سوال‌های تشریحی گفتار دوم فصل دوم زیست شناسی دهم

---

---

---

---

برای مشاهده «کتاب الکترونیکی» کلیک کنید.

---

---

برای مشاهده «کتاب الکترونیکی» کلیک کنید.

---

---

---

---

---

---

در حال آماده سازی برای طرح پرسش

قدردان شکیبایی شما هستیم!

---

---

گفتار جذب مواد و تنظیم فعّالیت دستگاه گوارش

---

---

---

پرسش‌های سطر به سطر

---

◾جاهای خالی عبارات زیر را با کلمات مناسب کامل کنید. 

الف) مواد مغذی برای رسیدن به یاخته‌های بدن باید از یاخته‌های بافت …….. لوله گوارش عبور کنند و وارد محیط …….. شوند.

پاسخ: پوششی – داخلی

ب) مایع بین یاخته ای ،……….. و ………… محیط داخلی را تشکیل می‌دهند.

خون – لنف

پ) پس از گوارش در فضای روده باریک، مولکول‌های گوناگونی وجود دارند که باید از غشای یاخته‌های ………. دیواره روده بگذرند و به این یاخته‌ها و پس از آن به محیط ……….. وارد شوند.

پوششی – داخلی

ت) غشای یاخته‌های …………. روده ……….. در سمت فضای روده، چین خورده است.

پوششی – باریک

---

پرسش‌های توصیفی – تشریحی

---

ورود مواد به محیط داخلی بدن، چه نام دارد؟

جذب

در کدام بخش‌های لوله گوارش انسان، جذب اندک است؟

دهان و معده

جذب اصلی در کدام بخش لوله گوارش انسان انجام می‌شود؟ 

روده باریک

به چین‌های میکروسکوپی، غشای یاخته‌های پوششی دیواره روده باریک، چه می‌گویند؟ 

ریزپرز

کدام مجموعه سطح داخلی روده باریک را که در تماس با کیموس است چندین برابر افزایش می‌دهند؟ 

چین‌ها، پرزها و ریزپرزها

در کدام بیماری سطح جذب مواد، کاهش شدیدی پیدا می‌کند؟

بیماری سلیاک

در نتیجه کدام بیماری بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن جذب نمی‌شوند؟ 

بیماری سلیاک

چرا در بیماری سلیاک، سطح جذب مواد، کاهش شدیدی پیدا می‌کند؟ 

 زیرا در این بیماری بر اثر پروتئین گلوتن (که در گندم و جو وجود دارد) یاخته‌های روده تخریب می‌شوند و ریزپرزها و حتی پرزها از بین می‌روند.

 چرا در بیماری سلیاک، بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن جذب نمی‌شوند؟ 

زیرا در این بیماری بر اثر پروتئین گلوتن (که در گندم و جو وجود دارد) یاخته‌های روده تخریب می‌شوند و ریزپرزها و حتی پرزها از بین می‌روند.

در بیماری سلیاک بر اثر کدام ترکیب آلی، ریزپرزها و حتی پرزها از بین می‌روند؟ 

پروتئین گلوتن

واحد ساختاری گلوتن چیست؟ 

آمینواسید

عناصر ساختاری گلوتن چیست؟ 

کربن، هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن

 

---

پرسش‌های یادگیری موثر

---

صحیح یا غلط بودن جملات زیر را مشخص کنید. در جملات غلط، عبارت‌های نادرست را پیدا کنید و سپس عبارت درست را بنویسید. 

الف) پس از گوارش در فضای روده باریک، مولکول‌های گوناگونی وجود دارند.

درست

---

پرسش‌های دو گزینه‌ای

---

در هر جمله با انتخاب یکی از عبارات داخل پرانتز جمله درست را به دست آورید. 

الف) در دیواره داخلی روده، چین‌های (حلقوی – طولی) وجود دارند.

حلقوی

ب) روی چین‌های دیواره داخلی (روده باریک – روده بزرگ)، پرزهای فراوانی دیده می‌شوند. 

روده باریک

پ) مجموعه چین‌ها، پرزها و ریز پرزها سطح داخلی (روده باریک – روده بزرگ) را چندین برابر افزایش می‌دهند.

روده باریک

ت) در بیماری سلیاک بر اثر (پروتئین گلوتن – کربوهیدرات گلیکوژن) یاخته‌های روده تخریب می‌شوند. 

پروتئین گلوتن

پروتئین گلوتن در (گندم و جو –  گوشت قرمز و جگر) وجود دارد. 

گندم و جو

در بیماری سلیاک (بسیاری از – برخی) مواد مغذی مورد نیاز بدن جذب نمی‌شوند.

بسیاری از

مواد گوناگون به روش‌های متفاوتی که در فصل قبل خواندید، از یاخته‌های پوششی هر پرز عبور می‌کنند و به شبکه مویرگی درون پرز و سپس جریان خون وارد می‌شوند. همان طور که در شکل ۱۳- الف می‌بینید، در هر پرز، مویرگ بسته لنفی نیز وجود دارد. لنف از آب و ترکیبات دیگر تشکیل شده و در رگهای لنفی جریان دارد. مولکول‌های حاصل از گوارش لیپیدها به مویرگ لنفی و سپس به خون وارد می‌شوند (در فصل دستگاه گردش مواد در بدن، با ساختار مویرگ خونی و لنفی بیشتر آشنا می‌شوید). این مولکول‌ها در کبد یا بافت چربی ذخیره می‌شوند. در کبد از این لیپیدها، مولکول‌های لیپوپروتئین (ترکیب لیپید و پروتئین) ساخته می‌شود.
گروهی از لیپوپروتئین‌ها کلسترول زیادی دارند و به آنها لیپوپروتئین کم چگال (LDL) می‌گویند. در گروهی دیگر، پروتئین از کلسترول بیشتر است که لیپوپروتئین پرچگال (HDL) نام دارند. زیاد بودن لیپوپروتئین پر چگال نسبت به کم چگال، احتمال رسوب کلسترول در دیواره سرخرگ‌ها را کاهش می‌دهد. چاقی، کم تحرکی و مصرف بیش از حد کلسترول، میزان لیپوپروتئین‌های کم چگال را افزایش می‌دهد.

