سامانه علم‌سنجی؛ مقاله های ژورنالی و مقاله های کنفرانسی؛ ژورنال‌های ISI و ژورنال های ISI-Listed

اهمیت انتخاب ژورنال مناسب

انتخاب ژورنال مناسب برای انتشار مقاله یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که یک پژوهشگر باید بگیرد. این انتخاب تأثیر مستقیمی بر دیده شدن، اعتبار علمی و میزان ارجاعات مقاله دارد. در ادامه به برخی از دلایل اهمیت انتخاب ژورنال مناسب می‌پردازیم:

۱. نمایش فعالیت‌های علمی (ویترین علمی پژوهشگر)

مقاله‌های منتشرشده در ژورنال‌های معتبر نشان‌دهنده سطح علمی و کیفیت پژوهش‌های یک محقق هستند. انتشار مقاله در یک ژورنال با ضریب تأثیر (Impact Factor) بالا یا نمایه‌های معتبر مانند ISI، Scopus و PubMed اعتبار علمی فرد را افزایش می‌دهد.

۲. انتشار نتایج تحقیق برای جامعه علمی

هدف از پژوهش علمی، گسترش دانش در یک حوزه خاص است. انتشار مقاله در یک ژورنال مناسب، نتایج تحقیق را در اختیار دیگر پژوهشگران قرار می‌دهد و امکان بهره‌برداری از آن را فراهم می‌کند.

۳. افزایش احتمال ارجاع به مقاله (Citation)

انتشار مقاله در یک ژورنال معتبر باعث افزایش احتمال دیده شدن و استناد به آن توسط سایر پژوهشگران می‌شود که در نتیجه شاخص H-index و تأثیر علمی پژوهشگر را ارتقا می‌دهد.

۴. تقویت رزومه پژوهشی

برای ادامه تحصیل، ارتقا علمی و درخواست موقعیت‌های پژوهشی، داشتن مقالات منتشرشده در ژورنال‌های معتبر یک امتیاز مهم محسوب می‌شود.

۵. افزایش امتیاز دانشگاه و مؤسسه پژوهشی

انتشار مقالات در ژورنال‌های دارای نمایه‌های معتبر باعث افزایش رتبه علمی دانشگاه یا مؤسسه پژوهشی محل فعالیت نویسنده می‌شود.

۶. کمک به ادامه تحصیل در دانشگاه‌های برتر جهان

داشتن مقالات چاپ‌شده در ژورنال‌های باکیفیت، شانس پذیرش در دانشگاه‌های برتر و دریافت بورسیه‌های تحصیلی را افزایش می‌دهد.

۷. ایجاد فرصت‌های همکاری علمی بین‌المللی

محققانی که در ژورنال‌های معتبر منتشر می‌کنند، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و فرصت همکاری با پژوهشگران و مؤسسات علمی برتر را به دست می‌آورند.

۸. افزایش احتمال جذب در بازار کار علمی و صنعتی

داشتن مقالات منتشرشده در ژورنال‌های معتبر می‌تواند در فرآیند استخدام در مراکز علمی و صنعتی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.

۹. حفظ حقوق معنوی و جلوگیری از سرقت علمی

انتشار مقاله در یک ژورنال معتبر باعث ثبت رسمی پژوهش شده و از سرقت علمی یا سوءاستفاده دیگران جلوگیری می‌کند.

بنابراین، انتخاب ژورنال مناسب یکی از گام‌های کلیدی در فرآیند انتشار علمی است و باید با دقت انجام شود. انتخاب ژورنالی که بیشترین همخوانی را با موضوع پژوهش دارد و در عین حال دارای اعتبار و نمایه‌سازی مناسبی است، به دیده شدن و تأثیرگذاری بیشتر مقاله کمک می‌کند.

سامانه علم‌سنجی

سامانه علم‌سنجی اعضای هیئت علمی یک سیستم جامع برای ارزیابی عملکرد علمی و پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی است. این سامانه معمولاً توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا دانشگاه‌ها برای سنجش و رتبه‌بندی فعالیت‌های علمی اعضای هیئت علمی استفاده می‌شود.

​سامانه علم‌سنجی اعضای هیئت علمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور نمایش و ارزیابی شاخص‌های علمی و پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور راه‌اندازی شده است. این سامانه به آدرس isid.research.ac.ir در دسترس است.

با مراجعه به این سامانه، می‌توانید اطلاعاتی نظیر تعداد مقالات منتشرشده، میزان استنادها، شاخص‌های H-index و i10-index، و سایر فعالیت‌های علمی اعضای هیئت علمی را مشاهده نمایید. همچنین، امکان جستجوی اعضای هیئت علمی بر اساس نام، دانشگاه، دانشکده و رشته تحصیلی فراهم است.

این سامانه ابزاری مفید برای دانشجویان، پژوهشگران و سایر علاقه‌مندان به منظور آشنایی با فعالیت‌های علمی و پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور محسوب می‌شود.

