معرفی کتاب کار پرسمان زیست‌شناسی دهم؛ پدیدآورنده غلامرضا قاسمی

فصل اول – دنیای زنده

سوالات خط به خط هفته اول

1- رفتار شگفت انگیز پراونة مونارک چیست؟

هر ساله هزاران کیلومتر را از مکزیک تا جنوب کانادا و بالعکس می‌پیمایند.

2- پروانه مونارک چگونه مسیر خود را در یک مهاجرت طولانی پیدا می‌کند؟

بوسیله سلولهای عصبی (نورونها) در بدن خود می‌تواند جایگاه خورشید در آسمان را تشخیص داده و جهت مقصد خود را تشخیص دهد. یعنی با تشخیص جایگاه خورشید جهت جنوب یا شمال را پیدا می‌کند نه اینکه به سمت خورشید پرواز کند.

3- زیست شناسان علاوه بر شناخت راز‌های آفرینش، چه استفاده ای از یافته‌های خود می‌کنند؟

   از یافته‌های خود برای بهبود زندگی انسان نیز استفاده می‌کنند.

گفتار ۱ زیست شناسی چیست؟

4- علم زیست شناسی را تعریف کنید.

شاخه ای از علوم تجربی است که به بررسی علمی‌جانداران و فرایندهای زیستی می‌پردازد.

5- نقش زیست شناسی در تأمین غذای کافی برای انسانها چیست؟

اصلاح گیاهان و جانوران از طریق مهندسی ژنتیک برای افزایش محصولات آنها

محدوده علم زیست شناسی

6- محدوده‌های فعالیت علم زیست شناسی امروزی در چه زمینه‌هایی است؟

1- اصلاح گیاهان و جانوران برای تأمین غذای کافی انسان    2- پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها 

3- تشخیص هویت افراد با استفاده از DNA   4- تولید دستگاهها و تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی   5- مبارزه با آفات کشاورزی    6- حفظ تنوع زیستی و بهبود طبیعت

7- الف-آیا زیست شناسی می‌تواند به همه پرسش‌های انسان پاسخ دهد؟ چرا؟

خیر – زیرا علوم تجربی محدودیت‌هایی دارد و فقط برای موضوعاتی کاربرد دارد که قابل مشاهده و آزمایش باشند.

ب- به چه دلیل بیماریهایی مرض قند و فشار خون بالا امروزه نسبت به گذشته، مهار شده و مرگ آور نیستند؟

به دلیل روشهای جدید درمانی و داروهای جدید که ناشی از پیشرفت علم زیست شناسی است.

8- الف- در علم زیست شناسی چه پدیده‌ها و فرایندهایی مورد بررسی قرار می‌گیرند؟

موضوعاتی که برای ما به طور مستقیم و غیر مستقیم قابل مشاهده و اندازه گیری و آزمایش هستند.

ب- اساس علوم تجربی در بررسی پدیده‌های طبیعی، چیست؟ 

مشاهده

9- الف- چرا پژوهشگران علوم تجربی نمی‌توانند درباره پدیده‌هایی مثل خوبی و بدی، زشتی و زیبایی و ارزشهای هنری و ادبی نظر بدهند؟ زیرا این موضوعات به طور مستقیم یا غیرمستقیم، قابل مشاهده و اندازه گیری نیستند.

ب- مجری یک برنامه تلویزیونی گفته است (زیست شناسان ثابت کرده اند که شیر مایعی خوشمزه است) این گفته درست است یا نادرست؟  نادرست است زیرا خوشمزه بودن یک پدیده قابل مشاهده، آزمایش و اندازه گیری نیست.

زیست شناسی نوین

10- الف- ویژگیهای مهم رشته زیست شناسی را بنویسید:

مترقی، توانا، پویا و امیدبخش

ب- منظور از جزء نگری و کل نگری در مطالعه سامانه‌های زیستی چیست؟

در جزءنگری فقط بخشی از یک سامانه زیستی (بدن جاندار) بدون در نظر گرفتن روابط آن با سایر بخشها مورد بررسی قرار می‌گیرد (مثل مطالعه یک قطعه خاص از یک جورچین) ولی در کل نگری همه اجزای سامانه زنده همراه با روابط بین آنها مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

ج- در قرنهای گذشته، زیست شناسان، جانداران را به صورت جزء‌نگری مورد مطالعه قرار می‌دادند یا کل‌نگری؟

جزء نگری

د- ایراد جزءنگری در بررسی سامانه‌های پیچیده زیستی (بدن جانداران) چیست؟

کمتر به برهم کُنش و ارتباط بین اجزای بدن جانداران توجه می‌کند و نمی‌تواند تصویر جامع و کلی از یک جاندار را نشان دهد.

11- الف- چرا امروزه زیست شناسان، جانداران را بیشتر به صورت کل نگری، بررسی می‌کنند؟

  برای بررسی بیشتر روابط و تعامل بین اندامها و اجزای بدن جانداران و ارتباط آنها با محیط و ریزجانداران همزیست با آنها.

ب- چه ویژگیهایی باعث شده زیست شناسی امروزه به رشته ای مترقی و پویا تبدیل شود؟

1- نگرش بین رشته ای 2- کل نگری   3- فناوریهای نوین   4- اخلاق زیستی

12- چرا در بدن یک جاندار، کلّ بدن، چیزی بیشتر از اجتماع اجزاست؟ مثال بزنید.

 زیرا ارتباط و تعامل بین اجزای یک جاندار نیز در تشکیل یک جاندار مؤثرند و بدن جاندار فقط کنار هم قرار گرفتن اجزای آن نیست.    مثلاً اگر اجزای یک گیاه را از هم جدا کنیم و در ظرفی بریزیم، گیاه به شمار نمی‌رود.

13- زیست شناسان امروزی از کدام علوم برای بررسی سامانه‌های زنده کمک می‌گیرند؟ مثال بزنید.

 شیمی‌، فیزیک، علوم رایانه ، فنی و ریاضی – مثلاً برای بررسی مجموعه ژنهای یک جاندار از فنون مهندسی، رایانه، ریاضیات، آمار و شیمی‌استفاده می‌کنند.

14- نقش فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در پژوهشهای زیست شناسی امروزی چیست؟ مثال بزنید.

کمک کردن به جمع آوری، بایگانی و تحلیل و پردازش داده‌ها و اطلاعات زیستی و امکان نجام محاسبات در کوتاهترین زمان – مثلاً ذخیره و بایگانی و پردازش حجم زیادی از اطلاعات ژنتیکی در یک حافظه کامپیوتری 

15- مهندسی ژنتیک را تعریف کنید.

مجموعه ای از روشها و فنون آزمایشگاهی که به منظور تغییر در محتوای دنای یک جاندار و انتقال ژنها از یک جاندار به جانداران دیگر و ایجاد صفات جدید در آنها انجام می‌شود.

