تفاوت بین نورون های آوران و وابران چیست

تفاوت اصلی – نورون آوران و وابران

نورون‌های آوران و وابران (Afferent and efferent neurons) سیستم عصبی مرکزی (central nervous system :CNS) را به هم متصل می‌کنند تا یک مسیر انتقال سیگنال ایجاد کنند که عملکردهای بدن را هماهنگ می‌کند. CNS از مغز و نخاع تشکیل شده است. هر دو نورون آوران و وابران به سیستم عصبی محیطی (PNS) تعلق دارند. نورون‌های آوران به عنوان نورون‌های حسی (sensory neurons) نیز شناخته می‌شوند و نورون‌های وابران نیز به عنوان نورون‌های حرکتی (motor neurons) شناخته می‌شوند. با این حال، تأثیر (محرک‌ها و پاسخ‌ها) نورون‌های حسی و حرکتی کمی‌با نورون‌های آوران و وابران متفاوت است. ادراکات حسی بدن عبارتند از: چشم، بینی، گوش، زبان و پوست. اطلاعات جمع آوری شده از این ادراکات حسی به ترتیب نور، بو، سر و صدا، طعم و لمس است. اندام‌های موثر می‌توانند گروه‌های مختلفی از ماهیچه‌ها و رشته‌ها، غدد و اندام‌ها باشند. تفاوت اصلی بین نورون آوران و وابران این است که آوران به نورون‌هایی اطلاق می‌شود که سیگنال‌هایی را از ادراکات حسی به سمت CNS حمل می‌کنند در حالی که وابران به نورون‌هایی اشاره دارد که سیگنال‌ها را از CNS به اندام‌های مؤثر حمل می‌کنند.

عبارات کلیدی: نورون‌های آوران، آکسون، بدن سلولی، سیستم عصبی مرکزی (CNS)، دندرون، نورون‌های وابران، نورون‌های حرکتی، سیستم عصبی محیطی (PNS)، نورون‌های حس

نورون آوران چیست؟

نورون‌هایی که تکانه‌های حسی را به سمت CNS حمل می‌کنند به عنوان نورون‌های آوران شناخته می‌شوند. نورون‌های آوران، محرک‌های خارجی را به تکانه‌های الکتریکی داخلی تبدیل می‌کنند. تکانه عصبی در امتداد رشته‌های عصبی آوران به سمت CNS حرکت می‌کند. بدنه سلولی نورون آوران در گانگلیون پشتی نخاع قرار دارد.

نورون‌های آوران اطلاعات را از ادراکات حسی مانند نور، بو، چشایی، لامسه و شنوایی به ترتیب از چشم، بینی، زبان، پوست و گوش جمع آوری می‌کنند. سیگنال‌های حسی نور از سلول‌های میله ای و مخروطی در شبکیه چشم جمع آوری می‌شوند و این تکانه‌های عصبی توسط نورون‌های آوران چشم به مغز منتقل می‌شوند. نورون‌های آوران در بینی با بوهای مختلف تحریک می‌شوند و تکانه‌های عصبی به مغز فرستاده می‌شوند. جوانه‌های چشایی در زبان اطلاعات حسی در مورد طعم‌های مختلف جمع آوری می‌کنند و تکانه‌های عصبی توسط اعصاب آوران زبان به مغز منتقل می‌شوند. محرک‌های مکانیکی مانند لمس، فشار، کشش و دما توسط پوست تشخیص داده می‌شود و سیگنال‌های عصبی توسط نورون‌های آوران به مغز ارسال می‌شود. نورون‌های آوران گوش توسط طول موج‌های مختلف در محدوده محسوس برای هر حیوان تحریک می‌شوند و تکانه‌های عصبی به مغز منتقل می‌شوند. تمام سیگنال‌های حسی در مغز پردازش می‌شوند و مغز اندام‌های مربوطه را برای یک پاسخ خاص هماهنگ می‌کند. ساختار نورون‌های آوران و وابران در شکل ۱ نشان داده شده است.

