معرفی سازمان های پژوهشی ملی و بین المللی در حوزه تندرستی
سازمانهای پژوهشی بینالمللی در حوزه تندرستی نقش بسیار مهمی در ارتقای سلامت جهانی، توسعه دانش پزشکی و بهبود سیاستهای بهداشتی دارند. این سازمانها معمولاً با تمرکز بر تحقیق و توسعه فناوریهای جدید، پیشگیری از بیماریها، درمانهای نوین، و بهبود سیستمهای بهداشتی فعالیت میکنند.
حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سازمان وجود دارند که دارای نقش اساسی در پژوهشهای حوزه تندرستی در سطح بین الملل هستند. به طور کلی این سازمانها را میتوان به ده گروه تقسیم بندی کرد. در ادامه به معرفی چندین سازمان کلیدی دیگر نیز میپردازیم:
سازمانهای بهداشتی بینالمللی
در زیر به معرفی برخی از مهمترین سازمانهای بهداشتی بینالمللی میپردازیم:
۱. سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization – WHO):
سازمان جهانی بهداشت، مهمترین نهاد بینالمللی در حوزه بهداشت است که زیر نظر سازمان ملل فعالیت میکند. مأموریت این سازمان بهبود سلامت عمومی، مقابله با بیماریهای جهانی و ایجاد راهبردهای بهداشتی برای کشورها است. WHO همچنین در زمان بحرانهای بهداشتی نظیر همهگیریها (مانند کووید-۱۹) نقش هماهنگکننده اصلی را دارد. این سازمان در سال ۱۹۴۸ تاسیس شد.
۲. صندوق کودکان ملل متحد (UNICEF):
یونیسف سازمانی وابسته به سازمان ملل است که بر بهبود وضعیت بهداشت و تغذیه کودکان در سراسر جهان متمرکز است. این سازمان برنامههایی برای واکسیناسیون، مقابله با سوء تغذیه و تأمین آب آشامیدنی سالم برای کودکان و خانوادهها اجرا میکند.
۳. صندوق جهانی مبارزه با ایدز، سل و مالاریا (The Global Fund):
این سازمان با هدف مبارزه با سه بیماری بزرگ جهانی (ایدز، سل و مالاریا) تشکیل شده است. این صندوق بودجه لازم برای برنامههای پیشگیری و درمان این بیماریها را تأمین کرده و با کشورها و نهادهای بهداشتی در سطح بینالمللی همکاری میکند.
۴. سازمان بهداشت پان آمریکا (Pan American Health Organization – PAHO):
PAHO یکی از نهادهای منطقهای وابسته به WHO است که به بهبود سلامت عمومی در کشورهای قاره آمریکا میپردازد. این سازمان در زمینه ارائه خدمات بهداشتی اولیه، کنترل بیماریها و بهبود دسترسی به مراقبتهای بهداشتی فعالیت میکند.
۵. برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز (UNAIDS):
این برنامه سازمان ملل متحد بر کنترل و پیشگیری از گسترش ایدز و ارائه مراقبتهای بهداشتی به مبتلایان به این بیماری متمرکز است. UNAIDS به کشورها در ایجاد راهبردهای ملی برای مقابله با ایدز کمک میکند و تلاش میکند تا آگاهی عمومی را افزایش دهد.
۶. سازمان پزشکان بدون مرز (Médecins Sans Frontières – MSF):
پزشکان بدون مرز یک سازمان غیر دولتی و بینالمللی است که خدمات پزشکی اضطراری در مناطق جنگی، در زمان بلایای طبیعی، و در مناطقی که از خدمات بهداشتی کافی برخوردار نیستند ارائه میدهد. این سازمان با تیمهای پزشکی داوطلب به ارائه کمکهای درمانی و انسانی در مناطق بحرانی جهان میپردازد.
۷. سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO):
اگرچه FAO مستقیماً به عنوان یک سازمان بهداشتی شناخته نمیشود، اما از طریق برنامههای تغذیهای و تأمین امنیت غذایی، نقشی کلیدی در بهبود سلامت و مبارزه با سوء تغذیه و بیماریهای مرتبط با کمبود تغذیه ایفا میکند.
۸. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (Centers for Disease Control and Prevention – CDC):
CDC یک سازمان بهداشتی معتبر در ایالات متحده است که بر پیشگیری و کنترل بیماریهای عفونی، سلامت عمومی و ارائه دستورالعملهای بهداشتی تمرکز دارد. این سازمان در همکاری با WHO و دیگر نهادهای بینالمللی در زمان بروز بحرانهای بهداشتی در سطح جهانی نیز نقش مؤثری ایفا میکند.
۹. سازمان بهداشت جهانی حیوانات (World Organisation for Animal Health – OIE):
OIE به مسائل مربوط به بهداشت حیوانات و ارتباط آن با سلامت عمومی انسانها میپردازد. این سازمان با نظارت بر شیوع بیماریهای حیوانی و توسعه سیاستهای پیشگیری از انتقال بیماریهای مشترک انسان و حیوان، به بهبود سلامت جهانی کمک میکند.
۱۰. اتحادیه بینالمللی برای کنترل سرطان (Union for International Cancer Control – UICC):
این اتحادیه جهانی با هدف پیشگیری و کنترل سرطان در سطح جهانی تشکیل شده و با سازمانهای مختلف بهداشتی، دولتی و غیر دولتی همکاری میکند تا برنامههایی برای آگاهیرسانی، تشخیص زودهنگام، و درمان سرطان ایجاد کند.
۱۱. برنامه جهانی غذا (World Food Programme – WFP):
WFP بخشی از سازمان ملل است که به مقابله با گرسنگی و سوء تغذیه در جهان میپردازد. این سازمان در شرایط اضطراری کمکهای غذایی ارائه میکند و برنامههایی برای بهبود تغذیه کودکان و افراد آسیبپذیر در مناطق فقیرنشین اجرا میکند.
این سازمانها در مقیاس جهانی و منطقهای به بهبود سلامت انسانها، مبارزه با بیماریهای عفونی و غیر عفونی، و کاهش نابرابریها در دسترسی به خدمات بهداشتی کمک میکنند و نقش مهمی در ایجاد یک جامعه جهانی سالمتر و ایمنتر دارند.
