Introduction
مقدمه
In a stop-signal task, you are asked to respond quickly, except when a stop signal arrives.
Once you have initiated a movement, even when just “in the brain” as a plan, it is hard to stop.
Stop-signal tasks are a variation on go/no-go. Introduced by Lappin and Eriksen in 1966, and further developed by Gordon Logan and colleagues, the tasks measure how good a person is in withholding a response.
In “standard” go/no-go paradigms, there are stimuli you need to respond to, and there are stimuli that you should absolutely not respond to. That is, typically, not a very difficult task to do.
In contrast, the stop-signal task is a very difficult task. In this task, need to respond to stimuli, but on some trials, you will get a “stop” signal. Because the stop signal comes after the imperative stimulus, you will need to stop the response you might already have initiated. Response initiation is, of course, not just physical process, but also a mental process, and the stop-signal task shows that at some point, this can not be stopped anymore!
ترجمه:
در تکلیف سیگنال توقف (stop-signal task)، از شما خواسته می‌شود که به‌سرعت واکنش نشان دهید، مگر در شرایطی که سیگنال توقف ظاهر شود.
زمانی که یک حرکت را آغاز می‌کنید -حتی اگر فقط در قالب یک «طرح ذهنی» در مغز باشد- متوقف کردن آن دشوار است.
تکالیف سیگنال توقف، نوعی تغییر‌یافته از الگوی go/no-go هستند. این تکالیف نخستین‌بار در سال ۱۹۶۶ توسط لاپین و اریکسن (Lappin & Eriksen) معرفی شدند و بعدها توسط گوردون لوگان (Gordon Logan) و همکاران توسعه یافتند. هدف آن‌ها سنجش توانایی فرد در مهار پاسخ (withholding a response) است.
در الگوهای «استاندارد» go/no-go، برخی محرک‌ها هستند که باید به آن‌ها پاسخ دهید، و برخی دیگر محرک‌هایی هستند که نباید به آن‌ها هیچ واکنشی نشان دهید. انجام این تکلیف، معمولاً کار دشواری نیست.
اما در مقابل، تکلیف سیگنال توقف (stop-signal task) بسیار چالش‌برانگیز است. در این تکلیف، باید به محرک‌ها پاسخ دهید، اما در برخی آزمون‌ها، سیگنال توقف (stop signal) دریافت می‌کنید. از آنجا که این سیگنال پس از محرک اصلی (imperative stimulus) ظاهر می‌شود، شما باید پاسخی را که احتمالاً قبلاً آغاز کرده‌اید، متوقف کنید. آغاز پاسخ، تنها یک فرآیند فیزیکی نیست، بلکه فرآیندی ذهنی نیز هست و تکلیف سیگنال توقف نشان می‌دهد که در برخی نقاط، این فرآیند دیگر قابل توقف نیست!
تبیین:
وظیفه سیگنال توقف یکی از حساس‌ترین روش‌ها برای بررسی کنترل شناختی (cognitive control) و به‌ویژه مهار پاسخ‌های ناهنجار یا زودهنگام (response inhibition) است. برخلاف وظایف go/no-go که تصمیم‌گیری بین پاسخ دادن یا ندادن بر پایه نوع محرک است، در وظیفه سیگنال توقف فرد درگیر تصمیم‌گیری در لحظه‌ای می‌شود که پاسخ حتی ممکن است در حال اجرا باشد و این همان چیزی است که بازداری ذهنی واقعی را به چالش می‌کشد.
تحقیقات نشان می‌دهند که زمانی که پاسخ از سطح برنامه‌ریزی ذهنی عبور کرده و وارد مسیر حرکتی شود، مهار آن نیازمند عملکرد کارآمد نواحی پیش‌پیشانی مغز (prefrontal cortex) و شبکه‌های بازداری است. ناتوانی در توقف پاسخ‌های آغازشده، می‌تواند نشانگر نقص در کنترل اجرایی باشد که در بسیاری از اختلالات روانشناختی دیده می‌شود.
این تکلیف به ما نشان می‌دهد که آغاز پاسخ تنها یک فرآیند فیزیکی نیست، بلکه نیازمند تصمیم‌گیری لحظه‌ای و پردازش شناختی بسیار پیچیده‌ای است و همین نکته، آن را به یکی از ابزارهای طلایی در علوم اعصاب شناختی تبدیل کرده است.
تکلیف سیگنال توقف
The Stop-Signal Task combines a choice reaction time task with a stop signal that requires subjects to inhibit their response on the main task. This inhibition of the main task is modeled as a race between the GO-process (pressing the key), and the STOP-process (inhibiting the motor response). Logan & Cowan (1984) published a method on estimating the time that is needed to successfully inhibit the response. By varying the delay between stimulus onset and onset of the stop signal, responses can be suppressed or not. This stop signal delay (SSD) is typically adapted automatically around the 50% performance level by increasing or decreasing the SDD depending on the successful inhibition of the response. If the stop rate (the percentage of successfully suppressed responses) is 50%, the latency between SSD and the mean reaction time for correct Go-trials is an estimate of the stop signal reaction time (SSRT). This measure is reflecting the time of the STOP-process needed to inhibit the GO-process.