معیارهای ارزیابی در سامانه علم‌سنجی

ارزیابی در این سامانه بر اساس معیارهای مختلفی انجام می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

۱. تعداد مقالات منتشرشده

• تعداد مقالات چاپ‌شده در ژورنال‌های معتبر بین‌المللی (ISI، Scopus، PubMed و …)
• تعداد مقالات در نشریات علمی-پژوهشی داخلی
• مقالات ارائه‌شده در کنفرانس‌های معتبر ملی و بین‌المللی

۲. میزان استناد (Citation) و شاخص‌های علمی

• تعداد استنادها (Citations) به مقالات پژوهشگر در پایگاه‌هایی مانند Google Scholar، Scopus و Web of Science
• شاخص H-index (نشان‌دهنده تأثیر علمی پژوهشگر بر اساس میزان استناد به مقالاتش)
• شاخص i10-index (تعداد مقالاتی که حداقل ۱۰ استناد دریافت کرده‌اند)

۳. کیفیت و اعتبار مجلات علمی

• انتشار مقاله در مجلات با ضریب تأثیر (Impact Factor) بالا
• مقالات چاپ‌شده در مجلات دارای نمایه‌های معتبر مانند ISI (Web of Science)، Scopus، PubMed و …

۴. تعداد طرح‌های پژوهشی

• مجری یا همکار در طرح‌های پژوهشی ملی و بین‌المللی
• دریافت گرنت‌های تحقیقاتی از دانشگاه‌ها، مؤسسات پژوهشی یا سازمان‌های بین‌المللی

۵. تألیف و ترجمه کتاب

• تألیف یا ترجمه کتاب‌های علمی و دانشگاهی
• انتشار کتاب در ناشران معتبر داخلی و بین‌المللی

۶. راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه و رساله

• تعداد پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری که پژوهشگر راهنمایی یا مشاوره داده است

۷. ثبت اختراع و نوآوری علمی

• ثبت اختراعات داخلی و بین‌المللی
• تولید محصولات دانش‌بنیان و فعالیت‌های نوآورانه

۸. همکاری‌های علمی و داوری مقالات

• عضویت در هیات تحریریه ژورنال‌های معتبر علمی
• داوری مقالات علمی در نشریات داخلی و خارجی

۹. مشارکت در کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی

• ارائه مقاله در کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی
• سخنرانی علمی و شرکت در کارگاه‌های تخصصی

۱۰. جوایز و افتخارات علمی

• دریافت جوایز علمی و پژوهشی در سطح ملی و بین‌المللی
• عضویت در انجمن‌های علمی معتبر

نتیجه‌گیری

سامانه علم‌سنجی اعضای هیئت علمی ابزاری مهم برای ارزیابی، رتبه‌بندی و ارتقای علمی پژوهشگران است. این سامانه به دانشگاه‌ها و نهادهای علمی کمک می‌کند تا بر اساس عملکرد پژوهشی اعضای خود، تصمیمات بهتری درباره تخصیص بودجه، ارتقا و جذب اعضای هیئت علمی بگیرند.

مقاله‌های ژورنالی و مقاله‌های کنفرانسی

مقالات ژورنالی و کنفرانسی دو نوع از مقالات علمی هستند که تفاوت‌های زیادی از نظر ساختار، زمان انتشار، و تأثیر علمی دارند. در ادامه، به شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نوع مقاله اشاره می‌کنم:

شباهت‌ها

1. هدف علمی مشترک: هر دو نوع مقاله هدف مشترکی دارند که همان گسترش دانش علمی و اشتراک‌گذاری نتایج پژوهش است.
2. استانداردهای علمی: هر دو نوع مقاله باید به استانداردهای علمی معتبر و روش‌های تحقیقاتی درست پایبند باشند.
3. فرایند داوری: هر دو مقاله معمولاً فرایند داوری (Peer Review) را برای ارزیابی کیفیت علمی و صحت نتایج می‌گذرانند.
4. محتوای علمی: در هر دو مقاله، تحلیل‌های دقیق و استدلال‌های منطقی برای پشتیبانی از نتایج پژوهش ارائه می‌شود.

تفاوت‌ها

1. زمان انتشار:

   • مقاله ژورنالی: زمان انتشار آن ممکن است طولانی‌تر باشد (گاهی ماه‌ها یا حتی سال‌ها)، چرا که فرایند داوری، بازبینی و اصلاحات ممکن است زمان زیادی ببرد.
   • مقاله کنفرانسی: معمولاً زمان انتشار کوتاه‌تری دارد و می‌تواند به‌سرعت پس از ارسال، پذیرفته و منتشر شود.

2. ساختار و جزئیات:

   • مقاله ژورنالی: معمولا شامل جزئیات بیشتری است، از جمله تحلیل‌های دقیق‌تر، مرورهای جامع‌تر و توضیحات گسترده‌تر درباره روش‌ها و نتایج.
   • مقاله کنفرانسی: معمولاً کوتاه‌تر است و تمرکز بیشتر بر روی نتایج اصلی تحقیق و ارائه مختصر یافته‌ها دارد.

3. تأثیر علمی:

   • مقاله ژورنالی: به دلیل انتشار در مجلات معتبر با نمایه‌سازی‌های جهانی مانند ISI، Scopus و PubMed، تأثیر بیشتری دارد و ممکن است ارجاعات بیشتری دریافت کند.
   • مقاله کنفرانسی: معمولاً تأثیر کمتری دارد، مگر آنکه در یک کنفرانس بین‌المللی معتبر ارائه شود. ارجاع‌های کمتری ممکن است دریافت کند.