بانک های توسعه
بانکهای توسعه نهادهای مالی هستند که هدف اصلی آنها تأمین مالی پروژههای توسعهای و کمک به رشد اقتصادی کشورها، بهویژه کشورهای در حال توسعه است. این بانکها نقش کلیدی در تأمین منابع مالی برای پروژههای زیربنایی، کاهش فقر، ارتقای سطح آموزش و بهداشت، و توسعه صنایع دارند. برخی از مهمترین بانکهای توسعه بینالمللی و منطقهای عبارتند از:
۱. بانک جهانی (World Bank)
بانک جهانی بزرگترین و معتبرترین بانک توسعهای در جهان است که به کشورهای در حال توسعه کمک مالی و فنی ارائه میکند. این بانک با دو نهاد اصلی خود، بانک بینالمللی ترمیم و توسعه (IBRD) و مؤسسه بینالمللی توسعه (IDA)، پروژههای توسعهای در زمینههای زیربنایی، بهداشتی، آموزشی، کشاورزی و محیط زیست را در کشورهای در حال توسعه تأمین مالی میکند. هدف بانک جهانی کاهش فقر و بهبود استانداردهای زندگی است.
۲. بانک توسعه آسیایی (Asian Development Bank – ADB)
این بانک منطقهای به کشورهای آسیایی و اقیانوسیه کمک میکند تا با تأمین مالی پروژههای توسعهای، اقتصادی، و زیربنایی خود به رشد و توسعه دست یابند. بانک توسعه آسیایی به تقویت همکاریهای منطقهای و کاهش فقر در این منطقه کمک میکند. ADB همچنین بر روی پروژههایی با اهداف پایداری زیستمحیطی تمرکز دارد.
۳. بانک توسعه آفریقا (African Development Bank – AfDB)
بانک توسعه آفریقا برای تأمین مالی پروژههای توسعهای در قاره آفریقا ایجاد شده است. این بانک به کشورهای آفریقایی در زمینههای زیربنایی، کشاورزی، انرژی، آب، و بهداشت کمک میکند. هدف اصلی AfDB افزایش رشد اقتصادی، کاهش فقر، و بهبود استانداردهای زندگی در این قاره است.
۴. بانک توسعه آمریکای لاتین (Development Bank of Latin America – CAF)
CAF یک بانک توسعهای در آمریکای لاتین است که با هدف تقویت توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیربنایی در کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب تأسیس شده است. این بانک پروژههای مختلفی را در زمینه انرژی، ترابری، آموزش، و بهداشت تأمین مالی میکند.
۵. بانک سرمایهگذاری اروپا (European Investment Bank – EIB)
EIB یکی از بزرگترین بانکهای توسعهای در جهان است که به کشورهای عضو اتحادیه اروپا و کشورهای شریک کمک مالی ارائه میدهد. این بانک پروژههایی را که به بهبود اقتصاد، محیط زیست، نوآوری و فناوری در اروپا و مناطق دیگر جهان کمک میکند، تأمین مالی میکند.
۶. بانک توسعه اسلامی (Islamic Development Bank – IsDB)
بانک توسعه اسلامی به کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی کمک مالی ارائه میکند و پروژههایی را که بر اساس اصول مالی اسلامی طراحی شدهاند، تأمین مالی مینماید. این بانک در زمینههای مختلف از جمله توسعه زیربنایی، آموزش، بهداشت، و کشاورزی فعالیت دارد و به بهبود زندگی در جوامع اسلامی کمک میکند.
۷. بانک توسعه نوین (New Development Bank – NDB)
بانک توسعه نوین که توسط کشورهای عضو BRICS (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) تأسیس شده است، با هدف تأمین مالی پروژههای زیربنایی و توسعهای در کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور ایجاد شده است. این بانک یکی از بازیگران جدید در عرصه بانکهای توسعه بینالمللی محسوب میشود.
۸. بانک بین آمریکایی توسعه (Inter-American Development Bank – IDB)
IDB به کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب در زمینههای توسعه اجتماعی و اقتصادی کمک میکند. این بانک پروژههایی در حوزه آموزش، بهداشت، انرژی، حملونقل و کشاورزی را تأمین مالی کرده و تلاش میکند تا نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی را در این منطقه کاهش دهد.
۹. بانک توسعه اوراسیا (Eurasian Development Bank – EDB)
این بانک توسعهای به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا (از جمله روسیه، قزاقستان، بلاروس و ارمنستان) کمک مالی ارائه میدهد. بانک توسعه اوراسیا بر روی پروژههایی تمرکز دارد که به تقویت همکاریهای اقتصادی و توسعه زیرساختهای منطقهای کمک میکنند.
۱۰. بانک سرمایهگذاری زیربنایی آسیا (Asian Infrastructure Investment Bank – AIIB)
AIIB یک بانک توسعهای جدید است که به تأمین مالی پروژههای زیربنایی در آسیا و مناطق دیگر کمک میکند. این بانک که توسط چین تأسیس شده است، به کشورهای آسیایی در زمینه توسعه زیرساختهای حملونقل، انرژی، و فناوری اطلاعات کمک میکند.
۱۱. بانک اروپایی بازسازی و توسعه (European Bank for Reconstruction and Development – EBRD)
این بانک با هدف کمک به کشورهای اروپای مرکزی و شرقی و همچنین برخی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا برای گذار به اقتصاد بازار تأسیس شده است. EBRD پروژههایی در زمینه توسعه بخش خصوصی، تقویت نهادها و اصلاحات اقتصادی را تأمین مالی میکند.
این بانکهای توسعهای از منابع مالی قابل توجهی برای کمک به کشورها و مناطق در حال توسعه استفاده میکنند و تلاش میکنند تا از طریق تأمین مالی پروژههای زیربنایی و توسعهای، به رشد اقتصادی پایدار و کاهش نابرابریها کمک کنند.