ترجمه:
وظیفه توقف سیگنال (Stop-Signal Task) ترکیبی از یک وظیفه زمان واکنش انتخابی با سیگنالی است که از شرکت‌کنندگان می‌خواهد تا واکنش خود را در وظیفه اصلی متوقف کنند. این بازداری از انجام وظیفه اصلی به‌عنوان یک رقابت بین فرایند «اجرا» (GO-process) که شامل فشردن دکمه است، و فرایند «توقف» (STOP-process) که شامل بازداری واکنش حرکتی است، مدل‌سازی می‌شود. لوگان و کاوان (Logan & Cowan, 1984) روشی را برای تخمین زمانی که برای بازداری موفق واکنش نیاز است منتشر کردند. با تغییر تأخیر بین شروع محرک و شروع سیگنال توقف، می‌توان واکنش‌ها را مهار کرد یا خیر. این تأخیر سیگنال توقف (SSD) معمولاً به‌طور خودکار حول سطح عملکرد ۵۰% تنظیم می‌شود و با افزایش یا کاهش SSD بسته به موفقیت در بازداری واکنش، تنظیم می‌شود. اگر نرخ توقف (stop rate) که همان درصد واکنش‌های مهار شده موفق است، ۵۰% باشد، تأخیر بین SSD و زمان واکنش متوسط برای آزمایش‌های درست «اجرا» (Go-trials) تخمینی از زمان واکنش سیگنال توقف (SSRT) است. این اندازه‌گیری زمان فرایند STOP را نشان می‌دهد که برای مهار فرایند GO لازم است.
تبیین:
وظیفه توقف سیگنال، یک آزمون روانشناختی است که برای مطالعه بازداری واکنش‌ها و توانایی کنترل رفتارهای فوری استفاده می‌شود. در این وظیفه، ابتدا فرد باید انتخاب کند که چه پاسخی بدهد، اما پس از آن یک سیگنال توقف وارد می‌شود که از فرد می‌خواهد تا واکنش خود را متوقف کند. این وضعیت به‌عنوان یک رقابت بین دو فرایند در نظر گرفته می‌شود: فرایند GO که واکنش فوری فرد را شامل می‌شود، و فرایند STOP که واکنش فرد را متوقف می‌کند.
زمانی که سیگنال توقف به موقع وارد می‌شود، فرد باید توانایی بازداری واکنش خود را نشان دهد. لوگان و کاوان برای تخمین زمان لازم برای این بازداری، روشی ارائه کردند که به‌وسیله آن تأخیر بین شروع محرک و شروع سیگنال توقف تغییر می‌کند تا واکنش‌ها به‌طور مؤثر متوقف شوند. این تغییرات به‌طور خودکار تنظیم می‌شود تا سطح عملکرد حدوداً ۵۰% برای مهار واکنش‌ها حفظ شود. به‌عبارتی، زمانی که موفقیت در مهار واکنش‌ها ۵۰% باشد، زمان واکنش سیگنال توقف (SSRT) تخمین زده می‌شود، که نشان‌دهنده مدت زمانی است که برای بازداری از انجام واکنش نیاز است.
این اندازه‌گیری به‌طور خاص مدت زمانی را نشان می‌دهد که برای توقف یک واکنش اجرایی (GO) لازم است، که به‌عنوان یکی از شاخص‌های اصلی ارزیابی توانایی فرد در کنترل رفتار شناخته می‌شود.
The inhibition of the primary choice reaction time task requires executive control since the subject must actively reorganize the response set and balance between speed in GO-trials vs. stop rate in STOP-trials. This inhibitory motoric control is considered to be one of the cognitive deficits in ADHD. Consequently the SSRT tends to correlate with symptoms of ADHD.
ترجمه:
بازداری از وظیفه اصلی زمان واکنش انتخابی نیازمند کنترل اجرایی است، زیرا فرد باید به‌طور فعال مجموعه واکنش‌ها را بازآرایی کرده و تعادل میان سرعت در آزمایش‌های GO و نرخ توقف در آزمایش‌های STOP را حفظ کند. این کنترل حرکتی بازداری‌شده به‌عنوان یکی از اختلالات شناختی در اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) در نظر گرفته می‌شود. در نتیجه، SSRT تمایل دارد که با علائم ADHD همبستگی داشته باشد.
تبیین:
در وظیفه توقف سیگنال، فرد نه تنها باید توانایی انجام واکنش‌های سریع در آزمایش‌های GO را داشته باشد، بلکه باید در آزمایش‌های STOP نیز قادر به بازداری از واکنش‌های خود باشد. این نوع بازداری نیازمند کنترل اجرایی (executive control) است که به‌معنای توانایی فرد برای برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و اصلاح رفتارهای فوری است. در این شرایط، فرد باید بتواند مجموعه واکنش‌های خود را تغییر داده و میان دو اولویت مختلف (سرعت در انجام واکنش‌ها در آزمایش‌های GO و نرخ توقف در آزمایش‌های STOP) تعادل برقرار کند.
در افراد مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، مشکلات در این نوع کنترل اجرایی و توانایی بازداری از واکنش‌های خود مشاهده می‌شود. به همین دلیل، زمان واکنش سیگنال توقف (SSRT) که میزان توانایی فرد در بازداری واکنش‌ها را نشان می‌دهد، معمولاً با علائم ADHD همبستگی دارد. این به این معنی است که افرادی که دچار ADHD هستند، تمایل دارند که زمان‌های طولانی‌تری برای بازداری واکنش‌های خود صرف کنند.
The reliability of the Stop Signal Task can be affected by response strategies that try to optimize the performance on stop trials. To avoid this strategy, feedback on speed on slow responses in the GO-task can help to keep performance at a reasonable level. If response latencies are above the 70th percentile of all correct GO responses, subjects get a warning to speed up. Training the system with a block of GO-trials only will establish a solid baseline for this RT-cutoff point.
