ارتباط آلزایمر و هورمون استرس؛ ارتباط ضایعه در قدرت تفکر با کورتیزول

کورتیزول و آلزایمر

مراحل اولیه ی ضایعه در قدرت تفکر با کورتیزول “هورمون استرس” مرتبط است.

تغییرات مغز هم که در اسکن‌ها قابل مشاهده است با نشانه‌های ابتدایی آلزایمر مرتبط است.

تحقیقات جدید نشان می دهد که استرس زندگی روزانه امکان دارد در مراحل ابتدایی میانسالی شروع به خسارت زدن به مغز کند. تحقیقات بر روی بیش از دو هزار نفر، که بیشتر آنها در دهه‌ی چهلم زندگی‌شان بودند نشان می‌دهد که افرادی که بالاترین سطح هورمون مربوط به استرس کورتیزول را دارا هستند، در تست‌های حافظه سازماندهی و درک تصویری و توجه، عملکرد بدتری دارند.

بر اساس تحقیق منتشر شده در ماه اکتبر در نشریه ی نورولوژی، سطح کورتیزول اندازه‌گیری شده‌ی بالاتر در خون آزمایش‌شوندگان هم، با تغییرات فیزیکی ذهن که اغلب به عنوان نشانه های آغازین بیماری آلزایمر و شکل‌های دیگر زوال عقل در نظر گرفته می شود، ارتباط دارد.

بر اساس یافته‌های تحقیق، خانم سودها سِشادری(Sudha Seshadri) سرپرست محققان می گوید، ارتباط بین سطح بالای کورتیزول و کندی عملکرد، خصوصا در زنان، قوی است. اما هنوز هم مشخص نیست که آیا زنان در نیمه ی زندگی خود بیشتر از مردان تحت استرس قرار دارند، یا اینکه صرفا استرس را به صورت سطوح بالاتر کورتیزول نشان می دهند. وی که پروفسور عصب شناسی است، وقت خود را بین دانشگاه بوستون و دانشگاه مرکز علوم سلامتی تگزاس در سن آنتونیو، که در آنجا موسس انستیتو گلن بیگز برای آلزایمر و بیماری‌های زوال عصبی، می‌گذراند.

خانم سودها با خنده می افزاید: کار بر روی تحقیق در مورد خونسرد بودن، من را بیشترعصبی کرد، اما اضافه می کند، نتیجه مهم است: ” یک پیغام مهم برای خود من این است که، در زمان رویارویی با مشکلات، دستپاچگی زیانبخش است – نه تنها در نیل به اهدافمان، بلکه احتمالا توانایی در حل مشکلات.”

پیر فایاد (Pierre Fayad)، سرپرست پزشکی مرکز سکته‌ی نبراسکا (Nebraska Stroke Center) در دانشگاه مرکز پزشکی نبراسکا، که در تحقیق حضور نداشته می گوید، این تحقیق بزرگترین تحقیق در نوع خودش در زمینه ی بررسی عوامل است و ارتباط بین کورتیزول، استرس در نیمه ی زندگی و تغییرات مغزی را مورد تاکید قرار می دهد. وی می‌گوید “این تحقیق برخی تردیدها را تایید می‌کند، زیرا کیفیت آن اعتبار بیشتری به آن می بخشد.

بروس مک ایون (Bruce McEvwen)، عصب شناس و متخصص کورتیزول دانشگاه راکفلر، که وی هم در تحقیق حضور نداشته، این یافته را “صراحتا فوق العاده” می‌داند. وی اشاره دارد که کورتیزول برای حیات ضروری است- بنابراین به هیچ وجه مضر نیست. اما استرس می‌تواند منجر به رفتار بالقوه مشکل آفرین همچون سیگار کشیدن، میگساری و خوردن غذاهای ناسالم در افراد شود. وی می افزاید “کورتیزول به خودی خود نمونه کوچکی از مشکلات بزرگتر و پنهانی است که در زندگی و بدن شخص روی می دهد.”