16- از مهندسی ژنتیک در چه زمینه‌هایی استفاده می‌شود؟ مثال بزنید. 

در پزشکی، کشاورزی، صنعتی و پژوهش‌های علوم پایه – مثلا پژوهشگران توانسته اند با انتقال ژن، بزهایی تولید کنند که قدرت تولید تار عنکبوت در آنها و ورود آن به شیر این جانوران وجود دارد و در صورت تجاری شدن، تحول بزرگی در صنعت رخ می‌دهد.

17-  تار عنکبوت از جنس چه موادی است و چه اهمیتی برای انسان دارد؟

از جنس پروتیین است و از مواد ارزشمند طبیعی است که در صنایع مختلف کاربرد وسیعی دارد.

18- جانداران تراژن به چه جانورانی گویند؟

جاندارانی که ژنهای افراد گونه ای دیگر را دریافت کرده اند.

19- بعضی از موضوعاتی که در حوزه اخلاق زیستی قرار می‌گیرند را بیان کنید.

 1- محرمانه بودن اطلاعات ژنی و پزشکی افراد  2- فناوریهای ژن و زمانی   3 -تولید جانداران تراژن   4- حقوق جانوران

20- یکی از سوء استفاده‌هایی که از علم زیست شناسی می‌شود را بیان کنید:

تولید سلاحهای زیستی مثل سلاحهای میکروبی و یا فراورده‌های غذایی و دارویی زیانبار

زیست شناسی در خدمت انسان

21- بعضی از بحرانهای زیست محیطی که انسان هم اکنون با آنها روبروست بیان کنید:

 1- تخریب و نابودی بعضی اکوسیستم‌ها 2- کمبود غذا      3- کمبود آب 4- پایان یافتن سوختهای فسیلی در آینده 5- گرم شدن زمین 6- آلودگی هوا 7- فرسایش خاک

22- امروزه زیست شناسی در چه زمینه‌هایی می‌تواند به انسان کمک کند؟

1- تامین غذای کافی و سالم   2- حفاظت و بازسازی بوم سازگانها   3- تامین انرژی‌های تجدیدپذیر 4- سلامت و درمان بیماریها

23- غذای انسان به طور مستقیم و غیرمستقیم از چه جاندارانی تأمین می‌شود؟ 

گیاهان

ب- چه تعداد از جمعیت کنونی زمین از گرسنگی و سوء تغذیه رنج می‌برد؟ 

حدود یک میلیارد

24- یکی از راههای به دست آوردن غذای بیشتر و بهتر، شناخت بیشتر کدام جانداران است؟ چرا؟

گیاهان – زیرا غذای انسان به طور مستقیم و غیر مستقیم از گیاهان به دست می‌آید.

25- دو راهکار مهم برای تأمین غذای کافی از طریق گیاهان، توسط زیست شناسان را بیان کنید.

1- انتقال ژنهای مطلوب از گیاهان خودرو به گیاهان زراعی با مهندسی ژنتیک

2- شناخت بیشتر تعاملهای سودمند و یا زیان بار بین گیاهان و محیط زیست) عوامل غیر زنده و زنده اطراف آنها)

26- محیط زندگی گیاهان به طور کلّی شامل چه اجزایی است؟ برای هر کدام مثال بزنید؟

 1- عوامل زنده شامل باکتریها، قارچها و حشرات

 2- عوامل غیر زنده شامل دما، رطوبت، نور، خاک و هوا

27- اجتماعات میکروبی در خاک، برای گیاهان چه اهمیتی دارند؟

1- تهیه مواد مغذی و مفید برای گیاهان   2- حفاظت از گیاهان در برابر آفات و بیماریها

28- چرا انسان نمی‌تواند بی نیاز و جدا از موجودات زنده دیگر به زندگی خود ادامه دهد؟

زیرا انسان جزئی از شبکه حیات است و در زنجیره‌های غذایی به جانداران دیگر وابسته است.

29- خدمات بوم سازگان (خدمات اکوسیستم) را تعریف کنید.

مجموع تمام منابع و سودهایی را که یک اکوسیستم در بر دارد.

30- الف- میزان خدمات بوم سازگان به چه عاملی بستگی دارد؟  

به میزان تولید کنندگان آن

ب- چگونه می‌توان کیفیت زندگی انسان را با استفاده از بوم سازگانها ارتقا بخشید؟

با پایدار کردن بوم سازگانها به طوریکه حتی در صورت تغییر اقلیم، تغییر چندانی در آنها رخ ندهد.

31- علل خشک شدن دریاچه ارومیه در سالهای اخیر چیست؟

 1- خشکسالی و کاهش بارندگی 2- حفر بی حساب چاه‌های کشاورزی 3-احداث بزرگراه روی دریاچه 4- سد سازی در مسیر رودخانه ورودی به دریاچه

32- جنگل‌زدایی را تعریف کنید. 

قطع درختان جنگل‌ها برای استفاده از چوب یا زمین آنها

33- پیامدهای جنگل زدایی برای سیاره زمین چیست؟

1- تغییرات آب و هوا  2- کاهش تنوع زیستی 3- فرسایش خاک 4- وقوع سیلاب

34- یکی از علل مهم وقوع سیل در سالهای اخیر، چیست؟  

جنگل زدایی

35- بیشترین نیازهای کنونی جهان به انرژی از کدام منابع تأمین می‌شود؟      

از منابع سوختهای فسیلی مثل نفت و گاز

36- مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی توسط انسان را بیان کنید.

1- آلودگی هوا    2- تخریب محیط زیست    3- افزایش CO₂ در هوا و گرم شدن زمین    4- بارانهای اسیدی  

37- الف – زیست شناسان، برای تولید گازوئیل زیستی از کدام گیاهان استفاده می‌شود؟

از دانه‌های روغنی مثل آفتابگردان

ب– مزایا و معایب گازوئیل زیستی نسبت به سوخت‌های فسیلی را بیان کنید.

مزایا: 1- باران اسیدی تولید نمی‌کند   2- تجدیدپذیر هستند   3- کربن دی اکسید کمتری تولید می‌کند.   4- مواد سرطان‌زا تولید نمی‌کند 5- باعث آلودگی هوا نمی‌شوند.

معایب: 1- تولید آنها هزینه زیادی دارد.    2- کاشت زیاد دانه‌های روغنی برای تولید آنها باعث فرسایش خاک و آسیب به محیط زیست می‌شود.

38- الف- پزشکی شخصی را تعریف کرده و کاربرد آن را بنویسید.

تشخیص و درمان بیماریها با بررسی اطلاعات ژنی هر فرد.

با این کار روشهای درمانی و دارویی خاص هر فرد را پیدا کرده و درمان ویژه ای را برای هر فرد انجام می‌دهند.