ترجمه:
قابلیت اعتماد وظیفه توقف سیگنال می‌تواند تحت تأثیر استراتژی‌های پاسخ‌دهی قرار گیرد که سعی در بهینه‌سازی عملکرد در آزمایش‌های توقف دارند. برای جلوگیری از این استراتژی، بازخوردی در مورد سرعت پاسخ‌ها در پاسخ‌های آهسته در وظیفه GO می‌تواند کمک کند تا عملکرد در سطح معقولی حفظ شود. اگر تأخیرهای پاسخ بالاتر از ۷۰ درصد تمامی پاسخ‌های صحیح GO باشند، به شرکت‌کنندگان اخطار داده می‌شود تا سرعت خود را افزایش دهند. آموزش سیستم با یک بلوک فقط از آزمایش‌های GO نقطه مرجع محکمی برای این نقطه قطع زمان واکنش (RT-cutoff) ایجاد خواهد کرد.
تبیین:
در وظیفه توقف سیگنال، برای حفظ دقت و قابلیت اعتماد نتایج، باید از استراتژی‌های پاسخ‌دهی که ممکن است بهینه‌سازی عملکرد در آزمایش‌های STOP را هدف قرار دهند، جلوگیری شود. این استراتژی‌ها ممکن است باعث تغییر در رفتار فرد شوند و نتایج را تحت تأثیر قرار دهند. یکی از روش‌های جلوگیری از این تأثیرات، ارائه بازخورد در مورد سرعت پاسخ‌ها در وظیفه GO است. به‌ویژه، اگر تأخیر پاسخ‌ها در وظیفه GO از درصد مشخصی (۷۰ درصد از تمامی پاسخ‌های صحیح) بالاتر باشد، به فرد اخطار داده می‌شود تا سرعت پاسخ‌های خود را افزایش دهد.
این روش کمک می‌کند تا افراد در حفظ سرعت مناسب خود در وظیفه GO تلاش کنند و نتایج دقیق‌تری از آزمایش‌های STOP به‌دست آورند. علاوه بر این، آموزش سیستم با یک بلوک تنها از آزمایش‌های GO به ایجاد یک نقطه مرجع قوی برای زمان واکنش (RT-cutoff) کمک می‌کند. این نقطه مرجع باعث می‌شود که سیستم قادر به تشخیص دقیقتر و بدون خطا از رفتارهای آهسته و سریع در پاسخ‌ها باشد.
While typically the stop signal is presented auditory, this experiment uses a stop signal which is in the same modality as the primary stimulus. Depending on selective visual attention effects, a signal might be more efficient if presented as switching foreground color of the stimulus itself, instead of being presented as background color or peripheral frame color.
ترجمه:
در حالی که معمولاً سیگنال توقف به‌صورت شنوایی ارائه می‌شود، در این آزمایش از سیگنالی استفاده می‌شود که در همان مدالیته (نوع حسی) محرک اصلی است. بسته به اثرات توجه انتخابی بصری، سیگنال ممکن است در صورتی که به‌صورت تغییر رنگ پیش‌زمینه محرک اصلی نمایش داده شود، به جای اینکه به‌صورت رنگ پس‌زمینه یا رنگ قاب محیطی نمایش داده شود، مؤثرتر باشد.
تبیین:
در آزمایش‌های وظیفه توقف سیگنال، سیگنال توقف معمولاً به‌صورت شنوایی به شرکت‌کنندگان ارائه می‌شود تا آن‌ها بتوانند واکنش خود را متوقف کنند. اما در این مطالعه خاص، سیگنال توقف به‌جای شنوایی، در همان نوع حسی (مدالیته) محرک اصلی ارائه می‌شود. این بدین معنی است که اگر محرک اصلی بصری باشد، سیگنال توقف نیز به‌صورت تغییرات بصری ارائه می‌شود.
بر اساس اثرات توجه انتخابی بصری (selective visual attention)، این نوع سیگنال توقف ممکن است مؤثرتر باشد. به‌طور خاص، اگر سیگنال توقف به‌صورت تغییر رنگ پیش‌زمینه محرک اصلی نمایش داده شود، این روش می‌تواند توجه فرد را به‌طور بهینه‌تر جلب کند، زیرا فرد به طور طبیعی بیشتر به تغییرات رنگی در پیش‌زمینه توجه می‌کند تا تغییرات در رنگ پس‌زمینه یا قاب محیطی. این نوع ارائه سیگنال ممکن است باعث تسریع در بازداری واکنش‌ها و بهبود عملکرد در وظیفه توقف سیگنال شود.
تشریح SST
آزمون SST (Stop-Signal Task) یکی از ابزارهای روان‌شناسی شناختی برای سنجش بازداری پاسخ (response inhibition) است. هدف اصلی این آزمون، ارزیابی توانایی فرد در متوقف کردن یا جلوگیری از یک پاسخ است که به‌طور طبیعی در پاسخ به محرک‌های مختلف صورت می‌گیرد. این آزمون به‌ویژه برای سنجش قابلیت‌های کنترل اجرایی (executive control) و توانایی فرد در مقاومت در برابر واکنش‌های فوری و ناخواسته استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، SST به‌طور خاص برای مطالعه رفتارهایی طراحی شده است که در آن‌ها فرد باید تصمیم بگیرد تا با وجود تحریکات مختلف، پاسخ خود را متوقف یا تغییر دهد.
در طول آزمون SST، صفحه مأموریت (task screen) به‌عنوان اولین نمایش، یک حلقه سفید (white circle) را به‌عنوان علامت اولیه نشان می‌دهد. این حلقه به فرد اطلاع می‌دهد که باید منتظر بماند تا محرک بعدی ظاهر شود. پس از این علامت، به مدت ۵۰۰ میلی‌ثانیه (۵۰۰ ms) یک تأخیر زمانی مشخص وجود دارد که به فرد اجازه می‌دهد تا آماده شود. سپس، یک محرک تصویری (visual stimulus) در داخل این حلقه نمایش داده می‌شود. این محرک تصویری معمولاً شامل یک محور (axis) است که به سمت راست یا چپ اشاره می‌کند. این تغییرات جهت محور به فرد این امکان را می‌دهد تا با توجه به دستورالعمل‌های داده‌شده، پاسخ مناسب را بدهد.
