«باسمه تعالی»
سوالات امتحان نهایی درس: تاریخ ۳
رشته: ادبیات و علوم انسانی
تعداد صفحه: ۲
ساعت شروع: ۸ صبح
تاریخ امتحان: ۱۳۹۸/۰۶/۰۹
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
مدت امتحان: ۹۰ دقیقه
دانش‌آموزان روزانه، بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسر کشور در نوبت شهریور ماه سال ۱۳۹
مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی
۱) به خاطر آوردن: (۳)
الف) جمله‌های صحیح و یا غلط را مشخص کنید. (هر مورد ۰/۲۵)
۱- بناهای کارت پستالی بیشتر به تقلید از بناهای اروپایی ساخته می‌شدند.
صحیح (درس ۴ ص ۵۹)
۲- هدف رضاه شاه از اسکان اجباری عشایر، قدرت بخشیدن به نیروی نظامی عشایر بود.
غلط (درس ۷ ص ۹۴)
۳- برگزاری همه‌پرسی، نشان داد که بیش از ۹۸ % شرکت‌کنندگان به جمهوری اسلامی رأی مثبت داده‌اند.
صحیح (درس ۱۱ ص ۱۳۷)
ب) کدام یک از گزینه‌های سمت چپ با شماره‌های سمت راست در ارتباط است؟ (هر مورد ۰/۲۵)
| ۱- یگانه دشمن سرسخت و جدی رضا شاه | الف- آیت الله کاشانی |
| ۲- مبارزه برای ملی شدن نفت را تکلیف دینی و وطنی شمرد. | ب- آیت الله بهبهانی |
| ۳- اولین نماز جمعه در تهران را برگزار کرد. | ج- آیت الله مدرس |
| د- آیت الله طباطبایی | |
| هـ- آیت الله طالقانی |
۱– ج) آیت الله مدرس (درس ۷ ص ۹۵)
۲- الف) آیت الله کاشانی (درس ۹ ص ۱۱۷)
۳- هـ) آیت الله طالقانی (درس ۱۱ ص ۱۳۹)
ج) جاهای خالی را با کلمات زیر تکمیل کنید. (دو مورد اضافی است) (هر مورد ۰/۲۵)
(گلستان – گلداسمیت – ترکمانچای – پاریس)
۱- یکی از علل شروع دور دوم جنگ‌های ایران و روس، مشخص نبودن خطوط مرزی در عهدنامه ………….. بود.
گلستان (درس ۳ ص ۴۲)
۲- انگلستان با تحمیل معاهده …………………… به حکومت قاجار، افغانستان و هرات را از ایران جدا کرد.
پاریس (درس ۳ ص ۴۴)
د) گزینه‌های مناسب را انتخاب کنید. (هر مورد ۰/۲۵)
۱- کدام شخصیت فرهنگی با برپایی مراکز آموزشی جدید، شرایط سوادآموزی به فرزندان تمام قشرهای مختلف جامعه را فراهم کرد؟
الف) امیرکبیر
ب) قائم مقام فراهانی
ج) حاج ملاهادی سبزواری
د) میرزا حسن رشدیه
میرزا حسن رشدیه (درس ۴ ص ۵۴)
۲- چرا مصدق از محمدرضا شاه خواست که اختیار وزارت جنگ و فرماندهی ارتش را به او بسپارد؟
اﻟﻒ) کاستن نفوذ و قدرت دربار
ب) سرکوب مخالفان داخلی
ج) کوتاه کردن دست استعمار
د) ایجاد ارتش قدرتمند
کاستن نفوذ و قدرت دربار ( درس ۹ ص ۱۲۰)
هـ) ﺑﻪ ﺳﺆال زﯾﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﮐﻮﺗﺎه دﻫﯿﺪ. (۰/۵)
امام خمینی (ره) اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان موسوم به پیرو خط امام را در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ چه خواند؟
انقلاب دوم (درس ۱۱ ص ۱۳۸)
۲) تعریف اﺻﻄﻼﺣﺎت یا ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺨﯽ (هر مورد ۱ نمره)
الف) حکمت تاریخی:
