فرق‌های ساختاری آکسون و دندریت
آکسون‌ها معمولاً درازتر و کم‌شاخه‌ار هستند هیچ‌وقت زایده‌های خارمانند ندارند و ممکن است دارای غلاف میلین باشند. دندریت‌ها حاوی تعداد زیادی اجسام نیسل هستند و بنابراین قادر به سنتز پروتئین می‌باشند؛ در حالی که آکسون‌ها قادر به ساختن پروتئین نیستند و پروتئین موجود در آن از جسم سلولی تامین می‌شود.
در هر دوی این زوائد میتوکندری‌ها (mitochondria) وجود دارند و در هر دوی اینها عمل انتقال اجسام داخل سلولی توسط لوله‌های باریک (microtubule) انجام می‌گردد. پایانه‌های آکسون‌ها حاوی تعداد زیادی میتوکندری هستند که نشان دهنده مصرف بالای انرژی در آنهاست.
به نظر می‌رسد تفاوت اصلی آکسون و دندریت ناشی از ترتیب قرار گرفتن میکروتوبول‌های داخل آنان باشد. میکروتوبول‌ها پلیمرهای دراز پروتئینی هستند که قسمتی از اسکلت داخل سلولی را تشکیل می‌دهند اجزای داخل سلولی مانند میتوکندری‌ها از طریق میکروتوبول‌ها در سلول حرکت می‌کنند. دو انتهای میکروتوبول‌ها با یکدیگر فرق دارند یکی مثبت و دیگری منفی نامیده می‌شوند و اجزای سلولی فقط در یک جهت در آنها قادر به حرکت می باشند میتوکندری‌ها از سر منفی به طرف مثبت می‌توانند حرکت کنند در حالی که سایر اجزای سلولی از سر مثبت به طرف سر منفی حرکت می‌نمایند. آکسون‌ها و دندریت‌ها هر دو دارای میکروتوبول هستند؛ در حالی که در دندریت‌ها ترتیب قرار گرفتن میکروتوبول‌ها در هر دو جهت مثبت و منفی در هر دو سر دندریت است در آکسون‌ها سر منفی همه میکروتوبول‌ها در ابتدای آکسون قرار دارد بنابراین در آکسون‌ها فقط میتوکندری‌ها همیشه از جسم سلولی به طرف پایانه آکسون حرکت می‌کنند و اجزاء دیگر سلولی قادر به طی این راه نیستند. در دندریت‌ها همه اجزا اصلی می‌توانند در هر دو طریق از جسم نورون به انتهای دندریت و بالعکس انتقال پیدا کنند.
در ابتدای تشکیل نورون، نخست زوائد سلولی از جسم نورون منشعب می‌شوند که شبیه به هم هستند. هنوز معلوم نیست که چگونه یکی از این زوائد تبدیل به اکسون می‌شود و بقیه دندریت‌ها را می‌سازند. اولین علامت تبدیل یکی از این زوائد به آکسون، رشد سریعتر یکی از آنان است که بعداً تبدیل به آکسون خواهد شد.
منبع: یادداشت‌های علوم اعصاب
نویسنده: دکتر آلان لانگشتاف
مترجم: دکتر داوود معظمی