مهم‌ترین ویژگی این بخش از آزمون، بازداری پاسخ است که به فرد اجازه داده می‌شود تا با توجه به جهت محور، به سمت صحیح واکنش نشان دهد. اما هدف اصلی این آزمون این است که به فرد آموزش دهد که چگونه در صورتی که سیگنال توقف (stop signal) شنیده شد، واکنش خود را متوقف کند. این ویژگی، توانایی فرد در متوقف کردن پاسخ‌های خود را در شرایط مختلف ارزیابی می‌کند و نشان می‌دهد که فرد چقدر می‌تواند در برابر واکنش‌های ناخواسته مقاومت کند.
مأموریت
آزمون SST (Stop-Signal Task) از دو بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام هدف خاص خود را دارند. در بخش اول، پد فشاری (response pad) به فرد معرفی می‌شود و به او آموزش داده می‌شود که در صورت مشاهده محور (axis) که به سمت چپ اشاره می‌کند، باید دکمه چپ را فشار دهد و در صورت مشاهده محور به سمت راست، باید دکمه راست را فشار دهد. برای آشنایی با وظایف آزمون، یک بلوک ۱۶ آزمایشی (trial block) در نظر گرفته می‌شود تا فرد با این تکالیف آشنا شود.
در بخش دوم، آزمون چالش‌های بیشتری را پیش روی فرد قرار می‌دهد. در این بخش، فرد باید تا زمانی که محور‌ها را مشاهده می‌کند، همانند بخش اول به فشار دادن دکمه ادامه دهد، اما اگر سیگنال صوتی (auditory beep) را بشنود، باید از انجام پاسخ خودداری کند و دکمه را فشار ندهد. هدف اصلی این بخش، ارزیابی توانایی فرد در بازداری پاسخ (response inhibition) است، به‌ویژه زمانی که فرد باید تصمیم بگیرد که به جای انجام پاسخ معمول، از آن خودداری کند.
در این آزمون، پنج بلوک ارزیابی (evaluation block) وجود دارد که هر کدام شامل ۶۴ آزمایش است. هر بلوک به چهار زیر بلوک (sub-block) تقسیم می‌شود، که هر کدام از این زیر بلوک‌ها ۱۶ آزمایش دارند. هدف از تقسیم‌بندی این بلوک‌ها تنها تحلیل دقیقتر داده‌ها است. در این بخش، یک فاصله (interval) زمانی بین بلوک‌های فرعی وجود دارد که فرد نمی‌داند چه مدت استراحت خواهد کرد.
در هر بلوک فرعی، دوازده آزمایش ادامه‌دار (continuation trials) وجود دارد که بدون سیگنال توقف صوتی هستند، در حالی که چهار آزمایش توقف (stop trials) وجود دارد که شامل سیگنال توقف شنیداری است. سپس یک دوره تأخیر سیگنال توقف (SSD: Stop Signal Delay) قرار دارد که از زمان شروع محرک محور اندازه‌گیری می‌شود. این تأخیر به‌طور متغیر و به‌دنبال عملکرد قبلی فرد تنظیم می‌شود.
آزمایش‌ها به‌صورت تصادفی (randomly) در داخل هر بلوک فرعی انجام می‌شوند، به‌طوری که ترتیب آزمایش‌ها به‌طور شانسی در نظر گرفته می‌شود تا نتایج دقیقتر و غیرقابل پیش‌بینی‌تری بدست آید. به‌طور کلی، آزمون به این صورت طراحی شده که در آن فرد با تکالیف مختلف روبه‌رو می‌شود و باید تصمیم بگیرد که آیا باید پاسخ دهد یا از پاسخ خودداری کند. هر کدام از این تصمیمات به‌طور مستقل بر اساس زمان تأخیر سیگنال توقف و عملکرد قبلی فرد تنظیم می‌شود.
برای مثال، در ابتدای آزمون، چهار سری با SSD اولیه مشخص می‌شود که تأخیرهایی مانند ۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ میلی‌ثانیه بین محرک تصویری و سیگنال توقف وجود دارد. این تأخیرها در هر بخش آزمون به‌طور خودکار تنظیم می‌شوند و در صورت موفقیت یا شکست فرد در توقف پاسخ‌ها، مقدار SSD تغییر می‌کند. این تغییرات باعث می‌شود که در نهایت حدود ۵۰% از زمان‌ها توقف رخ دهد.
به‌علاوه، در انتهای هر بلوک ارزیابی، یک صفحه فیدبک (feedback page) برای نمایش گرافیکی عملکرد فرد نمایش داده می‌شود. این فیدبک به فرد کمک می‌کند تا عملکرد خود را بررسی کرده و بر اساس آن، اصلاحات لازم را در رفتار خود اعمال کند. فرد اجراکننده آزمون نیز باید به فرد توضیح دهد که چطور می‌تواند سریع‌تر عمل کند تا عملکرد بهتری داشته باشد.
هدف نهایی این آزمون، سنجش دقیق توانایی‌های کنترل اجرایی (executive control) و بازداری از پاسخ (response inhibition) فرد است که برای بررسی شرایطی مانند اختلالات توجهی (ADHD) و دیگر اختلالات شناختی کاربرد دارد.