آژانس های توسعه
آژانسهای توسعه نهادهایی هستند که هدف اصلی آنها تأمین کمکهای فنی، مالی و انسانی به کشورهای در حال توسعه برای بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیربنایی است. این سازمانها معمولاً تحت حمایت دولتهای کشورهای توسعهیافته فعالیت میکنند و در حوزههایی مانند کاهش فقر، توسعه پایدار، بهبود آموزش و بهداشت، و توسعه زیربنایی پروژههای مختلفی را اجرا میکنند. در ادامه، برخی از مهمترین آژانسهای توسعه بینالمللی معرفی میشوند:
۱. آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده (USAID – United States Agency for International Development)
USAID بزرگترین آژانس توسعهای جهان است که به عنوان بازوی توسعه خارجی دولت ایالات متحده فعالیت میکند. این آژانس در زمینههایی مانند بهبود سلامت جهانی، توسعه اقتصادی، آموزش، حقوق بشر و کشاورزی در کشورهای در حال توسعه کمک میکند. USAID در تلاش است تا شرایط زندگی افراد فقیر را بهبود بخشد و توسعه پایدار را ترویج کند.
۲. آژانس توسعه بینالمللی فرانسه (AFD – Agence Française de Développement)
AFD آژانس توسعهای دولت فرانسه است که به کشورهای در حال توسعه و مناطق مختلف جهان کمک مالی و فنی ارائه میدهد. تمرکز این آژانس بر روی توسعه پایدار، مقابله با تغییرات آب و هوایی، بهبود زیرساختها و حمایت از عدالت اجتماعی است.
۳. آژانس همکاری بینالمللی ژاپن (JICA – Japan International Cooperation Agency)
JICA آژانس توسعهای دولت ژاپن است که در زمینههای مختلف از جمله بهبود زیرساختها، توسعه اقتصادی، آموزش، بهداشت و مدیریت بلایای طبیعی در کشورهای در حال توسعه کمک میکند. این آژانس به تقویت همکاریهای بینالمللی و انتقال دانش فنی و تجربیات ژاپن به کشورهای نیازمند کمک میکند.
۴. دپارتمان توسعه بینالمللی بریتانیا (DFID – Department for International Development)
DFID آژانس توسعهای دولت بریتانیا بود که در سال ۲۰۲۰ با وزارت امور خارجه و مشترکالمنافع بریتانیا ادغام شد و اکنون به عنوان دفتر خارجه، مشترکالمنافع و توسعه (FCDO) فعالیت میکند. این سازمان همچنان به کشورهای در حال توسعه کمک میکند تا فقر را کاهش دهند، حقوق بشر را تقویت کنند و توسعه پایدار را ترویج دهند.
۵. آژانس همکاری بینالمللی آلمان (GIZ – Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit)
GIZ آژانس توسعهای آلمان است که به کشورهای در حال توسعه در زمینههای توسعه اقتصادی، انرژیهای تجدیدپذیر، توسعه شهری، آموزش و بهداشت کمک میکند. GIZ بر روی پروژههای پایدار و سازگار با محیط زیست تمرکز دارد و به تقویت همکاریهای بینالمللی کمک میکند.
۶. آژانس توسعه کانادا (Global Affairs Canada)
آژانس توسعه کانادا در راستای سیاستهای خارجی کانادا فعالیت کرده و در حوزههای کمکهای انسانی، کاهش فقر، بهبود سلامت جهانی و حقوق بشر فعالیت میکند. این آژانس در کشورهای در حال توسعه به پروژههای بهداشتی، آموزشی و توسعه اقتصادی کمک میکند.
۷. آژانس همکاریهای بینالمللی کره جنوبی (KOICA – Korea International Cooperation Agency)
KOICA آژانس توسعهای کره جنوبی است که به کشورهای در حال توسعه کمک مالی و فنی ارائه میدهد. این آژانس در زمینههایی مانند توسعه فناوری، بهداشت، آموزش، مدیریت بلایا و توسعه شهری فعالیت میکند و تجربیات توسعهای کره جنوبی را به کشورهای دیگر انتقال میدهد.
۸. آژانس توسعه سوئد (Sida – Swedish International Development Cooperation Agency)
Sida آژانس توسعهای دولت سوئد است که در زمینههای مختلف از جمله محیط زیست، توسعه پایدار، بهبود بهداشت و حقوق بشر فعالیت میکند. این آژانس به توسعه پایدار در کشورهای در حال توسعه کمک کرده و سعی دارد از طریق کمکهای مالی و فنی به مقابله با نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی بپردازد.
۹. کمیسیون اروپا برای همکاری بینالمللی و توسعه (European Commission for International Cooperation and Development)
کمیسیون اروپا از طریق برنامههای توسعه و همکاری بینالمللی به کشورهای در حال توسعه کمک میکند. این آژانس بر روی موضوعاتی نظیر کاهش فقر، حقوق بشر، تغییرات آب و هوایی، صلح و امنیت، و توسعه پایدار تمرکز دارد.
۱۰. صندوق توسعه ملل متحد (UNDP – United Nations Development Programme)
UNDP یکی از مهمترین نهادهای توسعهای سازمان ملل است که با هدف کاهش فقر، ارتقای توسعه پایدار و حمایت از حقوق بشر در کشورهای در حال توسعه فعالیت میکند. این آژانس پروژههای متعددی را در زمینههای بهبود آموزش، توسعه اقتصادی، مقابله با تغییرات اقلیمی و تقویت حکمرانی خوب اجرا میکند.
۱۱. صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی (IFAD – International Fund for Agricultural Development)
IFAD یکی از سازمانهای وابسته به سازمان ملل متحد است که به کاهش فقر و توسعه مناطق روستایی در کشورهای در حال توسعه کمک میکند. تمرکز این آژانس بر روی بهبود کشاورزی، افزایش تولیدات غذایی و تقویت توانمندیهای روستاییان است.
۱۲. صندوق کودکان ملل متحد (UNICEF – United Nations International Children’s Emergency Fund)
یونیسف یک سازمان توسعهای است که بهبود وضعیت زندگی کودکان در کشورهای در حال توسعه را هدف خود قرار داده است. این آژانس به ارائه خدمات بهداشتی، آموزشی، و کمکهای انسانی به کودکان و خانوادههای آنان در سراسر جهان میپردازد.