روده بزرگ و دفع

ابتدای روده بزرگ روده کور نام دارد که به آپاندیس ختم می¬شود. ادامه روده بزرگ از کولون بالارو، کولون افقی و کولون پایین رو، تشکیل شده است. روده بزرگ، پرز ندارد و یاخته‌های پوششی مخاط آن، ماده مخاطی ترشح می‌کنند ولی آنزیم گوارشی ترشح نمی‌کنند. بعد از روده بزرگ، راست روده قرار دارد (شکل ۱۴). در انتهای راست روده، بنداره‌های داخلی (ماهیچه صاف) و خارجی (ماهیچه مخطط) قرار دارند (شکل ۱۴).
مواد جذب نشده و گوارش نیافته، یاخته‌های مرده و باقی مانده شیره‌های گوارشی، وارد روده بزرگ می‌شوند. روده بزرگ، آب و یونها را جذب می‌کند؛ در نتیجه، مدفوع به شکل جامد در می‌آید. حرکات روده بزرگ، آهسته انجام می‌شوند. مدفوع به راست روده وارد و سرانجام دفع به صورت ارادی انجام می‌شود.

شکل ۱۴- بخش‌های انتهایی لوله گوارش

گردش خون دستگاه گوارش

خون بخش‌هایی از بدن مانند خون لوله گوارش به طور مستقیم به قلب برنمیگردد؛ بلکه از راه سیاهرگ باب، ابتدا به کبد و سپس از راه سیاهرگ‌های دیگر به قلب می‌رود (شکل ۱۵). پس از خوردن غذا، میزان جریان خون دستگاه گوارش افزایش می‌یابد تا نیاز آن برای فعالیت بیشتر تأمین شود و مواد مغذی جذب شده، به کبد منتقل شوند. در کبد، از مواد جذب شده، گلیکوژن و پروتئین ساخته می‌شود و موادی مانند آهن و برخی ویتامین‌ها نیز در آن ذخیره می‌شوند.

شکل ۱۵- سیاهرگ باب و فوق کبدی

تنظیم فرایندهای گوارشی

دستگاه گوارش یک مرحله خاموشی نسبی (فاصله بین خوردن وعده‌های شبکه‌های غذایی) و یک مرحله فعالیت شدید (بعد از ورود غذا) دارد. این دستگاه باید به ورود غذا پاسخ مناسبی بدهد؛ یعنی شیره‌های گوارشی به موقع و به اندازه کافی ترشح و حرکات لوله گوارش به موقع انجام شوند تا غذا را با شیره‌ها مخلوط کند و در طول لوله با سرعت مناسب حرکت دهد. فعالیت بخش‌های دیگر بدن از جمله گردش خون نیز باید با فعالیت دستگاه گوارش هماهنگ باشد. فعالیت دستگاه گوارش را مانند بخش‌های دیگر بدن، دستگاه‌های عصبی و هورمونی تنظیم می‌کنند.
تنظیم عصبی دستگاه گوارش را بخشی از دستگاه عصبی به نام دستگاه عصبی خودمختار انجام می‌دهد. فعالیت این دستگاه، ناخودآگاه است؛ مثلا وقتی به غذا فکر کنیم، بزاق ترشح می‌شود. با فعالیت دستگاه عصبی خودمختار، پیام عصبی به غده‌های بزاقی می‌رسد و بزاق ترشح می‌شود. دیدن غذا و بوی آن نیز باعث افزایش ترشح بزاق می‌شوند.
انجام فعالیت‌های گوارشی با فعالیت‌های بخش‌های دیگر بدن نیز باید هماهنگ شود. مثلا هنگام بلع و عبور غذا از حلق، مرکز بلع در بصل النخاع، فعالیت مرکز تنفس را که در نزدیک آن قرار دارد، مهار می‌کند؛ در نتیجه، نای بسته و تنفس برای زمانی کوتاه، متوقف می‌شود.
همان طور که در ساختار لوله گوارش دیدیم، در دیواره این لوله (از مری تا مخرج) شبکه‌های یاخته‌های عصبی، وجود دارند (شکل ۱۶). این شبکه‌ها تحرک و ترشح را در لوله گوارش، تنظیم کنند. شبکه‌های عصبی روده‌ای می‌توانند مستقل از دستگاه عصبی خودمختار، فعالیت کنند. اما دستگاه عصبی خود مختار با آنها ارتباط دارد و بر عملکرد آنها تأثیر می‌گذارد.
در بخش‌های مختلف معده و روده، یاخته‌هایی وجود دارند که هورمون می‌سازند. این هورمون‌ها به خون می‌ریزند و همراه با دستگاه عصبی، فعالیت‌های دستگاه گوارش را تنظیم می‌کنند. سکرتین و گاسترین از این هورمون‌ها هستند. سکرتین، از دوازدهه به خون ترشح می‌شود و با اثر بر لوزالمعده موجب می‌شود ترشح بیکربنات افزایش یابد. گاسترین از معده ترشح و باعث افزایش ترشح اسید معده و پپسینوژن می‌شود.

شکل ۶ـ شبکه‌های یاخته‌های عصبی لولۀ گوارش در زیر مخاط و لایۀ ماهیچه‌ای

وزن مناسب

از دلایل چاقی در جوامع امروزی، استفاده از غذاهای پر انرژی (غذاهای پرچرب و شیرین)، عوامل روانی مانند غذا خوردن برای رهایی از تنش و شیوه زندگی کم تحرک است. البته چاقی در برخی از افراد به ژن‌ها مربوط است. چاقی، سلامت فرد را به خطر می‌اندازد و احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲، انواعی از سرطان، تنگ شدن سرخرگها، سکته قلبی و مغزی را افزایش میدهد.
از سوی دیگر، افرادی که کمتر از نیاز غذا می‌خورند و در نتیجه، لاغر می¬شوند به علت کاهش دریافت مواد مغذی دچار مشکلاتی مانند کم خونی و کاهش استحکام استخوان‌ها می‌شوند. تبلیغات و فشار اجتماعی در تمایل افراد به کاهش وزن بیش از حد نقش دارد.
برای تعیین وزن مناسب، از شاخص توده بدنی استفاده می‌کنند. این شاخص از رابطه زیر محاسبه می‌شود:
بدنی توده شاخص=(k)جرم/(m^2 )قد
شاخص توده بدنی کمتر از ۱۹، نشان دهنده کمبود وزن و بیشتر از ۳۰ به معنی چاقی است. اگر این شاخص بین ۱۹ تا ۲۵ باشد، نشان دهنده وزن مناسب و بین ۲۵ تا ۳۰ به معنی داشتن وزن اضافه است.
تعیین وزن مناسب بر اساس شاخص توده بدنی برای افراد بیشتر از بیست سال است. از آنجا که افراد کمتر از بیست سال در سن رشد قرار دارند، برای بررسی مناسب بودن وزن این افراد، شاخص توده بدنی آنها را با افراد هم سن و هم جنس، مقایسه می‌کنند. البته وزن هر فرد به تراکم استخوان، مقدار بافت ماهیچه و چربی بدن او بستگی دارد. بنابراین فقط افراد متخصص می‌توانند درباره مناسب بودن وزن فرد، قضاوت کنند.