ب- در پزشکی شخصی، تشخیص و درمان بیماریها بر چه اساسی انجام می‌شود؟

بر اساس بررسی وضعیت بیمار (شرح حال بیمار) و بررسی اطلاعاتی که در دنای هر فرد وجود دارد.

سوالات تصویری هفته 1

1- شکل زیر تصویری را از دریاچه ارومیه را نشان می‌دهد؟

الف- مساحت دریاچه نسبت به قبل چه تغییری کرده است؟

کاهش یافته

ب- خشک شدن این دریاچه چه پیامدهایی را در پی دارد؟

1-  نابودی جانداران ساکن دریاچه 2- ایجاد ریزگردهای خطرناک

3- پراکندگی نمکها و فلزات سنگین در محیط اطراف  3- ایجاد تغییرات اقلیمی

ج- چه راهکارهایی را برای جلوگیری از خشک شدن این دریاچه پیشنهاد می­کنید؟

1- جلوگیری از حفر غیر مجاز چاه‌های کشاورزی در اطراف دریاچه

2- تخریب سدهای غیر اصولی در اطراف دریاچه

3- تخریب بزرگراه احداث شده روی دریاچه و ایجاد مسیر انحرافی

4- وضع قوانین زیست محیطی برای حمایت از دریاچه و برخورد قاطع با متخلفین

د- اگر میزان تبخیر آب دریاچه بیشتر از میزان بارندگی باشد، چه تغییری در حجم آب دریاچه ایجاد می‌شود؟

حجم آب دریاچه کاهش می‌یابد.

تکالیف هفته 1

عناوین : کل گفتار 1

سوالات صحیح و غلط

1- پروانه مونارک جهت مقصد خود را در هنگام مهاجرت از طریق یافتن جایگاه خورشید در آسمان و پرواز به طرف آن، پیدا می‌کند.

2- زیست شناسی شاخه ای از علوم انسانی است که به بررسی علمی‌جانداران و فرآیندهای زیستی می‌پردازد.

3- مقدار قابل توجهی از غذای مصرفی انسان، از گیاهان و جانوران اصلاح شده ژنتیکی به دست می‌آیند.

4- امروزه با استفاده از دنای افراد می‌توانند بروز بیماریهای ارثی که در آینده به آن مبتلا می‌شوند را پیش بینی کنند.

5- علم زیست شناسی می‌تواند به همه پرسشهای انسان در آینده پاسخ دهد.

6- پدیده‌هایی که قابل مشاهده و آزمایش نیستند در حیطه علوم تجربی قرار نمی‌گیرند.

7- زیست شناسان امروزی، جزء نگری را در بررسی سامانه‌های زیستی کنار گذاشته و فقط کل نگری می‌کنند.

8- فقط با کل نگری می‌توان به ارتباط و تعامل اجزاء سازنده یک سامانه پیچیده زیستی پی برد.

9- هر یاخته چیزی بیشتر از مولکولهای تشکیل دهنده آن در یک جاندار نیست.

10- استفاده از فناوریهای نوین باعث شده، علم زیست شناسی به رشته ای مترقی و پویا تبدیل شود.

11- علوم ریاضی و آمار در مطالعات زیست شناسی نقشی ندارند.

12- جانداری که ژن یا ژنهای خود را به جانداری از گونه دیگر بدهد، تراژن محسوب می‌شود.

13- گیاهی که ژنی از گیاه گونه دیگر را دریافت کرده باشد، تراژن می‌باشد.

14- اخلاق زیستی اجازه تولید سلاحهای میکروبی را به انسان نمی‌دهد.

15- سوختهای فسیلی از منابع انرژی تجدیدپذیر هستند که باعث آلودگی هوا می‌شوند.

16- گازوییل زیستی کربن دی اکسید تولید نمی‌کند و سوخت پاک محسوب می‌شود.

17- سوختهای فسیلی جزو سوختهای زیستی محسوب نمی‌شوند.

18- همه میکروبهای ساکن در خاک برای گیاهان، زیان آور می‌باشند.

19- با استفاده از مهندسی ژنتیک می‌توان بزهایی تولید کرد که توانایی تنیدن تار عنکبوت را دارند.

20- هر چه میزان گیاهان در یک اکوسیستم بیشتر باشد، خدمات آن اکوسیستم بیشتر خواهد بود.

21- پایدار نمودن اکوسیستم‌ها به تغییرات محیطی و اقلیمی‌موجب ارتقای کیفیت زندگی انسان می‌شود.

22- جنگل زدایی امکان بروز سیلاب را کاهش می‌دهد.

23- خشک شدن دریاچه ارومیه می‌تواند باعث ایجاد ریزگردهای زیادی در منطقه شود.

24- یک داروی خاص برای درمان یک نوع بیماری می‌تواند، در افراد مختلف، تاثیرات متفاوتی داشته باشد.

25- در پزشکی شخصی، پزشکان با استفاده از اطلاعات ژنی برای هر فرد دارویی مناسب را تجویز می‌کنند.

سوالات جای خالی

1- در مراحل زندگی پروانه مونارک بعد از مرحله تخم، مرحله ……………….قرار دارد و سپس مرحله …………….می‌باشد.

2- پروانه‌های مونارک در مهاجرت بزرگ خود، هر سال هزاران کیلومتر را از ………………………..تا ………………………..و بالعکس می‌پیمایند.

3- پروانه مونارک برای جهت یابی مسیر حرکت خود در بدنش سلولهای ……………………..ویژه ای دارد که توسط آنها جایگاه …………………………در آسمان را تشخیص می‌دهد.

4- زیست شناسی، شاخه ای از علوم   …………….است که به بررسی علمی‌…………………..و …………………….می‌پردازد.

5- در زیست شناسی فقط پدیده‌هایی را بررسی می‌کنند که برای ما قابل ………………………و ……………………..باشند.

6- اساس علوم تجربی، ………………………..می‌باشد.

7- در بررسی سامانه‌های زیستی پیچیده به روش ………………………نمی‌توان به ارتباط بین اجزای آن پی برد.

8- زیست شناسان برای بررسی مجموعه ژنهای یک گونه جاندار، علاوه بر اطلاعات زیستی، از علومی‌چون ……………………….و ……………………….نیز استفاده می‌کنند.

9- نگرشها و ابزارهای زیست شناسان، پس از شناخت ساختارمولکول ……………………متحول شده است.

10- روش انتقال ژنها از یک جاندار به جاندار دیگر که باعث بروز صفاتی جدید در جاندار گیرنده ژن می‌شود را …………………….گویند.

11- به جانداری که ژنهای افراد گونه دیگر را در خود دارد، جاندار …………………………گویند.

12- یکی از سوء استفاده‌هایی که از علم زیست شناسی می‌شود، تولید …………………………می‌باشد.

13- حقوق جانوران و محرمانه بودن اطلاعات پزشکی افراد از موضوعات …………………………….هستند.

