چرا شاهنامه آخرش واقعاً خوش است؟ روایت من از فردوسی و زبان فارسی

شاهنامه؛ آغازی بی‌پایان، حماسه‌ای جاودان برای زبان، خرد و هویت ایرانی

می‌گویند: «شاهنامه آخرش خوش است»، و برخی مدعی‌اند این سخن را اعراب برای تمسخر ایرانیان رواج دادند، چرا که در پایان این اثر سترگ، ایرانشهر فرو می‌ریزد و اسکندر، مرزهای فرهنگ و فرمانروایی ایرانی را درمی‌نوردد. اما اگر به‌راستی با ژرفای خرد درون شاهنامه آشنا باشیم، درمی‌یابیم که پایان شاهنامه نه شکست است و نه خاموشی؛ بلکه آغاز ماندگاری است، آغاز تولد دوباره روحی که در کلمات، جاودان شده است.

چه افتخاری بالاتر از اینکه قرن‌ها پس از فرود آخرین بیت شاهنامه، هنوز من و هزاران ایرانی دیگر می‌توانیم این شاهکار فاخر را بخوانیم، بفهمیم، و از طنین کلماتش لذت ببریم، بیاموزیم، و ببالیم؟ این یعنی زبان، اندیشه و ذوق ایرانی زنده مانده است؛ و این یعنی، شاهنامه نه تنها پایان خوش دارد، بلکه خود آغاز خوشی است که پایانی برای آن متصور نیست.

همین معنا را فردوسی خود در بلندترین فریاد جاودانگی‌اش چنین بر زبان می‌آورد:
«از آن پس نمیرم که من زنده‌ام / که تخم سخن را پراکنده‌ام»
و چنین می‌شود که آن‌کس که دهش، رای و دین دارد، هنوز پس از هزار سال بر او آفرین می‌فرستد.

دم یعقوب لیث صفاری، دم حکیم توس، دم خیام و سعدی و مولانا و حافظ گرم، و نیز همه آنان که مشعل‌دار زبان فارسی بودند و هستند؛ آنان که می‌دانستند زوال یک تمدن نه از تیغ بیگانه، بلکه از خاموشی زبان خودی آغاز می‌شود.

و امروز، ما نیز در جایگاه خود باید از خود بپرسیم:
برای زنده نگه داشتن زبان فارسی، برای زنده ماندن ایران در هیاهوی عصر جهانی شدن، چه می‌کنیم؟

ما در تیم آینده‌نگاران مغز باور داریم که اگر فارسی زنده بماند، هویت، تفکر، خلاقیت، و خودباوری ملی نیز زنده خواهد ماند. رسالت ما تنها آموزش علوم مغز و اعصاب یا ترویج سلامت روان نیست؛ ما خود را پاسدار زبان و اندیشه می‌دانیم، چرا که علم نیز تنها در بستری از زبان زنده، مفاهیم ژرف، و خرد ماندگار رشد می‌کند.

آرمان ما آن است که چنان در علم و تخصص و مهارت بدرخشیم، که متخصصان جهان برای فهم ژرفای دانش ایرانی، ناگزیر از آموختن زبان فارسی شوند. آری، اگر روزگاری زبان ما ابزار حکمت و شعر بود، امروز باید ابزار نوآوری، فناوری، و آموزش جهانی باشد.

فارسی را تنها با افتخار حرف نزنیم، با آن آینده بسازیم.

تیم آینده‌نگاران مغز
پاسدار زبان، خرد و فردای روشن ایران زمین

🔹 در این رابطه، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ای دیگر از وب‌سایت «آینده‌نگاران مغز» را بخوانید:
» چرا می‌گویند شاهنامه آخرش خوش است؟ پاسخ ما: چون زبان فارسی زنده است