۱. محیط داخلی بدن شامل کدام بخش‌هاست؟

خون، لنف و مایع میان بافتی

۲. ورود مواد مغذی از لولۀ گوارش به محیط داخلی بدن را چه می‌گویند؟

جذب

۳. در کدام اندام­‌های لوله گوارش جذب اندک است؟ جذب اصلی در کدام اندام لولۀ گوارش صورت می‌­گیرد؟

در انسان: دهان و معده و روده بزرگ – روده باریک

۴. دیوارۀ داخلی رودۀ باریک به چه صورت است؟

دارای مجموعه ای از چین­‌ها، پرزها و ریزپرزها یعنی در دیوارۀ روده، چین­های حلقوی وجود دارند؛ روی این چین‌ها، پرزهای فراوانی دیده می­‌شوند. غشای یاخته‌­های پوششی روده باریک نیز در سمت فضای روده، چین خورده است. به این چین­‌های میکروسکوپی، ریزپرز می­‌گویند.

۵.‌ چین خوردگی‌های روی چین‌های‌های حلقوی روده باریک چه نام دارند؟

پرز

۶. چین خوردگی‌های میکروسکوپی غشای یاخته‌های پوششی روده باریک چه نامیده می‌شوند؟

ریز پرز

۷. کدام عوامل سطح داخل روده باریک را که در تماس با کیموس است تا چند صدبرابر افزایش می­‌دهند؟

مجموعه ای از چین‌­ها، پرزها و ریز پرزها

۸. چرا جذب اصلی در رودۀ باریک انسان صورت می­‌گیرد؟

زیرا پس از گوارش شیمیایی نهایی در این اندام مولکول‌ها به اندازه قابل جذب ریز شده اند و به دلیل وجود مجموعه ای از چین­ها، پرزها و ریز پرزها و انقباض یاخته‌های ماهیچه ای پرز که موجب افزایش سطح جذب می‌شوند.

۹. علت و عامل حرکت پرزهای روده باریک چیست؟

جذب بیشتر مواد مغذی – انقباض یاخته‌های ماهیچه ای مخاط

۱۰. واحد ساختاری گلوتن چیست؟

آمینواسید

۱۱. در بیماری سلیاک کدام یاخته‌ها تخریب می‌شوند؟

یاخته‌­های روده باریک تخریب می‌­شوند و ریزپرزها و حتی پرزها از بین می­‌روند.

۱۲. در کدام بیماری یاخته‌های روده تخریب می‌شوند و ریزپرزها و حتی پرزها از بین می‌­روند ؟

سلیاک

۱۳. جذب در روده باریک کدام افراد اندک است؟

بیماران سلیاکی

۱۴. بیماری سلیاک بر اثر کدام نوع پروتئین بوجود می‌آید؟

گلوتن گندم و جو

۱۵. در کدام بیماری سطح جذب مواد کاهش شدیدی پیدا می‌کند؟

سلیاک

۱۶‌. علت کاهش شدید جذب در بیماری سلیاک چیست؟

تخریب یاخته‌­های روده باریک و از بین رفتن ریزپرزها و حتی پرزها

۱۷. کدام مولکول‌ها پس از گوارش مواد غذایی به مویرگ لنفی وارد می‌شوند؟

لیپیدی

۱۸. بیماری سلیاک مربوط به کدام دستگاه بدن است؟

گوارش

۱۹. کدام ملکول‌های مواد غذایی به روش هم انتقالی وارد یاخته پرز روده می‌شوند؟

گلوکز و بیشتر آمینواسیدها

۲۰. گلوکز پس از ورود به یاخته پرز چگونه وارد فضای بین یاخته ای می‌شود؟

با انتشار تسهیل شده، وارد فضای بین یاخته ای می‌شود

۲۱. انرژی لازم برای انتقال گلوکز، از درون روده باریک به یاخته پرز چگونه فراهم می­ شود؟

شیب غلظت سدیم

۲۲. شیب غلظت سدیم درون یاخته پرز با فعّالیت کدام پروتئین حفظ می­‌شود؟

پروتئین انتقال دهندۀ سدیم – پتاسیم

۲۳. ورود مولکول‌های حاصل از گوارش لیپیدها به یاخته پرز روده باریک چگونه صورت می‌­گیرد؟

انتشار

۲۴. کیلومیکرون‌ها در کدام یاخته‌های بدن شکل می‌گیرند؟

پرزهای روده

۲۵. کیلومیکرون‌ها با چه روشی به مایع بین یاخته ای وارد می‌شوند؟

برون رانی (اگزوسیتوز)

۲۶. کیلومیکرون‌ها به کدام نوع مویرگ‌ها وارد می‌شوند؟

مویرگ لنفی

۲۷. کیلومیکرون شامل کدام ترکیبات آلی است؟

ذره‌­هایی شامل تری گلیسیرید، فسفولیپیدها، کلسترول و پروتئین

۲۸. مولکول‌های لیپو پروتئین در کدام اندام ساخته می‌شوند؟

جگر (کبد)

۲۹. کدام نوع لیپوپروتئین کلسترول زیادی دارد؟

لیپوپروتئین کم­ چگال (LDL)

۳۰. در کدام نوع لیپوپروتئین، پروتئین از کلسترول بیشتر است ؟

لیپوپروتئین پرچگال (HDL) .

۳۱. کیلومیکرون پس از ورود به لنف به کجا وارد می‌شوند؟

خون

۳۲. لیپید کیلومیکرون در کجاها ذخیره می‌شود؟

در کبد یا بافت چربی

۳۳. در کبد از لیپیدهای کیلومیکرون کدام مولکول‌ها ساخته می‌شود؟

لیپوپروتئین

۳۴. نقش لیپوپروتئین‌ها چیست؟

انواع لیپیدها را در خون به بافت­ها منتقل می‌­کنند.

۳۵. کلسترول کدام نوع لیپوپروتئین­ها به دیواره سرخرگ­‌ها می­‌چسبد و به تدریج مسیر عبور خون را تنگ یا مسدود می‌­کند؟

لیپوپروتئین کم­ چگال (LDL)

۳۶. کدام نوع لیپوپروتئین‌ها­، کلسترولی که رسوب کردن در دیوارۀ سرخرگ را آغاز کرده است، جذب می­‌کنند؟

لیپوپروتئین پرچگال (HDL) .

