کتاب الکترونیکی «جامـــــــع‌ترین و آخــــــــرین پرسش‌های آزمون‌های نهایی زیست‌شناسی دوازدهم»
انتشارات: موسسه آموزشی تالیفی ارشدان
تعداد صفحه: ۱۱۵
این کتاب شامل
- بررسی تمامی امتحان‌های نهایی (از دی‌ماه ۱۳۹۷ تا دی‌ماه ۱۴۰۱) داخل کشور
- پاسخ تشریحی پرسش‌ها؛
- پاسخ کامل فعالیت‌های کتاب؛
- مطابق با جدیدترین تغییرات کتاب درسی
- تفکیک موضوعی پرسش‌ها براساس سرفصل‌های کتاب درسی
فصل تغییر در اطلاعات وراثتی
شامل گفتارهای:
گفتار۱: تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
گفتار ۲: تغییر در جمعیت‌ها
گفتار ۳: تغییر در گونه‌ها
بارم‌بندی مربوط به این فصل:
نیمسال اول: ۵ نمره
نیمسال دوم و شهریور: ۲/۵ نمره
فصل تغییر در اطلاعات وراثتی گفتار تغییر در جمعیت‌ها
سوال‌های تشریحی با فونت و نگارش عالی و براساس کتاب چاپ به زودی منتشر خواهد شد.
۱- انسان بعد از کشف کدام ماده توانست در نبرد با باکتری ها پیروز شود؟
کشف پادزیست ها (آنتی بیوتیک ها)
۲- آدمی با کشف کدام ماده به یکی از کار آمد ترین ابزار های دفاعی در برابر باکتری های بیماری زا مجهز شد؟
پادزیست ها (آنتی بیوتیک ها) در نیم قرن گذشته
۳- چرا مدتی است که از گوشه و کنار دنیا خبر می رسد که باکتری ها نسبت به پادزیست ها مقاوم شده اند؟
انتخاب طبیعی موجب تغییر در جمعیت باکتری ها شده است.
۴- انسان چگونه با وجود مقاوم شدن باکتری نسبت به پادزیست ها برتری خود را در نبرد علیه آن ها حفظ کرده است؟
دانشمندان با طراحی داروهای جدید، برتری انسان را در این نبرد هم چنان حفظ کرده اند.
۵- علت مقاوم شدن باکتری ها نسبت به داروها چیست؟
انتخاب طبیعی باکتری های اندک مقاوم نسبت به آنتی بیوتیک ها را انتخاب نموده است و تکثیر این باکتری ها و انتقال صفت مقاومت از باکتری های مقاوم به غیرمقاوم فراوانی آنها را افزایش می دهد.
۶- مقاوم شدن باکتری ها نسبت به دارو ها نشانگر چیست؟
موجودات زنده می توانند در گذر زمان تغییر کنند.
۷- چرا با وجود تفاوت های فردی همه ی انسان ها را در گروهی به نام انسان قرار می دهیم؟
همه ی انسان ها ویژگی های مشترکی دارند که باعث می شود آنان را در گروهی به نام انسان ها قرار می دهیم.
۸- چه عاملی باعث شناخت انسان ها از یکدیگر می شود؟
در میان انسان تفاوت های فردی نیز وجود دارد که باعث شناخت آنها از یکدیگر می شود.
۹- کدام عامل در پایداری گونه موثر است؟
تفاوت های فردی
۱۰- فرض کنید در نوعی از جانوران افراد تحمل متفاوتی نسبت به سرما دارند. توضیح دهید چرا اگرسرمای شدیدی رخ دهد بعد از مدتی با جمعیتی رو به رو خواهیم شد که در آن تعداد افرادی که سرمارا تحمل می کنند در مقایسه با جمعیت اول بیشتر است؟
اگر سرمای شدیدی رخ دهد، آنان که سرما را تحمل می کنند شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند. بنابراین، این افراد، بیشتر از دیگران تولیدمثل می کنند و در نتیجه صفت تحمل سرما، بیش از گذشته، به نسل بعد منتقل می شود. اگر سرما همچنان ادامه یابد، باز هم آنها که سرما را تحمل می کنند، شانس بیشتری برای تولیدمثل و انتقال صفت به نسل های بعد را خواهند داشت. بنابراین، بعد از مدتی با جمعیتی روبه رو خواهیم شد که در آن، تعداد افرادی که سرما را تحمل می کنند در مقایسه با جمعیت اول، بیشتر است و این یعنی تغییر در جمعیت.