14- علت اصلی گرمایش زمین افزایش مصرف …………………………..توسط انسان است.

15- مصرف زیاد سوختهای فسیلی باعث افزایش گاز ………………………….در هوا شده که دارای اثر گلخانه ای است.

16- به روش ………………………..می‌توان ژنهای مطلوب را از گیاهان خودرو به گیاهان زراعی منتقل نمود.

17- یکی از راههای افزایش کمیت و کیفیت غذای انسان شناخت روابط گیاهان زراعی با ………………………است.

18- اجتماعات پیچیده میکروبی در خاک در تهیه ……………….برای گیاهان و حفاظت از گیاهان در برابر …………………..و …………………..نقش مهمی‌دارند.

19- به طور کلی، منابع و سودهایی را که هر بوم سازگان در بر دارد …………………………می‌نامند.

20- میزان خدمات هر بوم سازگان به میزان …………………………….آن بستگی دارد.

21- احداث ……………………..روی دریاچه ارومیه و حفر بی حساب …………………….در اطراف آن از علل خشک شدن این دریاچه می‌باشد.

22- قطع درختان جنگل برای استفاده از چوب یا زمین آن را …………………………..گویند.

23- از پیامدهای بسیار بد جنگل زدایی می‌توان به تغییر ………………………………..، کاهش …………………و …………اشاره کرد.

24- یکی از علت‌های وقوع سیل در سالهای اخیر، …………………….می‌باشد.

25- گازوئیل زیستی را از، …………………………..به دست می‌آورند.

26- به تازگی روشی به نام …………………………برای تشخیص و درمان بیماریها در حال گسترش است که برای هر فرد با توجه به اطلاعات ژنی آن دارو تجویز می‌شود.

27- در پزشکی شخصی با بررسی اطلاعاتی که روی ………………………هر فرد وجود دارد، روشهای درمانی و دارویی خاص هر فرد را طراحی می‌کنند.

سوالات ارتباطی

پرسشهای چهارگزینه ای

1- کدام گزینه صحیح است؟

1- بخشی از غذایی که امروزه می‌خوریم از گیاهان و جانوران اصلاح شده به دست می‌آیند.

2- با خواندن اطلاعات مولکول دنای یک فرد می‌توان از بروز بیماریهای ارثی فرد جلوگیری کرد.

3- پدیده‌هایی همچون زشتی و زیبایی در حوزه علوم زیستی قرار نمی‌گیرند.

4- امروزه بر خلاف گذشته، بیماریهایی مثل دیابت و فشار خون ریشه کن شده اند.

2- کدام گزینه از مزایای گازوئیل زیستی نسبت به سوخت‌های فسیلی نمی‌باشد؟

1- تجدیدپذیر بودن 2- عدم تولید کربن دی‌اکسید

3- عدم تولید ترکیبات سرطان‌زا 4- عدم تولید باران اسیدی

3- نوزاد کرمی‌شکل پروانه مونارک ……….

1- همه ساله یک مهاجرت طولانی دارد.    2- پس از مدتی به پروانه بالغ تبدیل می‌شود.

3- گیاهخوار است و قدرت پرواز ندارد. 4- فقط در مکزیک یافت می‌شود.

4- گیاه تراژنی ممکن نیست، ……………. .

1- ژن گیاهان خودرو را در اختیار داشته باشد.  2- ظاهرکننده صفات انسانی باشد.

3- فاقد آنزیم تجزیه کننده سلولز باشد.     3- به محرک بیرونی پاسخ دهد.

5- زیست شناسی، ………….

1- می‌تواند به همه پرسشهای انسان پاسخ دهد.

2- می‌تواند در باره زشتی و زیبایی نظر دهد.

3- می‌تواند ٍثابت کند، شیر مایعی خوشمزه است.

4- فقط ساختارها و فرایندهایی را بررسی می‌کند که به طور مستقیم یا غیرمستقیم قابل مشاهده و اندازه گیری هستند.

6- کدام عبارت به درستی بیان نشده است؟

1- تنوع، از ویژگیهای حیات و یکی از شگفتیهای آفرینش است.

2- جانداری که ژنی از گونه هم نوع خود را دریافت کرده نوعی جاندار تراژن است.

3- باکتریها و قارچها در خاک نقش مهمی‌در حیات گیاهان دارند.

4- گازوئیل زیستی را می‌توان از دانه‌های روغنی تهیه کرد.

7- کدامیک از گزینه‌های زیر، از عوامل اصلی موثر در خشک شدن دریاچه ارومیه نیست؟

1- حفر بی حساب چاههای کشاورزی 2- وجود گونه‌های مختلف جانوری در اطراف دریاچه

3- سد سازی در رودهای منتهی به دریاچه 4- احداث بزرگراه روی دریاچه

8- کدام گزینه، از راههای افزایش کمیت و کیفیت غذای انسان نیست؟

1- شناخت بیشتر گیاهان

2- انتقال ژنهای مطلوب از جانداران دیگر به گیاهان زراعی

3- شناخت تاثیر عوامل غیرزنده که بر رشد گیاهان تاثیر دارند.

4- شناخت راههای نابودی و مقابله با تمامی‌اجتماعات پیچیده میکروبی در خاک.

9- کدامیک در حفاظت از بوم سازگان اثر متفاوتی با بقیه دارد؟

1- جنگل زدایی   2- تامین انرژیهای تجدید پذیر      3- پزشکی شخصی 4- بازسازی بوم سازگان

10- زیست شناسی کل نگر توانسته است ………

1- بسیاری از ساختارهای موجود زنده را شناسایی کند. 2- تعداد زیادی از فرایندهای زیستی را شناسایی کند.

3- ارتباطات پیچیده سامانه‌های زنده را کشف کند. 4- اعمال بسیاری از اجزای موجود زنده را کشف کند.

گفتار 2 گستره حیات (هفته 2)

39- در علم زیست شناسی به جای تعریف حیات از چه پدیده ای استفاده می‌کنند؟

بررسی ویژگیهای موجودات زنده

ب- هفت ویژگی مهم موجودات زنده را نام ببرید.

1- نظم و ترتیب   2- هم ایستایی (هومئوستازی)    3- رشد و نمو   4- جذب و مصرف انرژی   5- پاسخ به محیط     6- تولید مثل 7- سازش با محیط

40- سطوح سازمان یابی سلولی در بدن جانداران بیان کننده کدام ویژگی آنهاست؟ 

نظم و ترتیب

41- الف منظور از هم‌ایستایی (هومئوستازی) در جانداران چیست؟

ثابت نگه داشتن وضع درونی پیکر جانداران با وجود متغیر بودن محیط

ب- وقتی سدیم خون افزایش می‌یابد، دفع آن از طریق ادرار چه تغییری می‌کند؟ این پدیده بیانگر کدام ویژگی موجودات زنده است؟

دفع سدیم افزایش می‌یابد – بیانگر هم ایستایی است.

