ADHD؛ علائم شایع اختلال کمبود توجه بیش فعالی
اختلال نقص توجه و بیش فعالی (Attention deficit hyperactivity disorder :ADHD) یک اختلال عصبی رشدی (neurodevelopmental disorder) پیچیده است که میتواند بر توانایی شما برای عملکرد در بسیاری از جنبههای مختلف زندگی مانند مدرسه، محل کار و حتی در خانه تأثیر بگذارد.
اگرچه ADHD میتواند باعث چالشهای قابل مشاهده در زندگی روزمره شود، علائم در کودکان و بزرگسالان متفاوت است و گاهی اوقات تشخیص آن دشوار است.
ADHD معمولاً در سنین نوجوانی در کودکان تشخیص داده میشود و میانگین سنی برای تشخیص ADHD متوسط ۷ سال است. بزرگسالان مبتلا به ADHD ممکن است در اوایل زندگی علائم مفصلی از خود نشان داده باشند که نادیده گرفته شده است، که منجر به تشخیص دیرهنگام در مراحل بعدی زندگی می شود.
در زیر، برخی از علائم و نشانههای رایج ADHD در کودکان و بزرگسالان، و همچنین نکاتی برای زندگی با ADHD و جایی که میتوان از آن حمایت کرد، بحث خواهیم کرد.
علائم ADHD در کودکان
ADHD در درجه اول علائم مربوط به بی توجهی، بیش فعالی- تکانشگری یا ترکیبی از هر دو را ایجاد می کند.
با ADHD، فردی ممکن است در توجه و سازماندهی با مشکل مواجه شود، بی قراری یا بی قراری بیش از حد، و مشکل در کنترل خود یا رفتارهای تکانشی باشد.
در کودکان یا کودکان نوپا مبتلا به ADHD این می تواند منجر به علائمی در خانه در مهدکودک یا مدرسه شود. علائمی مانند:
- مشکل تمرکز بر روی فعالیت ها و به راحتی پرت شدن
- توجه کم هنگام بازی یا انجام تکالیف مدرسه
- بی قراری، خم شدن، یا در غیر این صورت با یک جا نشستن مشکل دارید
- به طور مداوم نیاز به حرکت یا دویدن مکرر در اطراف
- درگیر شدن در فعالیت هایی با صدای بلند یا مخل
- زیاده روی در صحبت کردن و قطع حرف دیگران
علائم ADHD در نوجوانان
همانطور که کودکان مبتلا به ADHD بزرگتر می شوند، علائمی که تجربه میکنند ممکن است تغییر کند. در برخی موارد، علائم خاصی که در دوران کودکی دیده میشوند ممکن است در نوجوانی کمتر مشکلساز شوند، در حالی که علائم جدید میتوانند در میان مسئولیتهای در حال تغییر که با افزایش سن همراه است، ظاهر شوند.
در نوجوانان و نوجوانان مبتلا به ADHD، علائم دیگری که ممکن است ظاهر شوند عبارتند از:
- مشکل در تمرکز روی تکالیف مدرسه یا کارهای دیگر
- اشتباهات مکرر در حین انجام کار
- مشکل در اتمام کارها، به خصوص تکالیف مدرسه یا کارهای خانه
- مشکل با سازماندهی کار و مدیریت زمان
- فراموش کردن مکرر چیزها یا از دست دادن وسایل شخصی
- پرهیز مکرر از انجام وظایف ذهنی
- افزایش ناامیدی و حساسیت عاطفی را تجربه می کند
- مشکل در هدایت روابط اجتماعی و خانوادگی
- افزایش تعارض با والدین به دلیل علائم ADHD که زندگی خانگی را تحت تأثیر قرار می دهد
درک این نکته مهم است که در حالی که این علائم بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری گاهی اوقات می تواند باعث شود نوجوانان و نوجوانان مبتلا به این بیماری “نابالغ” به نظر برسند، اما آنها صرفاً بخشی از ADHD هستند و هیچ ارتباطی با سطح بلوغ کودک ندارند.