4. هدف و نوع مخاطب:

   • مقاله ژورنالی: بیشتر به جامعه علمی گسترده‌تری اختصاص دارد و معمولاً هدف آن انتشار تحقیقات کامل و جزئی است که می‌تواند توسط پژوهشگران دیگر در همان حوزه مورد ارجاع قرار گیرد.
   • مقاله کنفرانسی: بیشتر به افراد حاضر در کنفرانس‌ها و محققان علاقه‌مند به موضوع خاص متمرکز است و به نوعی مقدمه‌ای برای پژوهش‌های بیشتر محسوب می‌شود.

5. درجه نوآوری و پیشرفت در تحقیق:

   • مقاله ژورنالی: معمولاً برای انتشار مقالات با نتایج جامع‌تر و کامل‌تر، و به‌طور معمول برای پژوهش‌های نهایی و به‌دست آوردن تأثیرات بلندمدت است.
   • مقاله کنفرانسی: بیشتر به عنوان مقالاتی با نتایج اولیه، نوآوری‌های محدودتر یا گزارش‌های تحقیقی اولیه به شمار می‌روند.

6. تعداد نویسندگان:

   • مقاله ژورنالی: ممکن است تعداد نویسندگان بیشتر و وابسته به تحقیقات بزرگتر و طولانی‌تر باشد.
   • مقاله کنفرانسی: معمولاً تیم‌های تحقیقاتی کوچک‌تر دارند و پروژه‌های تحقیقاتی محدودتری را پوشش می‌دهند.

نتیجه‌گیری

• مقالات ژورنالی بیشتر برای انتشار نتایج کامل و معتبر تحقیقاتی و برای ارجاع‌های بلندمدت مناسب هستند.
• مقالات کنفرانسی برای معرفی سریع نتایج اولیه، بحث‌های علمی در مقیاس کوچکتر و فرصت‌های شبکه‌سازی در کنفرانس‌ها طراحی شده‌اند.

بنابراین، انتخاب نوع مقاله به اهداف پژوهشی، میزان نوآوری، و سطح پیشرفت تحقیق بستگی دارد.

انواع مختلف مقالات ژورنالی

مقالات ژورنالی به طور کلی بر اساس محل انتشار و میزان اعتبار علمی، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها بر اساس نوع ژورنال و نمایه‌سازی آن‌ها تعیین می‌شود. در اینجا، به انواع مختلف مقالات ژورنالی داخلی، ISC و بین‌المللی پرداخته می‌شود:

۱. مقالات ژورنالی داخلی

این مقالات در ژورنال‌های علمی و پژوهشی که در داخل کشور منتشر می‌شوند، منتشر می‌گردند. این دسته از مقالات می‌توانند در زمینه‌های مختلف علمی شامل علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی، پزشکی و غیره منتشر شوند.

• ویژگی‌ها:

  • منتشر شده در مجلات داخلی کشور.
  • نمایه‌سازی شده در پایگاه‌های داخلی مانند SID (پایگاه اطلاعات علمی ایران)، Magiran و IranDoc.
  • دارای تأثیرگذاری و ارجاع‌های داخلی بیشتر.

• مزایا:

  • دسترسی راحت‌تر به داده‌ها و پژوهش‌ها.
  • ارتباط بیشتر با جامعه علمی داخل کشور.

• معایب:

  • ممکن است تأثیر کمتری در سطح بین‌المللی داشته باشد.

۲. مقالات ژورنالی ISC (Institute for Scientific Information)

این نوع مقالات در مجلات علمی و پژوهشی نمایه‌شده در پایگاه ISC منتشر می‌شوند. ISC یک پایگاه اطلاعاتی علمی معتبر در ایران است که به ارزیابی کیفیت مجلات داخلی و بین‌المللی می‌پردازد.

• ویژگی‌ها:

  • این مقالات در مجلات علمی داخلی و بین‌المللی نمایه‌شده در پایگاه ISC منتشر می‌شوند.
  • مجلات ISC معمولاً شامل مقالات با کیفیت بالاتر و معیارهای علمی دقیق‌تر هستند.
  • این مجلات ممکن است نمایه‌سازی‌هایی مانند Scopus و دیگر پایگاه‌های بین‌المللی معتبر داشته باشند.

• مزایا:

  • کیفیت علمی بالاتر از مجلات داخلی.
  • امکان دسترسی به مقالات در پایگاه‌های معتبر داخلی و بین‌المللی.

• معایب:

  • ممکن است به دلیل محدودیت‌های پایگاه داده‌ها، تأثیر کمتری نسبت به ژورنال‌های بین‌المللی دارای نمایه‌سازی در ISI داشته باشد.

۳. مقالات ژورنالی بین‌المللی

این مقالات در ژورنال‌های بین‌المللی منتشر می‌شوند که دارای نمایه‌سازی‌های معتبر جهانی هستند. این مجلات معمولاً به بالاترین استانداردهای علمی در سراسر دنیا پایبندند و تأثیر بالایی در جامعه علمی دارند.

• ویژگی‌ها:

  • منتشر شده در ژورنال‌های بین‌المللی که در پایگاه‌های معتبر مانند ISI (Web of Science)، Scopus، PubMed و Elsevier نمایه‌سازی شده‌اند.
  • این مقالات به‌طور معمول شامل نتایج دقیق و پیشرفته تحقیقاتی هستند.
  • دسترسی به این مقالات از طریق پایگاه‌های علمی جهانی ممکن است نیازمند اشتراک یا دسترسی خاص باشد.