۳۷. چه نسبتی از لیپوپروتئین‌ها، احتمال رسوب کلسترول در دیوارۀ سرخرگ‌­ها را کاهش می­‌دهد؟

لیپوپروتئین پرچگال (HDL)

۳۸. کدام عوامل میزان لیپوپروتئین‌­های کم چگال را افزایش می‌­دهد؟

مصرف چربی­‌های اشباع، چاقی، کم تحرکی و مصرف بیش از حد کلسترول، میزان لیپوپروتئین­های کم چگال را افزایش می­دهد.

۳۹. کدام مواد معدنی با انتقال فعال جذب می‌شوند؟

آهن و کلسیم

۴۰. مواد معدنی با کدام فرایندها در روده جذب می‌شوند؟

انتشار و انتقال فعال

۴۱. کدام نوع ویتامین به روش درون بری جذب می‌شود؟

B_۱۲ ویتامین

۴۲. کدام ویتامین همراه با فاکتور داخلی معده جذب می‌شود؟

B_۱۲ویتامین

۴۳. ویتامین‌های محلول در چربی کدامند؟

A, D, E, K

۴۴. کدام ویتامین‌ها همراه چربی‌ها و مانند آنها جذب می‌شوند؟

یعنی ویتامین‌های محلول در چربیA, D, E, K

۴۵. اختلال در ترشح صفرا و عملکرد آن ممکن است به سوء جذب کدام ویتامین‌ها و کمبود آنها در بدن منجر می‌شود؟

یعنی ویتامین‌های محلول در چربیA, D, E, K

۴۶. ویتامین B12 همراه کدام ماده جذب می‌شود؟

عامل داخلی معده

۴۷. ابتدای روده بزرگ چه نام دارد؟

روده کور

۴۸. روده کور به کجاها ختم می‌شود؟

کولون بالارو، روده باریک و آپاندیس (؟؟؟)😀

۴۹. کولون پایین رو به کجا منتهی می‌شود؟

راست روده

۵۰. بنداره‌های مخرج در انتهای کدام روده قرار دارند؟
راست روده

۵۱. نوع ماهیچه داخلی و خارجی مخرج به ترتیب چیست؟

ماهیچه صاف، ماهیچه مخطط

۵۲. روده بزرگ چه موادی را جذب می‌کند؟

آب و یون‌ها

۵۳. چه عاملی موجب می‌شود مدفوع به شکل جامد درآید؟

جذب آب و یون‌ها توسط روده بزرگ

۵۴. چه هنگامی‌انعکاس دفع به راه می‌افتد؟

با ورود مدفوع به راست روده

۵۵. تفاوت گردش خون دستگاه گوارش با سایر اندام‌ها چیست؟

برخلاف سایر اندام‌ها، خون لوله گوارش به طور مستقیم به قلب برنمی‌گردد بلکه از راه سیاهرگ باب ابتدا به کبد و سپس از راه سیاهرگ‌های دیگر به قلب می‌رود.

۵۶. خون کدام اندام‌های بدن به طور مستقیم به قلب بر نمی‌گردد؟

بخشی از لوله گوارش و اندام‌های مربوط (معده، طحال، لوزالمعده، روده باریک، روده بزرگ، راست روده)

۵۷. چرا خون لوله گوارش قبل از بازگشت به قلب ابتدا به جگر وارد می‌شود؟

در کبد، از مواد جذب شده، گلیکوژن و پروتئین ساخته می­شود و موادی مانند آهن و برخی ویتامین‌ها نیز در آن ذخیره می‌شوند.

۵۸. سیاهرگ باب از کدام اندام منشاء می‌گیرد و به کدام اندام وارد می‌شود؟

بخشی از لوله گوارش و اندام‌های مربوط (معده، طحال، لوزالمعده، روده باریک، روده بزرگ، راست روده) به کبد

۵۹. خون لوله گوارش از راه کدام سیاهرگ به کبد و از راه کدام سیاهرگ‌ها به قلب می‌رود؟

سیاهرگ باب- سیاهرگ فوق کبدی و بزرگ سیاهرگ زیرین

۶۰. میزان جریان خون دستگاه گوارش چه موقع افزایش می‌یابد؟ چرا؟

پس از خوردن غذا. تا نیاز آن برای فعالیت بیشتر تأمین شود و مواد مغذی جذب شده به کبد منتقل شوند.

۶۱. در کبد از مواد جذب شده چه مولکول‌هایی ساخته می‌شود؟

گلیکوژن و پروتئین

۶۲. مرحله خاموشی نسبی و مرحله فعالیت شدید دستگاه گوارش چه هنگامی‌است؟

دستگاه گوارش یک مرحله خاموشی نسبی (فاصله بین خوردن وعده‌­های غذایی) و یک مرحله فعالیت شدید (بعد از ورود غذا) دارد.

۶۳. پاسخ مناسب دستگاه گوارش به ورود غذا چیست؟

شیره­‌های گوارشی به موقع و به اندازه کافی ترشح، وحرکات لولۀ گوارش به موقع انجام شوند تا غذا را با شیره­‌ها مخلوط کند و در طول لوله با سرعت مناسب حرکت دهد.

۶۴. از جمله بخش‌های بدن که باید با فعالیت دستگاه گوارش هماهنگ باشد، کدام دستگاه است؟

گردش خون.

۶۵. فعالیت دستگاه گوارش چگونه تنظیم می‌شود؟

فعالیت دستگاه گوارش را، دستگاه‌های عصبی و هورمونی تنظیم می‌کنند.

۶۶. تنظیم عصبی دستگاه گوارش را کدام بخش از دستگاه عصبی انجام می‌دهد؟

تنظیم عصبی دستگاه گوارش را بخشی از دستگاه عصبی به نام دستگاه عصبی خود مختار انجام می­دهد. و دستگاه عصبی روده ای

۶۶. فعالیت کدام بخش دستگاه عصبی ناخودآگاه است؟

دستگاه عصبی خود مختار

۶۷. چرا وقتی به غذا فکر می‌کنیم بزاق ترشح می‌شود؟

با فعّالیت دستگاه عصبی خودمختار، پیام عصبی مغز را به غده­های بزاقی م‌ی­رسد و بزاق به شکل انعکاسی ترشح می­شود.

۶۸. چرا دیدن غذا و بوی آن باعث افزایش ترشح بزاق می­شوند؟

با فعّالیت دستگاه عصبی خودمختار، پیام عصبی مغز را به غده­های بزاقی م‌ی­رسد و بزاق به شکل انعکاسی ترشح می­شود.

