پرسش های نهایی گفتار تنظیم بیان ژن
کتاب الکترونیکی «جامـــــــعترین و آخــــــــرین پرسشهای آزمونهای نهایی زیستشناسی دوازدهم»
انتشارات: موسسه آموزشی تالیفی ارشدان
تعداد صفحه: ۱۱۵
این کتاب شامل
- بررسی تمامی امتحانهای نهایی (از دیماه ۱۳۹۷ تا دیماه ۱۴۰۱) داخل کشور
- پاسخ تشریحی پرسشها؛
- پاسخ کامل فعالیتهای کتاب؛
- مطابق با جدیدترین تغییرات کتاب درسی
- تفکیک موضوعی پرسشها براساس سرفصلهای کتاب درسی
فصل جریان اطلاعات در یاخته
شامل گفتارهای:
گفتار ۱: رونویسی
گفتار ۲: به سوی پروتئین
گفتار ۳: تنظیم بیان ژن
بارمبندی مربوط به این فصل:
نیمسال اول: ۵ نمره
نیمسال دوم و شهریور: ۲/۵ نمره
» فایل word «سوالات نهایی گفتار»
گفتار ۳: تنظیم بیان ژن
۷۷- برای مورد زیر یک دلیل علمی بنویسید. (شهریور ۱۴۰۱)
یاختههای عصبی و ماهیچهای بدن یک فرد، ژنهای یکسانی دارند ولی دارای عملکرد و شکل متفاوتی هستند.
در هر یاخته تنها تعدادی از ژنها فعال و سایر ژنها غیرفعال هستند. (۰/۵)
۷۸- درستی یا نادرستی عبارت زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (شهریور ۱۳۹۹)
تنظیم بیان ژن، موجب ایجاد یاختههای متفاوتی از یاختههای بنیادی مغز استخوان میشود.
درست (۰/۲۵)
۷۹- به پرسش زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۳۹۹ روزانه)
چگونه ممکن است از یاختههایی با ژنهای یکسان، یاختههایی با عملکرد و شکل متفاوت ایجاد شوند؟
در هر یاخته تنها تعدادی از ژنها فعال و سایر ژنها غیرفعال هستند. (۰/۲۵)
تنظیم بیان ژن در پروکاریوتها
تنظیم رونویسی در پروکاریوتها
۸۰- در رابطه با جریان اطلاعات در یاخته به پرسش زیر پاسخ دهید. (شهریور ۱۴۰۰)
نام قند مصرفی ترجیحی در باکتری اشرشیا کلای چیست؟
گلوکز (۰/۲۵)
تنظیم منفی رونویسی
۸۱- در عبارت زیر، جواب صحیح را از بین کلمات داخل پرانتز انتخاب کنید.
الف) در باکتری اشرشیا کلای، در تنظیم (مثبت – منفی) رونویسی، مانع پیش روی رنابسپاراز نوعی پروتئین به نام مهار کننده است. (دی ۱۳۹۹)
منفی (۰/۲۵)
ب) در تنظیم منفی رونویسی در باکتری اشرشیا کلای، مانع پیشروی رنابسپاراز، نوعی پروتئین به نام (مهار کننده – عوامل رونویسی) است. (خرداد ۱۴۰۱)
مهارکننده (۰/۲۵)
ج) در تنظیم منفی رونویسی در باکتری اشرشیا کلای، مانع پیش روی رنابسپاراز نوعی پروتئین به نام (مهار کننده – فعال کننده) است. (دی ۱۳۹۹)
مهار کننده (۰/۲۵)
۸۲- در مورد تنظیم بیان ژن در باکتری اشرشیا کلای به پرسش زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۴۰۰)
در تنظیم منفی، چه پروتئینی مانع پیش روی رنابسپاراز میشود؟
پروتئینی به نام مهارکننده (۰/۲۵)
۸۳- به سؤال زیر دربارۀ تنظیم بیان ژن پاسخ دهید. (شهریور ۱۳۹۸)
در تنظیم منفی رونویسی در پروکاریوتها، مهار کننده به چه بخشی از دنا متصل میشود و جلوی حرکت رنابسپاراز را میگیرد؟
اپراتور (۰/۲۵)
۸۴- در مورد تنظیم بیان ژن در پروکاریوتها و یوکاریوتها به پرسش زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۳۹۹)
چرا در تنظیم منفی رونویسی، با اتصال لاکتوز به مهارکننده، این پروتئین دیگر نمیتواند به اپراتور متصل بماند؟
لاکتوز با اتصال به مهارکننده، شکل آن را تغییر میدهد. (۰/۲۵)
تنظیم مثبت رونویسی
۸۵- در عبارت زیر، جواب صحیح را از بین کلمات داخل پرانتز انتخاب کنید. (خرداد ۱۳۹۸)
در تنظیم (منفی – مثبت) رونویسی، پروتئینهای خاصی به رنابسپاراز [RNA پلیمراز] کمک میکنند تا بتواند به راهانداز متصل شود و رونویسی را شروع کند.