۱۱- برای تغییر جمعیت چه شرایطی لازم است؟
وجود تفاوت های فردی و دیگری تغییر محیط
۱۲- کدام تفاوت های فردی بهترند؟
با کمی دقت متوجه می شویم که این بهتر بودن یک صفت همیشگی نیست بلکه شرایط محیط تعیین کننده ی صفات بهتر است.
۱۳- چرا زیست شناسان از واژه ی صفت بهتر استفاده نمی کنند؟
زیرا بهتر بودن یک صفت همیشگی نیست بلکه شرایط محیط تعیین کننده ی صفات بهتر است.
۱۴- چه عاملی تعیین کننده صفات بهتر است؟
شرایط محیط تعیین کنندهٔ صفات بهتر است
۱۵- زیست شناسان به جای صفت بهتر چه می گویند؟
صفت سازگارتر با محیط
۱۶- کدام عامل تعیین می کند کدام صفات با فرادانی بیشتری به نسل بعد منتقل شوند؟
محیط است که تعیین می کند کدام صفات با فراوانی بیشتری به نسل بعد منتقل شوند.
۱۷- فرایندی که در آن افراد سازگار تر با محیط انتخاب می شوند چیست؟
انتخاب طبیعی
۱۸- مقاوم شدن باکتری ها نسبت به پادزیست چگونه اتفاق می افتد؟
مقاومت اندکی از باکتری ها به پادزیست ها-مرگ باکتری های غیرمقاوم بر اثر پادزیست ها- تکثیر باکتری های مقاوم- انتقال صفت مقاومت از باکتری های مقاوم به باکتری های غیرمقاوم
۱۹- کدام فرایند می تواند علت مقاوم شدن باکتری ها به پادزیست ها را تو ضیح دهد؟
انتخاب طبیعی
۲۰- وقتی از تفاوت های فردی سخن می گوییم در حال بررسی تغییرات در کدام سطح هستیم؟
در واقع در حال بررسی جمعیتی از افراد هستیم نه یک فرد
۲۱- انتخاب طبیعی کدام سطح سازمان یافتگی جانداران را تغییر می دهد؟
انتخاب طبیعی جمعیت را تغییر می دهد نه فرد را.
۲۲- جمعیت را تعریف کنید؟
به افرادی گفته می شود که به یک گونه تعلق دارند ودر یک زمان و مکان زندگی می کنند.
۲۳- قبل از کشف مفاهیم پایه ی ژنتیک زیست شناسی، جمعیت را بر چه اساسی توصیف می کردند؟
قبل از کشف مفاهیم پایه ژنتیک زیست شناسان جمعیت را بر اساس صفات ظاهری را توصیف می کردند.
۲۴- زیست شناسان امروزه بر چه اساسی جمعیت را توصیف می کنند؟
زیست شناسان، جمعیت را بر اساس ژن های آن توصیف کنند
۲۵- مجموع همه ی دگره های موجود در همه ی جایگاه های ژنی افراد یک جمعیت را چه می نامند؟
خزانه ژنی
۲۶- در چه صورتی بیان می شود جمعیت در حال تعادل است؟
اگر در جمعیتی فراوانی نسبی دگره ها یا ژن نمود ها از نسلی به نسل دیگر حفظ شود آن گاه می گویند جمعیت در حال تعادل ژنی است.
۲۷- اگر در جمعیتی فراوانی نسبی الل ها یا ژن نمود ها از نسلی به نسل دیگر حفظ شود به آن جمعیت چه می گویند؟
جمعیت در حال تعادل است
۲۸- تغییر در کدام جمعیت مورد انتظار نیست؟
تا وقتی جمعیت در حال تعادل است، تغییر در آن، مورد انتظار نیست.
۲۹- در کدام جمعیت روند تغییر در پیش گرفته می شود؟
اگر جمعیت از تعادل خارج شود، روند تغییر را در پیش گرفته است
۳۰- کدام عوامل باعث می شوند جمعیت از حالت تعادل خارج شود؟ (کدام عوامل موجب تغییر در جمعیت ها می شوند؟)
جهش-رانش دگره ای- شارش ژن-آمیزش غیر تصادفی – انتخاب طبیعی
۳۱- تاثیر جهش بر خزانه ی ژنی چیست؟
جهش، با افزودن دگره های جدید، خزانۀ ژن را غنی تر می کند و گوناگونی را افزایش می دهد
۳۲- تاثیر جهش بر گوناگونی چیست؟
گوناگونی را افزایش می دهد
۳۳- چرا جهش ممکن است تشخیص داده نشود؟
بسیاری از جهش ها تأثیری فوری بر رخ نمود ندارند و بنابراین ممکن است تشخیص داده نشوند
۳۴- جهش چگونه باعث می شود جمعیت از حال تعادل خارج شود؟
اگر جهش رخ دهد، آن گاه دگره های جدیدی ایجاد می شوند که این یعنی تغییر در فراوانی دگره ها
۳۵- به فرایندی که باعث تغییر فراوانی دگره ای بر اثر رویداد های تصادفی می شوند چه می گویند؟
رانش دگره ای
۳۶- چرا رانش دگره ای به سازش نمی انجامد؟
زیرا در این فرایند، تغییر فراوانی دگره ای بر اثر رویدادهای تصادفی می شود نه براساس صفات سازگارتر با محیط. بنابراین برخلاف انتخاب طبیعی به سازش نمی انجامد
۳۷- رانش دگره ای چه تاثیری بر جمعیت دارند؟
فراوانی دگره های خزانی ژنی را تغییر می کند اما این تغییر در فراوانی، ارتباطی با سازگاری آنها با محیط و انتخاب طبیعی ندارد بنابراین جمعیت را از حال تعادل خارج می کند.