۶۹. مرکز بلع و مرکز تنفس به ترتیب در کدام بخش مغز قرار دارد؟

بصل النخاع-بصل النخاع

۷۰. چرا در هنگام بلع فعالیت تنفس مهار می‌شود؟

هنگام بلع و عبور غذا از حلق، مرکز بلع در بصل النخاع، فعّالیت مرکز تنفس را که در نزدیک آن قرار دارد، مهار می­‌کند.

۷۱. چرا در هنگام بلع نا بسته می‌شود؟

هنگام بلع و عبور غذا از حلق، مرکز بلع در بصل النخاع، فعّالیت مرکز تنفس را که در نزدیک آن قرار دارد، مهار می‌کند.

۷۲. چرا در هنگام بلع تنفس برای زمانی کوتاه متوقف می‌شود؟

هنگام بلع و عبور غذا از حلق، مرکز بلع در بصل النخاع، فعّالیت مرکز تنفس را که در نزدیک آن قرار دارد، مهار می‌­کند.

۷۳. در دیواره لوله گوارش شبکه یاخته‌های عصبی از کجا تا کجا وجود دارد؟

در دیوارۀ این لوله (از مری تا مخرج) شبکه­‌های یاخته‌های عصبی، وجود دارند.

۷۴. شبکه یاخته‌های عصبی کدام فعالیت‌های لوله گوارش را تنظیم می‌کند؟

این دستگاه، تحرک و ترشح را در لولۀ گوارش، تنظیم می­‌کند.

۷۵. چگونگی عملکرد شبکه‌های غصبی روده ای را بنویسید؟

شبکه‌های عصبی روده­ای می‌­تواند مستقل از دستگاه عصبی خودمختار، فعالیت کند. اما دستگاه عصبی خودمختار با آنها ارتباط دارد و بر عملکرد آنها تأثیر می­‌گذارد.

۷۶. در کدام بخش‌های لوله گوارش یاخته‌های ترشح کننده هورمون وجود دارد؟

در بخش‌های مختلف معده (برخی یاخته‌های دیواره مجاور پیلور) و روده (دوازدهه)، یاخته‌هایی وجود دارند که هورمون می‌سازند.

۷۷‌. هورمون‌های ترشحی لوله گوارش کدامند؟

سکرتین – گاسترین

۷۸. هر یک از هورمون‌های زیر توسط کدام بخش لوله گوارش ساخته می‌شود؟

الف)سکرتین: دوازدهه

ب)گاسترین: بخشی یاخته‌های دیواره معده مجاور پیلور

۷۹. اندام یا یاخته هدف هر یک از هورمون‌های زیر چیست؟

الف) سکرتین: لوزالمعده

ب) گاسترین: معده (یاخته‌های کناری و اصلی)

۸۰. در یک از هورمون‌های زیر ترشح کدام ماده را در اندام هدف خود افزایش می‌دهد؟

الف) سکرتین: بی کربنات

ب) گاسترین: اسید معده و پپسینوژن

۸۱. افزایش ترشح هر یک از مواد زیر به واسطه ترشح کدام هورمون است؟

الف) ترشح بی کربنات از لوزالمعده: سکرتین

ب) اسید معده: گاسترین

ج) پپسینوژن: گاسترین

۸۲. علت افزایش اضافه وزن و چاقی در جوامع امروزی چیست؟

علت افزایش اضافه وزن و چاقی در جوامع امروزی را استفاده از غذاهای پر انرژی (غذاهای پرچرب و شیرین)، عوامل روانی مانند غذا خوردن برای رهایی از تنش، شیوۀ زندگی کم­تحرک است. البته چاقی در برخی افراد به ژن‌ها مربوط است.

۸۳. عوارض چاقی چیست؟

چاقی، سلامت فرد را به خطر می­‌اندازد و احتمال ابتلا به بیماری­هایی مانند دیابت نوع ۲، انواعی از سرطان، تنگ شدن سرخرگ­ها، سکته قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد.

۸۴. چاقی احتمال ابتلا به کدام نوع دیابت را افزایش می‌دهد؟

دیابت نوع ۲

۸۵. افرادی که کمتر از نیاز خود غذا می‌خورند و در نتیجه، به شدت لاغر می­شوند دچار چه مشکلاتی می‌شوند؟ چرا؟

به علت کاهش دریافت مواد مغذی دچار مشکلاتی مانند کم خونی و کاهش استحکام استخوان‌ها می‌شوند.

۸۶. برای تعیین وزن مناسب از کدام نمایه استفاده می‌کنند؟

نمایه توده بدن

۸۷. نمایه توده بدن را چگونه محاسبه می‌کنند؟

جرم (کیلوگرم) تقسیم بر مربع قد (مترمربع)

۸۸. برای بررسی مناسب بودن وزن افراد زیر بیست سال چونه عمل می‌شود؟ چرا؟

از آنجا که افراد کمتر از بیست سال در سن رشد قرار دارند. برای بررسی مناسب بودن وزن این افراد، نمایه توده بدنی آنها را با افراد هم سن و هم جنسیت، مقایسه می‌کنند.

۸۹. وزن هر فرد به چه عواملی بستگی دارد؟

وزن هر فرد به تراکم استخوان، مقدار بافت ماهیچه و چربی بدن او بستگی دارد.

………………………… 

۱. کدام جانور فاقد دهان و دستگاه گوارش است؟ این جانور، مواد مغذی را چگونه جذب می‌کند؟

کرم کدو، فاقد دهان و دستگاه گوارش است و مواد مغذی را از سطح بدن جذب می‌کند.