مثبت (۰/۲۵)
۸۶- در عبارت زیر، جواب صحیح را از بین کلمات داخل پرانتز انتخاب کنید. (شهریور ۱۳۹۹)
در باکتری اشرشیا کلای، تنظیم مثبت رونویسی در مورد ژنهای مؤثر در تجزیه (مالتوز – لاکتوز) انجام میشود.
مالتوز (۰/۲۵)
۸۷- در عبارت زیر جای خالی را با کلمه مناسب کامل کنید. (دی ۱۴۰۱)
در باکتری اشرشیا کلای، تنظیم رونویسی در مورد ژنهای مؤثر در تجزیه مالتوز به صورت ……………. انجام میشود.
مثبت (۰/۲۵)
۸۸- در مورد تنظیم بیان ژن در باکتری اشرشیا کلای به پرسش زیر پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۷ و خرداد ۱۴۰۰)
در تنظیم مثبت، چه عاملی سبب میشود که فعالکننده به جایگاه خود بچسبد؟
مالتوز (۰/۲۵)
تنظیم بیان ژن در یوکاریوتها
تنظیم بیان ژن در مرحله رونویسی
۸۹- در مورد تنظیم بیان ژن به پرسش زیر پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۷ و شهریور ۱۳۹۸)
در یوکاریوتها، پروتئینهایی که با اتصال به نواحی خاصی از راهاندازه رنابسپاراز را به محل راهانداز هدایت میکنند، چه نام دارند؟
عوامل رونویسی (۰/۲۵)
۹۰- در مورد جریان اطلاعات در یاختهها به پرسش زیر پاسخ دهید. (شهریور ۱۳۹۹)
در یوکاریوتها، عوامل رونویسی به چه بخشهایی از دنا ممکن است متصل شوند؟
راهانداز و توالی افزاینده (۰/۲۵)
۹۱- در مورد تنظیم بیان ژن در پروکاریوتها و یوکاریوتها به پرسش زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۳۹۹)
در چه صورت مقدار رونویسی ژن، تحت تأثیر عوامل رونویسی تغییر میکند؟
چون تمایل پیوستن این پروتئینها به راهانداز در اثر عواملی تغییر میکنند مقدار رونویسی ژن آن هم تغییر میکند. (۰/۵)
۹۲- شکل زیر تنظیم بیان ژن در یوکاریوتها را نشان میدهد. نام بخشهای مشخص شده (۱) و (۲) را بنویسید. (دی ۱۳۹۸)
(۱) توالی افزاینده (۰/۲۵)، (۲) عوامل رونویسی (۰/۲۵)
تنظیم بیان ژن در مراحل غیررونویسی
۹۳- درستی یا نادرستی عبارت زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (دی ۱۳۹۷)
در یوکاریوتها، اتصال بعضی رناهای کوچک مکمل به رنای پیک مثالی از تنظیم بیان ژن پس از رونویسی است.
درست (۰/۲۵)
۹۴- درستی یا نادرستی عبارت زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (شهریور ۱۴۰۱)
اتصال بعضی رناهای کوچک مکمل به رنای پیک (mRNA) مثالی از تنظیم بیان ژن پیش از رونویسی است.
نادرست (۰/۲۵)
۹۵- از بین کلمات داخل پرانتز، گزینۀ مناسب را انتخاب کنید. (خرداد ۱۴۰۰)
اتصال بعضی رناهای کوچک مکمل به رنای (پیک – ناقل) مثالی از تنظیم بیان ژن، پس از رونویسی است.