علائم ADHD در بزرگسالان
اگرچه اکثر افراد مبتلا به ADHD در دوران کودکی تشخیص داده میشوند، اما گاهی اوقات علائم و نشانههای این بیماری نادیده گرفته میشوند یا به اشتباه تفسیر میشوند.
اما تا زمانی که علائم ADHD برای آن فرد قبل از ۱۲ سالگی وجود داشته باشد، هنوز می تواند در بزرگسالی تشخیص داده شود.
در بزرگسالان، علائم ADHD به دلیل مسئولیتهای متفاوتی که ممکن است در بزرگسالی داشته باشد، میتواند متفاوت از علائم در نوجوانی یا کودکی ظاهر شود. طبق مقالهها، بزرگسالان تمایل دارند که این موارد را تجربه کنند:
- مشکلات در کالج یا کار
- مشکل در گذراندن کلاس ها یا تکمیل کار
- مشکلات مربوط به عزت نفس و بهزیستی ذهنی کلی
- مشکلات سوء مصرف مواد، به ویژه با الکل
- چالش های روابط با شرکا، خانواده یا همکاران
- تصادفات یا جراحات مکرر
علائم ADHD در زنان و دختران
در حالی که ADHD افراد در هر سن و جنس را تحت تاثیر قرار می دهد، پژوهش نشان می دهد که ADHD تقریباً چهار برابر بیشتر از زنان شایع است.
تفاوت در ADHD بین جنس و جنسیت فقط به میزان شیوع نیست. در واقع، ADHD می تواند خود را نشان دهد در زنان متفاوت از مردان ظاهر شود، که می تواند به کاهش میزان تشخیص در زنان و دختران کمک کند.
مقاله اخیر منتشر شده در BMC Psychiatry این تحقیق را در مورد علائم مختلف، شرایط همزمان و سطح عملکرد در زنان مبتلا به ADHD مرور کرد.
بر اساس این تحقیق، زنان اغلب ترکیبی از علائم بی توجهی و بیش فعالی تکانشی را تجربه می کنند، که بسیاری از آنها نسبت به همتایان مرد خود شدت کمتری دارند، به خصوص در دسته بیش فعال- تکانشی.
سایر تفاوت های قابل توجه در ارائه ADHD در زنان و دختران عبارتند از:
- مشکلات شدیدتر با تغییرات خلقی و تنظیم عاطفی
- احتمال بیشتر مشکلات اجتماعی شدید، به ویژه با قلدری
- افزایش خطر ابتلا به عفونت های مقاربتی (STIs) و بارداری به دلیل افزایش تعداد شرکای جنسی
- چالش های شدیدتر در حوزه های دانشگاهی و عزت نفس
- افزایش رفتارهای مورد استفاده برای جبران مشکلات در خانه، مدرسه یا محل کار
علاوه بر این، به نظر می رسد علائم ADHD با افزایش سن و در دوره های انتقال، مانند بلوغ و بزرگسالی، شدیدتر می شوند.
تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که با قاعدگی، بارداری یا یائسگی رخ می دهد، نیز می تواند باعث افزایش یا بدتر شدن علائم ADHD شود.
ADHD در جامعه تراجنسیتی
بسیاری از منابع مورد استفاده در این مقاله بین جنس (sex) و جنسیت (gender) (و گاهی اوقات با هم تلفیق میشوند) مشخص نمیکنند و میتوان فرض کرد که عمدتاً دارای مشارکتکنندگان جنسی هستند.
در حالی که تحقیقات در مورد ADHD در جامعه تراجنسیتی جدید است، نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد که افراد تراجنسیتی “به طور قابل توجهی بیشتر احتمال دارد” تشخیص ADHD را گزارش کنند.
یک مطالعه در استرالیا گزارش می دهد که ADHD در بین افراد تراجنسیتی چهار برابر بیشتر از جمعیت cisgender شایع است.
در زمان انتشار، هیچ تحقیقی یافت نشد که در مورد تجزیه علائم بین مردان ترنس، زنان ترنس و افراد ناسازگار با جنسیت بحث کند. افراد اینترسکس نیز نمایندگی نداشتند.
