سوال‌های تشریحی گفتار دوم فصل دوم زیست شناسی دهم

۵. بنداره بین معده و روده باریک چه نام دارد؟

بنداره پیلور

۶. لایه‌های دیواره لوله گوارش به ترتیب از خارج به داخل کدامند؟

لایۀ بیرونی، ماهیچه‌ای، زیر مخاطی و مخاطی

۷. دیواره کدام اندام لوله گوارش علاوه بر لایه‌های ماهیچه‌ای حلقوی و طولی، یک لایه ماهیچه‌ای مورب نیز دارد؟

دیواره معده

۸. کدام نوع بافت در همه لایه‌های دیواره لوله گوارش وجود دارد؟

بافت پیوندی سست

۹. کدام لایه دیواره لوله گوارش، بخشی از صفاق است؟

لایه بیرونی

۱۰. پرده‌ای که اندام‌های درون شکم را از خارج به هم وصل می‌کند، چیست؟

صفاق

۱۱. کدام لایه دیواره لوله گوارش موجب می‌شود مخاط روی لایه ماهیچه‌ای بچسبد و به راحتی روی آن بلغزد یا چین بخورد؟

زیرمخاط

۱۲. در کدام لایه‌های دیواره لوله گوارش شبکه‌ای از یاخته‌های عصبی وجود دارد؟

در لایه ماهیچه‌ای و زیر مخاط شبکه‌ای از یاخته‌های عصبی وجود دارد.

۱۳. چگونگی شروع حرکات کرمی‌لوله گوارش را بنویسید؟

ورود غذا لولۀ گوارش را گشاد و یاخته‌های عصبی دیوارۀ لوله را تحریک می‌کند. یاخته‌های عصبی، ماهیچه‌های دیواره را به انقباض وادار می‌کنند. در نتیجه، یک حلقۀ انقباضی در لوله ظاهر می‌شود که به جلو  (از دهان به سمت مخرج) حرکت می‌کند.

۱۴‌. نقش‌های حرکات کرمی‌لوله گوارش چیست؟

غذا را در طول لوله با سرعتی مناسب به جلو می‌راند و نقش مخلوط کنندگی.

۱۵. در کدام بخش‌های لوله گوارش حرکات کرمی‌فقط نقش مخلوط کنندگی دارد؟

وقتی که حرکت رو به جلوی محتویات لوله با برخورد به یک بنداره متوقف می‌شود مثل وقتی که محتویات معده به پیلور برخورد می‌کنند.

۱۶‌. کدام حرکت لوله گوارش، غذا را در طول لوله با سرعتی مناسب به جلو می‌راند؟

حرکت کرمی و تا حدی قطعه قطعه کننده

۱۷‌. در چه هنگام حرکت کرمی‌لوله گوارش وارونه می‌شود؟

هنگام استفراغ

۱۸. در کدام نوع حرکت لوله گوارش، محتویات، ریزتر و بیشتر با شیره‌های گوارشی مخلوط شوند؟

قطعه قطعه کننده و تا حدی حرکت کرمی

۱۹‌. در کدام فرایند دستگاه گوارش مولکول‌های درشت به مولکول‌های کوچک تبدیل می‌شود؟

شیمیایی

۲۰. مزیت آسیاب شدن غذا در دهان چیست؟

آسیاب شدن غذا به ذره‌های بسیار کوچک برای فعّالیت بهتر آنزیم‌های گوارشی، لازم است.‌این کار از خراشیده شدن لولۀ گوارش بر اثر تماس با غذا جلوگیری، و عبور ذره‌های غذا را از لوله نیز آسان می‌کند؛ زیرا ضمن گوارش، غذا با بزاق مخلوط، و به توده‌ای قابل بلع، تبدیل می‌شود.

۲۱‌. ترکیبات بزاق چیست؟

بزاق ترکیبی از آب، یون‌هایی مانند بیکربنات و انواعی از آنزیم‌ها (آمیلاز و لیزوزیم) و موسین است.

۲۲‌. آنزیم‌های بزاق را نام ببرید؟

لیزوزیم و آنزیم آمیلاز

۲۳. کدام آنزیم بزاق در از بین بردن باکتری‌های درونی دهان نقش دارد؟

لیزوزیم

۲۴‌. کدام ماده بزاق آب فراوانی جذب و ماده مخاطی‌ایجاد می‌کند؟

موسین (گلیکوپروتئین)

۲۵. کدام ماده از آسیب شیمیایی لوله گوارش جلوگیری می‌کند؟

ماده مخاطی و بی­کربنات

۲۶. سه غدۀ بزاقی بزرگ کدام اند؟

غده‌های بناگوشی، زیر آرواره‌ای و زیر زبانی

۲۷. هنگام بلع چگونه راه‌های حلق بسته می‌شوند؟

زبان راه دهان، زبان کوچک راه بینی و اپی گلوت راه نای

۲۸‌. با رسیدن غذا به کدام بخش، بلع به شکل غیر ارادی ادامه می‌یابد؟

حلق

۲۹. چرا بندارۀ ابتدای مری در فاصلۀ زمانی بین بلع‌ها، بسته است؟

از ورود هوا به مری جلوگیری می‌کند

۳۰. چگونه بندارۀ ابتدای مری، شل، و غذا به مری وارد می‌شود؟

هنگام بلع، دیوارۀ ماهیچه‌ای حلق منقبض می‌شود و حرکت کرمی‌آن، غذا را به مری می‌راند.

۳۱. چه عاملی حرکت غذا را در مری آسان تر می‌کند؟

غده‌های مخاط مری، با ترشح  مادۀ مخاطی

۳۲. فراوان ترین یاخته بافت پوششی معده چیست؟

یاخته ترشح کننده ماده مخاطی

۳۳. بزرگ ترین نوع یاخته بافت پوششی معده چیست؟

یاخته کناری

۳۴. کدام یاخته‌های بافت پوششی معده در عمق غده وجود دارد؟

یاخته اصلی و یاخته ترشح کننده هورمون

۳۵‌. گوارش غذا در معده در اثر چه عواملی است؟

شیرۀ معده و حرکات آن

۳۶. پس از‌این که غذا به طور کامل با شیره معده آمیخته شد مخلوط حاصل چه نام دارد؟

کیموس

۳۷. یاخته‌های پوششی سطحی مخاط معده کدام مواد را ترشح می‌کنند؟

ماده مخاطی و بیکربنات

۳۸. کدام یاخته‌های معده ماده ی مخاطی زیادی ترشح می‌کنند؟

یاخته‌های پوششی سطحی معده و برخی از یاخته‌های غده‌های آن

۳۹. چه عواملی سد حفاظتی محکمی‌در مقابل اسید و آنزیم معده به وجود می‌آورند؟

ماده مخاطی لایه ژله‌ای چسبناک و بیکربنات‌این لایه را قلیایی می‌کند.

۴۰. آنزیم‌های معده کدام اند و توسط کدام یاخته‌های غدد ترشح می‌شوند؟

یاخته‌های اصلی غده‌ها، آنزیم‌های معده (پروتئازها و لیپاز) را ترشح می‌کنند.

۴۱. پپسینوژن چگونه به پپسین تبدیل می‌شود؟

پپسینوژن بر اثر کلریدریک اسید به پپسین تبدیل می‌شود. پپسین خود با اثر بر پپسینوژن تبدیل آن را سریع تر می‌کند

۴۲. پیش ساز پروتئاز‌های معده را به طور کلی چه نام دارد؟

پیش ساز پروتئاز‌های معده را به طور کلی پپسینوژن می‌نامند.

۴۳. کدام آنزیم، پروتئین‌ها را به مولکول‌های کوچک تر نه مونومر تجزیه می‌کند؟

آنزیم پپسین، پروتئین‌ها را به مولکول‌های کوچک تر نه مونومر تجزیه می‌کند.

۴۴. یاخته‌های کناری غده‌های معده چه موادی ترشح می‌کنند؟

کلریدریک اسید و عامل (فاکتور) داخلی

۴۵. برای جذب ویتامین ب۱۲ کدام ماده ترشحی معده ضروری است؟

فاکتور داخلی معده

۴۶‌. اگر معده بر داشته شود زندگی فرد به خطر می‌افتد علت چیست؟

فرد به کم خونی خطرناکی دچار می‌شود؛ زیرا ویتامین _۱۲B که برای ساختن گویچه‌های قرمز در مغز استخوان لازم است، جذب نمی‌شود و زندگی فرد به خطر می‌افتد.

۴۷. چه هنگام انقباض‌های کرمی‌معده، به صورت موجی آغاز می‌شود؟

پس از بلع غذا، معده اندکی انبساط می‌یابد.

۴۸. کیموس معده چگونه به روده باریک وارد می‌شود؟

امواج انقباض از بخش‌های بالاتر معده به سمت پیلورحرکت می‌کنندبا راندن غذا به سمت پیلور، که به طور معمول بسته است، کمی‌کیموس از پیلور عبور می‌کند با شدت پیدا کردن حرکات کرمی، حلقۀ انقباضی محکمی‌به سمت پیلور حرکت می‌کند و با کاهش انقباض پیلور، کیموس بیشتری به رودۀ باریک، وارد می‌شود.

۴۹. چرا بر اثر ریفلاکس به تدریج مخاط مری آسیب می‌بیند؟

زیرا حفاظت دیواره آن به اندازه معده  و روده باریک نیست.

۵۰. برگشت اسید معده چه نام دارد؟

ریفلاکس

۵۱. اگر انقباض بندارۀ انتهای مری کافی نباشد، فرد دچار چه حالتی می‌شود؟

برگشت اسید معده (ریفلاکس)

۵۲. چرا در اثر برگشت شیرۀ معده به مری، به تدریج، مخاط مری آسیب می‌بیند؟

زیرا حفاظت دیوارۀ آن به اندازۀ معده و رودۀ باریک، نیست.

۵۳. علت‌های ریفلاکس چیست؟

سیگار کشیدن مصرف نوشابه‌های الکلی، رژیم غذایی نامناسب و استفاده بیش اندازه از غذاهای آماده و تنش و اضطراب از علت‌های برگشت اسیداند.

۵۴. ابتدای روده باریک چه نام دارد؟

ابتدای آن، دوازدهه نام دارد.

۵۵. مراحل پایانی گوارش در کدام بخش لولۀ گوارش انجام می‌شود؟

مراحل پایانی گوارش در روده باریک و به ویژه در ابتدای آن که دوازدهه نام دارد انجام می‌شود.

۵۶. چه عواملی در گوارش نهایی کیموس نقش دارند؟

مواد شیرۀ روده، لوزالمعده و صفرا که به دوازدهه می‌ریزند به کمک حرکات روده، در گوارش نهایی کیموس نقش دارند.

۵۷. نقش حرکت‌های رودۀ باریک چیست؟

گوارش مکانیکی و پیش بردن کیموس در طول روده،آن را در سراسر مخاط روده می‌گستراند تا تماس آن با شیره‌های گوارشی و نیز یاخته‌های پوششی مخاط، افزایش یابد.

۵۸. یاخته‌های پوششی مخاط رودۀ باریک چه موادی ترشح می‌کنند؟

ماده مخاطی، آب و یون‌های مختلف از جمله بیکر بنات، ترشح می‌کنند. گروهی از‌این یاخته‌ها آنزیم‌های گوارشی دارند.

۵۹. یاخته‌های کدام اندام صفرا را می‌سازند؟

کبد (جگر)

۶۰. نام آنزیم صفرا چیست؟

صفرا آنزیم ندارد.

۶۱. ترکیب صفرا به صورت است؟

صفرا آنزیم ندارد و ترکیبی از نمک‌های صفراوی، بیکربنات، بیلی روبین، کلسترول و فسفولیپید لسیتین است.

۶۲.کدام نوع فسفولیپید در کیسه صفرا وجود دارد؟

فسفولیپید لسیتین

۶۳. صفرا چه هنگام به دوازدهه می‌ریزد؟

صفرا بلافاصله کمی‌بعد از ورود کیموس

۶۴. نقش صفرا در گوارش چیست؟

در گوارش و ورود چربی‌ها به محیط داخلی و نیز دفع برخی مواد، مانند بیلی روبین و کلسترول اضافی

۶۵. ماده‌ای که از تخریب هموگلوبین گویچه‌های قرمز در کبد به وجود می‌آید چه نام دارد؟

بیلی روبین

۶۶. افزایش بیلی روبین در خون موجب کدام بیماری می‌شود ؟

یرقان

۶۷‌. سنگ کیسه صفرا با رسوب کدام ترکیب‌ایجاد می‌شود؟

ترکیبات صفرا مانند کلسترول

۶۸. میزان کلسترول صفرا به چه عاملی بستگی دارد؟

به میزان چربی غذا

۶۹. چه کسانی بیشتر در معرض سنگ کیسه صفرا قرار دارند؟

افرادی که چند سال رژیم پرچربی داشته باشند، بیشتر در معرض تولید سنگ صفرا قرار دارند.