این آژانسهای توسعه از منابع مالی و انسانی خود برای کمک به کشورها و مناطق نیازمند استفاده میکنند و تلاش میکنند تا از طریق پروژههای خود به بهبود شرایط زندگی و کاهش نابرابریها در سراسر جهان کمک کنند.
بنیادها
بنیادها در حوزه سلامت نقش حیاتی در تأمین منابع مالی، حمایت از تحقیقات علمی، ارتقاء آگاهی عمومی و توسعه پروژههای بهداشتی در سراسر جهان دارند. این بنیادها اغلب توسط افراد، خانوادهها، شرکتها یا سازمانهای بزرگ تاسیس میشوند و به طیف وسیعی از مسائل بهداشتی از جمله بیماریهای عفونی، بیماریهای غیرواگیر، سلامت روان و بهداشت عمومی میپردازند. در زیر به معرفی برخی از مهمترین بنیادهای فعال در حوزه سلامت اشاره شده است:
۱. بنیاد بیل و ملیندا گیتس (Bill & Melinda Gates Foundation)
بنیاد بیل و ملیندا گیتس یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین بنیادهای خیریه جهان است که بخش قابل توجهی از منابع مالی خود را به حوزه بهداشت جهانی اختصاص داده است. این بنیاد به مبارزه با بیماریهای عفونی مانند مالاریا، HIV، و فلج اطفال میپردازد و در توسعه واکسنها، بهبود سیستمهای بهداشتی، و ارتقای سلامت مادران و کودکان در کشورهای در حال توسعه نقش بزرگی ایفا میکند.
۲. بنیاد راکفلر (The Rockefeller Foundation)
بنیاد راکفلر یکی از قدیمیترین بنیادهای خیریه جهان است که به بهبود سلامت عمومی در کشورهای مختلف پرداخته است. این بنیاد به ویژه در مبارزه با بیماریهای عفونی، حمایت از نوآوریهای بهداشتی و توسعه سیستمهای بهداشتی در کشورهای فقیر و در حال توسعه فعال است. برنامههای بنیاد راکفلر شامل حمایت از برنامههای بهداشت عمومی و تحقیقات پزشکی در سطح جهانی است.
۳. بنیاد کلینتون (Clinton Foundation)
بنیاد کلینتون به بهبود سلامت عمومی و مبارزه با بیماریهای عفونی در سطح جهانی پرداخته و برنامههای مختلفی در زمینه مبارزه با HIV/AIDS، مبارزه با مالاریا و بهبود بهداشت مادران و کودکان در کشورهای فقیر اجرا میکند. این بنیاد همچنین با سازمانهای بینالمللی و دولتها همکاری میکند تا خدمات بهداشتی را در مناطق آسیبپذیر بهبود بخشد.
۴. بنیاد ولکام تراست (Wellcome Trust)
ولکام تراست یک بنیاد خیریه بریتانیایی است که به حمایت از تحقیقات پزشکی و بهبود سلامت عمومی در سراسر جهان میپردازد. این بنیاد به تحقیقاتی که به درک بهتر بیماریهای عفونی و غیرعفونی کمک میکنند، اهمیت ویژهای میدهد و در زمینههایی مانند سلامت روان، مقاومت به آنتیبیوتیکها و بیماریهای نادر نیز فعالیت میکند.
۵. بنیاد کارتر (The Carter Center)
بنیاد کارتر توسط جیمی کارتر، رئیسجمهور پیشین آمریکا و همسرش روزالین کارتر تأسیس شده و به بهبود سلامت عمومی و حمایت از حقوق بشر در سراسر جهان اختصاص دارد. یکی از تمرکزهای اصلی این بنیاد، ریشهکنی بیماریهای گرمسیری فراموششده مانند کرم گینه، کوری رودخانه و فیلاریازیس لنفاوی است.
۶. بنیاد مایکل و سوزان دل (Michael & Susan Dell Foundation)
این بنیاد به ارتقای سلامت و آموزش کودکان و نوجوانان در سراسر جهان اختصاص یافته است. فعالیتهای این بنیاد شامل حمایت از برنامههای بهداشتی که به بهبود سلامت مادران و کودکان در کشورهای در حال توسعه کمک میکنند، است. همچنین این بنیاد در زمینه سلامت روان و کاهش فقر نیز فعال است.
۷. بنیاد بریستول-مایرز اسکوئیب (Bristol-Myers Squibb Foundation)
این بنیاد که به وسیله شرکت داروسازی بریستول-مایرز اسکوئیب تأسیس شده است، به ارتقای سلامت عمومی و مبارزه با بیماریهای غیرواگیر مانند سرطان، دیابت و بیماریهای قلبیعروقی میپردازد. این بنیاد همچنین در بهبود دسترسی به مراقبتهای بهداشتی در مناطق محروم نقش ایفا میکند.
۸. بنیاد جانسون و جانسون (Johnson & Johnson Foundation)
بنیاد جانسون و جانسون بخشی از فعالیتهای خود را به حمایت از سلامت زنان و کودکان در سراسر جهان اختصاص داده است. این بنیاد به پروژههای بهداشتی که به کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان کمک میکنند، سرمایهگذاری میکند و از برنامههای بهبود سلامت عمومی در کشورهای در حال توسعه حمایت میکند.
۹. بنیاد فورد (Ford Foundation)
بنیاد فورد یکی از بزرگترین بنیادهای خیریه جهان است که به ارتقای عدالت اجتماعی و بهبود بهداشت عمومی در کشورهای مختلف میپردازد. یکی از تمرکزهای این بنیاد، حمایت از برنامههای بهداشتی که به کاهش نابرابریهای سلامت در میان اقشار مختلف جوامع کمک میکنند، است.
۱۰. بنیاد کایسر فامیلی (Kaiser Family Foundation)
این بنیاد یک سازمان غیرانتفاعی آمریکایی است که به تحقیق و ارائه تحلیلهای سیاستگذاری در زمینه سلامت عمومی میپردازد. کایسر فامیلی به طور ویژه در زمینههای بهداشت و درمان، بیمه سلامت، و سیاستهای بهداشتی در آمریکا فعالیت میکند و تلاش میکند تا اطلاعات بهروز و دقیق در این حوزهها ارائه دهد.