42- الف- کدام مولکول، الگوهای رشد و نمو جانداران را تنظیم می‌کند؟  

DNA (دِنا)

ب- منظور از رشد و نمو در جانداران را بیان کنید:

رشد به معنی بزرگ شدن غیر قابل برگشت ابعاد سلولها یا بدن جانداران، ولی نمو یعنی عبور از یک مرحله به مرحله دیگر از زندگی و یا پیدایش بخشهای جدید در یک جاندار که مشابه آنها قبلا وجود نداشته است. مثل تشکیل گل در گیاه

43- جانداران به چه منظور نیاز به انرژی دارند؟

 برای انجام فعالیت‌های زیستی خود و گرم نگه داشتن بدن. 

44- خم شدن ساقه گیاه به سمت نور، بیانگر کدام ویژگی جانداران است؟ 

پاسخ به محیط

45- سازش با محیط، چه اهمیتی برای جانداران دارد؟ مثال بزنید.

باعث حفظ ماندگاری و بقای جاندار در یک محیط می‌شود.  – مثل موهای سفید خرس قطبی برای همرنگ شدن با محیط  و استتار آن کمک می‌کند و یا گیاهان بومی‌مناطق خشک که برگهایی با پوستک ضخیم برای کاهش تبخیر آب دارند.

سطوح مختلف حیات

46- گستره و سطوح سازمان یابی حیات را به ترتیب نام ببرید:

 1- سلول  2- بافت   3- اندام   4- دستگاه  5- بدن یک جاندار   6- جمعیت   7- اجتماع   8- بوم سازگان (اکوسیستم)   9- زیست بوم (بیوم) 10- زیست کره (بیوسفر)

47- زنده بودن از کدام سطح سازمان یابی حیات شروع می‌شود؟

سلول

48- گستره حیات زمینی از کدام سطح سازمان یابی، شروع می‌شود و با کدام سطح ، پایان می‌یابد؟

از سلول شروع و با زیست کره، پایان می‌یابد.

49- واحد ساختار و عمل جانداران چه نام دارد؟

سلول (یاخته)

50- پایین‌ترین سطح ساختاری که همه فعالیتهای زیستی در آن انجام می‌شود چه نام دارد؟

سلول

51- منظور از بافت و اندام در سازمان یابی حیات چیست؟

بافت یعنی اجتماع چند سلول با وطیفه ای معیّن و اندام یعنی اجتماع چند بافت در کنار یکدیگر

52- اجتماع چند اندام، چه بخشی از بدن یک جاندار پرسلولی را ایجاد می‌کند؟ 

دستگاه

53- جمعیت را تعریف کنید.

مجموع جانداران یک گونه که در زمان و مکان معینی زندگی می‌کنند

54- الف- اجتماع چند جمعیت، کدام سطح سازمان یابی حیات را ایجاد می‌کند؟      

اجتماع

ب- اجتماع را از سطوح سازمان یابی حیات، تعریف کنید:

جمعیتهای گوناگون در یک محیط که با هم در تعامل هستند.

ج- تفاوت اجتماع با جمعیت را بیان کنید:

جمعیت فقط شامل یک گونه جاندار است ولی اجتماع شامل گونه‌های مختلف می‌باشد.

55- الف- بوم سازگان (اکوسیستم) چیست؟

مجموعه موجودات زنده و عوامل غیر زنده در یک محیط که با هم در ارتباطند.

ب – زیست بوم (بیوم) را تعریف کنید.

مجموع چند بوم‌سازگان(اکوسیستم) که از نظر اقلیم و پراکندگی جانداران، مشابه‌اند.

56- الف- تفاوت اکوسیستم با اجتماع، چیست؟

در اکوسیستم، محیط زندگی جانداران مختلف و روابط آنها بایکدیگر، در نظر گرفته می‌شود ولی اجتماع، فقط شامل جانداران مختلف می‌باشد.

ب- زیست کره شامل کدام سطوح از سازمان یابی حیات است؟

شامل همه جانداران، همه اکوسیستم‌ها و همه زیست بومهای زمین (تمام سطوح)

مولکول­های زیستی

57- چهار گروه از مولکول­های زیستی (مواد آلی) که در بدن جانداران به کار رفته است را نام ببرید.

1- کربوهیدراتها (قندها)     2- لیپیدها   3- پروتئینها 4- نوکلئیک­‌اسید­ها

 58- عناصر تشکیل دهنده کربوهیدرات رانام‌ببرید.

 کربن، هیدروژن، اکسیژن

59- کربوهیدرات‌ها را به چه گروه‌هایی تقسیم می­کنند؟

1- مونوساکاریدها 2- دی ساکارید­ها 3- پلی ساکارید­ها

60- ساده ترین کربوهیدرات­ها کدامند؟

مونوساکاریدها

61– مهمترین مونوساکاریدهای شش کربنی کدامند؟

گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز

 62- مهمترین مونوساکارید پنج کربنی کدام است؟

ریبوز

63- واحد ساختاری قندها چه نام دارد؟

مونوساکارید

64- دی ساکارید‌ها چگونه ایجاد می­شوند؟

از ترکیب دو مونوساکارید، با یکدیگر با واکنش سنتز آبدهی

65- مهمترین دی ساکارید‌ها را نام ببرید؟ 

ساکارز، لاکتوز و مالتوز

66- قند و شکر مصرفی ما چه نام دارد و از پیوند چه مولکول­هایی حاصل شده است؟

ساکارز نام دارد – از پیوند بین یک مولکول گلوکز با یک مولکول فروکتوز حاصل می‌شود

67- الف- قند شیر، چه نام دارد و از پیوند چه مولکول­های حاصل شده است؟

لاکتوز نام دارد – از پیوند بین یک مولکول گلوکز با یک مولکول گالاکتوز حاصل می‌شود.

ب- قند موجود در جوانه گندم و جو چه نام دارد و از اتصال چه مولکولهایی ایجاد شده است؟

مالتوز نام دارد و از اتصال دو مولکول گلوکز ایجاد شده

68- پلی ساکارید‌ها چگونه شکل می­گیرند؟

 از اتصال تعداد زیادی مونوساکارید به یکدیگر با واکنش سنتز آبدهی

69- مهمترین پلی ساکاریدها کدامند؟ واحد ساختاری آنها چه‌ نام‌ دارد؟

 نشاسته، گلیکوژن و سلولز – واحد ساختاری همه آنها مولکول‌های گلوکز می‌باشد.

70- مهمترین منابع نشاسته کدامند؟

 سیب‌زمینی و غلات (برنج، گندم، ذرت و …)

71- چگونه می­توان وجود نشاسته در یک محلول را تشخیص داد؟

با اضافه کردن شناساگری به نام لوگول که در مجاورت نشاسته، به رنگ آبی در می‌آید.

