سوالات دکتری علوم اعصاب سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰: مباحث نوروآناتومی با پاسخ‌های تشریحی
The brain: “the divinest part of the body”
مغز: والاترین گوهر تن
«مغز انسان، پیچیده‌ترین ساختار شناخته‌شده در جهان است؛ جایی که جهان را می‌فهمیم، خود را می‌شناسیم و آینده را می‌سازیم.»
مغز انسان نه‌تنها یک عضو زیستی در کالبد ماست، بلکه به‌حق می‌توان آن را تاج آفرینش و معبد اندیشه نامید؛ ساختاری شگرف که در میان تاریکی استخوانی جمجمه، جهانی از نور و آگاهی را پدید می‌آورد. این توده‌ی سه‌پوندی، با میلیاردها نورون و سیناپس، همچون ارکستری بی‌همتا، نغمه‌های فهم، حافظه، هیجان، منطق و خیال را در هارمونی‌ای حیرت‌انگیز می‌نوازد.
شگفتی مغز تنها در ظرافت ساختاری‌اش نیست، بلکه در توانایی بی‌پایان آن برای یادگیری، تطبیق و آفرینش نهفته است. مغز، برخلاف هر ماشین یا سامانه‌ای که بشر ساخته، خود را بازآفرینی می‌کند؛ از دل درد، معنا می‌سازد؛ از رنج، تاب‌آوری می‌پرورد؛ و از خاطرات، هویتی منحصربه‌فرد می‌تند.
در سایهٔ نور این معماری حیرت‌انگیز است که علوم زاده می‌شوند، هنر معنا می‌گیرد، اخلاق شکل می‌یابد و آینده، نه تقدیری مبهم، بلکه چشم‌اندازی قابل ترسیم و هدایت می‌شود. مغز همان جایی است که بشر می‌تواند نه‌تنها بپرسد «چه هستم؟»، بلکه فراتر رود و بپرسد: «چه می‌توانم بشوم؟»
آنان که به کاوش این ساختار شکوهمند می‌پردازند، تنها پژوهشگر نیستند، بلکه معماران فردا هستند؛ آنان که با شناخت مغز، کلیدهای نوآوری، بهبود سلامت روان، ارتقای آموزش و حتی بازتعریف مفهوم انسان بودن را در دست دارند.
آینده‌نگاران مغز: «ما مغز را می‌شناسیم، تا آینده را بسازیم.»
سوالات دکتری علوم اعصاب سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰: مباحث نوروآناتومی با پاسخ‌های تشریحی
کدامیک از عناصر زیر مربوط به Ventral striatum است؟
الف) Putammen
ب) Accumbance
ج) substantia nigra
د) Substantia inominata
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این پرسش باید ابتدا مفهوم Ventral striatum را توضیح دهیم.
Striatum بخشی از عقده‌های قاعده‌ای (Basal ganglia) است که شامل نواحی مختلفی از جمله Caudate nucleus و Putamen می‌شود. بخش شکمی یا Ventral striatum بیشتر با رفتارهای انگیزشی، پاداش (Reward) و اعتیاد ارتباط دارد.
مهم‌ترین بخش‌های Ventral striatum عبارت‌اند از:
Nucleus accumbens: نقش کلیدی در سیستم پاداش، یادگیری تقویتی و اعتیاد دارد.
Olfactory tubercle: بخشی از مدارهای بویایی و پاداش.
در مقابل، ساختارهایی مانند Putamen و Caudate بیشتر در Dorsal striatum قرار می‌گیرند و با حرکات ارادی در ارتباط هستند. همچنین Substantia nigra بخشی از midbrain است و Substantia innominata از اجزای basal forebrain محسوب می‌شود و در Ventral striatum قرار نمی‌گیرد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Putamen
بخش مهمی از Dorsal striatum است و به کنترل حرکات ارادی مربوط می‌شود، نه Ventral striatum. بنابراین درست نیست.
گزینه ب: Accumbens
این همان Nucleus accumbens است که هسته اصلی Ventral striatum محسوب می‌شود و در رفتارهای پاداش و انگیزه نقش کلیدی دارد. این گزینه صحیح است.
گزینه ج: Substantia nigra
در مغز میانی قرار دارد و نقش آن در تولید دوپامین و ارتباط با Striatum است. اما جزو Ventral striatum محسوب نمی‌شود.
گزینه د: Substantia innominata
این ناحیه در Forebrain قرار دارد و بیشتر با سیستم کولینرژیک مرتبط است، نه با Ventral striatum.
نتیجه‌گیری نهایی
در میان گزینه‌های داده‌شده، تنها Nucleus accumbens (گزینه ب) جزء اصلی و شناخته‌شده Ventral striatum است.
پاسخ صحیح: گزینه ب
دومین نورون راه لمس دقیق (Fine touch) در کدام بخش قرار دارد؟
الف) Thalamus
ب) Dorsal Root ganglion
ج) Medulla
د) Dorsal horn of spinal cord
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا مسیر حسی لمس دقیق (Fine touch) یا همان مسیر Dorsal column–medial lemniscus pathway را مرور کنیم. این مسیر شامل سه نورون اصلی است:
نورون اول (First-order neuron): جسم سلولی در Dorsal root ganglion قرار دارد. آکسون آن وارد طناب خلفی نخاع می‌شود و بدون قطع سیناپس به سمت بصل‌النخاع (Medulla) بالا می‌رود.
نورون دوم (Second-order neuron): در هسته‌های گراسیلیس (Nucleus gracilis) و کیوناتوس (Nucleus cuneatus) در Medulla قرار دارد. آکسون این نورون‌ها پس از دکوساسیون (Decussation) به‌صورت Lemniscus medialis به سمت تالاموس می‌رود.
نورون سوم (Third-order neuron): در Ventral posterior nucleus of thalamus قرار دارد و پیام را به قشر حسی اولیه در لوب جداری می‌فرستد.
پس محل قرارگیری دومین نورون در Medulla است.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Thalamus
تالاموس محل نورون سوم مسیر حسی است، نه نورون دوم. بنابراین نادرست است.
گزینه ب: Dorsal root ganglion
این محل نورون اول مسیر است، نه نورون دوم. پس نادرست است.
گزینه ج: Medulla
همان‌طور که توضیح داده شد، نورون دوم در هسته‌های گراسیلیس و کیوناتوس در بصل‌النخاع قرار دارد. این گزینه درست است.
گزینه د: Dorsal horn of spinal cord
این بخش مربوط به مسیر اسپینوتالامیک (درد و حرارت) است، نه لمس دقیق. بنابراین نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
محل قرارگیری دومین نورون مسیر لمس دقیق در Medulla است.
پاسخ صحیح: گزینه ج
همه اعصاب زیر از شیار pontomedullar خارج می‌شوند، بجز:
الف) Abducent
ب) Vestibulo cochlear
ج) Vagus
د) Facial
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا محل خروج اعصاب جمجمه‌ای (Cranial nerves) و مفهوم شیار Pontomedullary را بررسی کنیم.
Pontomedullary sulcus خط مرزی بین پل مغز (Pons) و بصل‌النخاع (Medulla oblongata) است و برخی اعصاب جمجمه‌ای از این ناحیه خارج می‌شوند:
Abducent nerve (CN VI): از شیار pontomedullary خارج می‌شود.