صفحه بازخورد (فیدبک)
صفحه بازخورد (فیدبک) یکی از بخش‌های مهم آزمون SST است که پس از پایان هر بلوک ارزیابی، به فرد نمایش داده می‌شود. این صفحه به فرد کمک می‌کند تا عملکرد خود را بررسی کند و درک بهتری از سرعت و دقت واکنش‌های خود پیدا کند. در پایان هر بلوک ارزیابی، صفحه بازخورد به‌طور گرافیکی عملکرد فرد را در آزمون نمایش می‌دهد.
در صفحه بازخورد، یک ستون آبی (blue bar) در نمودار نمایش داده می‌شود که سرعت پاسخ فرد را نشان می‌دهد. هرچقدر این ستون بلندتر باشد، نشان‌دهنده این است که فرد پاسخ‌های سریع‌تری داده است. این گرافیک به فرد این امکان را می‌دهد تا ببیند در کدام بخش از آزمون عملکرد بهتری داشته و در کدام بخش نیاز به بهبود دارد. به‌طور خاص، ستون آبی به عنوان یک شاخص بصری از زمان واکنش (reaction time) فرد عمل می‌کند، که هر چقدر بیشتر باشد، نشان‌دهنده سرعت بیشتر فرد در انجام وظایف است.
در زیر نمودار، پیامی برای فرد نوشته می‌شود که ارزیابی مختصری از عملکرد او را نشان می‌دهد. این پیام به فرد می‌گوید که آیا تا حد منطقی سریع بوده است یا نه و آیا در زمان شنیدن سیگنال بیپ (beep signal) به خوبی توانسته پاسخ خود را متوقف کند. اگر عملکرد فرد قابل قبول باشد، پیامی مشابه به این داده می‌شود: “تا حد منطقی سریع بوده‌اید و در زمان شنیدن صدای بیپ به خوبی توقف کرده‌اید.”
اگر فرد در یکی از مراحل عملکردی خود کند بوده یا نتوانسته به درستی پاسخ خود را متوقف کند، پیام‌های متفاوتی به او نمایش داده می‌شود. این پیام‌ها بسته به نوع عملکرد فرد، به او توصیه می‌کنند که باید تلاش کند سریع‌تر پاسخ دهد یا تمرکز بیشتری بر بازداری پاسخ در زمان شنیدن سیگنال بیپ داشته باشد. هدف از این پیام‌ها، ترغیب فرد به بهبود عملکرد خود و تمرکز بیشتر در آزمون است.
در صفحه فیدبک، پس از اتمام هر بلوک ارزیابی، علاوه بر ستون آبی که عملکرد فرد را نشان می‌دهد، یک ترتیب اضافی از اعداد (sequence of numbers) نیز نمایش داده می‌شود. این اعداد عملکرد فرد در جدیدترین بلوک را نشان می‌دهند و به فرد کمک می‌کنند تا روند تغییرات در سرعت و دقت خود را در طول آزمون مشاهده کند. این اطلاعات به فرد این امکان را می‌دهد که متوجه شود چگونه عملکرد او در طول زمان تغییر کرده و آیا بهبودی در رفتار خود داشته است یا خیر.
در شکل ۴۶ که مربوط به پایان پنجمین بلوک ارزیابی است، نمودار مشابهی به همراه پنج ستون به‌طور گرافیکی نمایش داده می‌شود. هر ستون نشان‌دهنده عملکرد فرد در یک بلوک خاص است، و اعداد زیر نمودار، عملکرد دقیق فرد در هر یک از این پنج بلوک را به نمایش می‌گذارند. این اطلاعات به فرد این امکان را می‌دهند که تغییرات عملکرد خود را در طول آزمون مشاهده کرده و بهبود‌ها یا مشکلات خود را شناسایی کند.
این صفحه بازخورد نه تنها به فرد کمک می‌کند تا عملکرد خود را ارزیابی کند، بلکه به فرد اجراکننده آزمون نیز این امکان را می‌دهد که نحوه پیشرفت فرد در طول آزمون را تحلیل کرده و راهکارهایی برای بهبود عملکرد به او پیشنهاد دهد.
اطلاعات فیدبک اضافی
اطلاعات فیدبک اضافی (Additional feedback information) به‌صورت اعداد خاکستری در زیر صفحه بازخورد نمایش داده می‌شود و در آن پیام‌های تحلیلی دقیق‌تری از عملکرد فرد در طول آزمون ارائه می‌شود. این اعداد و تحلیل‌ها به محققین این امکان را می‌دهند که عملکرد فرد را بر اساس هر بلوک ارزیابی، به‌طور دقیق و در لحظه بررسی کنند.
در این سیستم، اعداد خاکستری نمایش داده شده در زیر صفحه، چهار جفت از اعداد را شامل می‌شوند که برای هر بلوک فرعی از آزمون معین می‌باشند. هر جفت عددی شامل زمان پاسخ متوسط (average response time) و تعداد آزمایش‌های موفق توقف (successful stop trials) است. این اطلاعات دقیق کمک می‌کنند تا محققین به تحلیل‌های دقیقی از عملکرد فرد در هر بلوک برسند.
برای نمونه، ۷۰۳ ۰/۴ به این معناست که در بلوک فرعی اول، فرد زمان متوسط پاسخ ۷۰۳ میلی‌ثانیه (milliseconds) برای آزمایش‌های “ادامه دادن” (Go trials) داشته و در ۴ آزمایش توقف (stop trials) هیچ‌کدام را به درستی متوقف نکرده است. در این صورت، این جفت عدد نشان‌دهنده عملکرد فرد در هر بخش از آزمون است، یعنی سرعت پاسخ و توانایی او در توقف کردن به‌هنگام شنیدن سیگنال بیپ (beep signal).