۲. نوع گوارش پارامسی چیست؟

گوارش درون یاخته ای

۳. در کدام نوع گوارش کریچه غذایی تشکیل می‌شود؟

درون یاخته ای

۴. انواع کریچه (واکوئل)‌های پارامسی کدامند؟

غذایی، گوارشی و دفعی

۵. در پارامسی حرکت چه عاملی غذا را از محیط به حفره دهانی منتقل می‌کند؟

مژک‌ها

۶. در پارامسی، در انتهای حفره دهانی کدام کریچه تشکیل می‌شود؟

واکوئل غذایی

۷. کدام اندامک پارامسی دارای آنزیم‌های گوارشی است؟

لیزوزوم (کافنده تن)

۸. کدام اندامک پارامسی با پیوستن به کریچه غذایی، آنزیم‌های خود را به درون آن آزاد می‌کند؟

لیزوزوم (کافنده تن)

۹. کریچه گوارشی از پیوستن کدام اندامک‌ها به یکدیگر تشکیل می‌شود؟

واکوئل غذایی و لیزوزوم

۱۰. کریچه دفعی چگونه در پارامسی تشکیل می‌شود؟

پس از خروج مواد گوارش یافته از واکوئل گوارشی و باقی ماندن مواد گوارش نیافته

۱۱. محتویات کریچه دفعی از چه راه و چگونه دفع می‌شود؟

از راه منفذ دفعی و به روش اگزوسیتوز (برون رانی)

۱۲. گوارش در کدام جانوران در حفره گوارشی صورت می‌گیرد؟

در بی‌مهرگانی مانند هیدر از گروه مرجان‌ها

۱۳. در کدام جانوران گوارش ابتدا برون سلولی سپس درون سلولی است؟

بی مهرگانی مانند هیدر از گروه مرجان‌ها

۱۴. ذرات غذایی با چه فرایندی وارد یاخته پوشاننده حفره گوارشی هیدر می‌شوند؟

درون بری (آندوسیتوز) یا ذره خواری (فاگوسیتوز)

۱۵. انواع یاخته ی پوشاننده حفره گوارشی هیدر چیست؟

تاژکدار و بدون تاژک

۱۶. حفره گوارشی چند سوراخ برای ورود و خروج مواد دارد؟

فقط یک

۱۷. در هیدر فرایند گوارش درون یاخته ای چگونه ادامه می‌یابد؟

ابتدا ذرات غذایی با فرایند فاگوسیتوز وارد یاخته پوشاننده حفره گوارشی می‌شود. سپس گوارش در کریچه‌های غذایی ادامه می‌یابد.

۱۸. در هیدر، گردش مواد چگونه صورت می‌گیرد؟

درون حفره گوارشی

۱۹. لوله گوارش در اثر تشکیل چه عاملی شکل می‌گیرد؟ و چه امکاناتی در آن فراهم شده است؟

این لوله در اثر تشکیل مخرج، شکل می گیرد و امکان جریان یک طرفۀ غذا را بدون مخلوط شدن غذای گوارش یافته و مواد دفعی فراهم می‌کند.

۲۰. در کدام جانوران دستگاه گوارش کامل شکل گرفته است؟

جانوران دارای لوله گوارش

۲۱. کدام عامل لوله گوارش ملخ را برای عبور مواد غذایی لغزنده می‌کند؟

بزاق

۲۲. گوارش شیمیایی کدام نوع ماده آلی از دهان ملخ آغاز می‌شود؟ توسط کدام آنزیم؟

کربوهیدرات-آمیلاز بزاق

۲۳. در ملخ غذای خرد شده از طریق مری به کدام بخش وارد می‌شود؟

چینه دان

۲۴. ملخ قبل از انتقال غذا به دهان چه کاری انجام می دهد؟

با استفاده از آرواره‌ها، مواد غذایی را خرد و به دهان منتقل می‌کند.

۲۵. بخش حجیم انتهای مری ملخ چه نام دارد؟

چینه دان

۲۶. غذا در کدام اندام لوله گوارش ملخ دخیره و نرم می‌شود؟

چینه دان

۲۷. گوارش کدام ترکیبات آلی در چینه دان کربوهیدرات ادامه می یابد؟

کربوهیدرات

۲۸. غذا پس از چینه دان به کدام بخش لوله گوارش ملخ وارد می‌شود؟

پیش معده

۲۹. پیش معده ملخ چگونه به خرد شدن بیشتر مواد غذایی کمک می‌کند؟

دیوارۀ پیش معده دندانه‌هایی دارد که به خرد شدن بیشتر مواد غذایی کمک می کنند.

۳۰. آنزیم‌های ترشحی کدام بخش‌ها به پیش معده وارد می شوند؟

معده و کیسه‌های معده

۳۱. کدام عوامل باعث تبدیل مواد غذایی به ذرات ریزی در پیش معده ملخ می شوند؟

حرکات مکانیکی پیش معده و عملکرد آنزیم‌های معده و کیسه‌های معده

۳۲. ذرات غذایی حاصل از گوارش در پیش معده ملخ به کدام بخش وارد می شوند؟

کیسه‌های معده

۳۳. کدام بخش لوله گوارش ملخ دارای دندانه‌هایی در دیواره اش است؟

پیش معده

۳۴. در کدام جانور جذب اصلی در معده صورت می گیرد؟

ملخ

۳۵. گوارش برون یاخته ای در کدام بخش لوله گوارش ملخ کامل می‌شود؟

کیسه‌های معده

۳۶. مواد گوارش نیافته پس از عبور از روده ملخ به کدام بخش وارد می شوند؟

راست روده

۳۷. جذب آب و یون‌ها در کدام بخش لوله گوارش ملخ صورت می گیرد؟

راست روده

۳۸. کدام جانوران دارای چینه دان می باشند؟

ملخ، کرم خاکی و پرندگان دانه خوار

۳۹. کدام ساختار لوله گوارش به جانوران امکان می دهد تا با دفعات کمتر تغذیه انرژی خود را تأمین‌کند؟چرا؟

چینه دان زیرا غذا در آن ذخیره می‌شود.

۴۰. کدام جانور فاقد معده در لوله گوارش است؟

کرم خاکی

۴۱. اولین بخش اتساع یافته لوله گوارش کرم خاکی چیست؟

حلق

از بخش عقبی معده پرندگان دانه خوار کدام بخش تشکیل می‌شود؟

سنگدان

نقش راست روده ملخ چیست؟

مواد گوارش نیافته، پس از عبور از روده به راست روده وارد و آب و یون‌های آن جذب می‌شود.

چرا پرندگان دانه خوار همراه غذا سنگریزه‌هایی نیز می بلعد؟

فرایند آسیاب کردن غذا را در سنگدان تسهیل می کنند.

معده کدام جانوران چهار قسمتی است؟

پستانداران نشخوارکننده

کدام قسمت معده نشخوارکنندگان معده واقعی است؟

شیردان

حجیم ترین قسمت معده نشخوار کنندگان کدام است؟

سیرابی

نمونه‌هایی از جانوران نشخوار کننده کدامند؟

گاو و گوسفند

علت احتمالی نشخوارکنندگی گاو و گوسفند چیست؟

این جانوران به سرعت غذا می خورند تا در فرصت مناسب یا مکانی امن، غذا را با نشخوار کردن وارد دهان کنند و بجوند.