با بررسی سیر حوادث و مطالعه علل و نتایج رویدادها قوانینی به دست می‌آیند که آن را حکمت تاریخی می‌نامند. (درس ۱ ص ۶)
ب) سیاست موازنه منفی:
یعنی ایستادگی در برابر امتیازخواهی دولت‌های سلطه‌جو و خلاف سیاست موازنه مثبت که تسلیم در برابر قدرت‌های بزرگ و اعطای امتیاز بود. (مفهوم را برساند کافی است.) (درس ۹ ص ۱۱۶)
۳) توصیف، فهرست و طبقه‌بندی اجزا یا ویژگی‌های پدیده‌های ﺗﺎرﯾﺨﯽ (۴)
الف) دو مورد از مهم‌ترین مسائل و مشکلاتی که جهان در فاصله میان دو جنگ با آن‌ها مواجه بود را نام ببرید. (۱)
صلح ناپایدار، ناخشنودی از قراردادهای صلح ورسای، ضعف جامعه ملل، بحران اقتصادی، ظهور حکومت‌های (خودکامه) یا (تک‌حزبی) یا (نظامی‌گرا) (درس ۸ ص ۹۷)
ب) رضاخان چگونه احمد شاه را از صحنه سیاسی ایران خارج کرد؟ (۱/۵)
وی می‌کوشید تا با تبلیغاتی گسترده علیه احمد شاه که در اروپا به سر می‌برد، او را نسبت به سرنوشت مملکت بی‌اعتنا نشان دهد. (درس ۷ ص ۹۲)
ج) سه مورد از اقدامات انگلستان برای ممانعت از ملی شدن صنعت نفت را بنویسید. (۱/۵)
تحریک کارگران صنعت نفت به اعتصاب گسترده – فرستادن کشتی‌های جنگی خود به خلیج فارس – طرح شکایت از ایران در مجامع بین‌المللی – تهدید اقتصادی ایران با تعطیلی شعب بانک انگلیس – خارج کردن سرمایه‌های شرکت نفت – تحریم خرید نفت (ذکر سه مورد) (درس ۹ ص ۱۱۹)
۴) ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ (۲)
نظام حکومتی ایران در دوران پیش از انقلاب مشروطه را با خواسته ایرانیان از انقلاب مشروطه مقایسه کنید.
نظام حکومتی ایران تا پیش از انقلاب مشروطه پادشاهی مطلقه و استبدادی بود و شاه در رأس هرم قدرت قرار داشت و از اختیارات نامحدود برخوردار بود. (به مفهوم استبداد و قدرت مطلقه اشاره شود کافی است) در این شرایط مردم ایران با انقلاب مشروطه خواهان تغییر شیوه اداره کشور شدند و درصدد برآمدند که حکومت خودکامه قاجار را به سلطنتی مشروطه در چارچوب قانون و تحت نظارت نمایندگان خود در مجلس شورای ملی درآورند. (به مفهوم حکومت سلطنتی مشروطه و قانون و مجلس اشاره شود کافی است) (درس ۳ ص ۳۷) و (درس ۵ ص ۶۱)
۵) اظهار نظر و قضاوت (۱)
به نظر شما چرا فعالیت‌های فرهنگی رژیم پهلوی نتیجه‌بخش نبود؟
کلید واژه: اعتقادات مردم به اسلام، آموزه‌های دینی، حضور هوشیارانه رهبر انقلاب و فعالیت روشنفکران مذهبی (به هر یک از موارد فوق به صورت تحلیل تاریخی نمره کامل تعلق می‌گیرد.) (درس ۱۰ ص ۱۲۹)
۶) کاربست شواهد و مدارک تاریخی: (بیشتر بدانیم) (هر مورد ۰/۵)
متن زیر را بخوانید و به پرسش‌های آن پاسخ دهید.
«اساس اختلاف و خصومت دو بلوک شرق و غرب ریشه در اصول و نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاکم بر آن‌ها داشت. سردمداران بلوک شرق معتقد بودند که کمونیسم راه‌حل تمام مشکلات بشر را یافته است و می‌تواند انسان را در روی زمین به سعادت برساند.
