی
سؤالات امتحان نهایی درس: سلامت و بهداشت
تاریخ امتحان: ۵/ ۳/ ۱۴۰۰
دانش آموزان روزانه، بزرگسالان و داوطلبان آزاد سراسر کشور در نوبت خردادماه سال ۱۴۰۰
۱ درستی یا نادرستی هر یک از عبارت‌های زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید.
الف) گاهی اوقات رسیدن فشارخون به کمتر از ۹۰/ ۶۰ میلی‌متر جیوه، می‌تواند تهدیدی برای زندگی باشد. ب) سکته قلبی همواره به شکل ناگهانی و شدید اتفاق می‌افتد.
ج) در مرحله پیش دیابت، میزان قند خون ناشتا بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ است.
د) با هر بار خوردن غذای حاوی مواد قندی، محیط پلاک میکروبی، قلیایی می‌شود.
ه) برای حفظ سلامت روان، در انجام کارهایی که نیاز به تمرکز دارند، باید یک زمان متوالی و بی‌وقفه در نظر گرفت.
و) نوشیدن الکل موجب کاهش اندازه و وزن مغز می‌شود.
الف) درست (۰/۲۵) (ص ۵۳)
ب) نادرست (۰/۲۵) (ص ۵۹)
ج) درست (۰/۲۵) (ص ۶۵)
د) نادرست (۰/۲۵) (ص ۹۷)
هـ) نادرست (۰/۲۵) (ص ۱۲۵)
و) درست (۰/۲۵) (ص ۱۳۷)
در ادامه بخوانید: » سوالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت؛ محیط کار و زندگی سالم
۲ در هر یک از عبارت‌های زیر جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.
الف) هر گرم پروتئین ……………………….. کیلوکالری انرژی تولید می‌کند.
ب) یکی از عادت‌های غذایی نادرست، حذف برخی وعده‌ها به ویژه …………………………………….. است.
ج) برخورداری از وزن مطلوب علاوه بر ارتقای سلامت جسمی به سلامت ……………………….. نیز کمک می‌کند.
د) بیماری سوزاک از طریق دستگاه …………………………. منتقل می‌شود.
ه) احساس خودارزشمندی درونی همان ……………………….. و کرامت انسانی است که می‌تواند مانند سپری قوی در مقابل آسیب‌های روانی و اجتماعی از فرد دفاع کند.
و) اختلالات اسکلتی- عضلانی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناشی از ……………………. و سبک زندگی در سطح جهان است.
الف) ۴ (۰/۲۵) (ص ۲۱)
ب) صبحانه (۰/۲۵) (ص ۲۹)
ج) روان (۰/۲۵) (ص ۳۹)
د) تناسلی (۰/۲۵) (ص ۷۰)
هـ) عزت نفس (۰/۲۵) (ص ۱۱۳)
و) کار (۰/۲۵) (ص ۱۵۵)
۳ از بین کلمات داخل پرانتز گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) بر اساس هرم غذایی مقدار مصرف روزانه (غلات – حبوبات) کمتر است.
ب) حداکثر کاهش وزن مجاز در طول یک (هفته – ماه) دو تا سه کیلوگرم است.
ج) پرتوهای UVB باعث آسیب (مستقیم – غیرمستقیم) بر DNA می‌شود.
د) برای جلوگیری از پوسیدگی دندان توصیه می‌شود هر (شش ماه – یک سال) یک بار به دندان‌پزشک مراجعه شود.
ه) افراد سرسخت و تاب‌آور نسبت به آنچه انجام می‌دهند، تعلق خاطر (بیشتری – کمتری) دارند.
و) نیکوتین موجود در سیگار باعث افزایش بروز سکته قلبی و (افزایش – کاهش) قند خون می‌شود.
الف) حبوبات (۰/۲۵) (ص ۲۴)
ب) ماه (۰/۲۵) (ص ۳۹)
ج) مستقیم (۰/۲۵) (ص ۹۰)
د) شش ماه (۰/۲۵) (ص ۹۶)
هـ) بیشتری (۰/۲۵) (ص ۱۱۵)
و) افزایش (۰/۲۵) (ص ۱۳۰)
۴ در پرسش‌های چهارگزینه‌ای زیر، گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) کدام یک از منابع غذایی زیر، پروتئین کامل به شمار می‌رود؟
۱) حبوبات
۲) غلات
۳) شیر
۴) خشکبار
ب) کدام یک از انواع هپاتیت شایع‌تر است؟
۱) نوع A و B
۲) نوع B و C
۳) نوع C و D
۴) نوع E و G
ج) بر اساس اصول ارگونومی در استفاده از کوله پشتی، بهتر است در چیدمان وسایل کوله پشتی اشیای سنگین‌تر در قسمت …………………………. قرار بگیرند.