این تحلیل‌ها به محققین کمک می‌کند تا درک بهتری از پیشرفت عملکرد فرد در طول آزمون پیدا کنند. در اینجا یک مثال از نحوه استفاده از اعداد خاکستری برای تحلیل عملکرد فرد آمده است:
-
در بلوک اول (جفت اول از اعداد: ۷۰۳ ۰/۴)، فرد عملکرد نسبتاً سریعی در آزمایش‌های “ادامه دادن” داشته، اما نتوانسته در آزمایش‌های “توقف” به‌درستی عمل کند.
-
در بلوک دوم (جفت دوم از اعداد: ۳۶۱ ۱/۴)، زمان پاسخ فرد کندتر شده است، اما در آزمایش‌های “توقف” هنوز عملکرد خوبی ندارد.
-
در بلوک سوم (جفت سوم از اعداد: ۳۳۴ ۲/۴)، فرد نسبت به قبل سریع‌تر شده و همچنین تعداد توقف‌های صحیح افزایش یافته است.
-
در بلوک چهارم (جفت چهارم از اعداد: ۳۸۱ ۲/۴)، دوباره فرد سریع‌تر عمل کرده است، اما عملکرد توقف کمی کاهش یافته است.
-
در بلوک پنجم (جفت پنجم از اعداد: ۳۹۲ ۲/۴)، فرد مجدداً سریع‌تر شده، اما عملکرد او در توقف همچنان ثابت مانده است.
این جفت اعداد، نشان‌دهنده روند تغییرات عملکرد فرد در طول آزمون است. به‌طور کلی، مشاهده می‌شود که در بیشتر موارد، افزایش سرعت در پاسخ‌ها با کاهش یا تثبیت عملکرد توقف همراه است. این می‌تواند به محققین کمک کند تا عوامل مختلفی را که ممکن است بر عملکرد فرد تأثیر بگذارند، تحلیل کنند و پیشنهادهایی برای بهبود ارائه دهند.
در پایان هر بلوک، این تحلیل‌های دقیق و مقایسه‌ای از بلوک به بلوک به فرد کمک می‌کنند تا رفتار خود را بررسی کند و انگیزه لازم برای بهبود عملکرد خود را پیدا کند.
حالت‌های آزمون SST
آزمون SST (Stop Signal Task) دارای دو حالت اجرایی اصلی است که بر اساس نوع دستگاه مورد استفاده و نحوه ارائه آزمون به شرکت‌کنندگان طراحی شده‌اند. این دو حالت عبارتند از:
-
حالت بالینی (Clinical Mode)
-
حالت بالینی صفحه لمسی (Clinical Touchscreen Mode)
۱. حالت بالینی (Clinical Mode)
در این حالت، آزمون از یک پد فشاری دو دکمه‌ای (two-button response pad) برای ثبت پاسخ‌ها استفاده می‌کند. شرکت‌کنندگان باید هنگام مشاهده محور (stimulus) و شنیدن سیگنال‌های مناسب، دکمه‌های مربوط به جهت‌های مختلف (چپ یا راست) را فشار دهند. این روش، به‌ویژه در محیط‌های بالینی یا آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد و امکان پاسخ‌گویی به‌صورت دستی و دقیق را برای شرکت‌کنندگان فراهم می‌آورد.
در صورتی که این پد فشاری در دسترس نباشد، به‌طور موقت می‌توان از کلیدهای I و S روی صفحه کلید کامپیوتر (keyboard) استفاده کرد. این جایگزین، عملکرد مشابه پد فشاری را فراهم می‌کند، اما توصیه می‌شود که در صورت امکان، از پد فشاری استفاده شود تا دقت و راحتی بیشتری در طول آزمون برای فرد فراهم گردد.
۲. حالت بالینی صفحه لمسی (Clinical Touchscreen Mode)
در این حالت، به جای استفاده از پد فشاری یا صفحه کلید، آزمون بر روی یک صفحه لمسی اجرا می‌شود. شرکت‌کنندگان باید از طریق لمس صفحه، پاسخ‌های خود را وارد کنند. این روش می‌تواند برای محیط‌های موبایل یا در موقعیت‌هایی که استفاده از دستگاه‌های فیزیکی دشوار است، مناسب باشد.
تنظیمات صدای آزمون:
یکی از ویژگی‌های مهم آزمون SST، سیگنال توقف شنیداری (auditory stop signal) است که به فرد دستور می‌دهد تا در زمان شنیدن بیپ، از پاسخ دادن خودداری کند. برای موفقیت در این آزمون، تنظیم صحیح صدای اسپیکر اهمیت زیادی دارد.
قبل از شروع آزمون، باید صدای اسپیکر کامپیوتر یا دستگاه به‌گونه‌ای تنظیم شود که فرد به راحتی بتواند سیگنال توقف (beep) را بشنود. این کار به‌ویژه در کامپیوترهای شخصی (PCs) یا تبلت‌ها (tablets) که اسپیکر در داخل خود دستگاه‌ها قرار دارند، اهمیت بیشتری دارد. در این موارد، ممکن است نیاز باشد تا با استفاده از نوار وظیفه یا کنترل پنل، سطح صدا را به حداکثر میزان تنظیم کنید تا فرد بتواند صدای توقف را به وضوح بشنود.