Facial nerve (CN VII): از همان ناحیه خارج می‌شود، معمولاً همراه با Vestibulocochlear (CN VIII) در یک کمپلکس عصبی.
Vestibulocochlear nerve (CN VIII): هم از شیار pontomedullary خارج می‌شود و به Labyrinth مربوط است.
در مقابل، Vagus nerve (CN X) از سطح جانبی بصل‌النخاع، کمی پایین‌تر و از postolivary sulcus خارج می‌شود، نه از شیار pontomedullary.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Abducent
این عصب از شیار pontomedullary خارج می‌شود. درست است، پس گزینه غلط نیست.
گزینه ب: Vestibulo cochlear
این عصب نیز از همان ناحیه خارج می‌شود. پس درست است و گزینه غلط نیست.
گزینه ج: Vagus
این عصب از سطح جانبی بصل‌النخاع و postolivary sulcus خارج می‌شود، نه از شیار pontomedullary. بنابراین گزینه صحیح است.
گزینه د: Facial
عصب فیشیال از شیار pontomedullary خارج می‌شود، بنابراین نادرست نیست.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها عصبی که از شیار pontomedullary خارج نمی‌شود، Vagus nerve است و از postolivary sulcus خارج می‌شود.
پاسخ صحیح: گزینه ج
مبدا بخش حسی عصب glossopharingial از کدام هسته زیر است؟
الف) Inferior Salivatory
ب) Ambiguus
ج) Solitary
د) Superior Salivatory
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا مسیرها و هسته‌های عصبی عصب Glossopharyngeal (CN IX) را بررسی کنیم. این عصب ترکیبی است و دارای سه بخش اصلی است:
بخش حسی (Sensory): دریافت اطلاعات از حلق، قسمت خلفی زبان (Taste) و حس فشار خون از Carotid sinus و Carotid body.
بخش حرکتی (Motor): کنترل عضلات حلق و کام نرم از طریق Nucleus ambiguus.
بخش پاراسمپاتیک (Parasympathetic): به غدد بزاقی و بخش بالای حلق از طریق Inferior salivatory nucleus می‌رود.
برای بخش حسی، Nucleus solitarius (به ویژه بخش خلفی یا caudal part) محل ورود اطلاعات چشایی و حسی از عصب Glossopharyngeal است و پیام‌ها را به تالاموس و سپس قشر می‌فرستد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Inferior Salivatory
این هسته مربوط به فیبرهای پاراسمپاتیک عصب Glossopharyngeal و تحریک غده پاروتید است، نه حس. نادرست است.
گزینه ب: Ambiguus
این هسته مسئول بخش حرکتی عضلات حلق و کام نرم است، نه بخش حسی. نادرست است.
گزینه ج: Solitary
این هسته محل ورود فیبرهای حسی و چشایی عصب Glossopharyngeal است و درست است.
گزینه د: Superior Salivatory
این هسته مربوط به عصب Facial و بخش پاراسمپاتیک آن است و ربطی به حس Glossopharyngeal ندارد. نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
بخش حسی عصب Glossopharyngeal از Nucleus solitarius منشأ می‌گیرد.
پاسخ صحیح: گزینه ج
همه راه های عصبی زیر از Lateral funiculus نخاع عبور می‌کنند، بجز:
الف) Lateral corticospinal
ب) Vestibulo spinal
ج) Spinothalamic
د) Dorsal Spinocerebellar
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا مفهوم Lateral funiculus of the spinal cord و مسیرهای عصبی عبوری از آن را مرور کنیم.
طناب طرفی (Lateral funiculus) شامل مسیرهای مهم حرکتی و حسی است و عمدتاً مسیرهای حرکتی ارادی و مسیرهای صعودی مربوط به Proprioception و Pain & Temperature را حمل می‌کند.
مسیرهای اصلی عبوری از Lateral funiculus عبارت‌اند از:
Lateral corticospinal tract: مسیر حرکتی ارادی از قشر مغز به اندام‌ها.
Spinothalamic tract: مسیر حسی درد و دما که به سطح جانبی طناب نخاعی وارد می‌شود.
Dorsal spinocerebellar tract: مسیر حسی وضعیت (Proprioception) از اندام‌ها به مخچه.
در مقابل، مسیرهایی مانند Vestibulospinal tract عمدتاً از Ventral funiculus عبور می‌کنند و در کنترل تعادل و وضعیت بدن نقش دارند، نه در طناب طرفی.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Lateral corticospinal
این مسیر حرکتی اصلی از قشر مغز شروع می‌شود و از Lateral funiculus عبور می‌کند. درست است، بنابراین جزء مسیرهای طناب طرفی است.
گزینه ب: Vestibulospinal
این مسیر از مغز میانی و پل منشأ می‌گیرد و عمدتاً از Ventral funiculus نخاع عبور می‌کند، نه طناب طرفی. پس این گزینه صحیح است (از طناب طرفی عبور نمی‌کند).
گزینه ج: Spinothalamic
این مسیر حسی درد و دما از طناب جانبی عبور می‌کند، بنابراین از Lateral funiculus می‌گذرد و درست نیست که خارج باشد.
گزینه د: Dorsal Spinocerebellar
این مسیر وضعیت اندام‌ها را به مخچه منتقل می‌کند و در Lateral funiculus خلفی-جانبی نخاع قرار دارد، پس از طناب طرفی عبور می‌کند و نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها مسیری که از Lateral funiculus عبور نمی‌کند، Vestibulospinal tract است و عمدتاً از Ventral funiculus عبور می‌کند.
پاسخ صحیح: گزینه ب
بیماری به دنبال ضعف اندام تحتانی ناشی از اصابت چاقو مراجعه نموده است. در معاینه، حس درد و حرارت پای چپ و لمس دقیق پای راست مختل شده است. قدرت حرکتی اندام تحتانی راست ضعیف‌تر از سمت چپ است، محل آسیب کجا می‌تواند باشد؟
الف) ناحیه گردنی سمت چپ نخاع
ب) ناحیه توراسیک سمت چپ نخاع
ج) ناحیه گردنی سمت راست نخاع
د) ناحیه توراسیک سمت راست نخاع
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه د
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال، باید مسیرهای حسی و حرکتی نخاع و نحوه قطع یا آسیب جانبی (Hemisection) را بررسی کنیم. وضعیت توصیف شده با نشانه‌های ضعف اندام‌ها و اختلال حس دوگانه به سندروم براون-سکوار (Brown-Séquard syndrome) شباهت دارد:
در Brown-Séquard syndrome، آسیب یک نیمه نخاع باعث می‌شود:
ضعف حرکتی (Motor weakness) در همان سمت (Ipsilateral) نسبت به آسیب ایجاد شود.
اختلال لمس دقیق و حس وضعیت (Fine touch, Proprioception) در همان سمت.
اختلال حس درد و دما (Pain & temperature) در سمت مقابل (Contralateral) ظاهر شود.
تحلیل نشانه‌ها در بیمار:
حس درد و حرارت پای چپ مختل → آسیب در سمت مقابل یعنی سمت راست نخاع.
لمس دقیق پای راست مختل → همان سمت آسیب، سمت راست نخاع.
ضعف حرکتی اندام تحتانی راست شدیدتر از چپ → همان سمت آسیب، سمت راست نخاع.