خانم سشادری می‌گوید: تحقیق جدید، داوطلبانی از تحقیق قلب فرامینگهام (Framingham Heart Study) و تحقیق ساکنان ۷۰ ساله حومه بوستون را در بر می‌گرفت. محققان اکنون در حال مطالعه شرکت کنندگان اصلی هستند که بیشتر آنان سفید پوست، از طبقه متوسط و ساکن حومه بوستون بودند. وی می‌افزاید: اگرچه دانشمندان از شرکت کنندگان نپرسیدند در روزی که از آنان خون گرفته می‌شد تحت چه نوع استرسی هستند، داوطلبان می‌توانستند در یک آزمایش سه تا چهار ساعته حاضر شوند – بنابراین می‌توان گفت در حد معقولانه و پایداری قرار داشتند.

با این وجود، حتی همین شرکت کنندگان نسبتا جوانان و به ظاهر مرفه هم علائمی از تغییرات مغزی، هم در اسکن‌های مغزی و هم در عملکردشان بروز می دادند. سشادری می گوید، “این طیف استرسی است که یک گروه متوسط افراد آمریکایی تجربه خواهند کرد. تحقیق مشخص کرد، بالاترین سطوح کورتیزول، با تغییراتی که امکان داشت در یک اسکن ام آر آی مغزی مشاهده نمود مرتبط است.

سشادری می گوید کورتیزول بین استرس جسمی و ذهنی تمایز قائل نمی‌شود، بنابراین بعضی از افراد با سطح بالای کورتیزول ممکن است مبتلا به بیماری جسمی مانند دیابت شوند که سطح کورتیزول آنها را بالا می‌برد. وی می‌افزاید، این احتمال هم وجود دارد، که سطوح هورمون ممکن است در خون افراد، اگر قبلا تغییرات مغزی را تجربه کرده باشند به سرعت بالا رود – این به آن معنی است که کورتیزول افزایش یافته می‌تواند نتیجه‌ی تغییرات باشد تا علت آنها. اما وی تصور می کند که بعید به نظر می‌رسد که این موضوع به دلیل این باشد که شرکت کنندگان در آزمایش خیلی جوان هستند. او اشاره دارد که سطح کورتیزول هر شرکت کننده فقط یکبار اندازه‌گیری شد (در هنگام صبح)، بنابراین اندازه‌گیری نشان دهنده‌ی تغییرات در طی زمان یا تغییرات در طی روز نیست.

به داوطلبان کارهایی همچون کپی کردن از روی یک شکل و بازگویی یک داستان پس از بیست دقیقه داده شد. سشادری می‌گوید، تفاوت بین کارکردها بسیار جزئی بود. او قادر نبود بلافاصله بر اساس عملکرد صحیح افراد شرکت کننده در تحقیق مشخص کند که آیا سطح کورتیزول بالا یا پایینی دارند. وی توضیح می دهد: این تفاوت بیشتر در میانگین عملکرد گروهی عیان می‌شد.

سشادری می‌گوید: تحقیقات پیشین نشان داده عملکردهای کمتر از میزان میانگین در عملکردهای این چنینی حاکی از خطر بالاتر زوال عقلی در دهه‌های بعدی است و سطح بالای استرس در نیمه راه زندگی ممکن است یکی از چندین عواملی باشد که در زوال عقل دخیل باشد.

درک این ارتباط ممکن است فرصت بالقوه‌ای را در جهت کاهش خطر به دست دهد – اما وی هشدار داد که هنوز تحقیقات قطعا تایید نکرده که کاهش سطوح کورتیزول خطر آلزایمر را کاهش خواهد داد.

تحقیق دیگری نشان داده که می‌توان با خواب کافی، ورزش، روابط اجتماعی و فعالیت‌های آرامش‌بخش ذهنی همچون مدیتیشن، سطوح کورتیزول را کاهش داد. سشادری می‌گوید مشخص شده که چیزهای جالب نسبتا ساده ای این سطوح را تغییر می‌دهد. “اما اینکه در نهایت منتج به مصون نگهداشتن مغز می‌شود، چیزی است که فقط با آزمایش‌های بالینی می‌توان اثبات نمود.”

مک وین از دانشگاه راکفلر می‌گوید تحقیقات دیگر توصیه دارند که برای اتخاذ یک زندگی سالمتر با انجام اموری همچون کاهش استرس، انجام منظم ورزش، استفاده از رژیم غذای سالم و خوابیدن با کیفیت به میزان کافی و یافتن معنی برای زندگی خود، هرگز دیر نیست. وی می افزاید “جاده ی زندگی یک طرفه است، اما مغز ظرفیت بازسازی را دارد.”