۱) عقب کوله پشتی، نزدیک به پشت
۲) عقب کوله پشتی، نزدیک به جلو
۳) میانی کوله پشتی
۴) جلوی کوله پشتی
الف) گزینه ۳- شیر (۰/۲۵) (ص ۲۱)
ب) گزینه ۲- C, B (0/25) (ص ۷۱)
ج) گزینه ۱- عقب کوله پشتی، نزدیک به پشت (۰/۲۵) (ص ۱۶۳)
در ادامه بخوانید: » سوالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت؛ بهداشت در دوران نوجوانی
۵ هر یک از موارد زیر به کدام بعد سلامت مربوط است؟
الف) امیدواری ب) مدیریت هیجان
الف) سلامت معنوی (۰/۲۵) (ص ۹)
ب) سلامت روانی (۰/۲۵) (ص ۸)
۶ دو مورد از عوامل مؤثر بر سلامت را نام ببرید.
عوامل محیطی – عوامل ژنتیکی و فردی – دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی – سبک زندگی (۰/۵) (ص ۱۱) (دو مورد کافی است)
۷ هریک از موارد زیر برانر کمبود کدام ریزمغذی ایجاد می‌شود؟
الف) پوکی استخوان ب) کوتاهی قد در کودکان
الف) کلسیم (۰/۲۵) (ص ۳۰) ب) روی (۰/۲۵) (ص ۳۰)
۸ در مورد تغذیه سالم به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) میزان آب مصرفی افراد به چه عواملی بستگی دارد؟ دو مورد را بنویسید.
ب) نیازمندی‌های تغذیه‌ای به کدام یک از اصول تغذیه سالم مربوط است؟
ج) میوه‌های زرد و نارنجی منبع خوب پیش ساز کدام ویتامین هستند؟
د) طبقه‌بندی نمایه توده بدنی (BMI) برای چه افرادی کاربرد ندارد؟ دو مورد را بنویسید.
الف) شرایط اقلیمی، میزان فعالیت بدنی، وزن و وضعیت سلامت افراد (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۲۲)
ب) اصل تناسب (۰/۲۵) (ص ۲۶)
ج) ویتامین آ (۰/۲۵) (ص ۳۲)
د) برای افراد دارای استخوان‌بندی درشت، ورزشکار، زنان باردار و شیرده یا افراد خیلی بلند یا خیلی کوتاه (۰/۵) (ص ۳۶)(دو مورد کافی است)
در ادامه بخوانید: » سوالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت؛ پیشگیری از رفتارهای پرخطر
۹ هریک از موارد زیر مربوط به کدام عامل چاقی است؟
الف) افسردگی ب) کم کاری تیروئید
الف) عامل روانی (۰/۲۵) (ص ۳۴)
ب) بیماری‌های جسمی (۰/۲۵) (ص ۳۴)
۱۰ در مورد بیماری‌های غیرواگیر به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) برای پیشگیری و کنترل فشار خون بالا باید به چه عواملی توجه داشت؟ دو مورد را بنویسید.
ب) چرا مصرف زیاد اسیدهای چرب ترانس با بالا رفتن خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی ارتباط مستقیم دارد؟
ج) در صورت مشاهده هریک از علائم سکته مغزی در فرد، مهم‌ترین اقدام چیست؟
الف) برای پیشگیری و کنترل فشارخون بالا به عواملی همچون عدم مصرف دخانیات و الکل، عدم مصرف غذاهای چرب و پرنمک، کنترل وزن در حد مطلوب، فعالیت بدنی کافی و منظم، داشتن رژیم غذایی همراه با مصرف میوه و سبزی به مقدار کافی، کنترل و مدیریت خشم و استرس و … باید توجه داشت. (۰/۵) (ص ۵۵) (دو مورد کافی است)
ب) زیرا ثابت شده است که اسیدهای ترانس موجب افزایش LDL و کاهش HDL می‌شوند. (۰/۵) (ص ۵۸)
ج) مهم‌ترین اقدام رساندن فرد به بیمارستان در اسرع وقت است. (۰/۲۵) (ص ۵۹)
۱۱ از هریک از آزمایش‌های زیر برای تشخیص کدام نوع سرطان استفاده می‌شود؟
الف) کولونوسکوپی ب) پاپ اسمیر
الف) سرطان روده (۰/۲۵) (ص ۶۲)
ب) سرطان دهانه رحم (۰/۲۵) (ص ۶۲)
۱۲ برای هریک از عوامل خطرساز دیابت نوع ۲، یک مورد را بنویسید.