غذای نیمه جویده شده که به سرعت در نشخوارکنندگان بلعیده می‌شود ابتدا به کدام بخش معده وارد می‌شود؟

ابتدا غذای نیمه جویده شده به سرعت بلعیده و وارد سیرابی می‌شود.

چه عواملی توده‌های غذا را در سیرابی نشخوارکنندگان تا حدودی گوارش می دهند؟

میکروب‌ها به کمک حرارت بدن، ترشح مایعات و حرکات سیرابی، تا حدودی توده‌های غذا را گوارش می دهند.

توده‌های غذایی گوارش یافته پس از سیرابی وارد کدام بخش معده می شوند؟

نگاری

غذای نیمه جویده شده که به سرعت در نشخوارکنندگان بلعیده می‌شود قبل از ورود مجدد به دهان از کدام بخش‌های معده می گذرند؟

سیرابی و نگاری

پس از ورود مجدد و پس از نشخوار مواد غذایی به سیرابی در نشخوارکنندگان چه تغییری در مواد غذایی ایجاد می‌شود؟

بیشتر حالت مایع پیدا می‌کند و سپس به نگاری جریان یابد.

میکروب‌های گوارش دهنده سلولز در کدام بخش معده نشخوارکنندگان مستقرند؟

سیرابی

میکروب‌های گوارش دهنده سلولز در کدام بخش‌های معده نشخوارکنندگان، عمل گوارش میکروبی انجام می دهند؟

سیرابی، نگاری، هزارلا و حتی تا اندازه ای شیردان

نقش هزارلای معده نشخوار کنندگان چیست؟

آبگیری از مواد غذایی

آبگیری از مواد غذایی در کدام بخش معده نشخوارکنندگان صورت می گبرد؟

هزارلا

در کدام محل معده نشخوارکنندگان آنزیم‌های گوارشی پپسینوژن وارد عمل می‌شود؟

شیردان

چرا وجود میکروب‌ها در نشخوار کنندگان ضروری است؟

برای گوارش سلولز زیرا آنان فاقد توانایی تولید آنزیم سلولاز برای گوارش سلولزند.

 

گوارش سلولز از کدام بخش لوله گوارش نشخوارکنندگان شروع می‌شود؟

سیرابی

در کدام گیاه خواران عمل گوارش میکروبی پس از گوارش آنزیمی صورت می گیرد؟

گیاه خواران غیرنشخوارکننده

میکروب‌های گوارش دهنده سلولز در کدام بخش لوله گوارش غیرنشخوارکنندگان زندگی می کنند؟

روده کور

سلولز در کدام بخش لوله گوارش اسب آبکافت می‌شود؟

روده کور

چرا بخشی از مواد غذایی در اسب دفع می‌شود؟

زیرا گوارش سلولز در رودۀ باریک این جانور انجام نمی‌شود بلکه در روده کور انجام می‌شود.

در جدیدترین چاپ کتاب زیست دهم، فصل دوم گفتار چهارمی ندارد.



در حال آماده کردن برای طراحی پرسش های تشریحی

قدردان صبوری شما هستیم

۱‌. جذب مواد مغذی در کدام بخش‌های لوله ی گوارش انجام می‌شود؟

در دهان و معده اندک است و جذب اصلی در روده ی باریک انجام می‌شود.

۲. ریزپرز چیست؟

غشای یاخته‌های پوششی روده باریک نیز در سمت فضای روده، چین خورده است. به این چین‌های میکروسکوپی ریزپرز می‌گویند.

۳. نقش چین‌ها و پرزها در سطح داخلی روده ی باریک چیست؟

مجموعه ی چین‌ها پرزها و ریزپرزها سطح داخلی روده ی باریک را که در تماس با کیموس است تا چند صد برابر افزایش می دهند و سطح جذب مواد افزایش می یابد.

۴. بیماری حساسیت به گلوتن چه نام دارد؟

سلیاک

۵. در کدام بیماری یاخته‌های روده تخریب می‌شوند و ریزپرزها از بین می‌روند؟

سلیاک

۶. در کدام بیماری سطح جذب مواد کاهش شدیدی پیدا می‌کند؟

سلیاک

۷. چرا در بیماری سلیاک بسیاری ازمواد مورد نیاز بدن جذب نمی‌شوند؟

در اثر گلوتن، یاخته‌های روده تخریب می‌شوند و پرزها و حتی ریزپرزها از بین می‌روند. در نتیجه، سطح جذب مواد، کاهش شدیدی پیدا می‌کند و بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن جذب نمی‌شوند.

۸. ملکول‌های حاصل از گوارش لیپیدها به کدام مویرگ وارد می‌شوند؟

مویرگ لنفی

۹. جذب کدام ملکول‌های مواد غذایی به روش هم انتقالی صورت می‌گیرد؟

جذب گلوکز و آمینواسیدها

۱۰. انرژی لازم برای انتقال گلوکز هنگام جذب آن چگونه فراهم شود؟

انرژی لازم برای انتقال گلوکز، از شیب غلظت سدیم فراهم می‌شود. شیب غلظت سدیم با فعالیت پروتئین انتقال دهنده ی سدیم-پتاسیم حفظ می‌شود.

۱۱. گلوکز برای جذب شدن به ترتیب به چه روشی وارد یاخته و به چه روشی خارج می‌شود؟

هم انتقالی (انتقال فعال ثانویه) – انتشارتسهیل شده

۱۲. چگونگی جذب لیپیدها را نام ببرید.

انتشار به درون یاخته و برون رانی به صورت کیلومیکرون

۱۳. کیلومیکرون چیست؟

ذره‌هایی شامل تری گلیسرید، فسفولپیدها، کلسترول و پروتئین

۱۴. کیلومیکرون به کدام رگ وارد می‌شود؟

لنفی

۱۵. کدام لیپوپروتئین کلسترول زیاد و کدام یک پروتئین بیشتر از کلسترول وجود دارد؟

گروهی از لیپوپروتئین‌ها کلسترول زیاد دارند: لیپوپروتئین کم چگال (ال دی ال) و در گروهی دیگر، پروتئین از کلسترول بیشتراست: لیپوپروتئین پر چگال (اچ دی ال)

۱۶گ کلسترول کدام پروتئین به دیواره ی سرخرگ‌ها می‌چسبد و به تدریج مسیر عبور خون را تنگ یا مسدود می‌کند؟

LDL

۱۷. کدام لیپوپروتئین، کلسترولی که دیواره‌ی سرخرگ‌ها رسوب کرده است را جذب می‌کند؟

HDL

۱۸. آب و مواد معدنی به چه روشی جذب می‌شوند؟

آب به روش اسمز و مواد معدنی گوناگون به روش انتشار و انتقال فعال، جذب می‌شوند.