• مزایا:

  • تأثیر علمی بالاتر: مقالاتی که در مجلات بین‌المللی منتشر می‌شوند، معمولاً ارجاعات بیشتری دریافت می‌کنند و به سطح بالاتری از اعتبار علمی می‌رسند.
  • دسترسی جهانی: این مقالات به راحتی توسط پژوهشگران سراسر جهان قابل دسترسی هستند و ممکن است شانس بالاتری برای همکاری‌های علمی بین‌المللی ایجاد کنند.

• معایب:

  • فرایند داوری طولانی‌تر: فرآیند داوری و انتشار مقالات در این مجلات معمولاً زمان‌برتر و دقیق‌تر است.
  • رقابت شدیدتر: بسیاری از مجلات بین‌المللی رقابت زیادی دارند و پذیرش مقاله در آن‌ها چالش‌برانگیز است.

نتیجه‌گیری:

• مقالات ژورنالی داخلی برای مخاطبان و محققان داخل کشور مفید هستند و در پایگاه‌های علمی داخلی نمایه می‌شوند.
• مقالات ژورنالی ISC یک گام میان‌برد برای دسترسی به مقالات با کیفیت بالاتر و شناخته‌شده‌تر در سطح داخلی و منطقه‌ای است.
• مقالات ژورنالی بین‌المللی بیشترین تأثیر را در سطح جهانی دارند و به عنوان مرجع علمی معتبر در جامعه جهانی شناخته می‌شوند.

انتخاب نوع مقاله بستگی به اهداف پژوهش، جامعه هدف و سطح مورد نظر از تأثیر علمی دارد.

انواع مقاله‌های کنفرانسی

مقالات کنفرانسی می‌توانند در سطوح مختلف منتشر شوند که شامل کنفرانس‌های دانشجویی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی است. این دسته‌بندی‌ها بر اساس سطح مخاطبان، دامنه جغرافیایی و اهمیت علمی مقالات صورت می‌گیرد. در اینجا به انواع مقاله‌های کنفرانسی در هر یک از این سطوح پرداخته می‌شود:

۱. مقالات کنفرانسی دانشجویی

مقالات کنفرانسی دانشجویی مقالاتی هستند که توسط دانشجویان (اغلب در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد) ارائه می‌شوند. این مقالات معمولاً به عنوان بخشی از پروژه‌های تحقیقی در دوره‌های آموزشی یا به عنوان یک فرصت برای تجربه کردن فرآیند پژوهشی و ارائه نتایج اولیه تحقیقاتی نوشته می‌شوند.

• ویژگی‌ها:

  • معمولاً پروژه‌های تحقیقاتی کوچک یا نتایج اولیه تحقیقات هستند.
  • این مقالات در کنفرانس‌های علمی دانشجویی ارائه می‌شوند که به طور ویژه برای دانشجویان طراحی شده‌اند.
  • معمولاً در قالب پوستر یا ارائه شفاهی ارائه می‌شوند.

• مزایا:

  • فرصت برای کسب تجربه در ارائه مقاله و تعامل با دیگر پژوهشگران.
  • دریافت بازخورد از اساتید و دانشجویان دیگر.
  • تقویت مهارت‌های علمی و پژوهشی.

• معایب:

  • تأثیر علمی کمتر نسبت به مقالات در کنفرانس‌ها و مجلات معتبر.
  • احتمال کم‌تر برای جذب توجه بین‌المللی.

۲. مقالات کنفرانسی منطقه‌ای

مقالات کنفرانسی منطقه‌ای به مقالاتی گفته می‌شود که در کنفرانس‌های علمی منطقه‌ای ارائه می‌شوند. این کنفرانس‌ها معمولاً در یک منطقه جغرافیایی خاص برگزار می‌شوند و پژوهشگران از آن منطقه برای ارائه مقالات خود در این رویدادها حضور دارند. مقالات کنفرانسی منطقه‌ای به مسائل و چالش‌های خاص آن منطقه توجه دارند.

• ویژگی‌ها:

  • تمرکز بر روی مسائل و مشکلات منطقه‌ای خاص.
  • شرکت‌کنندگان و مخاطبان اصلی این کنفرانس‌ها معمولاً از کشورهای هم‌جوار یا همان منطقه جغرافیایی هستند.
  • این مقالات معمولاً در کنفرانس‌های علمی منطقه‌ای ارائه می‌شوند.

• مزایا:

  • تمرکز بر مسائل خاص منطقه‌ای که ممکن است برای پژوهشگران داخلی و منطقه‌ای مهم باشد.
  • فرصت تعامل با پژوهشگران دیگر از همان منطقه.

• معایب:

  • تأثیر علمی کمتر در سطح جهانی.
  • ممکن است توجه محدودی از جامعه جهانی جلب کند.

۳. مقالات کنفرانسی ملی

مقالات کنفرانسی ملی در کنفرانس‌های علمی ملی ارائه می‌شوند که پژوهشگران از سراسر کشور در آن‌ها شرکت می‌کنند. این مقالات معمولاً به مسائل ملی و چالش‌های خاص کشور توجه دارند و به‌طور عمده در سطح داخلی کشور تأثیرگذار هستند.