الف) عوامل قابل پیشگیری ب) عوامل غیر قابل پیشگیر
الف) کم تحرکی، اضافه وزن، فشار خون بالا، کلسترول بالا (۰/۲۵) (ص ۶۵) (یک مورد کافی است)
ب) نژاد/ ژنتیک، سابقه دیابت حاملگی، سن بالای ۴۵ سال، سابقه خانوادگی دیابت (۰/۲۵) (ص ۶۵) (یک مورد کافی است)
در ادامه بخوانید: » سوالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت؛ پیشگیری از بیماری‌ها
۱۳ چرا پس از اقدام برای درمان افراد مبتلا به ایدز، تماس اتفاقی با خون و ترشحات این افراد منجر به انتقال ویروس به دیگری نخواهد شد؟
زیرا مصرف دارو (۰/۲۵) به کاهش ویروس اچ آی وی (۰/۲۵) در خون و ترشحات جنسی منجر می‌شود. صفحه ۷۵
۱۴ در مورد بهداشت فردی به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) دو مورد از راه‌های اصلاح عیوب انکساری چشم را بنویسید.
ب) دو قانون استفاده از ابزارهای شنیداری و هدفون را بنویسید.
ج) چرا افرادی که موهای چرب دارند، هنگام شست‌وشوی مو نباید پوست سر خود را محکم ماساژ دهند؟
د) چرا همه افراد به ویژه جوانان و نوجوانان به خواب کافی نیاز دارند؟
ه) در روند پوسیدگی دندان، علت حساس شدن دندان به سرما و گرما چیست؟
الف) عینک، لنز طبی، جراحی و اشعه لیزر(دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۸۱)
ب) قانون اول، نصف میزان حداکثر(۰/۲۵) قانون دوم، ۶۰ درصد، ۶۰ دقیقه (۰/۲۵) (ص ۸۷)
ج) چون ماساژ می‌تواند غده‌های چربی موجود در پوست سر را تحریک کند و این امر به بیشتر شدن چربی موها منجر شود. (۰/۵) (ص ۹۲)
د) خواب کافی و مطلوب علاوه بر بازیابی انرژی فرد و دست یافتن او به توان موردنیاز در فعالیت‌های جسمی و ذهنی (۰/۲۵)، به رشد و تکامل وی (۰/۲۵)، بالاخص در دوران کودکی و نوجوانی، نیز کمک می‌کند. صفحه ۹۳
ه) زیرا پوسیدگی به لایه زیرین (داخل عاج)، دندان رسیده است(۰/۲۵) (ص ۹۸)
۱۵ در مورد بهداشت روان به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) دو مورد از توصیه‌هایی که به حفظ و ارتقای تاب¬آوری کمک می‌کند را بنویسید.
ب) از بیماری‌ها و اختلالات جسمی که احتمال ابتلای نوجوانان به افسردگی را بیشتر می‌کند دو مورد را بنویسید.
الف) داشتن عزت نفس، داشتن هدف در زندگی، توسعه دادن ارتباطات با دیگران، داشتن انعطاف‌پذیری در برابر
تغییرات زندگی، مراقبت از تغذیه و سلامت، کسب مهارت‌های سالم برای مقابله با مشکلات، خوشبینی، ایجاد دلبستگی‌های مثبت، تقویت مذهب و معنویت در خود (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۱۱۶ و ۱۱۷)
ب) مشکلات پزشکی خاص نظیر سکته مغزی، صرع، آسیب وارد شده به سر، کم خونی و برخی از سرطان‌ها (دو مورد کافی است ) (۰/۵) (ص ۱۲۱)
۱۶ جدول زیر در رابطه با علائم اضطراب است. هریک از موارد ستون «الف» با یکی از موارد ستون «ب» ارتباط منطقی دارد. آنها را پیدا کنید و در پاسخ‌نامه بنویسید.
| «الف» | «ب» |
| الف) علائم بدنی | ۱- دلواپسی |
| ب) علائم روانی | ۲- بی‌قراری |
| ج) علائم تفکر | ۳- ترس از دست دادن کنترل |
الف) ۲- بی‌قراری (۰/۲۵)
ب) ۱- دلواپسی (۰/۲۵)
ج) ۳- ترس از دست دادن کنترل (۰/۲۵) (ص ۱۲)
در ادامه بخوانید: » سؤالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت؛ سلامت چیست؛ سبک زندگی
۱۷ هر یک از ویژگی‌های زیر مربوط به کدام یک مواد سمی موجود در مواد دخانی است؟ نام هر ماده را در پاسخ‌نامه بنویسید.