سایر عوامل موثر بر ADHD
هنگامی که به ارائه علائم ADHD نگاه می کنیم، به نظر می رسد سن بزرگترین عامل برای تفاوت در علائم بین افراد است. اما تفاوت های قومیتی و فرهنگی نیز می تواند نقش بسزایی در تشخیص و درمان این عارضه داشته باشد.
طبق تحقیقات، تفاوت در باورها، ارزشها و حتی رویکردهای پزشکی میتواند بر نحوه مشاهده برخی رفتارها – که بسیاری از آنها نتیجه مستقیم ADHD هستند – تأثیر بگذارد.
در واقع، مطالعات مختلف نشان دادهاند که کودکانی که به گروههای قومی به حاشیه رانده شدهاند، کمتر تشخیص و درمان صحیح مورد نیاز برای ADHD خود را دریافت میکنند.
سایر عوامل فرهنگی که می توانند بر درک، تشخیص و درمان ADHD تأثیر بگذارند عبارتند از:
- عدم آگاهی از شرایط
- ترس از انگ اطراف این وضعیت
- عدم اعتماد به نظام پزشکی
- کاهش توانایی تشخیص زمانی که علائم مشکل ساز هستند
- تفاوت در نحوه نگرش به رفتارهای خاص بین جنسیت ها
- موانع زبان برای غیر انگلیسی زبانان
- عدم دسترسی یا دسترسی محدود به خدمات بیمه یا مراقبتهای بهداشتی
- فقدان متخصصین مراقبت های بهداشتی که از نظر فرهنگی دارای صلاحیت باشند
همه این عوامل می توانند در نحوه مشاهده علائم ADHD نقش داشته باشند و می توانند منجر به ایجاد موانعی در تشخیص و درمان ADHD در جوامع به حاشیه رانده شده تاریخی شوند.
زندگی با ADHD
بدون درمان، ADHD می تواند بهترین عملکرد را در زندگی خانگی، محل کار یا مدرسه یا حتی در روابط خود دشوار کند.
اگر فکر میکنید که شما، فرزندتان یا یکی از نزدیکانتان علائم ADHD را نشان میدهند، با یک پزشک یا روانشناس تماس بگیرید تا در مورد تشخیص احتمالی سوال کنید و مسیر درمان را شروع کنید.
اگر تشخیص ADHD را دریافت کرده اید، ممکن است دریابید که گزینههای درمانی (۱) زیر می توانند علائم را کاهش دهند و به شما در عملکرد بهتر در زندگی روزمره کمک کنند:
- درمان. رفتار درمانی یکی از سودمندترین انواع درمان برای ADHD به ویژه برای کودکان و نوجوانان است، زیرا به شناسایی افکار، احساسات و رفتارهایی که بیشترین تأثیر را دارند کمک می کند.
- در کودکان کوچکتر مبتلا به ADHD، درمان های رفتاری که بر آموزش والدین، مدیریت کلاس درس، و مداخلات همسالان متمرکز است، مؤثرترین هستند.
- در نوجوانان و بزرگسالان، نوعی رفتار درمانی به نام درمان شناختی رفتاری (CBT) نیز می تواند مفید باشد.
- دارو. داروها را می توان به تنهایی یا همراه با رفتار درمانی برای کاهش علائم ADHD در کودکان و بزرگسالان استفاده کرد.
- بر اساس تحقیقات، روانگردان ها – که داروهایی هستند که فعالیت سیستم عصبی مرکزی را افزایش می دهند – اولین داروی ADHD هستند.
- سایر گزینه های دارویی غیرمحرک برای ADHD می تواند شامل برخی از داروهای فشار خون بالا، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد روان پریشی و تثبیت کننده های خلق و خو باشد.
- تغییر سبک زندگی تغییرات سبک زندگی برای ADHD شامل استراتژیهایی است هایی است که می تواند به شما کمک کند بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری ناشی از این بیماری را برطرف کنید. در اینجا چند راه مفید برای ایجاد ساختار برای خود در صورت داشتن ADHD وجود دارد:
- مهارت های مطالعه خود را به خوبی تنظیم کنید.