شکل ۱: نورون‌های آوران و وابران

نورون وابران چیست؟

نورون‌هایی که تکانه‌های حرکتی را از CNS دور می‌کنند، نورون‌های وابران نامیده می‌شوند. نورون‌های وابران اطلاعات را از CNS به اندام‌های مؤثر حمل می‌کنند و انقباض ماهیچه‌ها و ترشح مواد از غدد را تسهیل می‌کنند. بدنه سلولی نورون وابران به یک آکسون بزرگ متصل است که اتصالات عصبی عضلانی را با اندام‌های عامل ایجاد می‌کند. دو نوع نورون حرکتی یافت می‌شود: نورون حرکتی فوقانی و نورون حرکتی تحتانی. همچنین سه نوع نورون وابران وجود دارد که به عنوان نورون‌های وابران سوماتیک، نورون‌های وابران احشایی عمومی‌و نورون‌های وابران احشایی خاص شناخته می‌شوند. دو نوع نورون وابران سوماتیک نورون‌های حرکتی آلفا و نورون‌های حرکتی بتا هستند. درگیری نورون‌های آوران، وابران، حسی و حرکتی در رفلکس انگشت بیرونی در شکل ۲ نشان داده شده است.

شکل ۲: بازتاب دیجیتوریوم خارجی

شباهت‌های بین آوران و وابران

نورون‌های آوران و وابران متعلق به سیستم عصبی محیطی هستند.
هر دو نورون به مغز در هماهنگی محرک‌های حسی با پاسخ‌های خود کمک می‌کنند.
هر دو نورون از یک جسم سلولی، دندرون‌ها و دندریت‌ها تشکیل شده اند.

تفاوت بین آوران و وابران

تعریف

آوران: نورون‌های آوران نورون‌هایی هستند که تکانه‌های حسی را به سمت CNS حمل می‌کنند.

وابران: نورون‌های وابران نورون‌هایی هستند که تکانه‌های حرکتی را از CNS دور می‌کنند.

معروف به

آوران: نورون‌های آوران به عنوان نورون‌های حسی نیز شناخته می‌شوند.

وابران: نورون‌های وابران به عنوان نورون‌های حرکتی نیز شناخته می‌شوند.

عملکرد

آوران: نورون‌های آوران سیگنال را از اندام‌های حسی به CNS منتقل می‌کنند.

وابران: نورون‌های وابران سیگنال را از CNS به اندام‌ها و بافت‌های مؤثر می‌برند.

آکسون

آوران: نورون‌های آوران از یک آکسون کوتاه تشکیل شده اند.

وابران: نورون‌های وابران از یک آکسون بلند تشکیل شده اند.

گیرنده

آوران: نورون‌های آوران از یک گیرنده تشکیل شده اند.

وابران: نورون‌های وابران فاقد گیرنده هستند.

جسم سلولی

آوران: جسم سلولی نورون آوران در گانگلیون ریشه پشتی نخاع قرار دارد و هیچ دندریتی در آن یافت نمی‌شود.

وابران: جسم سلولی نورون وابران در گانگلیون ریشه شکمی‌طناب نخاعی قرار دارد و از دندریت تشکیل شده است.

دندرون‌ها

آوران: نورون آوران از یک دندرون بلند تشکیل شده است.

وابران: نورون وابران از تعداد زیادی دندرون کوتاه تشکیل شده است.

عملکرد

آوران: نورون‌های آوران سیگنال‌ها را از قسمت بیرونی بدن به سیستم عصبی مرکزی منتقل می‌کنند.

وابران: نورون‌های وابران سیگنال‌هایی را از سیستم عصبی مرکزی به قسمت‌های بیرونی بدن منتقل می‌کنند.

چند قطبی / تک قطبی

آوران: نورون‌های آوران تک قطبی هستند.

وابران: نورون‌های وابران چند قطبی هستند.

یابش

آوران: نورون‌های آوران در پوست، چشم‌ها، گوش‌ها، زبان و بینی یافت می‌شوند.

وابران: نورون‌های وابران عمدتاً در ماهیچه‌ها و غدد یافت می‌شوند.

نتیجه

نورون‌های آوران و وابران دو جزء سیستم عصبی محیطی هستند. نورون‌های آوران اطلاعات را از اندام‌های حسی به سمت CNS حمل می‌کنند. CNS محرک‌ها را با پاسخ‌های مربوطه هماهنگ می‌کند. پاسخ CNS به یک محرک خاص توسط نورون‌های وابران به اندام‌های موثر مانند غدد، اندام‌ها و بافت‌ها ارسال می‌شود. بنابراین تفاوت اصلی بین نورون‌های آوران و وابران نقش آنها در هماهنگی محرک‌ها و پاسخ‌ها در بدن است.