الف) نوعی گاز در سیگار است که از طریق ریه، کبد، کلیه‌ها و طحال جذب بدن شده و پس از دو هفته در پوست، مو و استخوان جایگزین می‌شود.
ب) این ماده کشنده هنگام استعمال دخانیات تبخیر شده و وارد ریه‌ها و سپس خون می‌شود و تنفس را مختل می‌کند.
ج) از عوامل مهم در ایجاد تحریک و تخریب بافت‌ها به ویژه ریه در جریان استعمال دخانیات است.
الف) آرسنیک (۰/۲۵)
ب) سیانیدریک اسید (جوهر بادام تلخ) (۰/۲۵)
ج) آمونیاک (۰/۲۵) (ص ۱۳۰)
۱۸ علت مضر بودن مصرف تنباکوهای میوه‌ای در قلیان چیست؟
تنباکوهای میوه‌ای به دلیل افزودنی‌های شیمیایی و مواد مضر (۰/۲۵) به آنها می‌توانند باعث سرطان، انواع بیماری‌های خطرناک و کشنده، آلرژی، آسم و حساسیت شوند. (۰/۲۵) (ص ۱۳۳)
۱۹ دو مورد از باورهای غلط، در مورد مصرف سیگار که موجب سوق دادن جوانان و نوجوانان به سوی مصرف آن می‌شود را بنویسید.
سیگار کشیدن موجب رفع عصبانیت، رفع خستگی، رفع دلشوره و اضطراب، تقویت ذهن و هضم غذا می‌شود. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۱۳۴)
۲۰ چگونه مصرف مداوم الکل باعث از بین رفتن کارکرد کبد می‌شود؟
به دلیل مصرف مداوم الکل و نبود زمان کافی (۰/۲۵) چربی ذخیره شده در کبد نمی‌تواند به دیگر مکان‌های ذخیره‌سازی بدن منتقل شود (۰/۲۵) و سلول‌های پر از چربی کبد سبب می‌شوند که کبد کارکرد خود را از دست بدهد (۰/۲۵) (ص ۱۳۷)
در ادامه شرکت کنید: » آزمون‌های آنلاین سلامت و بهداشت
۲۱ منظور از وضعیت بدنی مناسب چه حالتی است؟
وضعیت بدنی مناسب حالتی است که در آن کمترین فشار و تنش به سیستم اسکلتی عضلانی وارد می‌شود. (۰/۲۵) (ص ۱۵۶)
۲۲ در هنگام انجام هر یک از امور روزمره زیر با به کارگیری کدام روش صحیح، می‌توان از بروز کمردرد جلوگیری کرد؟
الف) تمیز کردن کف آشپزخانه یا راهرو
ب) هنگام نشستن روی صندلی
الف) ضمن استفاده از دمپایی‌هایی عاج¬دار که مانع سرخوردن می‌شوند، هرگز نباید به هنگام انجام کار کمر را چرخاند. ( یک مورد کافی است) (۰/۲۵) (ص ۱۵۹)
ب) بهتر است تا حد امکان از صندلی‌های پشتی دار استفاده کرد و در انتهای صندلی نشست و ستون فقرات را در حالت عمودی نگه داشت. ( یک مورد کافی است) (۰/۲۵) (ص ۱۶۰)
۲۳ اصل ارگونومی مربوط به هر یک از شکل‌های مقابل را توضیح دهید.
الف)
ب)
الف) زاویه مناسب گردن را حفظ کنید. به این منظور تجهیزات خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که گردن در وضعیت خنثی قرار گیرد و تحت فشار نباشد. (۰/۵) (ص ۱۶۶)
ب) با قرار دادن مچ دست و ساعد در یک سطح، مچ دست را در وضعیت خنثی قرار دهید. (۰/۵) (ص ۱۶۶)
«موفق و سربلند باشید» جمع نمره ۲۰
“درنهایت، نظر همکاران محترم صائب است”