• ویژگی‌ها:
  • تمرکز بر مسائل علمی و تحقیقاتی خاص کشور یا چالش‌های ملی.
  • ارائه مقالات در کنفرانس‌های علمی ملی که شرکت‌کنندگان از سرتاسر کشور هستند.
• مزایا:
  • امکان تعامل و تبادل نظر با پژوهشگران داخلی و متخصصان در سطح ملی.
  • تأثیر قابل‌توجه در پیشبرد علم در داخل کشور.
• معایب:
  • تأثیر جهانی کمتری نسبت به مقالات ارائه‌شده در کنفرانس‌های بین‌المللی.
  • تمرکز محدودتر به مسائل داخلی.

۴. مقالات کنفرانسی بین‌المللی

مقالات کنفرانسی بین‌المللی در کنفرانس‌های علمی بین‌المللی ارائه می‌شوند. این کنفرانس‌ها معمولاً در سطح جهانی شناخته‌شده هستند و پژوهشگران از کشورهای مختلف برای ارائه مقالات خود در آن‌ها شرکت می‌کنند. مقالات کنفرانسی بین‌المللی معمولاً از استانداردهای بالاتری برخوردارند و به مسائل علمی جهانی پرداخته می‌شوند.

• ویژگی‌ها:

  • مقالات منتشرشده در کنفرانس‌های معتبر بین‌المللی مانند IEEE, ACM, Springer و سایر کنفرانس‌های بین‌المللی.
  • بررسی و ارائه تحقیقاتی با دستاوردهای علمی مهم که به مسائل جهانی می‌پردازد.
  • امکان تعامل با پژوهشگران و متخصصان بین‌المللی.

• مزایا:

  • تأثیر علمی جهانی و ارجاع‌های بیشتر.
  • فرصت همکاری‌های بین‌المللی و شناخته‌شدن در سطح جهانی.
  • دسترسی به آخرین دستاوردهای علمی از سراسر جهان.

• معایب:

  • فرآیند داوری و پذیرش پیچیده‌تر و زمان‌بر.
  • رقابت شدیدتر برای پذیرش مقالات.

نتیجه‌گیری

• مقالات کنفرانسی دانشجویی به دانشجویان این فرصت را می‌دهند که برای اولین بار نتایج تحقیقاتی خود را در کنفرانس‌ها ارائه دهند و تجربه علمی کسب کنند.
• مقالات کنفرانسی منطقه‌ای به مسائل خاص یک منطقه جغرافیایی پرداخته و برای پژوهشگران منطقه‌ای مفید هستند.
• مقالات کنفرانسی ملی معمولاً مسائل خاص کشور را مورد بررسی قرار می‌دهند و تأثیر زیادی در سطح داخلی دارند.
• مقالات کنفرانسی بین‌المللی بیشترین تأثیر را در سطح جهانی دارند و فرصت‌های همکاری‌های علمی بین‌المللی را فراهم می‌کنند.

انتخاب سطح کنفرانس بستگی به هدف پژوهشی، میزان تأثیر علمی و مخاطب مورد نظر دارد.

انواع ژورنال‌های داخلی

ژورنال‌ها یا مجلات علمی به طور کلی به انواع مختلف تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و اهداف خاص خود را دارند. در اینجا، به ژورنال‌های داخلی و انواع آن‌ها پرداخته می‌شود و به تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها اشاره می‌شود.

۱. ژورنال‌های علمی-پژوهشی

ژورنال‌های علمی-پژوهشی، مجلاتی هستند که مقالات علمی و پژوهشی منتشر می‌کنند و هدف اصلی آن‌ها ارائه نتایج تحقیقات جدید و پیشرفت‌های علمی است. این ژورنال‌ها معمولاً تحقیقات اصلی و جامع را منتشر می‌کنند که برای جامعه علمی اهمیت دارد.

• ویژگی‌ها:
  • ارائه مقالات اصلی و پژوهشی با نتایج جدید.
  • مقالات به‌طور کامل با روش‌های علمی دقیق و بررسی‌های کامل منتشر می‌شوند.
  • معمولاً توسط متخصصان و پژوهشگران حرفه‌ای در زمینه‌های علمی معتبر داوری می‌شوند.
  • ارزیابی علمی دقیق از مقالات انجام می‌شود.
• مزایا:
  • انتشار پژوهش‌های جدید و تأثیرگذار در یک زمینه علمی خاص.
  • مقالات در این ژورنال‌ها معمولاً مورد توجه دیگر پژوهشگران قرار می‌گیرد و ارجاع‌های زیادی دریافت می‌کنند.
• معایب:
  • پذیرش مقالات در این ژورنال‌ها معمولاً پیچیده و زمان‌بر است.
  • فرآیند داوری به دلیل استانداردهای بالا بسیار دقیق و سختگیرانه است.

۲. ژورنال‌های علمی-ترویجی

ژورنال‌های علمی-ترویجی، مجلاتی هستند که هدف اصلی آن‌ها ترویج علم و گسترش دانش در میان مخاطبان عمومی یا غیرتخصصی است. این ژورنال‌ها مقالاتی منتشر می‌کنند که به توضیح و ساده‌سازی مفاهیم علمی می‌پردازند تا دانش را در سطح وسیع‌تری از مخاطبان منتقل کنند.