۱۹. ویتامین‌های محلول در چربی کدام اند؟

ویتامین‌های K و E ، D ، A

۲۰. اختلال در ترشح صفرا و عملکرد به سوء جذب کدام ویتامین‌ها منجر می‌شود؟

ویتامین‌های K و E ، D ، A

۲۱. کدام ویتامین به روش درون بری جذب می‌شود؟

ویتامین B12

۲۲. ابتدای روده باریک چه نام دارد؟

روده ی کور

۲۳. کولون پایین رو به کدام بخش لوله گوارش منتهی می‌شود؟

راست روده

۲۴. تفاوت ساختاری و عملکردی روده بزرگ و روده کوچک چیست؟

روده بزرگ، پرز ندارد و یاخته‌های پوششی مخاط آن، ماده ی مخاطی ترشح می کنند ولی آنزیم ترشح نمی‌کند.

۲۵. گردش خون دستگاه گوارش چه تفاوتی با گردش خون سایر اندام‌های بدن دارد؟

خون لوله گوارش به طور مستقیم به قلب بر نمی گردد بلکه از سیاه رگ باب، ابتدا به کبد سپس از راه سیاهرگ‌های دیگر به قلب می رود.

۲۶. فعالیت دستگاه گوارش توسط چه عواملی تنظیم می‌شود؟

دستگاه‌های عصبی و هورمونی

۲۷. تنظیم عصبی دستگاه گوارش توسط کدام بخش دستگاه عصبی انجام می‌شود؟

دستگاه عصبی خودمختار – دستگاه عصبی روده ای.

۲۸. اعصاب دستگاه عصبی خودمختار کدام اند؟

پاد هم حس (پاراسمپاتیک) و هم حس (سمپاتیک)

۲۹. چه عاملی باعث می‌شود هنگام بلع تنفس برای زمان کوتاهی متوقف‌شود؟

هنگام بلع و عبور غذا از حلق، مرکز بلع در بصل النخاع، فعالیت مرکز تنفس را که در نزدیک آن قرار دارد، مهار می‌کند. در نتیجه نای بسته وتنفس برای زمانی کوتاه، متوقف می‌شود.

۳۰. مرکز بلع در کدام بخش قرار دارد؟

بصل النخاع

۳۱. کدام اعصاب خودمختار فعالیت دستگاه گوارش را افزایش و کدام یک کاهش می دهند؟

پادهم حس: افزایش و هم حس: کاهش

۳۲. کدام بخش‌های دستگاه گوارش دارای یاخته‌های هورمون ساز می باشند؟

معده و روده باریک

۳۳. هورمون‌های ترشحی دستگاه گوارش را بنویسید.

سکرتین و گاسترین

۳۴. یاخته‌های ترشحی هر یک از هورمون‌های زیر در کدام بخش لوله ی گوارشی قرار دارند؟

الف) سکرتین: دوازده ب) گاسترین: معده

۳۵. هریک ازنقش‌های زیر توسط کدام هورمون صورت می‌گیرد؟

الف) افزایش ترشح بی کربنات پانکراس: سکرتین

ب) افزایش ترشح اسید معده و پپسینوژن: گاسترین

۳۶. افزایش وزن و چاقی بر اثر چه عواملی می تواند بروز‌کند؟

اضافه وزن و چاقی در اثر خوردن غذا بیش از مقداری که برای تولید انرژی در بدن لازم است، ایجاد می‌شود. غذای اضافی (چربی، کربوهیدرات و پروتئین) در بدن به چربی تبدیل و در بافت چربی ذخیره می‌شود تا بعد برای تولید انرژی مصرف‌شود. علت افزایش اضافه وزن و چاقی در جوامع امروزی را استفاده از غذاهای پرانرژی (غذاهای چرب و شیرین)، عوامل روانی مانند غذاخوردن برای رهایی از تنش، شیوه ی زندگی کم تحرک یا بی تحرک و ژن می دانند.

۳۷. چاقی احتمال ابتلا به کدام بیماری‌ها را بیشتر می‌کند؟

دیابت نوع ۲، انواعی ازسرطان، تنگ شدن سرخرگها و سکته ی قلبی و مغزی

۳۸. چاقی احتمال ابتلا به کدام نوع دیابت را افزایش می دهد؟

دیابت نوع ۲

۳۹. بی اشتهایی عصبی به چه اختلالاتی منجر می‌شود؟

به کاهش دریافت کلسیم و آهن مورد نیاز، کاهش استحکام استخوان‌ها و کم خونی، ضعف ماهیچه قلب و حتی ایست قلبی منجر می‌شود.

۴۰. برای تعیین وزن مناسب از چه نمایه ای استفاده می‌شود و آن را چگونه محاسبه می کنند؟

نمایه ی توده ی بدنی=جرم (کیلوگرم) تقسیم بر مربع قد (متر به توان۲)

۴۱. وزن هرفرد به چه عواملی بستگی دارد؟

تراکم استخوان‌ها، بافت ماهیچه و چربی بدن فرد

---

---

---

---

---

---

---

---

---

فعالیت های گفتار

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

بارم‌بندی زیست‌شناسی دهم ۱۴۰۲-۱۴۰۱

---

شماره فصل و عنوان	نوبت اول ۲۰ نمره قسمت اول کتاب	نیمسال دوم (۵ نمره قسمت اول و ۱۵ نمره قسمت دوم)
۱- دنیای زنده	۴/۵	۱
۲- گوارش و جذب مواد	۶	۲
۳- تبادلات گازی	۴	۱
۴- گردش مواد در بدن گفتار ۱	۲/۵	۱
فعالیت‌ها	۳
۵- گردش مواد در بدن گفتارهای ۲ و ۳ و ۴	–	۳/۵
۶- تنظیم اسمزی و دفع مواد زائد	–	۲/۵
۷- از یاخته تا گیاه	–	۴
۸- جذب و انتقال مواد در گیاهان	–	۳
فعالیت‌ها	–	۲
جمع	۲۰	۲۰

---

شماره فصل و عنوان	شهریور
۱- دنیای زنده	۲
۲- گوارش و جذب مواد	۳
۳- تبادلات گازی	۲
۴- گردش مواد در بدن	۳/۵
۵- تنظیم اسمزی و دفع مواد زائد	۱/۵
۶- از یاخته تا گیاه	۳
۷- جذب و انتقال مواد در گیاهان	۲/۵
فعالیت‌ها	۲/۵
جمع	۲۰