با توجه به اینکه اندام‌های تحتانی درگیر هستند، محل آسیب باید در ناحیه توراسیک (Thoracic region) باشد، نه گردنی، زیرا آسیب گردنی باعث ضعف اندام فوقانی و تحتانی می‌شود.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: ناحیه گردنی سمت چپ نخاع
آسیب گردنی سمت چپ باعث ضعف اندام‌های راست و چپ می‌شود و اختلال حس با توزیع توصیف شده همخوانی ندارد. نادرست است.
گزینه ب: ناحیه توراسیک سمت چپ نخاع
آسیب سمت چپ باعث ضعف همان سمت و اختلال حس لمس همان سمت و درد و حرارت در سمت مقابل می‌شود. اما نشانه‌ها نشان می‌دهد ضعف حرکتی و لمس دقیق در سمت راست است، پس سمت آسیب باید راست باشد. نادرست است.
گزینه ج: ناحیه گردنی سمت راست نخاع
آسیب سمت راست گردنی باعث درگیری اندام فوقانی و تحتانی می‌شود، اما بیمار فقط اندام تحتانی دچار مشکل است. نادرست است.
گزینه د: ناحیه توراسیک سمت راست نخاع
این محل با نشانه‌های Ipsilateral motor & fine touch deficits و Contralateral pain & temperature deficits کاملاً مطابقت دارد و محدود به اندام تحتانی است. درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
محل آسیب با توجه به توزیع اختلالات حسی و حرکتی ناحیه توراسیک سمت راست نخاع است.
پاسخ صحیح: گزینه د
cingulate gyrus در پایین، مجاور کدام عنصر زیر است؟
الف) Frontal lobe
ب) Septum
ج) Fornix
د) Corpus callosum
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه د
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا ساختار و موقعیت Cingulate gyrus را بررسی کنیم.
Cingulate gyrus بخشی از Limbic system است و در سطح مدیال نیمکره‌های مغز قرار دارد. این ساختار در جلوی Corpus callosum امتداد می‌یابد و نقش مهمی در پردازش احساسات، رفتار و تصمیم‌گیری دارد.
بخش پایین و داخلی (Inferior/medial aspect) Cingulate gyrus در بالای Corpus callosum قرار دارد.
Frontal lobe و Parietal lobe بالای آن واقع هستند و Cingulate gyrus به طور مدیال در این نیمکره‌ها امتداد می‌یابد.
Septum pellucidum و Fornix نیز ساختارهای عمقی و مدیال مغز هستند، اما مستقیماً زیر Cingulate gyrus نیستند، بلکه در زیر Corpus callosum و در عمق قرار دارند.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Frontal lobe
Frontal lobe در قسمت جلویی و بالای مغز قرار دارد و Cingulate gyrus جزئی از Medial surface نیمکره است، بنابراین مستقیماً مجاور پایین آن نیست. نادرست است.
گزینه ب: Septum
Septum در عمق و به‌طور مستقیم پایین Cingulate gyrus قرار ندارد، بلکه در ناحیه بین دو نیمکره و نزدیک Fornix است. نادرست است.
گزینه ج: Fornix
Fornix در عمق مغز و زیر Corpus callosum قرار دارد و پایین Cingulate gyrus نیست، بلکه ساختار زیرین و مدیالی است. نادرست است.
گزینه د: Corpus callosum
Cingulate gyrus به طور مستقیم بالای Corpus callosum واقع شده و در سطح مدیال نیمکره‌ها با آن مجاور است. این گزینه درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
پایین و سطح مدیال Cingulate gyrus مستقیماً مجاور Corpus callosum است.
پاسخ صحیح: گزینه د
همه هسته‌های زیر در پل قرار دارند، بجز:
الف) Superior olivary
ب) Facial motor
ج) Trigeminal sensory
د) Solitary
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه د
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا موقعیت هسته‌های عصبی (Cranial nerve nuclei) و محل قرارگیری آنها در پل مغز (Pons) را مرور کنیم.
پل مغز شامل هسته‌های حرکتی و حسی تعدادی از اعصاب جمجمه‌ای است و برخی از مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
Superior olivary nucleus: هسته‌ای در پل برای پردازش شنوایی و جهت‌یابی صدا.
Facial motor nucleus: هسته حرکتی عصب Facial (CN VII) در پل قرار دارد و عضلات صورت را کنترل می‌کند.
Trigeminal sensory nucleus: هسته حسی عصب Trigeminal (CN V) که حس صورت را منتقل می‌کند، در پل قرار دارد.
Solitary nucleus: هسته‌ای که بخش حسی اعصاب VII، IX، X را دریافت می‌کند و عمدتاً در بصل‌النخاع (Medulla) واقع شده است، نه در پل.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Superior olivary
این هسته در پل قرار دارد و مرتبط با مسیر شنوایی است، بنابراین درست است.
گزینه ب: Facial motor
هسته حرکتی عصب Facial در پل است، پس درست است.
گزینه ج: Trigeminal sensory
این هسته حسی در پل واقع شده و حس صورت را منتقل می‌کند، درست است.
گزینه د: Solitary
این هسته در Medulla قرار دارد و در پل نیست، بنابراین گزینه صحیح است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها هسته‌ای که در پل قرار ندارد، Solitary nucleus است و در Medulla واقع شده است.
پاسخ صحیح: گزینه د
همه اعصاب نخاعی زیر شاخه ارتباطی سفید (communicating White) با عقده‌هاي سمپاتیک اطراف ستون فقرات دارند، بجز:
الف) C7
ب) T2
ج) T10
د) L2
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا مفهوم White rami communicantes و توزیع آن در اعصاب نخاعی (Spinal nerves) را بررسی کنیم.
White rami communicantes: شاخه‌های عصبی حاوی فیبرهای پری‌گانگلیونیک سمپاتیک (Preganglionic sympathetic fibers) هستند که از نخاع به Sympathetic chain ganglia می‌روند.
این شاخه‌ها فقط در سطوح T1 تا L2 وجود دارند، زیرا بخش سمپاتیک نخاعی (Thoracolumbar sympathetic) محدود به این نواحی است.
اعصاب گردنی پایین‌تر (مثل C7) و پایین‌تر از L2 فاقد White rami communicantes هستند و ممکن است فقط Gray rami communicantes برای انتقال فیبرهای پست‌گانگلیونیک داشته باشند.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: C7
این عصب در ناحیه گردنی است و White rami communicantes ندارد. بنابراین این گزینه صحیح است.
گزینه ب: T2
این سطح از نخاع در محدوده Thoracolumbar قرار دارد و دارای White rami communicantes است. نادرست است.
گزینه ج: T10
T10 نیز در محدوده Thoracolumbar قرار دارد و دارای White rami communicantes است. نادرست است.
گزینه د: L2
L2 بالاترین سطح Lumbar است که هنوز White rami communicantes دارد. نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها عصبی که White rami communicantes ندارد، C7 است.
پاسخ صحیح: گزینه الف
کدام راه عصبی زیر در medulla تقاطع دارد؟
الف) corticospinal
ب) Rubrospinal
ج) Spinothalamic
د) Tectospinal
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیرهای عصبی و مکان Decussation (تقاطع) آنها در Medulla oblongata را بررسی کنیم.