• ویژگی‌ها:

  • هدف اصلی افزایش آگاهی عمومی از موضوعات علمی و تحقیقاتی است.
  • مقالات معمولاً به زبان ساده‌تری نوشته می‌شوند و نیاز به پیش‌زمینه علمی خاصی ندارند.
  • این مجلات ممکن است شامل مقالات مروری، گزارش‌های علمی، و تحلیل‌هایی باشند که به توضیح یا ترویج ایده‌ها و مفاهیم علمی کمک می‌کنند.

• مزایا:

  • به ارتقای سطح آگاهی عمومی در مورد مسائل علمی کمک می‌کند.
  • برای مخاطبان غیرتخصصی نیز قابل فهم است.

• معایب:

  • تمرکز کمتری بر روی ارائه تحقیقات جدید و پیشرفته دارد.
  • تأثیر علمی محدودتر به نسبت ژورنال‌های پژوهشی دارد.

۳. ژورنال‌های علمی-تخصصی

ژورنال‌های علمی-تخصصی، مجلاتی هستند که به حوزه‌های خاص علمی یا رشته‌های خاص اختصاص دارند. این ژورنال‌ها معمولاً مقالاتی را منتشر می‌کنند که به موضوعات خاص و تخصصی پرداخته و برای مخاطبان محدودتری از متخصصان در همان زمینه مفید است.

• ویژگی‌ها:

  • تمرکز بر یک حوزه خاص علمی یا موضوع تخصصی.
  • مقالات تخصصی‌تر و به‌طور معمول دارای جزئیات فنی و علمی بیشتری هستند.
  • مخاطبان اصلی این ژورنال‌ها پژوهشگران، اساتید دانشگاهی و متخصصان آن رشته هستند.

• مزایا:

  • این مجلات به پژوهشگران در زمینه‌های تخصصی کمک می‌کنند و به اشتراک‌گذاری جدیدترین دستاوردهای علمی می‌پردازند.
  • معمولاً مقالات دقیق‌تر و فنی‌تری در این ژورنال‌ها منتشر می‌شود.

• معایب:

  • مخاطبان آن‌ها محدود به متخصصان در همان حوزه هستند.
  • مقالات ممکن است برای افرادی که خارج از آن رشته علمی هستند، پیچیده و دشوار باشد.

شباهت‌ها و تفاوت‌های ژورنال‌های علمی-پژوهشی، علمی-ترویجی و علمی-تخصصی

ویژگی	ژورنال‌های علمی-پژوهشی	ژورنال‌های علمی-ترویجی	ژورنال‌های علمی-تخصصی
هدف اصلی	انتشار مقالات تحقیقی و پژوهشی جدید	ترویج و توضیح علم به زبان ساده	تمرکز بر حوزه‌های خاص و تخصصی
مخاطب اصلی	پژوهشگران و متخصصان علمی	عموم مردم و افراد غیرتخصصی	پژوهشگران و متخصصان آن حوزه خاص
نوع مقالات	مقالات پژوهشی و تحقیقاتی اصلی	مقالات ترویجی، مروری، آموزشی	مقالات تخصصی و فنی
سطح دشواری مطالب	بالا، نیاز به پیش‌زمینه علمی	متوسط، برای فهم عموم مردم	بالا، نیاز به تخصص در زمینه خاص
تأثیر علمی	بالا، ارجاع‌ها زیاد	کم‌تر، تأثیرگذاری عمومی	بالا، ارجاع‌های تخصصی
فرآیند داوری	دقیق و سختگیرانه	کمتر سختگیرانه، بیشتر برای ترویج علم	دقیق، اما در حوزه‌های خاص

نتیجه‌گیری

• ژورنال‌های علمی-پژوهشی بیشتر به مقالات تحقیقاتی و پژوهشی جدید می‌پردازند و در جامعه علمی تأثیر زیادی دارند.
• ژورنال‌های علمی-ترویجی به هدف ترویج و ساده‌سازی علم برای عموم مردم منتشر می‌شوند.
• ژورنال‌های علمی-تخصصی به مسائل و موضوعات خاص علمی می‌پردازند و برای مخاطبان محدودتری مفید هستند.

انتخاب ژورنال مناسب بستگی به هدف مقاله، مخاطب هدف و نوع تحقیق دارد.

انواع ژورنال ‌های بین المللی 

ژورنال‌های بین‌المللی به طور کلی به مجلات علمی اطلاق می‌شوند که در سطح جهانی شناخته‌شده و معتبر هستند و مقالات علمی و پژوهشی از سراسر جهان را منتشر می‌کنند. این مجلات بر اساس معیارهای مختلف مانند ارزیابی علمی، تأثیرگذاری و تعداد ارجاعات مورد بررسی قرار می‌گیرند. در اینجا به معرفی ژورنال‌های بین‌المللی معروف و معتبر و ویژگی‌های آن‌ها پرداخته می‌شود:

۱. ژورنال‌های ISC (Islamic World Science Citation Center)

ISC یک پایگاه داده علمی است که به جمع‌آوری و ارزیابی مقالات علمی از جهان اسلام می‌پردازد. این مرکز هدف خود را افزایش ارجاع‌دهی به مقالات علمی کشورهای اسلامی و ارتقای جایگاه علمی آن‌ها در سطح جهانی می‌داند.