۱۱. بنیاد هیولت (Hewlett Foundation)
این بنیاد به بهبود بهداشت عمومی و ارتقای حقوق باروری زنان و دختران در کشورهای در حال توسعه پرداخته و به برنامههایی که به بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی کمک میکنند، حمایت میکند.
این بنیادها با تأمین منابع مالی، پشتیبانی از تحقیقات علمی و ارتقای آگاهی عمومی به بهبود سلامت جهانی کمک میکنند و نقش مهمی در مبارزه با بیماریها و ارتقای کیفیت زندگی مردم ایفا میکنند.
شبکه های جهانی مبتنی بر برنامه یا بیماری
شبکههای جهانی مبتنی بر برنامه یا بیماریها به منظور مقابله با بیماریهای خاص، بهبود بهداشت جهانی و هماهنگ کردن اقدامات بینالمللی ایجاد شدهاند. این شبکهها معمولاً توسط سازمانهای دولتی، غیردولتی، بنیادها و آژانسهای بینالمللی مدیریت میشوند و به مقابله با بیماریهای عفونی، غیرعفونی و مسائل بهداشتی مرتبط با آنها کمک میکنند. در زیر برخی از مهمترین شبکههای جهانی مبتنی بر برنامه یا بیماری معرفی شدهاند:
۱. برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز (UNAIDS)
این برنامه یکی از بزرگترین تلاشهای جهانی برای مقابله با ایدز (HIV/AIDS) است. UNAIDS با همکاری سازمانهای دولتی و غیردولتی در سراسر جهان، راهبردها و سیاستهایی را برای پیشگیری، درمان و مراقبت از افراد مبتلا به HIV و کنترل شیوع آن تدوین و اجرا میکند.
۲. شبکه جهانی نظارت بر آنفلوآنزا (Global Influenza Surveillance and Response System – GISRS)
این شبکه زیر نظر سازمان جهانی بهداشت (WHO) فعالیت میکند و هدف اصلی آن نظارت، پیشگیری و کنترل شیوع آنفلوآنزا در سطح جهانی است. این شبکه دادهها و اطلاعات مربوط به شیوع ویروسهای آنفلوآنزا را از سراسر جهان جمعآوری و تحلیل میکند و واکنشهای بینالمللی را در برابر شیوع این بیماری هماهنگ میکند.
۳. شبکه جهانی بهداشت عمومی (Global Public Health Intelligence Network – GPHIN)
GPHIN یک شبکه جهانی برای تشخیص و نظارت بر خطرات و تهدیدهای بهداشت عمومی است. این سیستم به طور خودکار اطلاعات مربوط به شیوع بیماریها و بحرانهای بهداشتی را از منابع مختلف جمعآوری کرده و به سازمانهای بینالمللی و کشورهای عضو اطلاعرسانی میکند.
۴. شبکه جهانی پیشگیری از تب مالت (Global Network for Brucellosis Prevention and Control)
این شبکه با همکاری کشورهای مختلف و سازمانهای بهداشت عمومی برای پیشگیری، کنترل و ریشهکنی تب مالت (بروسلوز) که یکی از بیماریهای مشترک بین انسان و دام است، فعالیت میکند. هدف اصلی آن کاهش بار بیماری و بهبود سلامت عمومی از طریق همکاریهای بینالمللی است.
۵. شبکه جهانی برای کنترل بیماری مالاریا (Roll Back Malaria Partnership – RBM)
RBM یک شبکه بینالمللی است که با مشارکت WHO، یونیسف، بانک جهانی و سازمانهای غیردولتی برای کنترل و کاهش شیوع مالاریا فعالیت میکند. این شبکه با هدف ریشهکنی مالاریا و کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری، برنامههای مختلفی را در کشورهای مبتلا به مالاریا اجرا میکند.
۶. شبکه جهانی مراقبت از بیماریهای نادر (Rare Diseases International – RDI)
RDI یک شبکه جهانی است که به منظور حمایت از افراد مبتلا به بیماریهای نادر و ایجاد آگاهی بیشتر درباره این بیماریها تشکیل شده است. این شبکه با همکاری سازمانهای بهداشت عمومی و نهادهای تحقیقاتی تلاش میکند تا درمانها و راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماریهای نادر ارائه دهد.
۷. شبکه جهانی برای پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر (NCD Alliance)
این شبکه جهانی به مقابله با بیماریهای غیرواگیر مانند بیماریهای قلبیعروقی، سرطان، دیابت و بیماریهای مزمن تنفسی میپردازد. NCD Alliance با همکاری سازمانهای بهداشتی جهانی و دولتها به تدوین سیاستها و راهبردهایی برای کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماریها میپردازد.
۸. ابتکار جهانی برای ریشهکنی فلج اطفال (Global Polio Eradication Initiative – GPEI)
GPEI یک ابتکار بینالمللی است که با هدف ریشهکنی فلج اطفال در سراسر جهان فعالیت میکند. این برنامه با حمایت WHO، یونیسف، CDC و بنیاد بیل و ملیندا گیتس در تلاش است تا ویروس فلج اطفال را از بین ببرد و از بازگشت آن جلوگیری کند.
۹. شبکه جهانی برای مقابله با ویروس کرونا (COVID-19)
در پاسخ به همهگیری ویروس کرونا (COVID-19)، سازمانهای بهداشت جهانی و کشورهای مختلف شبکههایی برای مقابله با این بیماری ایجاد کردند. این شبکهها شامل همکاریهای بینالمللی در زمینه تولید واکسن، کنترل شیوع بیماری و ارائه دستورالعملهای بهداشتی برای کاهش شیوع ویروس است.