Corticospinal tract: مسیر حرکتی ارادی از قشر مغز به اندام‌ها است. بخش Lateral corticospinal tract در Medulla oblongata دکوسه می‌شود (Decussation of pyramids) و سپس به سمت نخاع پایین می‌رود.
Rubrospinal tract: مسیر حرکتی از Red nucleus است و بیشتر در سطح میانی نخاع و پل عبور می‌کند، تقاطع آن عمدتاً در Midbrain است، نه Medulla.
Spinothalamic tract: مسیر حسی درد و دما است و بعد از ورود به نخاع دکوسه می‌شود، اما این تقاطع در سطح یک تا دو مهره بالاتر از ورود به نخاع رخ می‌دهد، نه Medulla.
Tectospinal tract: مسیر حرکتی از Superior colliculus برای کنترل حرکات سر و گردن است و تقاطع آن در Midbrain اتفاق می‌افتد، نه Medulla.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Corticospinal
این مسیر در Medulla دکوسه می‌شود و درست است.
گزینه ب: Rubrospinal
تقاطع آن در Midbrain است، نه Medulla. نادرست است.
گزینه ج: Spinothalamic
تقاطع آن در نخاع است، نه Medulla. نادرست است.
گزینه د: Tectospinal
تقاطع آن نیز در Midbrain است، نه Medulla. نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها مسیری که در Medulla oblongata تقاطع دارد، Corticospinal tract است.
پاسخ صحیح: گزینه الف
آسیب کدام عصب زیر موجب پرشنوایی (Hyperacusis) می‌شود؟
الف) Vagus
ب) Glossopharingial
ج) Facial
د) Trigeminal
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید نقش عصب Facial (CN VII) در گوش میانی و کنترل عضلات مربوط به شنوایی را بررسی کنیم.
Stapedius muscle: کوچک‌ترین عضله در گوش میانی است که استخوانچه Stapes را کنترل می‌کند و با انقباض خود از انتقال صداهای بلند به گوش داخلی جلوگیری می‌کند.
این عضله توسط Branch of Facial nerve عصب‌دهی می‌شود.
در صورت آسیب Facial nerve، Stapedius فلج می‌شود و فرد نسبت به صداهای بلند حساس می‌شود (Hyperacusis).
سایر اعصاب گزینه‌ها نقش مستقیمی در کنترل عضلات گوش میانی ندارند و آسیب آنها پرشنوایی ایجاد نمی‌کند.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Vagus
عصب Vagus در کنترل عضلات حلق و احشاء نقش دارد و تاثیری بر Stapedius یا گوش میانی ندارد. نادرست است.
گزینه ب: Glossopharyngeal
این عصب حس چشایی و بخشی از حلق را کنترل می‌کند و در شنوایی نقشی ندارد. نادرست است.
گزینه ج: Facial
این عصب Stapedius muscle را عصب‌دهی می‌کند و آسیب آن باعث Hyperacusis می‌شود. درست است.
گزینه د: Trigeminal
عصب Trigeminal مسئول حس صورت و برخی عضلات جویدن است، اما نقشی در شنوایی ندارد. نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
آسیب Facial nerve موجب پرشنوایی (Hyperacusis) می‌شود.
پاسخ صحیح: گزینه ج
مسیر Trigemothalamic به کدام هسته تالاموس منتهی می‌شود؟
Ventro postro medial (VPM) (الف
Ventro postro lateral (VPL) (ب
Antroventral (AV) (ج
Ventrolateral (VL) (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیر Trigemothalamic tract و هسته‌های تالاموس را بررسی کنیم.
Trigemothalamic tract: مسیر صعودی حسی است که حس لمس دقیق (Fine touch)، درد و دما و Proprioception از صورت را منتقل می‌کند.
این مسیر از Trigeminal nerve (CN V) شروع شده و به هسته‌های حسی نخاعی یا اصلی عصب Trigeminal می‌رود، سپس آکسون‌ها به تالاموس می‌روند.
Ventral posteromedial nucleus (VPM) of thalamus: هسته‌ای در تالاموس که به‌طور اختصاصی اطلاعات حسی صورت و دهان را دریافت می‌کند.
در مقابل، VPL اطلاعات اندام‌ها و تنه را دریافت می‌کند، AV بیشتر با سیستم لیمبیک و حافظه مرتبط است و VL با حرکات ارادی و مسیرهای حرکتی در ارتباط است.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Ventro postro medial (VPM)
این هسته محل اصلی دریافت فیبرهای Trigemothalamic است و درست است.
گزینه ب: Ventro postro lateral (VPL)
این هسته اطلاعات حسی اندام‌ها و تنه را دریافت می‌کند، نه صورت. نادرست است.
گزینه ج: Antroventral (AV)
با حافظه و سیستم لیمبیک مرتبط است، نه مسیر Trigemothalamic. نادرست است.
گزینه د: Ventrolateral (VL)
این هسته عمدتاً با مسیرهای حرکتی و کنترل حرکات ارادی مرتبط است، نه با حس صورت. نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
مسیر Trigemothalamic به Ventral posteromedial (VPM) nucleus تالاموس منتهی می‌شود.
پاسخ صحیح: گزینه الف
کدام ساختار در شاخ تحتانی (Temporal) بطن جانبی قرار دارد؟
الف) هسته دم دار
ب) اسپلنیوم
ج) پوتامن
د) هابنولا
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید آناتومی بطن جانبی (Lateral ventricle) و ساختارهای مجاور شاخ تحتانی (Temporal horn) را بررسی کنیم:
Temporal horn (Inferior horn): بخشی از بطن جانبی است که در Lobe temporal قرار دارد.
ساختارهای اصلی موجود در شاخ تحتانی عبارتند از:
Amygdala (در بخش قدامی و کف شاخ تحتانی)
Hippocampus (در بخش قدامی و میانی)
Caudate nucleus – tail (هسته دم‌دار، Tail of Caudate): در قسمت فوقانی و جانبی شاخ تحتانی واقع شده است.
سایر گزینه‌ها:
Splenium: بخشی از Corpus callosum است و در سطح خلفی بطن جانبی و در شاخ خلفی قرار دارد.
Putamen: در Basal ganglia جانبی و بیرون بطن جانبی قرار دارد، نه در شاخ تحتانی.
Habenula: در Epithalamus و نزدیک Third ventricle قرار دارد، نه در شاخ تحتانی بطن جانبی.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: هسته دم‌دار (Caudate nucleus, tail)
در شاخ تحتانی بطن جانبی واقع است و درست است.
گزینه ب: اسپلنیوم (Splenium)
در شاخ خلفی است، نادرست است.
گزینه ج: پوتامن (Putamen)
در بیرون بطن جانبی قرار دارد، نادرست است.
گزینه د: هابنولا (Habenula)
در Epithalamus است، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
در شاخ تحتانی (Temporal) بطن جانبی، هسته دم‌دار (Tail of Caudate nucleus) قرار دارد.
پاسخ صحیح: گزینه الف
کدام هسته زیر مربوط به بخش حرکتی اعصاب کرانیال ۹، ۱۰ و ۱۱ می‌باشد؟
Inferior olivary (الف
Superior salivatory (ب
Solitarious (ج
Ambiguus (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه د
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید هسته‌های حرکتی اعصاب جمجمه‌ای (Cranial nerve motor nuclei) و اختصاصات هر کدام را بررسی کنیم.
