نورولوژی بالینی آینده نگاران مغز؛ مالتیپل اسکلروزیس: سیر بالینی و انواع

انواع ام. اس. 

مولتیپل اسکلروزیس (MS) به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شود که بر اساس الگوی پیشرفت و تظاهر بیماری طبقه‌بندی می‌شوند. این تقسیم‌بندی به تشخیص، پیش‌بینی سیر بیماری و انتخاب درمان کمک می‌کند.

۱. نوع عودکننده-بهبود یابنده (Relapsing-Remitting MS یا RRMS)

• شیوع: 85٪ از موارد MS در ابتدای بیماری.
• ویژگی‌ها:
  • بیماری به صورت حملات (relapses) تظاهر می‌کند که به دنبال آن بهبودی کامل یا نسبی (remission) رخ می‌دهد.
  • در دوره‌های بین حملات، بیماری معمولاً پیشرفت نمی‌کند.
• تعریف حمله:
  • علائم باید حداقل ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد.
  • فاصله بین دو حمله باید حداقل یک ماه باشد.
• درمان:
  • داروهای تعدیل‌کننده بیماری (DMTs): مانند اینترفرون بتا، گلاتیرامر استات، یا داروهای جدیدتر مانند اوکرلیزوماب.
  • درمان حملات حاد با کورتیکواستروئیدها (مانند متیل‌پردنیزولون).

۲. نوع پیشرونده ثانویه (Secondary Progressive MS یا SPMS)

• ویژگی‌ها:
  • بیماری به تدریج و با یا بدون حمله واضح، پیشرفت می‌کند.
  • بسیاری از بیماران مبتلا به RRMS به این نوع تبدیل می‌شوند (معمولاً بعد از ۱۰ تا ۲۰ سال).
• علائم:
  • افزایش ناتوانی جسمی به مرور زمان.
  • ممکن است همچنان حملات گاه‌به‌گاه رخ دهند.
• درمان:
  • درمان‌های تعدیل‌کننده بیماری (مانند سیپونیمود) برای کاهش پیشرفت.
  • توان‌بخشی برای حفظ عملکرد بیمار.

۳. نوع پیشرونده اولیه (Primary Progressive MS یا PPMS)

• شیوع: 10-۱۵٪ از موارد MS.
• ویژگی‌ها:
  • بیماری از ابتدا به صورت پیشرفت تدریجی و بدون حملات مشخص ظاهر می‌شود.
  • این نوع معمولاً سریع‌تر به ناتوانی منجر می‌شود.
  • درگیری شایع‌تر نخاع و اندام‌ها نسبت به مغز.
• درمان:
  • درمان‌های تعدیل‌کننده (مانند اوکرلیزوماب) برای کاهش پیشرفت بیماری.
  • مدیریت علامتی و توان‌بخشی.

۴. نوع پیشرونده-عودکننده (Progressive-Relapsing MS یا PRMS)

• ویژگی‌ها:
  • از ابتدا همراه با پیشرفت تدریجی علائم است.
  • در عین حال، بیمار حملات واضحی (relapses) را تجربه می‌کند.
• شیوع: نادرترین نوع MS.
• درمان:
  • داروهای تعدیل‌کننده بیماری برای کاهش شدت حملات و کند کردن پیشرفت.
  • درمان‌های علامتی برای کنترل علائم.

نکته: درک نوع MS برای مدیریت درمان و پیش‌بینی سیر بیماری بسیار حیاتی است. بیماران باید تحت نظارت دقیق متخصص مغز و اعصاب قرار گیرند و به‌طور منظم برای بررسی تغییرات در نوع بیماری یا پیشرفت آن ارزیابی شوند.

پرسش‌هایی درباره مالتیپل اسکلروزیس