۱۰. شبکه جهانی بهداشت و بیماریهای گرمسیری فراموششده (Global Network for Neglected Tropical Diseases)
این شبکه با همکاری WHO، سازمانهای غیردولتی و کشورهای مختلف به مقابله با بیماریهای گرمسیری که اغلب در مناطق فقیر جهان شیوع دارند، میپردازد. هدف اصلی این شبکه کاهش بار بیماریهای گرمسیری و بهبود سلامت جوامع آسیبپذیر است.
۱۱. شبکه جهانی برای بهداشت دهان و دندان (Global Oral Health Network)
این شبکه جهانی به بهبود سلامت دهان و دندان در سراسر جهان و بهویژه در کشورهای در حال توسعه میپردازد. هدف آن ترویج آگاهی درباره بیماریهای دهان و دندان و فراهم آوردن دسترسی به خدمات بهداشتی مرتبط با دهان و دندان است.
۱۲. شبکه جهانی مقابله با سل (Stop TB Partnership)
این شبکه جهانی با همکاری WHO و دیگر سازمانهای بهداشتی فعالیت میکند و هدف آن کاهش شیوع بیماری سل و ریشهکنی آن است. این برنامه به کشورهای مختلف کمک میکند تا استراتژیهای موثری برای مقابله با بیماری سل اتخاذ کنند و دسترسی به درمانهای موثر را افزایش دهند.
۱۳. ائتلاف برای نوآوری در آمادگی برای اپیدمیها (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations – CEPI)
CEPI یک نهاد جهانی است که با هدف توسعه و توزیع واکسنهای نوین برای مقابله با بیماریهای اپیدمی و پاندمیها ایجاد شده است. این شبکه نقش مهمی در توسعه واکسنهای کووید-۱۹ و دیگر بیماریهای عفونی بازی کرده است.
این شبکهها از طریق همکاریهای بینالمللی، هماهنگی میان دولتها، سازمانهای غیردولتی و بخش خصوصی، نقش اساسی در کنترل، پیشگیری و ریشهکنی بیماریها ایفا میکنند و به بهبود بهداشت عمومی در سطح جهانی کمک میکنند.
ابتکار عمل های موضوعی
ابتکار عملهای موضوعی در حوزه سلامت برنامهها و پروژههایی هستند که توسط سازمانهای بهداشتی، دولتی، غیردولتی یا بینالمللی با هدف مقابله با مشکلات بهداشتی خاص یا بهبود سلامت عمومی به اجرا درمیآیند. این ابتکارها معمولاً بر روی موضوعات یا بیماریهای خاص متمرکز هستند و تلاش میکنند با ایجاد هماهنگی بین کشورها و سازمانهای مختلف، اثرات مثبتی در سطح جهانی یا منطقهای به وجود آورند. در زیر به برخی از مهمترین ابتکار عملهای موضوعی در حوزه سلامت اشاره شده است:
۱. ابتکار جهانی ریشهکنی فلج اطفال (Global Polio Eradication Initiative – GPEI)
این ابتکار جهانی با هدف ریشهکنی فلج اطفال (پولیومیلیت) تا کنون توانسته است تعداد موارد ابتلا به فلج اطفال را به شدت کاهش دهد. این برنامه با همکاری سازمان بهداشت جهانی (WHO)، یونیسف، مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) و دیگر سازمانها اجرا میشود و هدف آن نابودی کامل این بیماری از جهان است.
۲. ابتکار «COVAX» برای توزیع عادلانه واکسن COVID-19
COVAX یک ابتکار جهانی است که توسط WHO و چندین سازمان بینالمللی دیگر برای توزیع عادلانه واکسنهای کووید-۱۹ در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ایجاد شده است. هدف این برنامه اطمینان از دسترسی برابر همه کشورها به واکسنهای ایمن و موثر است، به ویژه در کشورهای کمدرآمد که منابع کافی برای تهیه واکسن ندارند.
۳. ابتکار «توقف سل» (Stop TB Partnership)
این برنامه جهانی با هدف کاهش میزان ابتلا به بیماری سل و در نهایت ریشهکنی آن ایجاد شده است.«توقف سل» از طریق همکاری با کشورهای مختلف و سازمانهای بینالمللی تلاش میکند تا درمانهای موثر برای بیماران مبتلا به سل فراهم کند و از گسترش این بیماری جلوگیری کند.
۴. ابتکار جهانی HIV/AIDS (UNAIDS)
UNAIDS ابتکاری است که برای مبارزه با بیماری ایدز (HIV/AIDS) در سطح جهانی طراحی شده است. این برنامه با ارائه منابع، راهبردها و همکاریهای بینالمللی، به پیشگیری، درمان و کاهش تبعیض مرتبط با HIV میپردازد و تلاش میکند تا اپیدمی ایدز را کنترل کند.
۵. ابتکار جهانی برای ریشهکنی مالاریا (Roll Back Malaria – RBM)
این ابتکار جهانی به منظور کنترل و ریشهکنی بیماری مالاریا در سراسر جهان فعالیت میکند. از طریق توزیع گسترده داروهای ضد مالاریا، پشهبندهای آغشته به حشرهکش و توسعه راهبردهای پیشگیری، این برنامه به کاهش موارد ابتلا و مرگومیر ناشی از مالاریا کمک میکند.
۶. ابتکار جهانی بیماریهای گرمسیری فراموششده (Global Network for Neglected Tropical Diseases – NTDs)
این برنامه جهانی به مقابله با بیماریهای گرمسیری که عمدتاً مناطق فقیر و توسعهنیافته را تحت تأثیر قرار میدهند، پرداخته و هدف آن کاهش شیوع و اثرات این بیماریها مانند کوری رودخانه، فیلاریازیس لنفاوی و بیماری شاغاس است. این ابتکار با همکاری WHO و دیگر سازمانهای بهداشتی اجرا میشود.
۷. ابتکار جهانی برای کاهش مرگ و میر مادران و کودکان (Every Woman Every Child)
این ابتکار به وسیله سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۰ با هدف بهبود سلامت زنان، کودکان و نوجوانان در سراسر جهان آغاز شد. این برنامه تلاش میکند تا با ارتقای خدمات بهداشتی، بهویژه در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، نرخ مرگ و میر مادران و کودکان را کاهش دهد.
