باسمه تعالی
سؤالات امتحان نهایی درس: تاریخ ۳
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
تاریخ امتحان: ۱۴۰۰/۰۶/۳۱
ساعت شروع: ۸ صبح
رشته: ادبیات و علوم انسانی
تعداد صفحه: ۲ مدت
امتحان: ۹۰ دقیقه
دانش آموزان روزانه، بزرگسال و داوطلبان آزادسراسر کشور در نوبت ماه شهریور سال ۱۴۰۰
مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی
۱- به خاطر بیاورید. (۳ نمره)
الف) جمله‌های صحیح یا غلط را مشخص کنید. (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
۱- آمریکا در طول جنگ جهانی دوم به انگلستان و فرانسه کمک‌های مالی، تجهیزانی و تدارکاتی می‌کرد.
صحیح (درس ۸ ص ۱۰۷، ۰/۲۵ نمره)
۲- حزب ملل اسلامی با آرمان برپایی حکومت اسلامی، حسنعلی منصور نخست وزیر وقت پهلوی را ترور کرد.
غلط (درس ۱۰ ص ۱۳۲، ۰/۲۵ نمره)
۳- کشمکش بین محمدعلی شاه و مجلس، پس از امضای متمم قانون اساسی همچنان ادامه یافت.
صحیح (درس ۵ ص ۷۲، ۰/۲۵ نمره)
ب) کدام یک از گزینه‌های سمت چپ با شماره‌های سمت راست در ارتباط است.(هر مورد ۰/۲۵ نمره)
در ستون سمت چپ یک مورد اضافی است.
| ۱- گیرنده امتیاز کشف و استخراج نفت و گاز ایران در زمان مظفرالدین شاه | الف- نورمن شوارتسکف |
| ۲- از عاملان آمریکایی کودتای ۲۸ مرداد | ب- نوبل گِس |
| ۳- معاون رئیس جمهور آمریکا و زمینه ساز حادثه ۱۶ آذر | ج- ویلیام ناکس دارسی |
| د-ریچارد نیکسون |
شماره ۱- با «ج» ویلیام ناکس دارسی (درس ۹ ص ۱۱۴، ۰/۲۵ نمره)
شماره ۲- با «الف» نورمن شوارتسکف (درس ۹ ص ۱۲۴، ۰/۲۵ نمره)
شماره ۳- با «د» ریچارد نیکسون (درس ۹ ص ۱۲۶، ۰/۲۵ نمره)
ج) جاهای خالی را با کلمات زیر تکمیل کنید. (دو مورد اضافی است.) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
(ژاپن – آلمان – مشروطه خواهان – نظامیان)
۱- با وجود بی اعتمادی و دشمنی‌ای که میان شوروی و …………….. وجود داشت، دو کشور در سال ۱۹۳۹ م. با یکدیگر پیمان عدم تجاوز امضا کردند.
آلمان (درس ۸ ص ۱۰۱، ۰/۲۵ نمره)
۲- در فاصله دو جنگ جهانی در ژاپن ……………………… هدایت سیاست داخلی و خارجی این کشور را برعهده گرفتند.
