کووید ۱۹ و آلزایمر: ابتلای به کووید ۱۹ زمینه‌ساز بروز بیماری آلزایمر

ارتباط کووید ۱۹ و آلزایمر

پزشکان نگران هستند که مشکلات پس از کوئید ۱۹ احتمالاً زمینه‌ساز بروز آلزایمر باشد.

اعضای کادر پزشکی در حال ویزیت کردن یک بیمار کووید ۱۹ در بخش مراقبت های ویژه در مرکز پزشکی (United Medical Center) در ماه اکتبر گذشته. پزشکان در حال کنکاش در این باره هستند که آیا احتمال دارد افراد مبتلا به کرونا و دارای علائم اختلالات مزمن شناختی، در معرض زوال عقلی قرار داشته باشند.

قبل از اینکه خانم کاساندرا فرندز ۳۸ مبتلا به کووید ۱۹ شود، هم از نظر جسمی و هم از نظر ذهنی در وضع مطلوب قرار داشت.

او می گوید: “من یک پرستار هستم و با جراحان همکاری دارم و حافظه دقیقی داشتم.”

در ماه ژوئن ۲۰۲۰ بود که هرندز و چند تن از همکارانش در بخش کاری خود در بیمارستان بزرگ سن آنتونیو مبتلا به بیماری کووید ۱۹ شدند.

او می‌گوید: “پس از شیفت کاری ۱۲ ساعته، به منزل رفتم و به همراه همسرم نشستیم تا یک ظرف بستنی بخوریم ولی مزه ای را حس نمی‌کردم.”

از دست دادن حس چشایی و بویایی می تواند از نشانه‌های اولیه ای باشد از اینکه کووید ۱۹ در حال اثر گذاشتن روی بخشی از مغز است که به ما کمک می کند، بو را احساس کنیم.

هرندز به گذراندن دو هفته در بیمارستان و ماه‌ها در خانه ادامه خواهد داد در حالی که اختلالاتی شامل رعشه، خستگی مفرط و مشکلات مربوط به تفکر و حافظه او را ناتوان خواهد کرد.

وی می‌گوید: “حین صحبت کردن و هر کاری که نیاز به فعالیت مغزی داشت عملاً به خواب می رفتم.”

محققان کوئید ۱۹ در مورد یافته هایشان در مورد این بیماری تبادل نظر می کنند.

هم اکنون محققان در UT Health San Antonio در حال تحقیق بر روی بیمارانی مثل هرندز هستند و تلاش می کنند دریابند چرا اختلالات شناختی آنان ادامه می یابد و این که آیا مغز آنان به شکلی تغییر پیدا کرده که خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را در آنان افزایش دهد.

محققان سن آنتونیو، از جمله دانشمندان سراسر دنیا هستند که یافته های خود را در مورد چگونگی تاثیر کووید ۱۹ بر مغز در کنفرانس بین‌المللی انجمن آلزایمر که روز دوشنبه در دنور برگزار می‌شود، ارائه خواهند داد.

آنچه که تاکنون دانشمندان دریافت کرده‌اند نگران‌کننده است. مثلاً اسکن‌هایPET که قبل و بعد از پیشروی کووید ۱۹ در فرد انجام گرفته نشان  می‌دهند که عفونت ایجاد شده تغییراتی را ایجاد می‌کند که با تغییراتی که در آلزایمر مشاهده می‌شود مطابقت دارد. همچنین آزمایش‌های ژنتیکی در حال رسیدن به این نتیجه هستند که همان ژن هایی که خطر ابتلا به کووید ۱۹ را افزایش می‌دهند خطر گسترش بیماری آلزایمر را هم افزایش می‌دهند.

دکتر گابریل دی اراسکوین (Gabriel de Erasquin)، پروفسور نورولوژی در دانشگاه سن آنتونیو می گوید: به نظر می رسد تشخیص‌های آلزایمر بیشتر در دهه های ۶۰ و ۷۰ زندگی افرادی که کووید وخیم داشته‌اند رایج بوده است. وی می افزاید: “این امر واقعا ترسناک است.”

از دست دادن حس بویایی می‌تواند نشانه درد سر باشد

پروفسور دی اراسکوین و همکارانش دریافته اند که مشکلات ذهنی بیشتر در آن دسته از بیماران کووید ۱۹ که حس بویایی خود را از دست می‌دهند رایج است. شاید به این خاطر است که این بیماری بخشی از مغز به نام پیاز بویایی را تحت تاثیر قرار داده است.

وی می گوید: “زکام طولانی مدت با تغییرات مغز و نه تنها پیاز بویایی، بلکه به مناطقی که به گونه‌ای با حس بویایی مربوط هستند، مرتبط شده است.

این مکان ها، نواحی حافظه، تفکر و برنامه ریزی و خلق و خو را شامل می شوند.

دکتر دی اراسکوین می گوید به نظر می‌رسد تاثیرات کووید ۱۹ بر مغز، بسته به سن افراد هم متفاوت است. افرادی که در دهه ۳۰ زندگی هستند بیشتر احتمال دارد درگیر اضطراب و افسردگی شوند.