۸. ابتکار جهانی علیه دیابت (Global Diabetes Initiative)
این برنامه با هدف کاهش شیوع دیابت و عوارض مرتبط با آن ایجاد شده است. ابتکار جهانی علیه دیابت تلاش میکند تا با افزایش آگاهی، آموزش به بیماران و دسترسی بهتر به مراقبتهای بهداشتی، شیوع دیابت نوع ۲ را کنترل و اثرات بیماری را کاهش دهد.
۹. ائتلاف برای نوآوری در آمادگی برای اپیدمیها (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations – CEPI)
CEPI یک ابتکار جهانی است که با هدف توسعه و توزیع واکسنهای نوین برای مقابله با اپیدمیهای جهانی مانند کووید-۱۹ و سایر بیماریهای ویروسی ایجاد شده است. این ائتلاف تمرکز خود را بر پیشگیری از گسترش اپیدمیها و توسعه واکسنهای جدید قرار داده است.
۱۰. ابتکار سلامت جهانی زنان (Global Women’s Health Initiative)
این ابتکار با هدف بهبود سلامت زنان در کشورهای در حال توسعه و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی مانند مراقبتهای پیش از زایمان، درمان سرطان دهانه رحم و بیماریهای جنسی فعالیت میکند. این برنامه همچنین به مسائل سلامت روان زنان و حقوق بهداشت باروری آنها میپردازد.
۱۱. ابتکار «پاکسازی هوا برای سلامت بهتر» (Clean Air Initiative for Health)
این برنامه جهانی با هدف کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت هوا برای حفاظت از سلامت عمومی ایجاد شده است. آلودگی هوا یکی از عوامل مهم بروز بیماریهای قلبی، تنفسی و سرطان ریه است و این ابتکار تلاش میکند از طریق ترویج سیاستهای کاهش آلودگی هوا و افزایش آگاهی عمومی به بهبود کیفیت هوا کمک کند.
۱۲. برنامه «اختلالات بهداشت روان جهانی» (Global Mental Health Action Network)
این ابتکار با تمرکز بر اختلالات بهداشت روانی مانند افسردگی، اضطراب، و بیماریهای روانی شدید، تلاش میکند تا از طریق ارتقای دسترسی به خدمات بهداشت روان و افزایش آگاهی عمومی درباره این اختلالات، به بهبود سلامت روان جهانی کمک کند.
۱۳. برنامه «جهان بدون تنباکو» (Tobacco-Free World)
این ابتکار با هدف کاهش مصرف دخانیات در سراسر جهان، از طریق تصویب قوانین سختگیرانه در مورد تولید و فروش محصولات دخانی، ارتقای آگاهی عمومی درباره خطرات سلامتی مرتبط با دخانیات و ارائه برنامههای ترک سیگار فعالیت میکند. WHO نقش مهمی در این ابتکار ایفا میکند.
این ابتکارهای جهانی نقش حیاتی در بهبود سلامت عمومی و کاهش بار بیماریهای مختلف در سراسر جهان دارند و با همکاری بینالمللی توانستهاند تأثیرات قابل توجهی در مبارزه با مشکلات بهداشتی ایجاد کنند.
مراکز پژوهشی و موسسه های دانشگاهی بین المللی
در سطح بینالمللی، مراکز پژوهشی و موسسات دانشگاهی متعددی در حوزههای مختلف به تحقیق و توسعه میپردازند. در حوزه سلامت و پزشکی، برخی از این موسسات شامل موارد زیر هستند:
۱. دانشگاه هاروارد (Harvard University): دانشگاهی معتبر در ایالات متحده با مراکز پژوهشی متعددی نظیر مدرسه بهداشت عمومی هاروارد و بیمارستان عمومی ماساچوست.
۲. دانشگاه استنفورد (Stanford University): دانشگاهی معتبر در ایالات متحده با تمرکز بر تحقیقاتی در زمینههای پزشکی و علوم بهداشتی.
۳. دانشگاه کمبریج (University of Cambridge): در بریتانیا، این دانشگاه به دلیل تحقیقات برجسته در زمینههای مختلف سلامت و پزشکی شناخته شده است.
۴. دانشگاه آکسفورد (University of Oxford): یکی از دانشگاههای پیشرو در زمینه تحقیقات پزشکی و بهداشتی در بریتانیا و جهان.
۵. موسسه پاستور (Institut Pasteur): مرکز تحقیقاتی در فرانسه با تمرکز بر میکروبیولوژی، ایمنیشناسی و بهداشت جهانی.
۶. مرکز تحقیقاتی بیمارستان جانز هاپکینز (Johns Hopkins Hospital): دانشگاه جانز هاپکینز در ایالات متحده با تحقیقاتی برجسته در زمینههای پزشکی و بهداشت عمومی.
۷. دانشگاه ملی سنگاپور (National University of Singapore): دانشگاهی معتبر در آسیا با تمرکز بر تحقیقات پزشکی و بهداشت جهانی.
۸. دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو (University of California, San Francisco): دانشگاهی مشهور در زمینه تحقیقات پزشکی و علوم بهداشتی.
این مراکز و دانشگاهها بهطور فعال در تحقیق و توسعه در حوزههای مختلف سلامت و پزشکی مشغولند و به همکاریهای بینالمللی برای پیشرفتهای علمی و بهبود سلامت جهانی پرداختهاند.
صنایع داروسازی
صنایع داروسازی نقش بسیار مهمی در تولید و توسعه داروها و درمانهای پزشکی دارند. این صنایع شامل شرکتهایی هستند که به تحقیق، توسعه، تولید، و بازاریابی داروها و محصولات بهداشتی میپردازند. برخی از جنبههای کلیدی و شرکتهای بزرگ در این حوزه عبارتند از:
جنبههای کلیدی:
۱. تحقیق و توسعه (R&D): سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه برای کشف داروهای جدید و بهبود داروهای موجود.
۲. تولید: فرآیند تولید داروها شامل فرمولاسیون، تولید انبوه، و کنترل کیفیت.
۳. توزیع و بازاریابی: عرضه داروها به بازار و مدیریت کانالهای توزیع.