اهمیت یکسان بودن تنظیمات صدای آزمون:
برای مقایسه نتایج افرادی که در شرایط مشابه آزمون داده‌اند، تنظیمات صدای یکسان از اهمیت زیادی برخوردار است. ساده‌ترین روش برای اطمینان از این همسانی، استفاده از سخت‌افزار یکسان (identical hardware) و تنظیم دقیق صدای اسپیکر به‌طور یکسان برای هر فرد است. این اقدام باعث می‌شود که شرایط آزمون برای تمامی افراد یکسان باشد و مقایسه نتایج به‌طور دقیقتر و معتبرتر انجام شود.
دستورالعمل‌های آزمون SST
آزمون SST (Stop Signal Task) یک آزمون حساس به پاسخ است که برای ارزیابی توانایی بازداری و کنترل پاسخ‌ها طراحی شده است. اجرای این آزمون نیازمند دقت و رعایت نکات خاصی است تا نتایج به درستی جمع‌آوری شوند و افراد شرکت‌کننده بتوانند به بهترین نحو عملکرد خود را نشان دهند. در این بخش، دستورالعمل‌های اجرایی برای حالت بالینی آورده شده است.
۱. استفاده از پد فشاری
در حالت بالینی، آزمون به‌وسیله پد فشاری (response pad) اجرا می‌شود. این پد باید به‌گونه‌ای قرار گیرد که هر فرد به راحتی با انگشت اشاره خود بتواند دکمه‌ها را فشار دهد. مهم است که این پد در موقعیت مناسبی قرار داشته باشد تا فرد بتواند بدون هیچ مشکلی و بدون ایجاد فشار اضافی، به سرعت دکمه‌های مربوطه را فشار دهد. این تنظیمات باید طوری باشد که آزمون برای فرد راحت و طبیعی باشد.
۲. کاهش گمراه‌کننده‌ها
یکی از چالش‌های اصلی در آزمون SST، تمرکز فرد است. برای اطمینان از اینکه فرد به درستی می‌تواند بر روی آزمون متمرکز شود و نتایج بهینه‌ای به دست آورد، باید سطح گمراه‌کننده‌ها را به پایین‌ترین حد ممکن کاهش دهید. این شامل مواردی مانند حواس‌پرتی‌های محیطی و یا هر گونه عوامل مزاحم در اطراف فرد است.
یکی از نکات کلیدی این است که شما باید خارج از دید فرد قرار گرفته باشید تا او بتواند بدون حواس‌پرتی بر روی صفحه و دکمه‌ها تمرکز کند. این به معنای آن است که باید مراقب باشید که فرد در طول آزمون هیچ‌گونه حواس‌پرتی از محیط اطراف نداشته باشد.
۳. توضیح نمودار فیدبک
در طول آزمون، شما باید به نمودار فیدبک (feedback chart) که عملکرد فرد را نشان می‌دهد، توجه کنید و آن را برای فرد توضیح دهید. این نمودار به فرد نشان می‌دهد که چطور عملکرد او در طول آزمون در حال تغییر است و چه سرعتی در پاسخ دادن به آزمون‌ها دارد.
قبل از شروع آزمون، مطمئن شوید که آشنایی کامل با نحوه استفاده از این نمودارها دارید و قادر به توضیح دادن آن‌ها به فرد شرکت‌کننده هستید. این توضیحات می‌تواند به فرد کمک کند تا به طور مؤثرتری به نحوه عملکرد خود پی ببرد و بهبود یابد.
خلاصه دستورالعمل‌ها:
-
پد فشاری باید در موقعیت مناسب برای فرد قرار گیرد.
-
سطح گمراه‌کننده‌ها باید به حداقل برسد تا فرد بتواند تمرکز لازم را داشته باشد.
-
باید از خارج از دید فرد در زمان اجرای آزمون مراقبت کنید تا تمرکز وی حفظ شود.
-
نمودار فیدبک باید به فرد توضیح داده شود و باید با نحوه استفاده از آن آشنا باشید.
تبیین مرحله یک: آموزش
مرحله اول از اجرای آزمون SST، مرحله آموزش است که هدف آن آشنایی فرد با نحوه کار کردن با دکمه‌ها و روش انجام آزمون است. در این مرحله، فرد باید درک دقیقی از نحوه استفاده از پد فشاری یا دکمه‌های صفحه لمسی داشته باشد و این تمرینات اولیه به او کمک می‌کند تا آمادگی لازم برای آزمون واقعی را پیدا کند.
۱. آموزش نحوه استفاده از دکمه‌ها
-
ابتدا زمانی که صفحه شروع SST نمایش داده می‌شود، در حالت بالینی، باید پد فشاری را در اختیار فرد قرار دهید. در حالت بالینی صفحه لمسی نیز باید دکمه‌های موجود در صفحه را به فرد نشان دهید و نحوه تغییر رنگ آن‌ها به رنگ آبی را برای او توضیح دهید.
-
سپس باید نحوه کار کردن دکمه‌ها را به فرد آموزش دهید. در این مرحله، فرد باید یاد بگیرد که چگونه از دکمه‌ها استفاده کند و متوجه شود که با فشار دادن هر دکمه، چه اتفاقی خواهد افتاد.
۲. تمرین با دکمه‌ها
-
به فرد اجازه دهید تا تمرین کند و زمانی که به راحتی بتواند از دکمه‌ها استفاده کند، به آزمون پیشرفته‌تری وارد شود.
-
در این بخش، فرد باید از انگشت اشاره دست چپ برای فشار دادن دکمه چپ و از انگشت اشاره دست راست برای فشار دادن دکمه راست استفاده کند.
-
این تمرین‌ها به فرد کمک می‌کند تا نحوه عملکرد دکمه‌ها را یاد بگیرد و از آن‌ها با اعتماد به نفس استفاده کند.
۳. توضیح بخش اول آزمون
-
بعد از اینکه فرد با دکمه‌ها به راحتی آشنا شد، اولین بخش از آزمون به فرد توضیح داده می‌شود.