۳۸- رانش دگره ای و انتخاب طبیعی را از نظر تاثیر بر سازش جمعیت با یکدیگر مقایسه نمایید؟
برخلاف انتخاب طبیعی به سازش نمی انجامد
۳۹- در کدام فرایند فراوانی دگره هارا تغییر می کند اما این تغییردر فرا وانی ارتباطی با سازگاری های آن ها با محیط و انتخاب طبیعی ندارد؟
رانش دگره ای
۴۰- رانش دگره ای بر کدام جمعیت ها اثر بیشتری دارد؟
هر چه اندازه یک جمعیت کوچک تر باشد رانش دگره ای اثر بیشتری دارد.
۴۱- برای آنکه جمعیتی در تعادل باشد باید چه اندازه جمعیتی داشته باشد؟
باید اندازه بزرگی داشته باشد.
۴۲- منظور از اندازه ی جمعیت چیست؟
تعداد افراد آن است.
۴۳- وقتی افرادی از یک جمعیت به جمعیت دیگری مهاجرت می کنند در واقع تعدادی از دگره های جمعیت مبدا را به جمعیت مقصد وارد می کنند به این پدیده چه می گویند؟
شارش ژن
۴۴- نتیجه نهایی شارش ژن پیوسته و دوسویه بین دو جمعیت چیست؟
اگر بین دو جمعیت شارش ژن به طور پیوسته و دو سویه ادامه یابد سر انجام خزانه ژنی دو جمعیت به هم شبیه می شود.
۴۵- در چه صورتی خزانه ژنی دو جمعیت به هم شبیه می شوند؟
اگر بین دو جمعیت شارش ژن به طور پیوسته و دو سویه ادامه یابد سر انجام خزانه ژنی دو جمعیت به هم شبیه می شود.
۴۶- برای آن که جمعیتی در حال تعادل باشد لازم است آمیزش ها در آن به چه صورت باشد؟
به صورت تصادفی
۴۷- آمیزش تصادفی چیست؟
آمیزشی است که در آن احتمال آمیزش هر فرد با افراد جنس دیگر در آن جمعیت یکسان باشد.
۴۸- در چه صورتی آمیزش تصادفی نیست؟
اگر آمیزش ها به رخ نمود یا ژن نمود بستگی داشته باشد دیگر تصادفی نیست.
۴۹- جانوران جفت خود را بر چه اساس انتخاب می کنند؟
ویژگی ها ی ظاهری و رفتاری
۵۰- اگر جانوران جفت خود را بر اساس ویژگی های رفتاری انتخاب کنند آمیزش از چه نوع است؟
غیر تصادفی
۵۱- تاثیر انتخاب طبیعی بر خزانه ی ژنی چیست؟
انتخاب طبیعی فراوانی دگره ها را در خزانه ژنی تغییر می دهند.
۵۲- انتخاب طبیعی کدام افراد را در بر می گیرند و از فرا وانی کدام افراد می کاهد؟
افراد سازگارتر با محیط را برمی گزیند و از فراوانی دیگر افراد می کاهد.
۵۳- انتخاب طبیعی چگونه خزانه ی ژنی نسل آینده را دست خوش تغییر می کند؟
افراد سازگارتر با محیط را برمی گزیند و از فراوانی دیگر افراد می کاهد.
۵۴- نتیجه انتخاب طبیعی چیست؟
ساز گاری بیشتر جمعیت با محیط است.
۵۵- سازگاری بیشتر جمعیت با محیط نتیجه چه فرایندی است؟
انتخاب طبیعی
۵۶- نتیجه انتخاب طبیعی بر گوناگونی چیست؟
با انتخاب شدن افراد سازگار تر تفاوت های فردی و در نتیجه گوناگونی کاهش می یابد.