نظامیان (درس ۸ ص ۱۰۴، ۰/۲۵ نمره)
د) گزینه‌های مناسب را انتخاب کنید. (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
۱- علت قیام مردم قم در ۱۹ دی ماه ۱۳۵۶ چه بود؟
الف- اعتراض به جنایات دولت آشتی ملی جعفر شریف امامی
ب- اعتراض به دستگیری و تبعید امام خمینی (ره) به ترکیه
ج- اعتراض به انتشار مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات علیه امام خمینی (ره)
د- اعتراض به مرگ مشکوک دکتر شریعتی در لندن- حاج آقا مصطفی خمینی در نجف
با گزینه «ج»- اعتراض به انتشار مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات علیه امام خمینی (درس ۱۰ ص ۱۳۵، ۰/۲۵ نمره)
۲- کدام کشورها با خروج از جامعه ملل موجب بی اعتباری بیشتر این نهاد بین المللی شدند؟
الف- آلمان و ژاپن
ب- شوروی و آمریکا
ج- شوروی و فرانسه
د- ژاپن و آمریکا
با گزینه «الف»- آلمان و ژاپن (درس ۸ ص ۹۹، ۰/۲۵ نمره)
هـ) به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید. (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
۱- انگلیسی‌ها در جریان تغییر سلطنت قاجار از انتشار کدام اندیشه‌ها در ایران بیم داشتند؟
اندیشه‌های انقلابی کمونیست‌های روسیه (درس ۷ ص ۹۲، ۰/۲۵ نمره)
۲- احمدشاه بعد از کودتای سیاه تحت چه شرایطی سیدضیاءالدین طباطبایی را به نخست وزیری منصوب کرد؟
تحت فشار انگلیس (درس ۷ ص ۹۳، ۰/۲۵ نمره)
۲- تعریف اصطلاحات یا مفاهیم تاریخی: (۲ نمره) (هر مورد ۱نمره)
الف- بناهای کارت پستالی:
سبکی از معماری در دوره قاجار که تلفیقی از عناصر معماری اروپایی (فرنگی) و معماری ایرانی که بیشتر به تقلید از بناهای اروپایی ساخته می‌شد و نمونه این نوع معماری کاخ شمس العماره است. (درس ۴ ص ۵۹)
کلید واژه: سبکی از معماری -تلفیق عناصر معماری- تقلید از معمار اروپایی- کاخ شمس العماره
ب- قرارداد الجزایر:
بین ایران و عراق در سال ۱۳۵۴ (پهلوی) به میانجیگری الجزایر (۰/۵ نمره) برای پایان دادن به اختلافات مرزی (یا) مناقشه بر سر اروند رود منعقد شد. (۰/۵ نمره) (درس ۱۲ ص ۱۵۰، ۰/۵ نمره)
۳- مقایسه پدیده‌های تاریخی: (۱ نمره)
دو حزب فاشیست و نازی در زمان جنگ جهانی دوم متعلق به کدام کشورها بودند و طرفداران این احزاب چه شباهت‌هایی با هم داشتند؟
فاشیسم متعلق به ایتالیا (۰/۲۲ نمره) و نازی متعلق آلمان بود. (۰/۲۵ نمره) ،طرفداران هر دو حزب ملی گرایانی افراطی و نژادپرست بودند. (۰/۵ نمره) (درس ۸ ص ۱۰۳- ۱۰۲)
۴- اظهار نظر و قضاوت: (۳ نمره) (هر مورد ۱ نمره)
الف- به نظر شما چرا نیروی بریگاد قزاق در دوره قاجار کارایی چندانی نداشت؟
این ارتش بیشتر به عنوان نیروی نگهبان شخص شاه و خاندان سلطنت و (یا) دفع کننده شورش‌ها و اعتراض‌های داخلی عمل می‌کرد(۰/۵ نمر) و در حفظ مرزها و مقابله با هجوم خارجی کارایی چندانی نداشت. (۰/۵ نمره) (درس ۳ ص ۴۰)
ب- به نظر شما علل اعتراض امام خمینی (ره) به تصویب نامه انتخابات انجمن‌های ایالتی و ولایتی چه بود؟
امام خمینی (ره) معتقد بود که این تصویب نامه موجب تضعیف اسلام (۰/۵ نمره) و افزایش حضور بهائیان در حکومت می‌شود. (۰/۵ نمره) (درس ۱۱ ص ۱۲۸)
ج- به نظر شما دلیل برکناری ابوالحسن بنی صدر از مقام «فرماندهی کل قوا» توسط امام خمینی (ره) چه بود؟
بنی صدر با اختلاف افکنی میان مسئولان و نهادهای نظام روز به روز از خط امام فاصله گرفت و به گروه‌های منحرف مانند منافقین نزدیک شد. هم چنین با شروع جنگ تحمیلی نیروهای سپاه پاسداران را در تنگنای مالی و تسلیحاتی قرار داد و زمینه سقوط خرمشهر را فراهم آورد. (درس ۱۱ ص ۱۴۶)
کلید واژه: اختلاف‌های سیاسی (فاصله گرفتن از خط امام یا نزدیکی به منافقین)، اختلاف با سپاه پاسداران و سقوط خرمشهر
۵- توصیف، فهرست و طبقه بندی اجزا یا ویژگی‌های پدیده‌های تاریخی: ( ۳ نمره) (هر مورد ۱ نمره)
الف- مهم‌ترین خواسته‌های مهاجرین در مهاجرت کبری را بنویسید. (ذکر دو مورد کافی است.)