72- مهمترین پلی ساکارید موجود در طبیعت کدام است؟ 

سلولز

73– سلولز ساخته شده در گیاهان، چه کاربردی برای انسان دارد؟

 در کاغذسازی و تولید انواع پارچه‌ها کاربرد دارد

74- قند گلیکوژن در چه جاندارانی ساخته و ذخیره می‌شود؟

در جانوران و قارچ‌ها

75- گلیکوژن در چه اندام‌هایی از بدن ما ذخیره شده است؟

کبد و ماهیچه

76- نقش گلیکوژن در بدن ما چیست؟

 منبع ذخیره گلوکز می­باشد و در مواقع لزوم، از تجزیه آن قند خون (گلوکز) تامین می‌شود.

 لیپید‌ها

77- عناصر تشکیل دهنده لیپید‌ها کدامند؟  

کربن، هیدروژن، اکسیژن ( البته در بعضی از آنها مثل فسفولیپیدها عنصر فسفر هم به کار رفته)

78- تفاوت و شباهت لیپید‌ها با کربوهیدرات‌ها را بنویسید:

 شباهت: عناصر سازنده هر دو یکسان است.

 تفاوت: نسبت ترکیب عناصر در آنها فرق می‌کند به گونه‌ای که لیپید‌ها بر خلاف کربوهیدرات‌ها ترکیباتی آبگریز هستند.

79- لیپید‌ها را به چه گروه‌هایی تقسیم می­کنند؟ مهمترین آنها را نام ببرید:

1- تری­گلیسرید‌ها (چربی‌ها) 2- فسفولیپیدها  3- کلسترول (استروئیدها)   4- موم‌ها

80- هر مولکول تری گلیسرید شامل چه اجزایی است؟

 شامل سه مولکول اسید چرب است که به یک مولکول گلیسرول متصل شده اند.

81- بعضی از انواع تری گلیسریدها را نام ببرید:    روغنها و چربی‌ها

82-  مهم‌ترین نقش تری گلیسرید‌ها در بدن چیست؟

 تولید و ذخیره انرژی در بدن

83- انرژی زایی تری گلیسیرید‌ها و قندها را باهم مقایسه کنید:

انرژی حاصل از سوختن یک گرم چربی (تری گلیسرید) حدود دو برابر یک گرم قند است.

84- ساختار فسفولیپیدها شامل چه اجزایی است؟

 شامل دو مولکول اسید چرب و یک گروه فسفات است که به یک مولکول گلیسرول متصل شده اند.

85- تفاوت فسفولیپیدها و تری گلیسیرید‌ها از نظر ساختاری چیست؟

در فسفولیپید‌ها به جای یکی از سه اسید چرب موجود در فسفو لیپیدها یک گروه فسفات قرار گرفته است.

86- نقش فسفولیپیدها در بدن جانداران چیست؟

 بخش اصلی تشکیل دهنده غشای سلولی هستند.

87- نقش کلسترول در بدن ما چیست؟

1- در غشاء سلولها‌ به کار رفته است. 2- برای تولید انواعی از هورمونها مثل هورمونهای جنسی لازم است.

89- ساختار شیمیایی مومها، چگونه است؟

 پلیمری از اسیدهای چرب اشباع می‌باشند.

90- مهمترین موم­ها در گروه لیپیدها را نام ببرید و کاربرد آن در جانداران را بیان کنید:

 کوتین و سوبرین (چوب پنبه) این مواد به شدت آب گریز بوده و سطح خارجی بخش‌های جوان گیاه را به عنوان یک پوشش عایق و محافظ می‌پوشانند.

پروتئین‌ها

91- عناصر تشکیل دهنده پروتئین‌ها را نام ببرید؟

 کربن، هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن (البته در بعضی پروتئین‌ها، عنصر گوگرد هم به کار رفته است)

92- واحد سازنده (مونومر) پروتئین‌ها چه نام دارد؟

آمینو اسیدها

93- چند نوع آمینو اسید در ساختار پروتئینها به کار رفته است؟

 ۲۰ نوع که از اتصال آنها به یکدیگر با آرایش‌های مختلف هزاران نوع پروتئین شکل می‌گیرد.

94- مهمترین وظایف پروتئین‌ها در بدن را بیان کنید:

1- انقباض ماهیچه‌ها 2- نقش آنزیمی‌دارند. 3- انتقال مواد در خون   4-کمک به عبور مواد از غشاء سلول 5- نقش دفاعی دارند (مثل پادتن‌­ها)     6- نقش هورمونی دارند

95- آنزیم‌ها، غالباً از جنس چه موادی هستند و وظیفه آنها چیست؟

 از جنس پروتئین هستند و وظیفه آنها از افزایش سرعت واکنشهای شیمیایی در دمای طبیعی بدن است.

نوکلئیک اسید‌ها

96- در ساختار نوکلئیک اسید‌ها چه عناصر به کار رفته است؟

 کربن، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن و فسفر

97- الف- نوکلئیک اسید‌ها شامل چه موادی هستند؟

 DNA(دنا) و RNA (رنا)  

ب- نقش مولکول دنا در بدن جانداران چیست؟ 

ذخیره و انتقال اطلاعات وراثتی

ج- واحد سازنده نوکلییک اسید دنا چه نام دارد و چند نوع می‌باشد؟

نوکلئوتید – چهار نوع به نامهای A T C G

سوالات تصویری هفته 2

1-  شکل زیر:

الف– چه مطلبی را نشان می‌دهد؟

سطوح مختلف سازمان‌­یابی حیات 

ب– پایین­ترین سطح سازمان­یابی حیات کدام است؟

یاخته

ج– بزرگترین سطح سازمان یابی حیات کدام است؟

زیست‌کره

د- نام شماره‌های ۱ تا ۱۰ را بنویسید:

1- یاخته     2- بافت     3- اندام    

 4- دستگاه  5- جاندار    6- جمعیت    

7- اجتماع  8- بوم سازگان( اکوسیستم)

 9- زیست بوم (بیوم)  10- زیست‌کره

ه– شماره ۷ چه تفاوتی با شماره ۶ دارد؟

 شماره­‌ی (7) از اجتماع جاندارانی با گونه‌های مختلف تشکیل شده ولی شماره 6 (جمعیت) فقط شامل یک گونه جاندار است.

