نورولوژی بالینی آینده نگاران مغز؛ درمان سکته های مغزی؛ استاتین ها

درمان سکته‌های مغزی

استاتین‌ها و نقش آن‌ها در پیشگیری از سکته مغزی

اهمیت استاتین‌ها در سکته مغزی (Stroke) و بیماری‌های قلبی–عروقی

استاتین‌ها (Statins) یکی از مهم‌ترین گروه داروها در طب پیشگیرانه قلب و عروق هستند که نه‌تنها با کاهش کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein) و کلسترول تام (Total Cholesterol) عمل می‌کنند، بلکه مکانیسم‌های پیچیده‌تری نیز در حفاظت از سیستم عصبی–عروقی دارند. این داروها در پیشگیری اولیه (Primary Prevention) و پیشگیری ثانویه (Secondary Prevention) از سکته مغزی ایسکمیک (Ischemic Stroke) به‌طور گسترده توصیه می‌شوند.

مکانیسم‌های اثر استاتین‌ها فراتر از کاهش چربی خون

برخلاف تصور عمومی، عملکرد استاتین‌ها تنها به کاهش کلسترول محدود نمی‌شود. مهم‌ترین مکانیسم‌های غیربیوشیمیایی آن‌ها در پیشگیری از سکته عبارتند از:

کاهش التهاب عروقی (Anti-inflammatory effect): استاتین‌ها با مهار فاکتورهای التهابی مانند CRP (C-reactive protein) موجب بهبود عملکرد اندوتلیوم عروقی می‌شوند.

پایدارسازی پلاک‌های آترواسکلروتیک (Plaque stabilization): جلوگیری از پاره شدن پلاک‌ها، یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش ریسک ترومبوز مغزی (Cerebral Thrombosis) است.

اثر آنتی‌اکسیدانی و بهبود عملکرد اندوتلیال: این ویژگی به جریان خون بهتر در عروق مغزی کمک کرده و خطر انسداد را کاهش می‌دهد.

کاهش پیش‌رَوی آترواسکلروز (Atherosclerosis regression): استاتین‌ها می‌توانند اندازه پلاک‌ها را کاهش داده و سرعت پیشرفت آن‌ها را کند کنند.

نتیجه‌گیری بالینی و راهبرد درمانی در سکته مغزی

بر اساس راهنماهای بالینی معتبر، در بیماران مبتلا به سکته مغزی ایسکمیک حتی با سطح نرمال چربی خون، استفاده از استاتین‌هایی مانند آتورواستاتین (Atorvastatin) یا روزوواستاتین (Rosuvastatin) توصیه می‌شود. این داروها خطر سکته‌های مجدد (Recurrent Stroke) و حملات قلبی (Myocardial Infarction) را کاهش می‌دهند و نقش حیاتی در درمان نگهدارنده (Maintenance Therapy) دارند.

جدول علمی – مروری بر نقش استاتین‌ها در پیشگیری از سکته مغزی