۴. مقررات و تأییدیه: رعایت مقررات بهداشتی و دریافت تأییدیههای لازم از نهادهای نظارتی مانند FDA یا EMA.
شرکتهای برجسته:
۱. فایزر (Pfizer): یکی از بزرگترین شرکتهای داروسازی جهان که به تولید داروهای مختلف و واکسنها پرداخته است.
۲. روش (Roche): یک شرکت داروسازی سوئیسی با تمرکز بر تحقیقات و تولید داروهای بیولوژیک و سرطانشناسی.
۳. نوو نوردیسک (Novo Nordisk): متخصص در تولید داروهای دیابت و اختلالات هورمونی.
۴. سانوفی (Sanofi): شرکت داروسازی فرانسوی که به تولید داروها و واکسنهای مختلف میپردازد.
۵. ابوت (Abbott): تولیدکننده داروها، تجهیزات پزشکی و محصولات تغذیهای.
۶. جانسون و جانسون (Johnson & Johnson): علاوه بر داروسازی، در تولید محصولات بهداشتی و تجهیزات پزشکی نیز فعال است.
۷. ایلی لیلی (Eli Lilly): تمرکز بر داروهای روانپزشکی، دیابت و درمانهای سرطان.
این شرکتها و صنایع بهطور مداوم در حال نوآوری و بهبود درمانها هستند تا نیازهای پزشکی و بهداشتی جهانی را برآورده کنند.
شبکه های منطقه ای
شبکههای منطقهای در صنایع داروسازی و سلامت به همکاری و هماهنگی میان کشورها یا نواحی جغرافیایی مشخص برای ارتقاء بهداشت عمومی، تحقیق و توسعه، و تبادل دانش و منابع پرداخته و اهداف مشترکی را دنبال میکنند. برخی از این شبکهها عبارتند از:
شبکههای منطقهای در حوزه سلامت و داروسازی:
۱. اتحادیه اروپا (EU) و سازمان دارویی اروپا (EMA): شبکهای که به هماهنگی مقررات دارویی و تأیید داروها در کشورهای عضو اتحادیه اروپا میپردازد.
۲. سازمان بهداشت جهانی منطقهای (WHO Regional Offices): دفترهای منطقهای WHO در قارههای مختلف که به هماهنگی و اجرای برنامههای بهداشتی در سطح منطقهای پرداخته و به کشورها در پاسخ به بحرانها و برنامههای بهداشت عمومی کمک میکنند.
۳. شبکه همکاریهای بهداشتی آسیا و اقیانوسیه (APAC): شامل کشورهایی در منطقه آسیا و اقیانوسیه که به تبادل دانش و بهبود سیستمهای بهداشتی پرداخته و در زمینههای مختلف بهداشتی و دارویی همکاری میکنند.
۴. اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (ASEAN): به عنوان یک بلوک منطقهای، ASEAN برنامههایی برای همکاریهای بهداشتی و دارویی میان کشورهای عضو اجرا میکند.
۵. سازمان بهداشت جهانی آمریکای لاتین (PAHO): شاخهای از WHO که به بهبود سلامت در کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب پرداخته و به هماهنگی و پاسخ به بحرانهای بهداشتی در این منطقه میپردازد.
۶. شبکههای همکاری در حوزه داروسازی خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA): گروههایی از کشورها در این منطقه که به تبادل دانش و همکاری در زمینههای دارویی و بهداشتی پرداخته و بهبود دسترسی به درمانها را هدف قرار میدهند.
این شبکهها به تسهیل همکاریهای منطقهای، ارتقاء استانداردهای بهداشتی و تسریع در دستیابی به نوآوریها و درمانهای جدید کمک میکنند.
نهادهای ملی
نهادهای ملی در حوزه سلامت و داروسازی نقش کلیدی در نظارت، تحقیق، و توسعه داروها و خدمات بهداشتی ایفا میکنند. این نهادها معمولاً مسئول تنظیم مقررات، تأیید داروها، و نظارت بر کیفیت خدمات بهداشتی در سطح کشور هستند. در زیر برخی از نهادهای ملی مهم در این حوزه معرفی میشوند:
نهادهای ملی در حوزه سلامت و داروسازی:
۱. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA): نهاد ملی ایالات متحده مسئول تأیید و نظارت بر داروها، واکسنها، و محصولات بهداشتی.
۲. سازمان بهداشت و درمان ملی انگلستان (NHS): سیستم بهداشتی ملی انگلستان که به ارائه خدمات بهداشتی و تحقیق در زمینه سلامت میپردازد.
۳. سازمان دارو و غذا (USFDA): نهاد دولتی ایالات متحده مسئول نظارت و تأیید محصولات دارویی و غذایی.
۴. اداره کل دارو و غذا (CFDA): نهاد ملی چین که مسئول نظارت بر کیفیت و تأیید داروها و محصولات غذایی است.
۵. سازمان دارو و مواد مخدر (TGA): نهاد ملی استرالیا که به تأیید و نظارت بر داروها و محصولات بهداشتی میپردازد.
۶. سازمان غذا و داروی کانادا (Health Canada): نهاد دولتی کانادا مسئول نظارت بر کیفیت داروها و محصولات بهداشتی.
۷. سازمان دارو و مواد مخدر هند (CDSCO): نهاد ملی هند که مسئول تأیید و نظارت بر داروها و محصولات بهداشتی است.
۸. سازمان دارو و مواد مخدر برزیل (ANVISA): نهاد دولتی برزیل که به تأیید و نظارت بر داروها و محصولات بهداشتی میپردازد.
۹. سازمان غذا و داروی ژاپن (PMDA): نهاد ملی ژاپن مسئول تأیید و نظارت بر داروها و محصولات بهداشتی.
۱۰. سازمان دارو و مواد مخدر روسیه (ROSPOTREBNADZOR): نهاد ملی روسیه که به نظارت و تأیید داروها و محصولات بهداشتی میپردازد.
این نهادها بهطور مستقیم بر کیفیت و ایمنی داروها و خدمات بهداشتی نظارت دارند و برای حفاظت از سلامت عمومی و تضمین دسترسی به درمانهای مؤثر و ایمن فعالیت میکنند.