- ایجاد تکنیک های سازمانی
- اجرای استراتژی های مدیریت زمان
دریافت پشتیبانی
تشخیص ADHD ممکن است بسیار طاقت فرسا باشد، اما مهم ترین چیزی که باید به خاطر بسپارید این است که شما تنها نیستید. اگر پس از تشخیص به دنبال پشتیبانی بیشتری هستید، در اینجا چند منبع برای شروع به کار آورده شده است:
- کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی (CHADD). CHADD سازمانی است که بر ارائه اطلاعات در مورد ADHD و همچنین منابع مرتبط با حمایت و حمایت از افراد مبتلا به ADHD تمرکز دارد.
- بنیاد ADHD. بنیاد ADHD یک سازمان مستقر در بریتانیا است که آموزش و منابعی را برای افراد مبتلا به ADHD فراهم میکند و در عین حال اطلاعاتی را برای مراقبان و متخصصانی که از افراد مبتلا به ADHD مراقبت میکنند، فراهم میکند.
- انجمن اختلال کمبود توجه (ADDA). ADDA سازمان دیگری است که منابعی را برای افراد مبتلا به ADHD فراهم می کند، از جمله فهرستی از برنامههای پشتیبانی مجازی برای گروه های مختلف، مانند افراد رنگین پوست، افراد LGBTQIA+ و غیره.
نکته و ایده
ADHD یک وضعیت عصبی رشدی است که باعث می شود فرد بی توجهی، بیش فعالی- تکانشگری یا ترکیبی از هر دو را تجربه کند.
در کودکان، علائم ADHD ممکن است گاهی توسط والدین و مراقبان اشتباه درک شود، در حالی که ADHD درمان نشده در بزرگسالان می تواند علائمی ایجاد کند که به طور قابل توجهی در عملکرد روزانه اختلال ایجاد می کند.
با تشخیص و درمان مناسب، می توانید یاد بگیرید که علائم ADHD را مدیریت کنید و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود بخشید.
منابع
- ADHD and teens: Information for teens. (2018).
chadd.org/wp-content/uploads/2018/05/Teens-Teens.pdf - Attention-deficit/hyperactivity disorder. (2021).
nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd/index.shtml - Cheung AS, et al. (2018). Sociodemographic and clinical characteristics of transgender adults in Australia.
liebertpub.com/doi/full/10.1089/trgh.2018.0019 - Collins K. (n.d.). Strategies/techniques for ADHD.
disability.illinois.edu/strategiestechniques-adhd - Data and statistics about ADHD. (2021).
cdc.gov/ncbddd/adhd/data.html - Dawson AE, et al. (2017). Exploring rates of transgender individuals and mental health concerns in an online sample.
tandfonline.com/doi/abs/10.1080/15532739.2017.1314797 - Felt BT, et al. (2014). Diagnosis and management of ADHD in children.
aafp.org/afp/2014/1001/p456.html - Jain R, et al. (2017). Addressing diagnosis and treatment gaps in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder.
psychiatrist.com/pcc/psychiatry/diagnosis-and-treatment-of-adult-adhd/ - Ramtekkar UP, et al. (2010). Sex and age differences in attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms and diagnoses: Implications for DSM-V and ICD-11.
ncbi.nlm.nih.gov/labs/pmc/articles/PMC3101894/ - Slobodin O, et al. (2019). Mini review: Socio-cultural influences on the link between ADHD and SUD.
frontiersin.org/articles/10.3389/fpubh.2019.00173/full - Symptoms and diagnosis of ADHD. (2021).
cdc.gov/ncbddd/adhd/diagnosis.html - Trends in the parent-report of health care provider-diagnosis and medication treatment for ADHD: United States, 2003—۲۰۱۱. (۲۰۲۱).
cdc.gov/ncbddd/adhd/features/key-findings-adhd72013.html - Young S, et al. (2020). Females with ADHD: An expert consensus statement taking a lifespan approach providing guidance for the identification and treatment of attention-deficit/ hyperactivity disorder in girls and women.
ncbi.nlm.nih.gov/labs/pmc/articles/PMC7422602/