و- بزرگترین سطح سازمان یابی حیات کدام است؟

زیست کره

ز– در کدام سطح، بیشترین تنوع جانداران وجود دارد؟  زیست کره

ح- کدام سطح مجموعه‌­ای از جانداران یک گونه می‌باشد؟  

جمعیت

2- الف- شکل زیر کدام گروه از کربوهیدراتها را نشان می‌دهد؟

دی ساکاریدها

ب- مولکول مقابل چگونه ایجاد می‌شود؟

از اتصال دو مونوساکارید با واکنش سنتز آب دهی

ج- اگر دو مولکولی که به متصل شده اند، گلوکز و فروکتوز باشند، مولکول حاصل چه خواهد بود؟  ساکارز

د- اگر دو مولکول متصل به هم از نوع گلوکز باشند، قند حاصل چه نام دارد؟ مالتوز

3- شکل زیر:

الف- چه مولکولی را نشان می‌دهد؟

تری گلیسیرید

ب- بخشهای مشخص شده را نام گذاری کنید:

1- اسید چرب    2- گلیسرول

ج- کدام بخش در چربیهای مختلف می‌تواند متفاوت باشد؟

اسید چرب

4- الف- شکل زیر کدام گروه از لیپیدها را نشان می‌دهد؟

فسفولیپیدها

ب- نام بخشهای شماره گذاری شده را بنویسید:

1- اسید چرب    2- گلیسرول و فسفات

ج- این مولکول در چه بخشی از سلول به کار رفته است؟

غشاء سلولی

5- شکل زیر:

الف- چه مولکولی را نشان می‌دهد؟ دلیل بیاورید:

پروتئین – زیرا واحدهای سازنده آن بسیار متنوع هستند.

ب- واحدهای سازنده این مولکول چه نام دارند؟

آمینواسید

ج- مولکول زیر دارای چند مونومر و از چند نوع مختلف می‌باشد؟

12 مونومر از 6 نوع مختلف

6- الف- مولکول زیر چه نام دارد؟

DNA (دنا)

ب- این مولکول به کدام گروه از مواد آلی تعلق دارد؟

نوکلئیک اسیدها

ج- وظیفه این مولکول چیست؟

حاوی اطلاعات وراثتی است و تمام ویژگیهای سلول را کنترل می‌کند.

تکالیف هفته 2

گفتار 2- گستره حیات – ویژگی‌های جانداران – مولکول‌های زیستی

سوالات صحیح و غلط

1- ثابت بودن دمای بدن با وجود تغییر دمای محیط، مثالی از هومئوستازی (هم ایستایی) در بدن تمام جانوران می‌باشد.

2- بزرگ شدن سلول گیاهی با جذب آب، نوعی رشد محسوب می‌شود.

3- تشکیل بخشهای جدید در یک جاندار برای اولین بار، نمو، محسوب می‌شود.

4- تمام انرژی حاصل از مواد غذایی در همه جانداران ذخیره شده یا برای انجام فعالیتهای زیستی جاندار مصرف می‌شود.

5- همه جانداران به همه محرکهای محیطی پاسخ می‌دهند.

6- همرنگ شدن آفتاب پرست با محیط اطراف خود، نوعی سازش با محیط است.

7- جانداران با تولید مثل، افرادی کاملاً شبیه به خود را ایجاد می‌کنند.

8- گستره حیات از یاخته (سلول) شروع شده و با زیست کره پایان می‌یابد.

9- چندین جاندار از یک گونه در کنار هم یک اجتماع را پدید می‌آورند.

10- جمعیت فقط در مورد مجموع افراد یک گونه جاندار خاص بیان می‌شود.

11- در بوم سازگان همانند اجتماع، جاندارانی از گونه‌های مختلف مشاهده می‌شود.

12- هر زیست بوم شامل چند اکوسیستم (بوم سازگان) است.

13- داشتن هسته از ویژگی‌های مشترک همه سلولهای بدن جانداران می‌باشد.

14- تقسیم سلولی، اساس رشد و نمو و ترمیم در همه جانداران است.

15- موجودات زنده، علیرغم تنوع و گوناگونی زیادی که دارند، شباهتهای اساسی نیز با یکدیگر دارند.

16- زیست شناسان موجودات زنده را بر اساس شباهتها و تفاوتهایی که با هم دارند، طبقه بندی می‌کنند.

17- انرژی زایی کربوهیدراتها حدود دو برابر تری گلیسیریدها می‌باشد.

18- از تجزیه کامل کربوهیدرات‌ها سه نوع عنصر حاصل می‌شود.

19- از تجزیه (هیدرولیز) قند ساکارز، یک مولکول گلوکز و یک مولکول فروکتوز حاصل می‌شود.

20- جگر و گوشت دارای مقادیر زیادی قند گلیکوژن هستند.

21- قارچها، گلوکز اضافی را به صورت نشاسته ذخیره می‌کنند.

22- واحدهای سازنده نشاسته، سلولز و گلیکوژن، یکسان است و همگی از مولکولهای گلوکز تشکیل شده اند.

23- از گوارش قند سلولز در بدن ما، مولکولهای گلوکز حاصل شده و جذب خون می‌شوند.

24- عناصر سازنده قند‌ها و لیپید‌ها، یکسان است ولی خواص آنها متفاوت است.

25- هر مولکول تری گلیسرید پس از تجزیه کامل، حداکثر سه نوع جزء مختلف را ایجاد می‌کنند.

26-  بدن ما برای تولید بعضی هورمونها، نیاز به کلسترول دارد.

27- پروتئین‌ها، متنوع ترین واحدهای سازنده را در بین مولکولهای زیستی دارند.

28- عنصر نیتروژن و فسفر در ساختار پروتئین‌ها و نوکلئیک اسید‌ها به کار رفته ولی در قندها و لیپیدها وجود ندارند.

سوالات جای خالی

1- داشتن سطوحی از سازمان یابی در جانداران نشان دهنده ویژگی …………………………از جانداران است.

2- الگوی رشد و نمو جانداران توسط اطلاعات ذخیره شده در …………………………جانداران تنظیم می‌شود.

3- ثابت نگه داشتن وضع درونی بدن جانداران، با وجود تغییر محیط نشان دهنده ویژگی ……………………در جانداران است.

4- بزرگ شدن غیر قابل برگشت ابعاد بدن جانداران را ……………………..گویند.

5- تشکیل بخشهای جدید برای اولین بار در پیکر یک جاندار را، ………………گویند. مثل تشکیل ……………….در گیاه.

6- جانداران از انرژی، برای انجام …………………خود استفاده کرده و بخشی از آن را به صورت …………از دست می‌دهند.

7- خم شدن ساقه گیاهان به سمت نور یک طرفه نشان دهنده ویژگی ………………………..در جانداران است.

8- سفید بودن موهای خرس قطبی مثالی از ویژگی …………………………….در جانداران است.

9- در سطوح سازمان یابی زیستی، ویژگی‌های حیات از سطح ……………………شروع شده و در سطح ……………………..پایان می‌یابد.

10- پایین ترین سطح ساختاری در جانداران که همه فعالیت‌های زیستی در آن انجام می‌شود …………………….می‌باشد.

11- توانایی تقسیم شدن سلولها، اساس ………….و ……………….و ……………در موجودات پر یاخته ای است.

12- اطلاعات لازم برای زندگی یاخته، در مولکول ……………….ذخیره شده است.

