بیماری‌های مغز و اعصابدمانسمغز و اعصابنورولوژی بالینی

زوال عقل و سندروم های فراموشی؛ دمانس با علل برگشت پذیر؛ هیدروسفالی با فشار طبیعی


دعای مطالعه [ نمایش ]

بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

اَللّهُمَّ اَخْرِجْنى مِنْ ظُلُماتِ الْوَهْمِ

خدایا مرا بیرون آور از تاریکى‏‌هاى‏ وهم،

وَ اَکْرِمْنى بِنُورِ الْفَهْمِ

و به نور فهم گرامى ‏ام بدار،

اَللّهُمَّ افْتَحْ عَلَیْنا اَبْوابَ رَحْمَتِکَ

خدایا درهاى رحمتت را به روى ما بگشا،

وَانْشُرْ عَلَیْنا خَزائِنَ عُلُومِکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ

و خزانه‏‌هاى علومت را بر ما باز کن به امید رحمتت اى مهربان‌‏ترین مهربانان.



» بیماری‌های مغز و اعصاب
»» هیدروسفالی با فشار طبیعی

هیدروسفالی با فشار طبیعی 

تعریف:
هیدروسفالی با فشار طبیعی (NPH – Normal Pressure Hydrocephalus) یک علت قابل درمان دمانس که به دلیل اختلال در جذب مایع مغزی-نخاعی (CSF) ایجاد می‌شود و منجر به اتساع بطن‌های مغزی بدون افزایش فشار داخل جمجمه می‌گردد.

اتیولوژی

  • ایدیوپاتیک (بدون علت مشخص، شایع‌ترین نوع)
  • ثانویه به ضربه مغزی، خونریزی ساب‌آراکنوئید، مننژیت یا جراحی‌های مغزی

علائم بالینی

سه‌گانه کلاسیک (Hakim’s Triad) که به مرور و طی هفته‌ها تا ماه‌ها پیشرفت می‌کند:

  1. اختلال راه رفتن (Gait Disturbance) ← اولین و بارزترین علامت

    • راه رفتن مغناطیسی (Magnetic Gait): بیمار پاهایش را روی زمین می‌کشد، گویی به سطح مغناطیسی چسبیده‌اند.
    • اختلال در شروع حرکت و حفظ تعادل
  2. اختلال شناختی (دمانس)

    • بیشتر به صورت اختلال حافظه و کندی تفکر
    • علائم گرفتاری لوب فرونتال (بی‌انگیزگی، بی‌تفاوتی) در مراحل پیشرفته
  3. بی‌اختیاری ادرار (Urinary Incontinence)

    • ابتدا احساس فوریت ادرار (Urinary Urgency)
    • در مراحل پیشرفته، بی‌اختیاری کامل

نکات مهم

  • سردرد و ادم پاپی در NPH دیده نمی‌شود (برخلاف سایر انواع هیدروسفالی)
  • علائم پیرامیدال و فرونتال در مراحل پیشرفته بروز می‌کنند.

تشخیص

  1. تصویربرداری مغزی (MRI یا CT):

    • بزرگ شدن بطن‌های جانبی (هیدروسفالی بدون افزایش فشار داخل جمجمه)
    • از بین رفتن شیارهای ساب‌آراکنوئید در قشر مغز (Disproportionate Ventriculomegaly)
  2. تست تخلیه موقت CSF (Lumbar Tap Test):

    • خارج کردن ۵۰-۳۰ میلی‌لیتر مایع مغزی-نخاعی
    • بهبود موقت علائم حرکتی و شناختی تشخیص← را تأیید می‌کند.

درمان

  • شانت‌گذاری بطن-صفاقی (VP Shunt): روش درمانی اصلی که در بیشتر بیماران باعث بهبود علائم می‌شود.
  • فیزیوتراپی برای کمک به بهبود راه رفتن.

جمع‌بندی

NPH یک علت قابل درمان دمانس است که با سه‌گانه اختلال راه رفتن (اولین و مهم‌ترین علامت)، دمانس، و بی‌اختیاری ادرار شناخته می‌شود. تشخیص با تصویربرداری و تست تخلیه CSF انجام شده و درمان اصلی، شانت‌گذاری است.