Cranial nerves IX (Glossopharyngeal)، X (Vagus)، XI (Accessory) دارای بخش حرکتی هستند که عضلات حلق، کام نرم و عضلات گردن را کنترل می‌کنند.
این بخش حرکتی از Nucleus ambiguus منشأ می‌گیرد.
سایر هسته‌ها:
Inferior olivary nucleus: در Medulla و مرتبط با مسیرهای حرکتی به مخچه است، نه حرکات مستقیم عضلات حلق.
Superior salivatory nucleus: هسته پاراسمپاتیک عصب Facial است و بخش حرکتی ندارد.
Solitary nucleus: هسته حسی اعصاب VII، IX و X است و مسئول چشایی و اطلاعات احشایی می‌باشد، نه حرکتی.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Inferior olivary
هسته حرکتی مستقیم ندارد، نادرست است.
گزینه ب: Superior salivatory
هسته پاراسمپاتیک عصب Facial است، نادرست است.
گزینه ج: Solitarious (Solitary)
هسته حسی است، نه حرکتی، نادرست است.
گزینه د: Ambiguus
هسته حرکتی اعصاب Glossopharyngeal، Vagus و بخشی از Accessory است و درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
هسته مربوط به بخش حرکتی اعصاب IX، X و XI، Nucleus ambiguus می‌باشد.
پاسخ صحیح: گزینه د
کدامیک در شکنج فرونتال تحتانی قرار دارد؟
الف) ناحیه شنوایی اولیه
ب) ناحیه ورنیکه
ج) ناحیه پره موتور
د) ناحیه بروکا
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه د
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید موقعیت نواحی مهم قشر مغز را بررسی کنیم، به ویژه Frontal lobe و Inferior frontal gyrus (شکنج فرونتال تحتانی).
Inferior frontal gyrus در جلوی لوب فرونتال و پایین قشر مغز قرار دارد و محل اصلی Broca’s area است که مسئول تولید زبان و بیان گفتاری (Speech production) می‌باشد.
سایر نواحی:
Primary auditory area (ناحیه شنوایی اولیه): در Superior temporal gyrus و لوب تمپورال واقع شده است.
Wernicke’s area (ناحیه ورنیکه): در لوب تمپورال چپ، مسئول فهم زبان.
Premotor area (ناحیه پره موتور): در لوب فرونتال و جلوی قشر حرکتی اولیه، بالاتر از شکنج تحتانی قرار دارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: ناحیه شنوایی اولیه
این ناحیه در لوب تمپورال واقع است، نه در شکنج فرونتال تحتانی. نادرست است.
گزینه ب: ناحیه ورنیکه
در لوب تمپورال واقع شده و مربوط به فهم زبان است، نادرست است.
گزینه ج: ناحیه پره موتور
در لوب فرونتال قرار دارد ولی بالاتر از شکنج فرونتال تحتانی و مرتبط با برنامه‌ریزی حرکتی کلی است، نادرست است.
گزینه د: ناحیه بروکا
در Inferior frontal gyrus واقع شده و مسئول تولید گفتار است، درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
ناحیه‌ای که در شکنج فرونتال تحتانی قرار دارد و نقش اصلی در بیان گفتاری دارد، Broca’s area است.
پاسخ صحیح: گزینه د
شریان cerebellar posterior Inferior شاخه کدام شریان است؟
الف) Basilar
ب) Vertebral
ج) Posterior cerebral
د) Posterior communicating
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیر شریان‌های مغزی و مغز کوچک (Cerebellum) را بررسی کنیم.
Posterior inferior cerebellar artery (PICA): یکی از شریان‌های اصلی مغز کوچک است که نواحی خلفی و تحتانی Cerebellum و بخشی از Medulla oblongata را خونرسانی می‌کند.
این شریان مستقیماً از Vertebral artery منشأ می‌گیرد و قبل از اتصال دو شریان ورتبرال به هم و تشکیل Basilar artery شاخه می‌شود.
سایر گزینه‌ها:
Basilar artery: شریان اصلی در سطح قدامی پل مغز، از دو شریان ورتبرال تشکیل شده و شریان‌های دیگری مانند AICA و SCA از آن منشأ می‌گیرند.
Posterior cerebral artery: شریان اصلی سطح خلفی مغز و لوب اکسیپیتال، شاخه PICA نیست.
Posterior communicating artery: شاخه‌ای از سیستم Circle of Willis است و ربطی به PICA ندارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Basilar
PICA از Basilar منشأ نمی‌گیرد، نادرست است.
گزینه ب: Vertebral
PICA مستقیم از Vertebral artery جدا می‌شود و درست است.
گزینه ج: Posterior cerebral
PICA از این شریان منشأ نمی‌گیرد، نادرست است.
گزینه د: Posterior communicating
ارتباطی با PICA ندارد، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
شریان Posterior inferior cerebellar (PICA) شاخه مستقیم Vertebral artery است.
پاسخ صحیح: گزینه ب
همه علائم زیر در syndrom medullary lateral مشاهده می‌شود، بجز:
Horner’s syndrom (الف
Spastic plegy of limbs (ب
Ataxic gait (ج
Dysphasia (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب. Ataxic gait یا راه رفتن آتاکسیک یعنی نوع خاصی از راه رفتن در نتیجه فقدان حس در اندام های تحتانی به علت بیماری اعصاب محیطی، ریشه‌های خلفی، ستون‌های خلفی نخاع، تا نوارهای داخلی بوجود می آید.
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید Syndrome medullary lateral (Brown-Séquard یا Lateral medullary/Wallenberg syndrome) را بررسی کنیم:
Lateral medullary syndrome معمولاً ناشی از انسداد Posterior inferior cerebellar artery (PICA) یا شاخه‌های آن است و شامل علائم زیر می‌شود:
Horner’s syndrome: افتادگی پلک، میوزیس و انهدام عصب سمپاتیک همان سمت.
Ataxia (Ataxic gait): به دلیل درگیری Cerebellar connections و Inferior cerebellar peduncle.
Dysphagia/Dysarthria: ناشی از درگیری Nucleus ambiguus و اعصاب Glossopharyngeal و Vagus.
Spastic plegy of limbs: ضعف اسپاستیک معمولاً در Brown-Séquard syndrome یا آسیب‌های طناب نخاعی رخ می‌دهد و در Lateral medullary syndrome مشاهده نمی‌شود، زیرا مسیر Corticospinal tract در Medulla جانبی معمولاً درگیر نمی‌شود.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Horner’s syndrome
از علائم کلاسیک است، درست است.
گزینه ب: Spastic plegy of limbs
علائم حرکتی اسپاستیک معمولاً در Lateral medullary syndrome نیست، پس این گزینه صحیح است (جزو علائم مشاهده‌شده نیست).
گزینه ج: Ataxic gait
به دلیل درگیری Cerebellar connections شایع است، درست است.
گزینه د: Dysphasia
به دلیل درگیری Nucleus ambiguus شایع است، درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها علامتی که در Lateral medullary syndrome مشاهده نمی‌شود، Spastic plegy of limbs است.