13- تعدادی سلول که با یکدیگر همکاری می‌کنند، یک ……………………..را به وجود می‌آورند.

14- از اجتماع چند بافت، یک ………………..ایجاد می‌شود.

15- یک ………………….اجتماعی از چند نوع اندام مختلف است.

16- مجموعه افراد یک گونه جاندار که در مکان معینی زندگی می‌کنند، یک ………………..را به وجود می‌آورند.

17- اجتماع چند جمعیت گوناگون از جانداران، یک ……………………را به وجود می‌آورند.

18- اجتماع چند بوم سازگان (اکوسیستم)، یک ………………….را ایجاد می‌کند.

19- مجموع همه زیست بوم‌های زمین …………………..را ایجاد می‌کند.

20- ساده ترین کربوهیدراتها، …………………هستند.

21- مهمترین مونوساکاریدهای شش کربنی، …………………و ………………..هستند.

22- مهمترین مونوساکارید پنج کربنی، ………………..می­باشد.

23- از ترکیب دو مونوساکارید یک ………………..ایجاد می‌شود.

24- قند و شکر مصرفی، نوعی دی ساکارید به نام ……………..می‌باشد که از پیوند بین …………..و ………..تشکیل شده است.

25- قند شیر، ………………..نام دارد که نوعی ………………می‌باشد.

26- از ترکیب تعداد زیادی، مونوساکارید، یک …………….ایجاد می­‌شود. مثل ……………….و ……………………….

27- نشاسته، گلیکوژن و سلولز از تعداد فراوانی مولکول ……………….ایجاد شده­اند.

28- قند ……………….از پلی ساکارید‌های مهم در طبیعت است که در صنعت …………….و تولید انواعی از ………… به کار می‌رود.

29- قند گلیکوژن در …………….و …… ساخته می‌شود.

30- قند گلیکوژن در …………….و ………………از بدن ما ذخیره شده و منبع ذخیره ………….. در بدن است.

31- تری گلیسیرید‌ها از انواع  …………………هستند که از اتصال سه مولکول …………………به یک مولکول …………………..ایجاد شده­‌اند.

32- روغن‌ها و چربی‌ها انواعی از …………………از گروه لیپید‌ها هستند.

33- بخش اصلی تشکیل دهنده غشاء سلولی، مولکول‌های  …………….. هستند که ساختار آنها شبیه به …………. می‌باشد.

34- ………….. نوعی لیپید است که در ساختار غشاء سلول جانوری و تولید بعضی هورمون‌ها شرکت می‌کند.

35- در ساختار پروتئین‌ها، علاوه بر کربن، هیدروژن و اکسیژن عنصر ……………… نیز به کار رفته است.

36- پروتئین‌ها از به هم پیوستن واحدهایی به نام  ………… تشکیل شده اند.

37- آنزیم­‌ها، مولکول‌هایی از جنس ……………. هستند که سرعت …………….. در بدن را افزایش می‌دهند.

 38- مولکول DNA نوعی مولکول زیستی از گروه ……………می‌باشد، که ……….. در آن ذخیره شده است.

39- در ساختار نوکلئیک اسید‌ها علاوه بر کربن، هیدروژن و اکسیژن، عناصر ……….. و ………… نیز به کار رفته است.

سوالات ارتباطی

سوالات تستی

1– کدامیک جزو ویژگی‌های همه جانداران نیست؟

1- سازش با محیط

2- داشتن ساختار پر سلولی

3- هومئوستازی   

4- پاسخ به محرکهای محیطی

2- کدام عنصر در نوکلئیک اسیدها و پروتئین‌ها وجود دارد ولی در قندها و لیپیدها یافت نمی‌شود؟

1- نیتروژن   

2- فسفر

3- اکسیژن  

4- منیزیم

3- کدام گزینه در مورد سطوح حیات، درست بیان نشده است؟

1- مجموع چند بوم سازگان یک زیست بوم را ایجاد می‌کند.

2- مجموع چند گونه جاندار در یک مکان معین را جمعیت گویند.

3- اجتماع تمام زیست بوم‌ها، زیست کره را تشکیل می‌دهد.

4- در یک اکوسیستم، جانداران با محیط اطراف خود در تعامل و ارتباط هستند.

4- کدامیک، متنوع‌ترین واحدهای سازنده را دارد؟

1- هموگلوبین

2- گلیکوژن  

3- DNA

4- تری گلیسیرید

5- کدام گزینه در مورد کلسترول، نادرست است؟

1- در غشاء سلولی تمام جانداران به کار رفته

2- افزایش آن در بدن، مضر است

3- برای تولید بعضی هورمون‌ها در بدن لازم است

4- نوعی لیپید از گروه استروئید‌ها می‌باشد.

6- کدام گزینه در مورد تمام افراد یک گونه، صادق نیست؟

1- قدرت تولید مثل

2- شباهت‌های ظاهری بسیار

3- ایجاد فرزندان زنده و زایا

4- شباهت کامل ژنتیکی

7- تمام انرژی در بدن جانداران ………

1- صرف انجام فعالیتهای زیستی می‌شود.

2- به گرما تبدیل می‌شود.

3- ذخیره می‌شود.

4- از راه غذا تامین می‌شود.

8- کدامیک نمو محسوب می‌شود؟

1- تولید بر‌گهای جدید در گیاه

2- ایجاد ریشه‌های فرعی جدید در گیاه

3- پیدایش دست و پا در جنین در حال رشد     

4- بلند شدن قد انسان بر اثر هورمون رشد

9- کمترین تنوع سلولی در کدام سطح سازمان یابی حیات دیده می‌شود؟

1- بافت

2- اندام

3- دستگاه   

4- یک جاندار

10- کدامیک مثالی از پاسخ به محیط در جانداران است؟

1- همرنگ شدن آفتاب پرست با محیط اطراف  

2- فرار پرندگان با شنیدن صدای بلند

3- بلند شدن موهای بدن روباه در فصل سرد     

4- داشتن چنگال‌های تیز در پاهای عقاب

11- در کدام گزینه مفهوم جمعیتی به درستی بیان نشده است؟

1- تعداد کل گوزنهای یک جنگل     

2- مجموع تمام گربه‌های یک شهر

3- مجموع تمام حشرات یک برکه    

4- مجموع تمام کلاغ‌ها در یک شهر

12- کدام مولکول در گیاهان یافت نمی‌شود؟

1- فسفولیپید

2- تری گلیسیرید

3- گلیکوژن

4- نشاسته

13- کدامیک از ویژگی‌های پروتئین‌ها نمی‌باشد؟

1- در دفاع بدن نقش مهمی دارند.

2- در انتقال بعضی مواد نقش دارند.

3- از مهمترین منابع سوخت برای سلول‌ها هستند.

4- در غشاء سلولی تمام جانداران به کار رفته اند.