افراد بدون بیماری قلبی شناخته شده، ممکن است به تصلب شرایین خاموش مبتلا باشند

این تحقیق که امروز در ژورنال Circulation منتشر شد، نشان داد که در حالی که آزمایش‌های غربالگری رایج برای آترواسکلروز پلاک‌های حاوی کلسیم را در شریان‌ها می‌گیرند، اما ممکن است رسوبات غیرکلسیفیه را از دست بدهند.

دکتر گوران برگستروم (Dr. Göran Bergström)، نویسنده اصلی این مطالعه و استاد و مشاور ارشد فیزیولوژی بالینی در دانشگاه گروه پزشکی مولکولی و بالینی در موسسه پزشکی دانشگاه گوتنبرگ در سوئد، گفت: اندازه‌گیری مقدار کلسیفیکاسیون مهم است، اما اطلاعاتی در مورد آترواسکلروز غیرکلسیفیه، که خطر حمله قلبی را نیز افزایش می‌دهد، ارائه نمی‌کند.

وی گفت: لازم است بدانید که تصلب شرایین خاموش کرونری (silent coronary atherosclerosis) در بین بزرگسالان میانسال شایع است و با جنسیت، سن و عوامل خطر به شدت افزایش می‌یابد.

سی تی اسکن قلب معمولاً به عنوان بخشی از ارزیابی خطر قلبی استفاده می‌شود.

اسکن مقطعی رگ‌های خونی امتیازی به نام کلسیفیکاسیون شریان کرونر (coronary artery calcification :CAC) را به دست می‌دهد که می‌تواند از ۰ تا ۴۰۰ متغیر باشد. هر چه این عدد بیشتر باشد، خطر حمله قلبی در ۱۰ سال آینده بیشتر می‌شود.

با این حال، مطالعه برگستروم و همکارانش نشان داد که حتی برخی از افراد با نمره CAC پایین می‌توانند آترواسکلروز قابل توجهی داشته باشند.

دکتر رنی بولاک-پالمر (Dr. Renee Bullock-Palmer)، متخصص قلب و مدیر تصویربرداری غیرتهاجمی قلب در مرکز قلب و ریه دبورا در نیو جرسی گفت: «کسی که درد قفسه سینه را تجربه می‌کند ممکن است بی خطر به نظر برسد، اگر نمره CAC صفر داشته باشد، اما همچنان در معرض خطر باشد».

مطالعه شمارشی

محققان داده‌های بیش از ۲۵۰۰۰ نفر بدون سابقه بیماری قلبی را که هم سی تی اسکن قلب (cardiac CT scans) و هم اسکن سی تی آنژیوگرافی کرونر (coronary CT angiography :CCTA) انجام داده بودند، تجزیه و تحلیل کردند.

CCTA تصویربرداری رادیولوژیک پیشرفته‌تری را نسبت به سی تی اسکن قلب که برای تولید امتیاز CAC استفاده می‌شود، ارائه می‌دهد.

اسکن CCTA نشان داد که نمرات CAC بالاتر به طور کلی با سطوح تشخیص داده شده بالاتر آترواسکلروز مطابقت دارد.

به عنوان مثال، در میان شرکت کنندگان در مطالعه با نمره CAC نزدیک به ۴۰۰، تقریباً نیمی از آنها انسداد قابل توجهی داشتند که در آن بیش از ۵۰ درصد جریان خون در یکی از شریان های کرونر مسدود شده بود.

با این حال، اسکن CCTA نشان داد که آترواسکلروز ممکن است در افرادی با نمره CAC صفر نیز رخ دهد.

این مطالعه نشان داد که ۵ درصد از افراد با نمره CAC صفر، آترواسکلروز تشخیص داده شده توسط CCTA و ۰.۴ درصد انسداد قابل توجهی در جریان خون داشتند.

برگستروم گفت: “نمره CAC بالا به این معنی است که احتمال انسداد عروق کرونر بالا است.” با این حال، مهمتر از آن، نمره CAC صفر، بزرگسالان را از ابتلا به آترواسکلروز محروم نمی کند، به خصوص اگر آنها دارای بسیاری از عوامل خطر سنتی بیماری عروق کرونر باشند.

برگستروم اشاره کرد که دستورالعمل‌های (guidelines) پیشگیری از حمله قلبی انجمن قلب آمریکا (American Heart Association) و کالج آمریکایی قلب و عروق (American College of Cardiology)، می‌گویند که بزرگسالان با نمره CAC صفر و سطوح متوسط ​​عوامل خطر در معرض خطر پایین حمله قلبی در آینده هستند.

او گفت: “با این حال ما دریافتیم که ۹.۲ درصد از افرادی که با این توصیف مطابقت دارند، در شریان‌های کرونر خود، آترواسکلروز دارند که توسط CCTA قابل مشاهده است.”

برگستروم خاطرنشان کرد که اعتقاد بر این است که آترواسکلروز غیرکلسیفیه شناسایی شده توسط CCTA نسبت به آترواسکلروز کلسیفیه بیشتر مستعد ایجاد حملات قلبی است.

به طور کلی، این مطالعه نشان داد که ۸ درصد از بزرگسالان در مطالعه دارای یک یا چند پلاک غیرکلسیفیه هستند.

برگستروم گفت که مطالعات بعدی به بررسی این موضوع می پردازد که آیا افراد مبتلا به آترواسکلروز غیرکلسیفیه در معرض خطر بیشتری برای حمله قلبی در آینده هستند یا خیر.

CCTA، که شامل دوز بالاتری از تصویربرداری رادیولوژیکی و تزریق رنگ کنتراست است، در حال حاضر جزء توصیه‌شده پروتکل‌های پیشگیری از حمله قلبی نیست.

با این حال، لوید جونز گفت که یافته‌ها از استفاده گسترده‌تر از امتیازدهی CAC – که می‌تواند تا ۷۵ دلار هزینه داشته باشد – برای افرادی که هیچ فاکتور خطر شناخته‌شده بیماری قلبی ندارند، پشتیبانی می‌کند.

او گفت: «CAC اکثریت قریب به اتفاق اطلاعات مورد نیاز را در اختیار ما قرار می دهد».