۵۷- چرا در نتیجه انتخاب طبیعی گو ناگونی کاهش می یابد؟
با انتخاب شدن افراد سازگار تر تفاوت های فردی و در نتیجه گوناگونی کاهش می یابد.
۵۸- چه عاملی توانایی بقای جمعیت را در شرایط محیطی جدید بالا می برد؟
گونا گونی در میان افراد یک جمعیت توانایی افرد یک جمعیت را در شرایط محیطی جدید بالا می برد.
۵۹- کدام ساز و کارها می توانند در عین وجود انتخاب طبیعی گوناگونی را حفظ کنند؟
گونا گونی کامه‌ای در دگره‌ها، نو ترکیبی، اهمیت نا خالص ها
۶۰- در تولیدمثل جنسی هر والد چه تعداد از فام‌تن های خود را به نسل بعد منتقل می کند؟
از طریق کامه هایی که می سازد نیمی از آن را منتقل می کند.
۶۱- این که هر کامه کدام یک از فام‌تن ها را منتقل می کند به چه عاملی بستگی دارد؟
به آرایش چهار تایی ها در کاستمان یک بستگی دارد.
۶۲- آرایش های مختلف فام‌تن ها در کدام مرحله‌ی کاستمان به ایجاد کامه های مختلف می انجامد؟
متافاز کاستمان ۱
۶۳- پدیده ی چلیپایی شدن در چه هنگامی ممکن است رخ دهد؟
در کاستمان ۱ هنگام جفت شدن فام تن های همتا و ایجاد چهارتایه
۶۴- چلیپایی شدن در کدام ساختار ها رخ می دهد؟
در ساختار تتراد (چارتایی) ممکن است قطعه ای از فام تن بین فامینک های غیرخواهری مبادله شود
۶۵- هنگام جفت شدن فام تن های همتا و ایجاد تتراد ممکن است قطعه ای از فام تن بین فامینک های غیر خواهری مبادله شود. این پدیده را چه می گویند؟
چلیپایی شدن (کراسینگ اوور)
۶۶- تبادل قطعات بین کدام فامینک ها راچلیپایی شدن می گویند؟
فامینک های غیرخواهری در ساختار تتراد
۶۷- در چه صورتی چلیپایی شدن منجر به تولید فامینک های نو ترکیب می‌شود؟
اگر قطعات مبادله شده حاوی دگره‌های متفاوتی باشند، ترکیب جدیدی از دگره ها در این دو فامینک به وجود می آید.
۶۸- اگر قطعات مبادله شده در فامینک های غیرخواهری ساختار تتراد حاوی دگره های متفاوتی باشند، ترکیب جدیدی از دگره ها در این دو فامینک به وجود می آید. نام این فامینک ها چیست؟
فامینک‌های نوترکیب
۶۹- گامت هایی که فامینک های نوترکیب را دریافت می کنند، چه نامیده می شوند؟
کامه نوترکیب
۷۰- اهمیت ناخالص ها در حفظ گوناگونی را می توان به وسیله کدام بیماری نشان داد؟
به وسیلهٔ بیماری کم خونی ناشی از گویچه های قرمز داسی شکل
۷۱- ژن نمود افراد مبتلا به بیماری گویچه های قرمز داسی شکل چیست؟ سرنوشت آنها چیست؟
HbSHbS. در سنین پایین معمولاً می میرند.
۷۲- ژن نمود افراد ناخالص از نظر گویچه های قرمز داسی شکل چیست؟ گویچه قرمز آنها چه موقع داسی شکل می شود؟
HbAHbS. گویچه های قرمز آنها فقط هنگامی داسی شکل می شوند که مقداراکسیژن محیط کم باشد.
۷۳- فراوانی دگره HbS در کدام مناطق بسیار بیشتر ازسایر مناطق است؟
در مناطقی که مالاریا شایع است
۷۴- بیماری مالاریا به وسیله کدام عامل ایجاد می شود؟
نوعی انگل تک یاخته ای
۷۵- عامل مالاریا بخشی از چرخهٔ زندگی خود را در کدام یاخته ها می گذراند؟
گویچه‌های قرمز
۷۶- ژنوتیپ افراد سالم از نظر گویچه های قرمز داسی شکل چیست؟
HbAHbA
۷۷- کدام افراد در معرض خطر ابتلا به مالاریا قرار دارند؟
افرادی که گویچه سالم یعنی HbAHbA دارند.