پرسش‌هایی در مورد هیدروسفالی با فشار طبیعی

بیمار ۷۸ ساله با شروع ۴ ماهه دمانس، اختلال راه رفتن بدون ضعف اندامهای تحتانی و همچنین بی اختیاری ادراری مراجعه کرده است. بیمار در معاینه علائم پارکینسونیسم نیز دارد و با توجه به علائم بالینی بیمار، در
CT یا MRI مغز انتظار کدامیک از موارد زیر را دارید؟ (پرانترنی اسفند ۹۴ – قطب ۱ کشوری [دانشگاه گیلان و مازندران]) 
الف) آتروفی کورتکس همراه با هیدروسفالی جبرانی
ب) آتروفی فرونتوتمپورال
ج) آتروفی کودیت دو طرفه
د) بزرگ شدن بطن‌های جانبی


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه د


کدام‌یک از موارد زیر از معیارهای تشخیصی اصلی
هیدروسفالی با فشار طبیعی (NPH) نمی‌باشد؟
(پرانترنی اسفند ۹۵ – قطب ۳ کشوری [دانشگاه همدان و کرمانشاه])

الف) بی‌اختیاری ادرار
ب) دمانس
ج) تشنج
د) اختلال راه رفتن


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه ج


آقای ۷۰ ساله‌ای با اختلال در حافظه و عملکرد اجرایی از چند ماه پیش مراجعه نموده است. وی همچنان دچار اختلال در راه رفتن و بی‌اختیاری ادرار نیز می‌باشد. کدام اختلال برای وی مطرح می‌باشد؟ (پرانترنی اسفند ۹۵ – قطب ۸ کشوری [دانشگاه کرمان])
الف) هیدروسفالی با فشار طبیعی
ب) بیماری پیک
ج) آلزایمر
د) بیماری هانتینگتون


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه الف


در هیدروسفالی با فشار طبیعی (NPH)، کدامیک
از علائم زیر زودرس‌تر است؟
(پرانترنی اسفند ۹۴ – قطب ۶ کشوری [دانشگاه زنجان]) 
الف) سردرد
ب) اختلال اسفنکتر ادراری
ج) دمانس
د) اختلال راه رفتن


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه د


کدامیک از موارد زیر جزء علل قابل درمان دمانس
هستند؟ (دستیاری – اردیبهشت ۸۴) 
الف) بیماری آلزایمر
ب) بیماری هانتینگتون
ج) بیماری پیک
د) هیدروسفالی با فشار طبیعی


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه د


مرد ۶۰ ساله‌ای با اختلال حافظه، اختلال در راه رفتن و اختلال در کنترل ادرار از یکسال قبل مراجعه

کرده است. در CT-Scan بیمار دیلاتاسیون بطن‌های طرفی مشاهده می‌شود؛ محتمل‌ترین تشخیص کدام
است؟ (پرانترنی – شهریور ۹۵)
الف) هیدروسفالی با فشار طبیعی
ب) آلزایمر
ج) خونریزی مغزی ساب‌دورال
د) دمانس عروقی


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه الف


مرد ۵۵ ساله‌ای با کندی حرکات و بی‌اختیاری ادراری مراجعه کرده است. اطرافیان از اختلال حافظه بیمار نیز شاکی می‌باشند. در CT-Scan مغز انجام شده آتروفی کورتیکال وجود ندارد، ولی بطن‌ها گشاد هستند. اقدام درمانی شما برای این بیمار چیست؟ (پرانترنی شهریور ۹۳ – قطب ۲ کشوری [دانشگاه تبریز]) 
الف) تجویز لوودوپا
ب) تعبیه شانت مغزی
ج) تجویز مهارکننده استیل کولین استراز
د) شروع آسیکلوویر وریدی


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه ب


خانم ۵۰ ساله‌ای به علت اختلال شناختی پیشرونده، اختلال راه رفتن و اخیراً بی‌اختیاری ادراری معرفی شده است. در شرح حال، فشارخون بالا و دیابت ندارد. اما حدود ۵ سال قبل با تشخیص SAH در بیمارستان بستری بوده است. در معاینه، ادم پاپی و سفتی گردن ندارد. کدام اقدام درمانی زیر را پیشنهاد می‌کنید؟
(پرانترنی شهریور ۹۴ – قطب ۹ کشوری [دانشگاه مشهد]) 
الف) دگزامتازون با دوز ۸mg هر ۸ ساعت
ب) استازولامید ۲۵۰mg هر ۸ ساعت
ج) کاربامازپین ۴۰۰mg همراه با گاباپنتین ۳۰۰mg روزانه
د) شانت ونتریکوپریتونئال


کلیک کنید تا پاسخ پرسش نمایش داده شود

» پاسخ: گزینه د




کپی بخش یا کل این مطلب «آینده‌‌نگاران مغز» تنها با کسب مجوز مکتوب امکان‌پذیر است. 


» کتاب بیماری‌های مغز و اعصاب


» کتاب بیماری‌های مغز و اعصاب


» »  کتاب بیماری‌های مغز و اعصاب
»» تمامی کتاب

امتیاز نوشته:

میانگین امتیازها: ۵ / ۵. تعداد آراء: ۱

اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می‌دهید.

داریوش طاهری

نه اولین، اما در تلاش برای بهترین بودن؛ نه پیشرو در آغاز، اما ممتاز در پایان. ---- ما شاید آغازگر راه نباشیم، اما با ایمان به شایستگی و تعالی، قدم برمی‌داریم تا در قله‌ی ممتاز بودن بایستیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا