نوروفیزیولوژی
بخشهای همکاری کننده برای حرکت: مخچه و هسته های قاعده ای

راهنمای مطالعه نمایش
بخشهای همکاریکننده برای حرکت
حرکت نتیجه تعامل چندین بخش از سیستم عصبی مرکزی است که در سه سطح اصلی فعالیت میکنند:
۱. مخچه
- با تمام سطوح سیستم عصبی همکاری دارد.
- نقش کلیدی در ایجاد حرکات سریع، هماهنگی، تعادل و دقت حرکتی دارد.
- با بخشهای دیگر همکاری میکند تا حرکات روان و بدون لرزش اجرا شوند.
۲. هستههای قاعدهای
- به قشر مغز در اجرای حرکات ناخودآگاه آموختهشده کمک میکنند.
- برنامهریزی و ترتیببندی حرکات هدفمند و متوالی را انجام میدهند.
- نمونه عملکرد: نوشتن حروف الفبا، راهرفتن، دوچرخهسواری.
۳. قشر مغز (کورتکس حرکتی)
- برنامهریزی و اجرای حرکات ارادی را بر عهده دارد.
- با همکاری مخچه و هستههای قاعدهای، حرکات را دقیق و کنترلشده اجرا میکند.
۴. ساقه مغز (مغز خلفی)
- در تنظیم حرکات وضعی، حفظ تعادل و حرکات مداوم نقش دارد.
- مسیرهای رفلکسی و تنظیم حرکات غیرارادی را کنترل میکند.
۵. نخاع
- پیامهای حرکتی را از مغز به عضلات منتقل میکند.
- همکاری آن با مخچه باعث تشدید رفلکسهای حرکتی و تنظیم تون عضلانی میشود.
۶. سیستم لیمبیک
- ایجاد انگیزه برای شروع حرکت هدفمند را بر عهده دارد.
- با پردازش احساسات، فرد را برای انجام یک حرکت آماده میکند.
در ادامه در مورد نقش مخچه، سیستم لیمبیک و هستههای قاعدهای بیشتر توضیح میدهیم:
– نقش مخچه در حرکت
-
- با تمامی سطوح همکاری دارد.
- نقش اصلی آن ایجاد و هماهنگی حرکات سریع است.
- همکاری مخچه با سطح نخاعی:
- موجب تشدید رفلکس کششی میشود.
- این همکاری باعث تنظیم بهتر تون عضلانی و اجرای حرکات انعکاسی میشود.
- همکاری مخچه با سطح مغز خلفی (ساقه مغز):
- موجب ایجاد حرکات یکنواخت و مداوم در وضعیت بدن میشود.
- این همکاری بهویژه در حرکات سریع و تعادلی اهمیت دارد.
- همکاری مخچه با سطح قشری (قشر مغز):
-
- موجب تقویت پیامهای قشری میشود.
- در ایجاد نیروهای حرکتی اضافی و برنامهریزی حرکت بعدی نقش دارد.
این همکاریها باعث هماهنگی، دقت و روانی حرکات در بدن میشود.
– نقش هستههای قاعدهای در حرکت
هستههای قاعدهای (گانگلیونهای قاعدهای) دو وظیفه مهم در کنترل حرکات دارند:
-
کمک به قشر مغز در اجرای طرحهای حرکتی ناخودآگاهانه آموختهشده:
- این حرکات شامل الگوهای حرکتی است که پس از تمرین و تکرار، به صورت خودکار انجام میشوند.
- نمونه: نوشتن حروف الفبا بهصورت کوچک و بزرگ، راهرفتن، دوچرخهسواری.
- هستههای قاعدهای ابعاد و شدت این حرکات را کنترل میکنند.
-
کمک به قشر مغز در برنامهریزی حرکات متوالی و هدفمند:
- این عملکرد برای پاسخهای سریع حرکتی ضروری است.
- به تنظیم ترتیب و هماهنگی حرکات کمک میکند تا بهصورت موازی و متوالی اجرا شوند.
– عامل شروعکننده حرکت هدفدار در انسان
- سیستم لیمبیک نقش کلیدی در ایجاد انگیزه و شروع حرکات ارادی هدفمند دارد.
- این سیستم با پردازش هیجانات و انگیزهها، فرد را برای انجام یک حرکت خاص آماده میکند.
بهطور کلی، سیستم لیمبیک حرکت را شروع میکند، هستههای قاعدهای آن را تنظیم و هماهنگ میکنند، و قشر مغز اجرای دقیق آن را مدیریت میکند.
جمعبندی
سیستم لیمبیک حرکت را آغاز میکند، قشر مغز آن را برنامهریزی میکند، هستههای قاعدهای و مخچه آن را تنظیم و هماهنگ میکنند، و در نهایت ساقه مغز و نخاع آن را اجرا میکنند.