• ویژگی‌ها:

  • ISC مقالات علمی منتشر شده در ژورنال‌های معتبر کشورهای اسلامی را نمایه می‌کند.
  • ژورنال‌های ISC به طور معمول برای محققان و پژوهشگران کشورهای اسلامی و منطقه خاورمیانه شناخته‌شده هستند.
  • این ژورنال‌ها ممکن است بیشتر به تحقیقاتی در زمینه‌های خاص فرهنگی و علمی منطقه‌ای متمرکز باشند.

• مزایا:

  • امکان دسترسی به مقالات و پژوهش‌های کشورهای اسلامی.
  • بیشتر پژوهشگران کشورهای اسلامی به دنبال انتشار مقاله در این مجلات هستند.

• معایب:

  • تأثیر علمی جهانی آن‌ها معمولاً کمتر از ژورنال‌های دیگر پایگاه‌های معتبر مانند ISI و Scopus است.

۲. ژورنال‌های ISI/JCR (Institute for Scientific Information/Journal Citation Reports)

ISI (موسسه اطلاعات علمی) و JCR (گزارش ارزیابی ژورنال‌های علمی) یکی از معتبرترین منابع برای ارزیابی و رتبه‌بندی مجلات علمی در سطح جهانی هستند. این پایگاه‌ها به ویژه در ارزیابی تأثیرگذاری ژورنال‌ها در مقیاس جهانی بسیار مهم هستند.

• ویژگی‌ها:

  • ISI ژورنال‌های علمی را با توجه به شاخص Impact Factor (ضریب تأثیر) ارزیابی می‌کند.
  • JCR گزارش‌هایی منتشر می‌کند که شامل اطلاعات مربوط به Impact Factor، پذیرش مقالات، و ارجاعات در هر ژورنال است.
  • مجلات نمایه‌شده در ISI/JCR معمولاً از لحاظ علمی و پژوهشی معتبرترین و با بالاترین سطح کیفیت شناخته می‌شوند.

• مزایا:

  • این مجلات بالاترین تأثیر علمی را دارند و مقالات آن‌ها بیشتر مورد ارجاع قرار می‌گیرند.
  • برای ارتقای رزومه علمی و پذیرش در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی معتبر ضروری است.

• معایب:

  • پذیرش مقالات در این ژورنال‌ها به دلیل داوری سختگیرانه و رقابت بالا، چالش‌برانگیز است.
  • فرآیند انتشار ممکن است زمان‌بر باشد.

۳. ژورنال‌های Scopus

Scopus یکی از بزرگ‌ترین پایگاه‌های داده علمی است که مقالات و ژورنال‌های علمی را نمایه می‌کند. این پایگاه به طور گسترده در سطح جهانی برای ارزیابی کیفیت و تأثیر علمی مقالات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• ویژگی‌ها:

  • ژورنال‌های Scopus از نظر تأثیر علمی و شهرت بسیار معتبر هستند.
  • Scopus به شاخص H-Index و Citations برای ارزیابی تأثیرگذاری مقالات و ژورنال‌ها توجه دارد.
  • این پایگاه به شمول مقالات مختلف در رشته‌های مختلف علمی از جمله پزشکی، علوم مهندسی، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی می‌پردازد.

• مزایا:

  • مقالات منتشر شده در Scopus به راحتی دسترسی بیشتری دارند و ارجاعات بیشتری دریافت می‌کنند.
  • Scopus به عنوان یک معیار معتبر در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی شناخته‌شده است.

• معایب:

  • پذیرش مقالات در مجلات Scopus به دلیل استانداردهای بالا ممکن است سخت باشد.
  • در برخی رشته‌ها ممکن است نسبت به ISI تأثیر کمتری داشته باشد.

۴. ژورنال‌های PubMed

PubMed یک پایگاه داده علمی تخصصی در حوزه پزشکی و علوم زیستی است که تحت نظر National Library of Medicine (NLM) در ایالات متحده قرار دارد. این پایگاه به نمایه‌سازی مقالات مرتبط با پزشکی، داروسازی، زیست‌شناسی، و علوم سلامت می‌پردازد.

• ویژگی‌ها:

  • PubMed بیشتر مقالات مربوط به پزشکی، داروسازی، زیست‌شناسی و رشته‌های وابسته را شامل می‌شود.
  • مقالات منتشرشده در این پایگاه به طور عمده از مجلات پزشکی و زیستی معتبر استخراج می‌شوند.
  • PubMed شامل مقالات Open Access است که دسترسی به آن‌ها برای پژوهشگران رایگان است.

• مزایا:

  • برای پژوهشگران در زمینه علوم پزشکی و زیستی بسیار مفید است.
  • مقالات در PubMed به راحتی در دسترس جامعه علمی پزشکی و زیستی قرار می‌گیرند.
  • تأثیر علمی بالایی در حوزه‌های مربوطه دارد.

• معایب:

  • تمرکز بیشتر بر روی رشته‌های پزشکی و زیست‌شناسی است، بنابراین ممکن است برای سایر حوزه‌های علمی محدودیت داشته باشد.
  • فرآیند انتشار در برخی ژورنال‌ها ممکن است پیچیده باشد.