وی می گوید: “در افراد مسن تر مثلاً افراد بالای ۶۰ سال نخست فراموشکاری نمود می یابد. این گروه تمایل دارند فراموش کنند چیزها را کجا گذاشتند و همین طور نامه ها و تلفن ها را فراموش می‌کنند. همچنین آنان با زبان مشکل دارند و شروع می‌کنند به فراموش کردن کلمات.

این نشانه ها شبیه اولین نشانه های بروز آلزایمر است و پزشکان از این بیماران به افرادی که نشانه های آلزایمر سان دارند یاد می کنند که می‌تواند برای ماه های متمادی ادامه یابد.

دکتر دی اراسکوین می افزاید: “در حال حاضر این افراد، پریشان و بی‌رمق به نظر می‌رسند. انتظار می‌رود همانند بیماران آلزایمری که بیماریشان حالت پیشرونده دارد رفتار کنند.

دانشمند دیگری که در کنفرانس آلزایمر، نتایج پژوهش‌های مرکز تحقیقات خود را ارائه خواهد داد، خانم دکتر سودها سشادری (Sudha Seshadri)، مدیر موسسه انستیتو گلن بیگز (Glenn Buggs) برای بیماری های مُختل‌کننده اعصاب در سن آنتونیو است.

سشادری می‌گوید: “احتمال اینکه کوئید ۱۹ خطر آلزایمر را افزایش دهد هشدار دهنده است. او می افزاید: “حتی اگر تاثیر جزئی هم باشد باید آن را به جدی گرفت چون جمعیت مورد مطالعه نسبتاً زیاد است.

وی می گوید تنها در ایالات متحده پس از ابتلا به کوئید ۱۹، مشکلات شناختی و خلق و خوی در میلیون‌ها نفر گسترش یافته است. شاید یک دهه بگذرد تا متوجه شویم که احتمال بروز آلزایمر در این افراد در دهه ۶۰ و ۷۰ زندگیشان بیشتر از افرادی است که به این بیماری مبتلا نشده‌اند.

مطالعه افراد مبتلا شده به کووید ۱۹ ممکن است به دانشمندان در درک نقش عفونت در بیماری آلزایمر و بیماری‌های دیگر مغزی کمک کند. پیش از این تحقیقات نشان داده است که در معرض قرار گرفتن در برابر برخی از ویروس های خاص مثل هرپس (herpes) که ایجاد تبخال و بیماری‌های ویروسی و تاول‌زای پوستی می‌نماید، می‌تواند عکس‌العمل‌های مصون‌سازی را در مغز به کار اندازد، که ممکن است زمینه ساز بروز آلزایمر باشد.

سشادری می‌گوید: “اگر بتوان به این سوال که چگونه عکس العمل نشان دادن به این ویروس، بیماری آلزایمر را تسریع می‌کند پاسخ داد، شاید بتوان به تاثیر دیگر ویروس‌ها هم پی برد.

در همین حال افرادی مثل خانم هرندزِ پرستار صرفاً تلاش می کند بهبودی خود را به دست آورد. او می گوید پس از گذشت یک سال از ابتلا به بیماری هنوز مغزش درهم و برهم است.

هرندز می‌گوید: “در هنگام صرف شام فراموش کردم چگونه از چنگال استفاده کنم. واقعا خجالت آور بود.” با این وجود، هرندز می‌گوید “در حال بهبودی هستم، هر چند به کندی.”

او می افزاید.”پیش از این در حال اخذ مدرک کارشناسی ارشد بودم. الان فقط میتوانم محاسبات ساده ریاضی جمع و تفریق را انجام دهم. خواندن من در حد یک دانش آموز پنجم دبستان است. هنوز هم هر روز در حال سخت کار کردن هستم تا توانایی خود را بازیابم.

هرندز در حال همکاری با دکتر مونیکا وردوزکو (Monica Verduzco) رئیس بخش درمان جسمی و توانبخشی در UT Health و مدیر کلینیک بهبودی جسمی و توانبخشی کووید ۱۹ بوده است.

دکتر وردوزکو می‌گوید پیش از این سر و کارش با افرادی بوده که در حال بهبودی از سکته و آسیب‌های جدی مغزی بوده اند. او در حال حاضر چند روز را صرفاً به بیمارانی که در حال بهبودی از کووید ۱۹ هستند اختصاص داده است.

وی می‌گوید بیشتر شکایت‌ها در مورد خستگی مفرط است. اما این بیماران  مکررا سردردهای میگرنی، فراموشکاری سرگیجه و مشکلات مربوط به تعادل را تجربه می‌کنند.

وی می افزاید احتمال دارد این بیماران هرگز  بهبودی نیابند.  اما در مورد هرمندز امیدوار است.  او می گوید: “هرمندز تا حد زیادی بهبودی خود را به دست آورده است و از صمیم قلب امیدوارم به حرفه پرستاری برگردد. اما باز تکرار می کنم: نمی دانیم سرانجام این بیماری به کجا می‌انجامد.”