۱- برکناری عین الدوله از صدارت
۲- فراهم کردن زمینه برای بازگشت مهاجران به تهران
۳- ایجاد عدالت خانه
۴- تشکیل دارالشورا (مجلس نمایندگان) (هر مورد ۰/۵ نمره) (ذکر دو مورد کافی است.) (درس ۵ ص ۶۸)
ب- رضا شاه بعد از تغییرات در شیوه اداره کشور چگونه تبدیل به مستبدی خودکامه شد؟
رضا شاه با نادیده گرفتن اصول مشروطه (۰/۵ نمره) و بی احترامی به مجلس و قوانین آن به راحتی تصمیمات فردی خود را به اجرا در می‌آورد. (۰/۵ نمره) (درس ۷ ص ۹۶)
ج- مهم‌ترین اقدامات مجاهدین خلق (منافقین) در دوران دفاع مقدس را بنویسید. (ذکر دو مورد کافی است.)
۱– ایجاد آشوب در داخل کشور و ترور بسیاری از مسئولان و مردم عادی؛
۲- دادن اطلاعات سیری و نظامی کشور به رژیم صدام و دیگر دشمنان خارجی؛
۳- همکاری نظامی با ارتش بعثی عراق در جنگ با ایران؛
۴- همکاری با ارتش بعثی در سرکوب و کشتار مخالفان صدام از جمله مبارزان کُرد؛
۵- تهاجم به داخل خاک ایران پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸.
(هر مورد ۰/۵ نمره)، (ذکر دو مورد کافی است) (درس ۱۲ ص ۱۶۱)
۶- کاربست شواهد و مدارک تاریخی (۰/۷۵ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
یحیی دولت آبادی، یکی از رجال سیاسی عصر مشروطه، درباره وضعیت روستاهای میان تبریز و زنجان می‌گوید:
دهات بی سکنه عرض راه، لاشه بسیار حیوانات بارکش که به واسطه قحطی سال پیش و ناامنی و غیره در هر چند قدم در اطراف و بلکه در میان راه دیده می‌شود، قبرستان‌های تازه احداث شده در نزدیک دهات و قصبات به ضمیمه احوال پریشان آور رقت انگیز زن و مرد و بزرگ و کوچک مردم ستمدیده، اگر گاهی در دهات دیده شوند که تازه می‌خواهند سر و سامانی بگیرند، حقیقتأ تأثر آور است. آری در راه تبریز و زنجان، دهاتی دیده می‌شود که نعش اموات در اتاق‌های ویرانه آنها مانده است و خوراک جانوران شده و اگر نظر عمومی به نقاط مختلف مملکت انداخته شود، دیده می‌شود که همه جای مملکت بی طرف ما در سایه جنگ اروپا و بی لیاقتی حکومت خود به صورت راه تبریز در آمده است. (حیات یحیی، ج ۴، ص ۸۹)
الف- متن یحیی دولت آبادی مربوط به تأثیرکدام یک از جنگ‌های جهانی بر ایران است؟
جنگ جهانی اول (۰/۲۵ نمره)
ب- متن فوق در باره وضعیت کدام نواحی ایران می‌باشد؟
وضعیت روستاهای میان تبریز و زنجان (۰/۲۵ نمره)
ج- دولت آبادی در این متن به کدام سیاست ایران در قبال این جنگ اشاره کرده است؟
بی طرفی ایران در جنگ (درس ۶ ص ۸۹۰)
تشریحی: (علل، دلایل، آثار، نتایج و پیامدهای تاریخی)
۷- سیاست «موازنه منفی» در مجلس چهاردهم به چه معنی بود؟ (۵/۰ نمره)
ایستادگی در برابر امتیاز خواهی (۰/۲۵ نمره) دولت‌های سلطه جو (۰/۲۵ نمره) (درس ۹ ص ۱۱۸)
۸- دستیابی صهیونیست‌ها به فلسطین اشغالی چه پیامدی برای جهان اسلام داشته است؟ (۰/۵ نمره)