پیک (۰/۲۵)
۹۶- در رابطه با جریان اطلاعات در یاخته به پرسش زیر پاسخ دهید. (شهریور ۱۴۰۰)
اتصال بعضی رناهای کوچک مکمل به رنای پیک، چه تأثیری بر عمل ترجمه و رنای (RNA) ساخته شده دارد؟
عمل ترجمه متوقف و رنای ساخته شده پس از مدتی تجزیه میشود. (۰/۵)
۱۳۹۷- هر یک از موارد زیر مربوط به تنظیم بیان ژن پیش از رونویسی است یا پس از رونویسی؟ (دی ۱۴۰۱)
الف) اتصال بعضی رناهای کوچک مکمل به رنای پیک
پس از رونویسی (۰/۲۵)
ب) تغییر در میزان فشردگی فامتن (کروموزوم)
پیش از رونویسی (۰/۲۵)
۱۳۹۸- میزان فشردگی فامتن (کروموزوم) با میزان بیان ژن چه رابطهای دارد؟ (دی ۱۳۹۹)
به طور معمول بخشهای فشرده فامتن کمتر در دسترس رنابسپارازها قرار میگیرند و کمتر بیان میشوند. (۰/۵)
بارمبندی زیستشناسی دوازدهم
بارم بندی زیستشناسی ۳ سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱
درس زیستشناسی دوازدهم
ارزشیابی از دانش آموزان در این درس به دو صورت مستمر و پایانی انجام میشود.
ارزشیابی مستمر بر اساس فعالیتهای گروهی یا انفرادی دانش آموزان در کلاس یا خارج از کلاس و در طول سال تحصیلی انجام میشود. این ارزشیابی بر اساس مشاهدات معلم و تعامل بین معلم و دانش آموز در هنگام انجام هر فعالیت و بر اساس عملکرد دانش آموزان در انجام فعالیتها، مانند ارائه گزارش، مشارکت در بحثهای گروهی، پاسخ به پرسشهای کتبی و شفاهی انجام میشود.
نمره این ارزشیابی برای هر نوبت (نوبت اول سال و نوبت دوم سال) ۲۰ نمره است.
ارزشیابی پایانی به صورت آزمون کتبی انجام میشود. در نوبت اول ۲۰ نمره از چهار فصل اول کتاب (تا پایان صفحه ۶۲) و در نوبت خرداد، شهریور و دی ماه ۲۰ نمره از همه کتاب مطابق با جدول زیر پیشنهاد میشود.
نکات قابل توجه:
۱- طرح پرسش از مطالب مربوط به بیشتر بدانید، واژه شناسی، پاورقی ها و پیوستهای آخرکتاب در همه آزمونها ممنوع است.
۲- گرچه نمره جداگانهای برای فعالیتهای کتاب زیست شناسی ۳ منظور نشده، اما بدیهی است که بخشی از نمره هر فصل به فعالیتهای آن فصل اختصاص دارد. بر این اساس طراحان محترم در طراحی پرسش مربوط به هر فصل، فعالیتها و نتایج آنها را مد نظر قرار دهند.
شماره فصل و عنوان | نیمسال اول | نیمسال دوم و شهریور |
۱- مولکولهای اطلاعاتی | ۶ | ۲/۵ |
۲- جریان اطلاعات در یاخته | ۵ | ۲/۵ |
۳- انتقال اطلاعات در نسل ها | ۴ | ۲/۵ |
۴- تغییر در اطلاعات وراثتی | ۵ | ۲/۵ |
۵- از ماده به انرژی | – | ۲/۵ |
۶- از انرژی به ماده | – | ۲/۵ |
۷- فناوریهای نوین زیستی | – | ۲/۵ |
۸- رفتارهای جانوران | – | ۲/۵ |
جمع | ۲٠ | ۲۰ |
کتاب زیستشناسی ۳
فصل ۱- مولکولهای اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئینها
فصل ۲- جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
فصل ۳- انتقال اطلاعات در نسلها
مفاهیم پایه
انواع صفات
فصل ۴- تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیتها
تغییر در گونهها
فصل ۵- از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
فصل ۶- از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنشهای فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
فصل ۷- فناوریهای نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فصل ۸- رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
ارتباط و زندگی گروهی
آزمونهای آنلاین زیست ۳
فصل مولکولهای اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئینها
مولکولهای اطلاعاتی
فصل جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
جریان اطلاعات در یاخته
فصل انتقال اطلاعات در نسلها
مفاهیم پایه
انواع صفات
انتقال اطلاعات در نسلها
فصل تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیتها
تغییر در گونهها
تغییر در اطلاعات وراثتی
فصل از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
از ماده به انرژی
فصل از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنشهای فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
از انرژی به ماده
فصل فناوریهای نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فناوریهای نوین زیستی
فصل رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
رفتارهای جانوران
ارتباط و زندگی گروهی