۷۰. علت پدید آمدن یرقان در بافت‌ها افزایش کدام ترکیب است؟

بیلی روبین

۷۱. لوزالمعده چه موادی را به دوازدهه می‌ریزد؟

آنزیم‌ها و بیکربنات

۷۲. پروتئازهای لوزالمعده کجا فعال می‌شوند؟

درون رودۀ باریک

۷۳. کدام ترشح اثر اسید معده را خنثی می‌کند؟

بیکربنات

۷۴. pH درون دوازدهه به چه صورت است؟ و عامل چنین اسیدیته‌ای چیست؟

قلیایی – بیکربنات

۷۵. چه عاملی دیواره دوازدهه را از اثر اسید معده حفظ می‌کند؟

مقدار زیاد ترشح بیکربنات سدیم از لوزالمعده و ماده مخاطی

۷۶. نقش بیکربنات ترشح شده از لوزالمعده چیست؟

دیوارۀ دوازدهه از اثر اسید حفظ و محیط مناسب برای فعالیت آنزیم‌های لوز المعده فراهم می‌شود.

۷۷. نام دیگر هر یک از قند‌های زیر چیست؟

الف) ساکارز: قند نیشکر

ب) لاکتوز: قند شیر

۷۸. واحد ساختاری نشاسته و گلیکوژن چیست؟

گلوکز – گلوکز

۷۹. نوع هر یک از کربوهیدرات‌های زیر چیست؟

الف) نشاسته: پلی ساکارید

ب) گلیکوژن: پلی ساکارید

ج) لاکتوز: دی ساکارید

د) ساکارز: دی ساکارید

۸۰. کدام آنزیم نشاسته را به مالتوز تبدیل می‌کند؟ و در ترشحات کدام بخش‌های لولۀ گوارش وجود دارد؟

آمیلاز بزاق و لوزالمعده نشاسته را به دی ساکاریدی به نام مالتوز و مولکول‌های درشت تر تبدیل می‌کند.

۸۱. کدام آنزیم‌های لوله گوارش، دی ساکاریدها را به مونوساکارید تبدیل می‌کند؟

یاخته‌های رودۀ باریک آنزیم‌هایی دارند که‌این مولکول‌ها را به مونوساکارید تبدیل می‌کند.

۸۲. آنزیم‌های گوارشی با کدام نوع واکنش کربوهیدرات‌های درشت تر را به مونوساکارید تبدیل می‌کنند؟

آنزیم‌های گوارشی با واکنش آب کافت (هیدرولیز) کربوهیدرات‌های درشت تر را به مونوساکارید تبدیل می­کنند

۸۳. برای آب کافت یک دی ساکارید چند ملکول آب مصرف می‌شود؟

یک مولکول

۸۴. گوارش شیمیایی پروتئین‌ها در کدام اندام لولۀ گوارش آغاز می‌شود؟ و کدام آنزیم نقش دارد؟

پپسین در محیط اسیدی معده

۸۵. در کدام بخش لولۀ گوارش پروتئین‌ها به واحدهای سازندۀ خود (آمینواسیدها) تبدیل می‌شوند؟ کدام آنزیم‌ها نقش دارند؟

در رودۀ باریک در نتیجۀ فعّالیت پروتئازهای لوز المعده و آنزیم‌های یاخته‌های رودۀ باریک

۸۶. برای آب کافت کامل یک پروتئین تک رشته‌ای و دارای ۱۰۰ آمینواسید چند ملکول آب مصرف می­ شود؟

۹۹

۸۷. فراوان ترین لیپید‌های رژیم غذایی چیست؟

تری گلیسرید

۸۸. نخستین گام در گوارش چربی‌ها چیست؟

تبدیل آنها به قطره‌های ریز در دمای بدن

۸۹. چه عواملی موجب ریز شدن قطره‌های چربی در لولۀ گوارش می‌شود؟

دمای بدن، صفرا و حرکات مخلوط کنندۀ رودۀ باریک

۹۰. نام دیگر چربی‌ها چیست؟

تری گلیسریدها

۹۱. برای آن که آنزیم لیپاز بتواند بر چربی‌ها اثر کند چه وقایعی رخ می‌دهد؟

نخستین گام در گوارش چربی‌ها تبدیل آنها به قطره‌های ریز است تا آنزیم لیپاز بتواند بر آنها اثر کند.

۹۲. هر تری گلیسرید از پیوند چه ملکول به وجود می‌آید؟

تری گلیسریدها از پیوند یک مولکول گلیسرول و سه مولکول اسید چرب به وجود می‌آید.

۹۳. کدام باکتری موجب عفونت لوله گوارش می‌شود؟

عفونت در اثر هلیکوباکترپیلوری به کار می‌رود.

۹۴. نام دیگر رودۀ بزرگ چیست؟

کولون