روز قلم؛ ستایش واژه‌هایی که جهان را می‌سازند | بزرگداشت ۱۴ تیر، روز نویسنده و اندیشه
روز قلم؛ بزرگداشت نخلِ بی‌ادعای اندیشه
امروز، چهاردهم تیرماه، «روز قلم» است؛ روزی که نه فقط بهانه‌ای برای تبریک گفتن به نویسندگان، بلکه فرصتی نایاب برای تعظیم در برابر حقیقتی است که از دل کلمه می‌جوشد و جانِ اندیشه را به جهان می‌پاشد. این روز، یادآور قداستی است که از ازل بر قلم نهاده شد؛ همان‌گاه که خدای مهربان، در نخستین آیات کتاب وحی، سوگند خورد به قلم و آن‌چه می‌نویسد: «ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُون».
قلم، حافظ حافظه‌ی جمعی بشر است؛ پنهان‌ترین رازهای دل، روشن‌ترین آرمان‌ها، و پرمخاطره‌ترین آرزوها، همه بر شانه‌های همین عصای ساکتِ دانایی حمل شده‌اند.
چهاردهم تیرماه، به پیشنهاد «انجمن قلم ایران» و تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور، در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان «روز قلم» به ثبت رسید تا جامعه، هر سال یک‌بار نیز که شده، قامت خسته‌ی نویسندگانی را ببیند که نه سلاح دارند، نه تریبون، نه زر و زور؛ تنها چیزی که دارند، واژه است؛ واژه‌هایی که می‌توانند جهان را بهتر کنند، درد را به آگاهی تبدیل کنند، و آگاهی را به حرکت.
قلم، سلاح نیست؛ اما می‌تواند شمشیری از جنس حقیقت باشد.
بزرگان اندیشه، از همان آغاز، قلم را نه تنها ابزار نوشتن، بلکه ابزار شکل‌دادن به وجدان عمومی می‌دانستند. حکیمان، پیامبران، مصلحان و حتی شورشیانِ علیه جهل، همگی قلم را با خود داشتند، نه برای جنگیدن با انسان، بلکه برای بیدار کردن انسان درون. قلم، زبان بی‌صدای عدالت است؛ جاده‌ای است که از دنیای خیال می‌گذرد و به واقعیت اجتماعی می‌رسد.
در روزگار ما، قلم هنوز هم تنها پناه بسیاری از حقیقت‌طلبان است؛ کسانی که حاضرند در اتاقی کوچک، زیر نوری زرد و بی‌رمق، شب را به صبح بدوزند تا چراغی کوچک در دل این تاریکی بی‌پایان بیفروزند.
در جهانی که سرعت جای عمق را گرفته، و هیاهو جای معنا را، نوشتن عملی قهرمانانه است. نویسنده‌ای که نمی‌خواهد فقط برای فروش بنویسد، یا صرفاً لبخند بسازد، بلکه دغدغه‌ای در دل دارد، زخمی در جان دارد، و رؤیایی برای گفتن، بی‌اغراق، چون شمعی است که تا پایان می‌سوزد و ذره‌ذره آب می‌شود تا شاید روشنایی‌اش، مسیر کسی را هموار کند.
روز قلم، روزِ تشکر از آن‌هایی است که نوشتند بی‌آن‌که دیده شوند؛ روز تجلیل از آنان‌که به جای فریاد، نوشتند؛ به جای قضاوت، تحلیل کردند؛ و به جای تحمیل، دعوت کردند.
اگر نگاهی عمیق‌تر بیندازیم، قلم فقط ابزاری برای نویسنده نیست؛ هر اندیشه‌گری، هر معلمی، هر دانش‌آموزی، هر خبرنگار و روزنامه‌نگاری، و حتی هر فردِ عادی‌ای که بخواهد تجربه یا دانسته‌ای را ثبت کند، به نوعی ادامه‌دهنده‌ی راه قلم است. پس این روز فقط برای نویسندگان حرفه‌ای نیست، بلکه روز همه‌ی کسانی است که به واژه به‌مثابه‌ی چراغی برای دیدن و نشان‌دادن باور دارند.
قلم، پلی است میان دل و دیده، میان تجربه و تعلیم، میان رنج و روشنایی.
باید قدر قلم را دانست، پیش از آن‌که بمیرَد در ازدحام تصویر، پیش از آن‌که لایک و ترند، جای تأمل و تفکر را بگیرد. باید همچنان به نوشتن باور داشت، همچنان باید به اندیشه اجازه داد که آرام، اما ریشه‌دار رشد کند، و همچنان باید از صاحبان قلم تجلیل کرد؛ همان‌ها که با جوهر جان می‌نویسند، نه فقط با جوهر خودکار.
امروز، ما در «آینده‌نگاران مغز» به پاسداشت قلم و صاحبان آن، سر تعظیم فرود می‌آوریم؛ برای همه‌ی آن‌هایی که هنوز معتقدند واژه می‌تواند جهان را نجات دهد؛ کسانی که حتی وقتی دیده نمی‌شوند، همچنان می‌نویسند؛ برای فردا، برای آگاهی، برای انسان.
به امید جهانی که در آن، قلم‌ها بشکنند ظلمت را، نه وجدان را.
روز قلم گرامی باد.
آینده‌نگاران مغز؛ جایی که واژه جان می‌گیرد، اندیشه می‌روید و فرهنگ قد می‌کشد