پاسخ صحیح: گزینه ب
خونرسانی قشر بینایی مغز توسط کدام شریان زیر است؟
Anterior cerebral (الف
Posterior cerebral (ب
Middle cerebral (ج
Posterior communicating (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید خونرسانی قشر بینایی (Visual cortex) و شریان‌های اصلی مغز را بررسی کنیم.
Visual cortex عمدتاً در Occipital lobe قرار دارد و شامل Primary visual area (V1) در Calcarine sulcus می‌شود.
خونرسانی این ناحیه توسط Posterior cerebral artery (PCA) انجام می‌شود، که شاخه‌ای از Basilar artery است و لوب‌های اکسیپیتال و بخش‌هایی از لوب تمپورال تحتانی را تغذیه می‌کند.
سایر گزینه‌ها:
Anterior cerebral artery (ACA): لوب‌های فرونتال و مدیال لوب پاریتال را تغذیه می‌کند.
Middle cerebral artery (MCA): بخش‌های جانبی لوب‌های فرونتال، پاریتال و تمپورال را تغذیه می‌کند.
Posterior communicating artery (PComm): بخشی از Circle of Willis است و نقش مستقیم در خونرسانی قشر بینایی ندارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Anterior cerebral
خونرسانی اصلی Occipital lobe ندارد، نادرست است.
گزینه ب: Posterior cerebral
شاخه اصلی خونرسانی قشر بینایی است و درست است.
گزینه ج: Middle cerebral
خونرسانی لوب جانبی است، نادرست است.
گزینه د: Posterior communicating
ارتباط دهنده شریانی است و نقش مستقیم ندارد، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
قشر بینایی مغز توسط Posterior cerebral artery خونرسانی می‌شود.
پاسخ صحیح: گزینه ب
Amygdaloid در ضخامت کدام بخش زیر قرار دارد؟
الف) Uncus
Precuneus (ب
Orbital gyrus (ج
Lateral occipitotemporal gyrus (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید موقعیت Amygdaloid body (Amygdala) را بررسی کنیم:
Amygdala بخشی از Limbic system است و در Anterior medial temporal lobe قرار دارد.
این ساختار عمدتاً در Uncus و Anterior parahippocampal gyrus واقع شده و مسئول پردازش احساسات، به ویژه ترس و اضطراب، است.
سایر گزینه‌ها:
Precuneus: در لوب پاریتال مدیال قرار دارد و ربطی به Amygdala ندارد.
Orbital gyrus: در بخش قدامی لوب فرونتال است، نه محل Amygdala.
Lateral occipitotemporal gyrus: بخشی از لوب تمپورال جانبی است و مرتبط با پردازش بینایی است، نه محل Amygdala.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Uncus
Amygdala در ضخامت Uncus قرار دارد و درست است.
گزینه ب: Precuneus
ارتباطی ندارد، نادرست است.
گزینه ج: Orbital gyrus
ارتباطی ندارد، نادرست است.
گزینه د: Lateral occipitotemporal gyrus
ارتباطی ندارد، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
Amygdaloid body در ضخامت Uncus قرار دارد.
پاسخ صحیح: گزینه الف
Precuneus gyrus در کدام بخش از نیمکره مغزي قرار دارد؟
الف) سطح خارجی
ب) قطب پسین نیمکره
ج) سطح داخلی
د) سطح تحتانی
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید موقعیت Precuneus gyrus را بررسی کنیم:
Precuneus بخشی از Parietal lobe است و در Medial surface (سطح داخلی) نیمکره مغز قرار دارد.
این ساختار بین Cingulate gyrus در جلوی خود و Occipital lobe در پشت واقع شده است.
نقش‌های آن شامل پردازش بینایی فضایی، خودآگاهی و حافظه اپیزودیک می‌باشد.
سایر گزینه‌ها:
سطح خارجی (Lateral surface): بیشتر لوب‌های فرونتال و پاریتال جانبی قرار دارند، نه Precuneus.
قطب پسین نیمکره (Occipital pole): مربوط به لوب اکسیپیتال است.
سطح تحتانی (Inferior surface): شامل لوب‌های تمپورال و اوربیتال است، نه Precuneus.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: سطح خارجی
Precuneus در سطح داخلی است، نادرست است.
گزینه ب: قطب پسین نیمکره
در پشت و پایین نیمکره است، نادرست است.
گزینه ج: سطح داخلی
Precuneus در سطح مدیال (داخلی) نیمکره قرار دارد و درست است.
گزینه د: سطح تحتانی
ارتباطی ندارد، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
Precuneus gyrus در سطح داخلی (Medial surface) نیمکره مغز قرار دارد.
پاسخ صحیح: گزینه ج
همه مراکز زیر مربوط به راه شنوایی است، بجز:
Inferior colliculus (الف
Lateral lemniscus (ب
Lateral geniculate body (ج
superior olivary (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیرهای Auditory pathway (راه شنوایی) و مراکز اصلی آن را بررسی کنیم:
Cochlear nuclei: در Medulla، شروع مسیر شنوایی است.
Superior olivary complex: در پل (Pons) قرار دارد و نقش پردازش دوطرفه صدا و جهت‌یابی را دارد.
Lateral lemniscus: مسیر صعودی فیبرها از گوش داخلی به Inferior colliculus.
Inferior colliculus: در Midbrain واقع شده و مرکز پردازش صدا پیشرفته است.
Medial geniculate body: هسته تالاموس برای مسیر شنوایی قبل از رسیدن به قشر شنوایی.
Lateral geniculate body (LGB): بخشی از سیستم بینایی است و با شنوایی ارتباط ندارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Inferior colliculus
مرکز شنوایی در Midbrain است، درست است.
گزینه ب: Lateral lemniscus
مسیر صعودی شنوایی است، درست است.
گزینه ج: Lateral geniculate body
این هسته مربوط به سیستم بینایی است، نه شنوایی، بنابراین درست است که جزو مراکز شنوایی نیست.
گزینه د: Superior olivary
مرکز پردازش دوطرفه صدا در پل است، درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها مرکزی که جزو مسیر شنوایی نیست، Lateral geniculate body است.
پاسخ صحیح: گزینه ج
مرکز خواندن و نوشتن در کدام بخش زیر قرار دارد؟
الف) Insula
Angular gyrus (ب
Superior parietal gyrus (ج
Superior temporal gyrus (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مراکز زبان و پردازش خواندن و نوشتن در قشر مغز را بررسی کنیم:
Angular gyrus: در لوب پاریتال posterior inferior parietal lobule واقع شده و نقش اصلی در خواندن (Reading)، نوشتن (Writing) و پردازش زبان نوشتاری دارد.
آسیب به Angular gyrus می‌تواند منجر به Alexia (ناتوانی در خواندن) و Agraphia (ناتوانی در نوشتن) شود.
سایر گزینه‌ها:
Insula: نقش آن در کنترل گفتار، هماهنگی عضلات و پردازش احساسات است، نه خواندن و نوشتن.
Superior parietal gyrus: بیشتر در پردازش حسی-حرکتی و جهت‌یابی فضایی نقش دارد.
Superior temporal gyrus: شامل Wernicke’s area است و عمدتاً مسئول فهم گفتار است، نه خواندن و نوشتن.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Insula
ارتباط مستقیم با خواندن و نوشتن ندارد، نادرست است.
گزینه ب: Angular gyrus
مرکز اصلی خواندن و نوشتن است، درست است.
گزینه ج: Superior parietal gyrus
مسیر خواندن و نوشتن نیست، نادرست است.
گزینه د: Superior temporal gyrus
مسیر زبان گفتاری است، نه نوشتاری، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
مرکز اصلی خواندن و نوشتن در Angular gyrus قرار دارد.
پاسخ صحیح: گزینه ب
همه علائم زیر در ضایعه عصب Occulomotor مشاهده می‌شود، بجز:
Ptosis (الف
Mydriasis (ب
Miosis (ج
Lateral strabism (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب. پاسخ سازمان سنجش پزشکی «ب» است. اما به نظر ما پاسخ «ج» است. نظر شما چیست؟
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید عملکردهای عصب سوم جمجمه‌ای (Oculomotor nerve, CN III) و علائم ضایعه آن را بررسی کنیم:
Oculomotor nerve: مسئول حرکت اکثر عضلات چشمی (Superior, Inferior, Medial rectus و Inferior oblique) و همچنین کنترل Levator palpebrae superioris (بالا برنده پلک) و Sphincter pupillae (تنگ‌کننده مردمک) است.
ضایعه این عصب باعث علائم زیر می‌شود:
Ptosis: افتادگی پلک به دلیل فلج Levator palpebrae superioris.
Mydriasis: گشادشدگی مردمک به علت فلج Sphincter pupillae.
Lateral strabismus: چرخش چشم به سمت خارج (به دلیل فعالیت بدون مهار Lateral rectus و Superior oblique).
Miosis: تنگی مردمک توسط Parasympathetic fibers ایجاد می‌شود و ضایعه عصب سوم باعث آن نمی‌شود، بلکه در Horner’s syndrome دیده می‌شود.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Ptosis
علائم کلاسیک ضایعه عصب سوم است، درست است.
گزینه ب: Mydriasis
به دلیل فلج Sphincter pupillae، درست است.
گزینه ج: Miosis
در ضایعه عصب سوم ایجاد نمی‌شود، نادرست است و گزینه صحیح است.
گزینه د: Lateral strabism
چشم به خارج می‌چرخد، درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
تنها علامتی که در ضایعه Oculomotor nerve مشاهده نمی‌شود، Miosis است.
پاسخ صحیح: گزینه ج
کدامیک از بخش‌هاي زیر در هیجان گفتاري نقش اساسی دارد؟
Superior temporaal sulcus (الف
Anterior cingulate (ب
Triangular gyrus (ج
Superior temporal gyrus (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید بخش‌های مغز مرتبط با هیجان گفتاری (Emotional speech) و تولید گفتار را بررسی کنیم:
Anterior cingulate cortex (ACC): بخشی از Limbic system است که نقش کلیدی در کنترل هیجان‌ها و بیان احساسات در گفتار دارد.
سایر بخش‌ها:
Superior temporal sulcus (STS): در پردازش اصوات اجتماعی و شناخت گفتار نقش دارد، نه تولید هیجان گفتاری.
Triangular gyrus (Brodmann area 45, part of Inferior frontal gyrus): بخشی از Broca’s area است و عمدتاً در تولید زبان و بیان منطقی گفتاری نقش دارد، نه هیجانی.
Superior temporal gyrus (STG): شامل Primary auditory cortex و Wernicke’s area است، مسئول فهم گفتار و پردازش شنیداری، نه بیان هیجانات.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Superior temporal sulcus
در پردازش اجتماعی صداها نقش دارد ولی در هیجان گفتاری نقش اساسی ندارد، نادرست است.
گزینه ب: Anterior cingulate
مرکز اصلی کنترل هیجان در گفتار است و درست است.
گزینه ج: Triangular gyrus
مرتبط با زبان منطقی و تولید گفتار است، نه هیجان، نادرست است.
گزینه د: Superior temporal gyrus
مسیر شنیداری و فهم گفتار است، نه هیجان، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
بخش Anterior cingulate نقش اساسی در هیجان گفتاری دارد.
پاسخ صحیح: گزینه ب
در مخچه Climbing fiber با کدام سلول زیر سیناپس می‌کند؟
الف) Purkinge
ب) Golgi
ج) Granular
د) Basket
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیرهای ورودی Cerebellum و سیناپس‌های Climbing fibers را بررسی کنیم:
Climbing fibers: شاخه‌ای از Inferior olivary nucleus هستند و یکی از مسیرهای اصلی ورودی به مخچه محسوب می‌شوند.
این فیبرها به طور مستقیم و اختصاصی با Purkinje cells سیناپس می‌کنند و فعالیت قوی و تحریک‌کننده‌ای روی آنها دارند.
سایر سلول‌ها:
Golgi cells: سلول مهاری در Granular layer، سیناپس مستقیم با Climbing fibers ندارد.
Granule cells: از Mossy fibers تحریک می‌شوند، نه Climbing fibers.
Basket cells: سلول‌های مهاری در Molecular layer که Purkinje cells را مهار می‌کنند، سیناپس مستقیم Climbing fibers ندارند.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Purkinje
Climbing fibers مستقیماً با Purkinje cells سیناپس می‌کنند و درست است.
گزینه ب: Golgi
Climbing fibers با Golgi cells سیناپس نمی‌کنند، نادرست است.
گزینه ج: Granular
Granule cells توسط Mossy fibers تحریک می‌شوند، نادرست است.
گزینه د: Basket
Basket cells مهاری هستند و سیناپس مستقیم با Climbing fibers ندارند، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
Climbing fibers در مخچه مستقیماً با Purkinje cells سیناپس می‌کنند.
پاسخ صحیح: گزینه الف
در Prosopogenosia ضایعه در کدام بخش زیر است؟
Fusiform gyrus (الف
Supramarginal gyrus (ب
Superior parietal gyrus (ج
Posterior superior temporal sulcus (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه الف
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مفهوم Prosopagnosia (ناشناختن چهره‌ها) و نواحی مغزی مرتبط با تشخیص چهره را بررسی کنیم:
Prosopagnosia به اختلال در شناسایی چهره‌ها گفته می‌شود و معمولاً پس از ضایعه در Fusiform gyrus (FG) رخ می‌دهد، به ویژه در Right fusiform gyrus که بخش مهمی از Fusiform Face Area (FFA) است.
سایر نواحی:
Supramarginal gyrus: در پردازش حسی-حرکتی و زبان نقش دارد، نه تشخیص چهره.
Superior parietal gyrus: بیشتر در پردازش فضایی و توجه مکانی نقش دارد.
Posterior superior temporal sulcus: در درک حرکت و حالات اجتماعی نقش دارد، نه شناسایی چهره‌ها به صورت اصلی.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Fusiform gyrus
مرکز اصلی شناسایی چهره و مرتبط با Prosopagnosia است، درست است.
گزینه ب: Supramarginal gyrus
ارتباطی با شناسایی چهره ندارد، نادرست است.
گزینه ج: Superior parietal gyrus
مرتبط با فضایی و توجه است، نادرست است.
گزینه د: Posterior superior temporal sulcus
مرتبط با پردازش اجتماعی و حرکتی است، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
ضایعه Fusiform gyrus منجر به Prosopagnosia می‌شود.
پاسخ صحیح: گزینه الف
همه عبارات زیر در مورد lentiform صحیح است، بجز:
الف) بخشی از Basal Ganglia می‌باشد.
ب) شامل Putamen و Globus Pallidus است.
ج) در خارج مجاور External capsul است.
د) در داخل مجاور Internal capsul می‌باشد.
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ج
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید موقعیت و ترکیب Lentiform nucleus را بررسی کنیم:
Lentiform nucleus بخشی از Basal ganglia است و شامل دو ساختار اصلی می‌شود:
Putamen
Globus pallidus (Internal و External segments)
موقعیت آن:
Putamen: مجاور External capsule در سمت جانبی قرار دارد.
Globus pallidus: مجاور Internal capsule در سمت میانی است.
بنابراین، کل Lentiform nucleus در خارج مجاور External capsule نیست، بلکه فقط Putamen مجاور External capsule است و Globus pallidus در داخل مجاور Internal capsule قرار دارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: بخشی از Basal Ganglia
صحیح است.
گزینه ب: شامل Putamen و Globus Pallidus
صحیح است.
گزینه ج: در خارج مجاور External capsule است
این عبارت تعمیم نادرست است، زیرا تنها Putamen در خارج مجاور External capsule است، کل Lentiform nucleus این ویژگی را ندارد، بنابراین نادرست است.
گزینه د: در داخل مجاور Internal capsule می‌باشد
صحیح است برای Globus pallidus، درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
گزینه نادرست در مورد Lentiform nucleus، گزینه ج است.
پاسخ صحیح: گزینه ج
کدامیک از عناصر زیر در مسیر Direct بین striatum و pallidum است؟
الف) Clastrum
Internal globus pallidus (ب
External globus pallidus (ج
Subthalamic nucleus (د
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیرهای Basal ganglia، به ویژه Direct pathway را بررسی کنیم:
Direct pathway: مسیر اصلی Striatum → Globus pallidus internal (GPi) → Thalamus → Cortex است.
در این مسیر، Striatum (Caudate + Putamen) مستقیماً به Internal segment of Globus pallidus (GPi) پیام می‌دهد و آن را مهار می‌کند تا فعالیت تالاموس افزایش یابد و حرکات تسهیل شود.
سایر عناصر:
Claustrum: لایه نازک بین Putamen و Insular cortex است و نقشی در Direct pathway ندارد.
External globus pallidus (GPe): در Indirect pathway قرار دارد، نه Direct.
Subthalamic nucleus: نقش اصلی در Indirect pathway دارد و مسیر مستقیم ندارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Claustrum
در Direct pathway نقش ندارد، نادرست است.
گزینه ب: Internal globus pallidus
گیرنده مستقیم فیبرهای Striatum در Direct pathway است و درست است.
گزینه ج: External globus pallidus
عضو Indirect pathway است، نادرست است.
گزینه د: Subthalamic nucleus
عضو Indirect pathway است، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
عنصر اصلی مسیر Direct pathway بین Striatum و Pallidum، Internal globus pallidus است.
پاسخ صحیح: گزینه ب
کدام عنصر زیر در جدار جلویی بطن سوم قرار دارد؟
الف) Fornix
ب) Chiasma Optic
ج) Infundibulum
د) Lamina Terminalis
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه د
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید آناتومی بطن سوم (Third ventricle) و عناصر مجاور آن را بررسی کنیم:
Third ventricle: شکافی میان دو نیمکره مغزی و در Diencephalon قرار دارد.
جدار جلویی (Anterior wall) بطن سوم شامل ساختارهای زیر است:
Lamina terminalis: بخش نازکی که جلوی بطن سوم را می‌پوشاند و از Optic chiasm تا Anterior commissure امتداد دارد.
سایر عناصر:
Fornix: در سقف بطن سوم قرار دارد و ارتباط بین هیپوکامپ و Mammillary bodies را برقرار می‌کند.
Chiasma opticum (Optic chiasm): در بخش زیرین بطن سوم قرار دارد، نه جدار جلویی.
Infundibulum: بخشی از بخش تحتانی بطن سوم است و به Pituitary stalk متصل می‌شود.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Fornix
در سقف بطن سوم است، نادرست است.
گزینه ب: Chiasma opticum
در بخش تحتانی است، نه جدار جلویی، نادرست است.
گزینه ج: Infundibulum
در کف بطن سوم قرار دارد، نادرست است.
گزینه د: Lamina Terminalis
جدار جلویی بطن سوم را تشکیل می‌دهد و درست است.
نتیجه‌گیری نهایی
عنصر Lamina terminalis جدار جلویی Third ventricle را می‌سازد.
پاسخ صحیح: گزینه د
کدامیک از هسته‌هاي تالاموس در مسیر Reticular Activated system قرار دارد؟
الف) Dorsomedial
ب) Interlaminar
ج) Antroventral
د) Dorsolateral
کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود
پاسخ پرسش ⇦ گزینه ب
پاسخ تشریحی:
توضیح بر اساس کلیدواژه‌ها
برای پاسخ به این سؤال باید مسیر Reticular Activating System (RAS) و ارتباط آن با Thalamic nuclei را بررسی کنیم:
RAS: شبکه‌ای از هسته‌های مغزی است که هوشیاری، بیداری و سطح انگیختگی (Arousal) را تنظیم می‌کند و پیام‌های حسی را به قشر مخ می‌رساند.
در تالاموس، هسته‌های Interlaminar nuclei نقش اصلی در انتقال تحریک RAS به قشر دارند و به عنوان Non-specific thalamic relay nuclei شناخته می‌شوند.
سایر هسته‌ها:
Dorsomedial: مربوط به عملکردهای شناختی و هیجانی است، نقش مستقیم در RAS ندارد.
Antroventral: هسته‌ای است که بیشتر در مسیر حرکتی مرتبط با Basal ganglia نقش دارد.
Dorsolateral: اصطلاح دقیقی برای هسته تالاموس نیست و نقش مشخصی در RAS ندارد.
بررسی گزینه‌ها
گزینه الف: Dorsomedial
درگیر پردازش شناختی و هیجانی است، نادرست است.
گزینه ب: Interlaminar
عضو اصلی مسیر RAS است و درست است.
گزینه ج: Antroventral
درگیر مسیر حرکتی است، نادرست است.
گزینه د: Dorsolateral
نقش مستقیم در RAS ندارد، نادرست است.
نتیجه‌گیری نهایی
هسته‌های Interlaminar تالاموس در مسیر Reticular Activating System قرار دارند.
پاسخ صحیح: گزینه ب
برای مشاهده «بخشی از کتاب الکترونیکی نوروآناتومی» کلیک کنید.
📘 پرسش‌های چند گزینه‌ای علوم اعصاب شامل تمامی مباحث نوروآناتومی
- ناشر: موسسه آموزشی تألیفی ارشدان
- تعداد صفحات: ۸۴ صفحه
- شامل: تمامی سوالات دکتری علوم اعصاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۰
- مباحث: به‌طور کامل مربوط به نوروآناتومی
- پاسخ‌ها: همراه با پاسخ کلیدی
🚀 با ما همراه شوید!
تازه‌ترین مطالب و آموزش‌های مغز و اعصاب را از دست ندهید. با فالو کردن کانال تلگرام، از ما حمایت کنید!