مقایسه کلی

ویژگی	ISC	ISI/JCR	Scopus	PubMed
حوزه علمی	کشورهای اسلامی	عمومی، بین‌المللی	عمومی، بین‌المللی	پزشکی و علوم زیستی
تأثیر علمی	محدودتر در سطح جهانی	بسیار بالا، جهانی	بالا، جهانی	بالا در پزشکی و زیست‌شناسی
نوع مقالات	مقالات از کشورهای اسلامی	مقالات پژوهشی، دارای Impact Factor	مقالات پژوهشی از رشته‌های مختلف	مقالات پزشکی و زیستی
مخاطب	پژوهشگران کشورهای اسلامی	پژوهشگران جهانی، متخصصان	پژوهشگران و اساتید دانشگاه‌ها	پژوهشگران و پزشکان
فرآیند داوری	استاندارد منطقه‌ای	داوری سختگیرانه، رقابت زیاد	داوری خوب، رقابت نسبی	داوری سختگیرانه برای پزشکی

نتیجه‌گیری

• ISC بیشتر به مقالات کشورهای اسلامی و منطقه‌ای پرداخته و در سطح جهانی تأثیر کمتری دارد.
• ISI/JCR و Scopus دو پایگاه معتبر بین‌المللی هستند که ژورنال‌های علمی در سطح جهانی با تأثیرگذاری بالا را نمایه می‌کنند.
• PubMed مخصوص مقالات پزشکی و زیستی است و در این حوزه تأثیرگذاری بسیار بالایی دارد.

انتخاب ژورنال مناسب برای انتشار مقاله بستگی به حوزه تحقیقاتی، مخاطب هدف و سطح تأثیرگذاری دارد.

تفاوت ژورنال‌های ISI با ژورنال‌های ISI-Listed

تفاوت ISI با ISI-Listed به شرح زیر است:

۱. ISI (Institute for Scientific Information)

• ISI به مؤسسه اطلاعات علمی اشاره دارد که مسئول پایگاه داده Web of Science است. این مؤسسه در گذشته توسط Thomson Reuters مدیریت می‌شد و اکنون تحت مدیریت Clarivate Analytics قرار دارد.
• ژورنال‌های ISI معمولاً شامل مقالات بسیار معتبر در حوزه‌های علمی مختلف هستند و این مجلات از اعتبار بالایی برخوردارند.
• این ژورنال‌ها به طور کلی شامل مجلاتی هستند که دارای Impact Factor (IF) می‌باشند و اعتبار علمی بالایی دارند. مجلاتی که تحت Arts & Humanities Citation Index (A&HCI)، Science Citation Index (SCI)، Social Sciences Citation Index (SSCI) و Citation Index Expanded (SCIE) قرار دارند، در این دسته جای می‌گیرند.

۲. ISI-Listed

• ISI-Listed به مجلاتی گفته می‌شود که در پایگاه داده Web of Science (که تحت مدیریت ISI است) نمایه شده‌اند، اما Impact Factor (IF) ندارند.
• این ژورنال‌ها معمولاً در ESCI (Emerging Sources Citation Index) یا دیگر پایگاه‌های داده‌ای تحت Thomson Reuters نمایه می‌شوند، مانند BIOSIS، Zoological Record و مجموعه‌های مشابه.
• این ژورنال‌ها ممکن است هنوز از نظر علمی معتبر باشند، اما اعتبار آن‌ها از ژورنال‌های ISI که دارای Impact Factor هستند، کمتر است.
• در بسیاری از موارد، پذیرش مقالات در این ژورنال‌ها ساده‌تر است و این موضوع می‌تواند زمینه سوءاستفاده‌های مالی را فراهم کند.

تفاوت‌های اصلی:

1. Impact Factor (IF):
   • ISI شامل مجلاتی است که دارای Impact Factor هستند، که نشان‌دهنده اعتبار علمی و تأثیر جهانی مجله است.
   • ISI-Listed به مجلاتی اطلاق می‌شود که در پایگاه داده Web of Science نمایه شده‌اند اما Impact Factor ندارند.
2. پذیرش و فرآیند داوری:
   • پذیرش مقاله در مجلات ISI معمولاً سخت‌تر است و فرآیند داوری دقیق‌تری دارند.
   • مجلات ISI-Listed معمولاً پذیرش مقالات آسان‌تری دارند و فرآیند داوری ممکن است ساده‌تر باشد.
3. اعتبار علمی:
   • ISI معمولاً به ژورنال‌هایی اطلاق می‌شود که از نظر علمی و پژوهشی تأثیرگذاری بالاتری دارند.
   • ISI-Listed به ژورنال‌هایی اطلاق می‌شود که از لحاظ علمی ممکن است دارای کیفیت متفاوتی باشند و معمولاً تأثیر جهانی کمتری دارند.

نتیجه‌گیری

• اگر مقاله‌ای در ژورنال‌های ISI چاپ شود، اعتبار علمی آن به طور معمول بالاست و هیچ‌گونه نگرانی از بابت پذیرش آن در مصاحبه‌های دکتری وجود ندارد.
• اگر مقاله‌ای در ژورنال‌های ISI-Listed چاپ شود، این به معنای پایان کار نیست، اما اعتبار علمی آن باید به دقت بررسی شود. همچنین، توجه به این نکته مهم است که پذیرش مقالات در این ژورنال‌ها ساده‌تر است و ممکن است برخی افراد از این ویژگی سوءاستفاده کنند.

به طور کلی، ISI مجلات با کیفیت‌تر و معتبرتری را شامل می‌شود، در حالی که ISI-Listed به مجلاتی اطلاق می‌شود که در پایگاه داده ISI قرار دارند اما از لحاظ علمی تأثیرگذاری کمتری دارند.