-
به فرد گفته می‌شود که برای شروع آزمون باید دکمه K را فشار دهد.
-
در صورتی که فرد دکمه درست را فشار دهد، هیچ نوع بازخوردی به او داده نمی‌شود. اما اگر فرد دکمه اشتباهی را فشار دهد، کلمه “اشتباه” در صفحه نمایش داده می‌شود.
۴. تعداد آزمایش‌ها و پیام پایانی
-
در این مرحله، فرد باید ۱۶ آزمایش تمرینی را انجام دهد تا بتواند مهارت‌های خود را در استفاده از دکمه‌ها تقویت کند.
-
بعد از اتمام این مرحله، صفحه نمایش عبارت “لطفاً صبر کنید” را نمایش خواهد داد که به فرد اطلاع می‌دهد که باید برای مرحله بعدی آماده شود.
این مرحله برای آشنایی با آزمون و جلوگیری از اشتباهات در مراحل بعدی اهمیت دارد و به فرد فرصت می‌دهد تا بدون فشار، با محیط آزمون آشنا شود.
تبیین مرحله دوم: مأموریت توقف ارزیابی شده
مرحله دوم از آزمون SST، مأموریت توقف ارزیابی شده است که هدف اصلی آن ارزیابی توانایی فرد در پاسخ‌دهی سریع به محور‌ها و همچنین توقف به موقع هنگام شنیدن صدای بیپ است. در این مرحله، دو توانایی مهم ارزیابی می‌شود: سرعت پاسخ و توانایی خودداری از پاسخ‌دهی در زمان مناسب.
۱. توضیح مرحله به فرد
-
زمانی که صفحه نمایش عبارت “لطفاً صبر کنید” را نشان داد، باید این مرحله را به فرد توضیح دهید.
-
به فرد تأکید کنید که باید در سریع‌ترین زمان ممکن به محور‌ها پاسخ دهد و در زمانی که صدای بیپ شنیده می‌شود، باید سریعاً توقف کند.
-
تأکید کنید که هر دو این اقدامات (پاسخ‌دهی سریع و توقف هنگام شنیدن صدای بیپ) اهمیت یکسانی دارند و هر دو بخش به طور برابر مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.
۲. شروع آزمون
-
برای شروع این مرحله، به فرد گفته می‌شود که باید دکمه K را فشار دهد.
-
این کار به عنوان علامت شروع برای فرد عمل می‌کند و او باید آماده پاسخ‌دهی به محرک‌ها و همچنین توقف به موقع در زمان شنیدن صدای بیپ باشد.
۳. پیام‌های اختیاری
-
در این مرحله، پیام‌های اختیاری می‌توانند به فرد نشان داده شوند که برای بازخورد بیشتر و ارتقای عملکردش مفید خواهند بود. این پیام‌ها معمولاً شامل اطلاعاتی درباره سرعت پاسخ‌دهی یا تعداد دفعات توقف صحیح هستند.
۴. صفحه بازخورد پس از پایان مرحله
-
در پایان این مرحله، یک صفحه بازخورد (Feedback) به فرد نمایش داده خواهد شد.
-
این صفحه بازخورد به فرد کمک می‌کند تا عملکرد خود را در این مرحله ارزیابی کند و متوجه شود که آیا به طور مؤثر و سریع به محور‌ها پاسخ داده و یا در زمان مناسب توقف کرده است.
این مرحله از آزمون برای ارزیابی دقیقتر عملکرد فرد در موقعیت‌های واقعی و بررسی سرعت و دقت در بازداری پاسخ‌ها بسیار مهم است.
تبیین مراحل بعدی آزمون SST
پس از اتمام هر مرحله از آزمون SST، فرد به مرحله بعدی هدایت خواهد شد. در اینجا، مراحل بعدی توضیح داده شده‌اند تا فرد بتواند به درستی آزمون را ادامه دهد و به نتایج دقیقی دست یابد.
۱. انتقال به مرحله بعدی
-
برای ادامه آزمون و حرکت به مرحله بعدی، فرد باید دکمه K را فشار دهد.
-
پس از فشار دادن دکمه، راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های لازم برای مرحله بعدی به فرد نمایش داده می‌شود. این دستورالعمل‌ها کمک می‌کنند تا فرد به درستی بداند که باید چه عملی انجام دهد و چه مواردی در نظر بگیرد.
۲. نمایش نمودار و ستون آبی رنگ اضافی
-
در پایان هر مرحله از آزمون، یک نمودار فیدبک نمایش داده می‌شود که شامل اطلاعاتی از عملکرد فرد در آن مرحله است.
-
همراه با نمودار، یک ستون آبی رنگ اضافی به نمایش در می‌آید که نشان می‌دهد فرد کدام مرحله از آزمون را تکمیل کرده است.
-
این ستون‌ها به صورت تدریجی افزایش می‌یابند و به فرد کمک می‌کنند تا پیشرفت خود را در طول آزمون مشاهده کند.
۳. پایان آزمون
-
پس از اتمام تمامی مراحل ارزیابی شده، در پنجمین و آخرین مرحله، نمودار شامل پنج ستون آبی رنگ خواهد بود که هر کدام نشان‌دهنده یک مرحله تکمیل شده هستند.
-
برای پایان دادن به آزمون، فرد باید دکمه K را فشار دهد که این کار به معنای اتمام رسمی آزمون است.
این مراحل به فرد این امکان را می‌دهند که با توجه به پیشرفت خود در هر مرحله، به طور مؤثر به ارزیابی عملکرد خود ادامه دهد و نتایج دقیقی به دست آورد.