در مقابل، گردانندگان بلوک غرب مدعی بودند که مکتب لیبرالیسم و نظام سرمایه‌داری منعکس‌کننده گرایش‌ها و تمایلات منطقی تمام کسانی است که درست فکر می‌کنند.»
الف) سردمداران بلوک شرق درباره کمونیسم چه اعتقادی داشتند؟
معتقد بودند که کمونیسم راه‌حل تمام مشکلات بشر را یافته است و می‌تواند انسان را در روی زمین به سعادت برساند.
ب) گردانندگان بلوک غرب درباره مکتب لیبرالیسم مدعی چه امری بودند؟
مدعی بودند که مکتب لیبرالیسم و نظام سرمایه‌داری منعکس‌کننده گرایش‌ها و تمایلات منطقی تمام کسانی است که درست فکر می‌کنند. (درس ۸ ص ۱۰۹)
ﺳﺆاﻻت ﺗﺸﺮﯾﺤﯽ (ﻋﻠﻞ، دﻻﯾﻞ، آﺛﺎر، ﻧﺘﺎﯾﺞ و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ)
۷) انقلاب صنعتی سبب دو پدیده اقتصادی و اجتماعی شد، یک مورد آن را بنویسید. (۱)
الف) گسترش استعمار و غارت کشورهای آسیایی و آفریقایی
ب) افزایش استثمار و بهره‌کشی از کارگران (ذکر یک مورد کافی است.) (درس ۲ ص ۳۰)
۸) یکی از پیامدهای جنگ جهانی اول، تشکیل جامعه ملل بود، هدف از تشکیل آن را بنویسید. (۱)
تأمین صلح و امنیت جهانی و جلوگیری از جنگ (درس ۶ ص ۸۴)
۹) علت هجوم نیروهای شوروی و انگلستان به ایران در شهریور ۱۳۲۰ چه بود؟ (۱)
دولت‌های شوروی و انگلستان از حکومت ایران (رضاشاه) خواستند که آلمانی‌ها را اخراج کند و به اقدامات خصمانه علیه حیث دست بزند. چون رضاشاه به این درخواست توجهی نکرد به ایران هجوم آوردند. (درس ۸ ص ۱۰۸)
۱۰) چرا امام خمینی (ره) فرمان تشکیل مجمع تشخیص مصلحت را داد؟ (۱)
با بروز پاره‌ای از اختلاف‌ها میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در اداره کشور به وجود آمد. (درس ۱۱ ص ۱۴۴)
۱۱) یک مورد از نتایج قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ را بنویسید. (۱)
۱) هدف مبارزه تغییر کرد و سرنگونی رژیم پهلوی هدف نهایی مبارزان شد.
۲) حضور امام خمینی (ره) در صحنه مبارزه موجب شد بسیاری از روحانیون به مبارزات سیاسی روی بیاورند.
۳) علاوه بر روحانیون و دانشگاهیان، اقشار دیگری از جامعه نیز به مبارزان پیوستند.
۴) رهبری امام خمینی به عنوان مرجع دینی برجسته‌تر شد.
۵) مبارزان به نقش و قدرت مذهب در این زمینه توجه بیشتری نشان دادند. (ذکر یک مورد کافی است.)
۱۲) دو مورد از آثار و نتایج رهبری امام خمینی (ره) را در جنگ تحمیلی بیان کنید. (۱)
۱) تبعیت کامل مردم و مسئولان از فرامین امام در روند جنگ
۲) تقویت انگیزه جهاد و روحیه شهادت‌طلبی در میان جوانان ایرانی
۳) اتحاد میان نیروهای مسلح و تقویت روحیه فرماندهان و رزمندگان
۴) اولویت یافتن مسئله جنگ برای مردم و مسئولان (ذکر دو مورد) (درس ۱۲ ص ۱۵۵)
(جمع نمره: ۲۰)
«موفق و پیروز باشید.»