۷۸- انگل عامل مالاریا نمی تواند در کدام افراد سبب بیماری شود؟ چرا؟
انگل نمی تواند در افراد HbAHbS سبب بیماری شود. چون وقتی این گویچه ها را آلوده می کند، شکل آنها داسی شکل می شود و انگل می میرد.
۷۹- چرا انگل عامل مالاریا نمی تواند در افراد HbAHbS سبب بیماری شود؟
چون وقتی این گویچه ها را آلوده می کند، شکل آنها داسی شکل می شود و انگل می میرد.
۸۰- کدام افراد در برابر مالاریا مقاوم می باشند؟ چرا؟
HbAHbS. چون وقتی این گویچه ها را آلوده می کند، شکل آنها داسی شکل می شود و انگل می میرد.
۸۱- وجود کدام دگره در مناطق مالاریاخیز باعث بقای جمعیت می شود؟
دگره HbS
۸۲- کدام عامل، تعیین کنندهٔ صفتی است که حفظ می شود؟
شرایط محیط، تعیین کنندهٔ صفتی است که حفظ می شود.
۸۳- مثالی بزنید که نشان می دهد شرایط محیط، تعیین کنندهٔ صفتی است که حفظ می شود؟
اهمیت ناخالص های گویچه های قرمز داسی شکل در مناطق مالاریاخیز
» فایل word
» فایل pdf
مجموعه پرسش‌های تشریحی زیست
مجموعه پرسش‌های نهایی زیست
در ادامه خود را بیازمایید:
در ادامه بخوانید:
کتاب زیست‌شناسی دوازدهم
فصل ۱- مولکول‌های اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئین‌ها
فصل ۲- جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
فصل ۳- انتقال اطلاعات در نسل‌ها
مفاهیم پایه
انواع صفات
فصل ۴- تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیت‌ها
تغییر در گونه‌ها
فصل ۵- از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
فصل ۶- از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنش‌های فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
فصل ۷- فناوری‌های نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فصل ۸- رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
ارتباط و زندگی گروهی
بارم‌بندی زیست‌شناسی دوازدهم
بارم بندی زیست‌شناسی ۳ سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲
درس زیست‌شناسی دوازدهم
ارزشیابی از دانش آموزان در این درس به دو صورت مستمر و پایانی انجام می‌شود.
ارزشیابی مستمر بر اساس فعالیت‌های گروهی یا انفرادی دانش آموزان در کلاس یا خارج از کلاس و در طول سال تحصیلی انجام می‌شود. این ارزشیابی بر اساس مشاهدات معلم و تعامل بین معلم و دانش آموز در هنگام انجام هر فعالیت و بر اساس عملکرد دانش آموزان در انجام فعالیت‌ها، مانند ارائه گزارش، مشارکت در بحث‌های گروهی، پاسخ به پرسش‌های کتبی و شفاهی انجام می‌شود.
نمره این ارزشیابی برای هر نوبت (نوبت اول سال و نوبت دوم سال) ۲۰ نمره است.
ارزشیابی پایانی به صورت آزمون کتبی انجام می‌شود. در نوبت اول ۲۰ نمره از چهار فصل اول کتاب (تا پایان صفحه ۶۲) و در نوبت خرداد، شهریور و دی ماه ۲۰ نمره از همه کتاب مطابق با جدول زیر پیشنهاد می‌شود.
نکات قابل توجه:
۱- طرح پرسش از مطالب مربوط به بیشتر بدانید، واژه شناسی، پاورقی ها و پیوست‌های آخرکتاب در همه آزمون‌ها ممنوع است.
۲- گرچه نمره جداگانه‌ای برای فعالیت‌های کتاب زیست شناسی ۳ منظور نشده، اما بدیهی است که بخشی از نمره هر فصل به فعالیت‌های آن فصل اختصاص دارد. بر این اساس طراحان محترم در طراحی پرسش مربوط به هر فصل، فعالیت‌ها و نتایج آنها را مد نظر قرار دهند.
| شماره فصل و عنوان | نیمسال اول | نیمسال دوم و شهریور |
| ۱- مولکول‌های اطلاعاتی | ۶ | ۲/۵ |
| ۲- جریان اطلاعات در یاخته | ۵ | ۲/۵ |
| ۳- انتقال اطلاعات در نسل ها | ۴ | ۲/۵ |
| ۴- تغییر در اطلاعات وراثتی | ۵ | ۲/۵ |
| ۵- از ماده به انرژی | – | ۲/۵ |
| ۶- از انرژی به ماده | – | ۲/۵ |
| ۷- فناوری‌های نوین زیستی | – | ۲/۵ |
| ۸- رفتارهای جانوران | – | ۲/۵ |
| جمع | ۲٠ | ۲۰ |