باعث تداوم سلطه استعمارگران (۰/۲۵ نمره) بر قلب دنیا اسلام است. (۰/۲۵ نمره) (درس ۸ ص ۱۱۳)
۹- پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در بعد آیینی و مناسکی، اولین نماز جمعه به امامت چه کسی و در کجا اقامه شد؟ (۰/۵ نمره)
به امامت آیت الله طالقانی (۰/۲۵ نمره) و در تهران اقامه شد. (۰/۲۵ نمره) (درس ۱۱ ص ۱۴۱)
۱۰- انگلستان بعد از ملی شدن صنعت نفت ایران در زمینه « اقتصادی» دست به چه اقداماتی زد؟ (۰/۷۵ نمره)
تعطیلی شعب بانک انگلیس (۰/۲۵ نمره) خارج کردن سرمایه‌های شرکت نفت (۰/۲۵ نمره) و تحریم خرید نفت. (۰/۲۵ نمره) (درس ۹ ص ۱۲۱)
۱۱- زمانی که احمدشاه تصمیم به بازگشت به ایران گرفت، انگلیسی‌ها چگونه مانع از عزیمت ایشان شدند؟ (۱ نمره)
نزد احمدشاه رفتند و ضمن مبالغه گویی در اوضاع آشفته ایران، (۰/۵ نمره) صلاح او را در این دانستند که مدتی از رفتن به ایران چشم بپوشد تا رضاخان بتواند امنیت لازم را برای حضورش در کشور فراهم آورد. (درس ۰/۵ نمره) (درس ۷ ص ۹۴)
۱۲- اقامت چند ماه امام خمینی (ره) در پاریس چه نتایجی برای انقلاب ایران داشت؟ (ذکر یک مورد کافی است.) (۱ نمره)
۱- ایشان با استفاده از امکانات تبلیغی، مصاحبه و سخنرانی جنایات حکومت پهلوی را افشا می‌کردند؛
۲- امکان ملاقات مبارزان با رهبری انقلاب فراهم آمد و پیام‌های امام با شتاب بیشتری در ایران منتشر شد. (هر مورد ۱ نمره(، (ذکر یک مورد کافی است.) (درس ۱۰ ص ۱۳۶)
۱۳- هیتلر بعد از فتح پاریس چه درخواستی از کشور انگلستان کرد و انگلیسی‌ها چه واکنشی نشان دادند؟ (۱ نمره)
از انگلیسی‌ها خواست که تسلیم شوند، (۰/۲۵ نمره) ولی انگلستان که از کمک‌های آمریکا برخوردار بود، (۰/۲۵ نمره) جنگ را ادامه داد (۰/۲۵ نمره) و نبرد شدیدی در هوا، دریا و زیردریا میان دو کشور شکل گرفت. (۰/۲۵ نمره) (درس ۸ ص ۱۰۵)
۱۴- ملی شدن صنعت نفت در ایران چگونه آغاز شد؟ (۱ نمره)
نهضت ملی شدن صنعت نفت با اتحاد و یکپارچگی احزاب و گروه‌های سیاسی و مذهبی مختلف (۰/۵ نمره) بر محور مبارزه با استعمار انگلیس آغاز شد. (۰/۵ نمره)
کلید واژه: اتحاد احزاب – گروهای سیاسی و مذهبی – مبارزه استعمار (درس ۹ ص ۱۲۳)
۱۵- بعد از تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام، امام خمینی (ره) و مهندس بازرگان چه واکنش‌هایی از خود نشان دادند؟ (۱ نمره)
امام خمینی (ره) این اقدام دانشجویان را تأیید کرد و آن را انقلاب دوم خواند. (۰/۵ نمره) مهندس بازرگان و اعضای کابینه او با اقدام این دانشجویان موافق نبودند و استعفا دادند. (۰/۵ نمره) (درس ۱۱ ص ۱۴۰)
جمع نمره ۲۰
توجه: منظور از کلید واژه این است که اگر دانش آموزان در پاسخ به سؤالات، فقط به موارد ذکر شده در کلید واژه اشاره کرده باشند، نمره کامل تعلق بگیرد.
«موفق و پیروز باشید»
