باسمه تعالی
سؤالات امتحان نهایی درس تاریخ ۳ تخصصی
رشته: علوم و معارف اسلامی
تعداد صفحه: ۳
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
تاریخ امتحان: ۱۴۰۰/۰۶/۱۳
ساعت شروع: ۸ صبح
مدت امتحان: ۷۵ دقیقه
دانش آموزان روزانه، بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسر کشور درنوبت شهریور ماه ۱۴۰۰
مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی
۱- جمله‌های صحیح و یا غلط را در پاسخ نامه مشخص کنید. (۱ نمره) (هر مورد ۰/۲۵)
الف) سلطان محمود غزنوی بسیاری از اقدامات سیاسی مذهبی خود را به بهانه مبارزه با مخالفان خلافت عباسی انجام می‌داد.
صحیح (۰/۲۵ نمره)
ب) سلاطین تیموری پیرو مذهب تشیع بودند و اهل تسنن در زمان آن‌ها با سخت گیری خاصی مواجه نبودند.
غلط (۰/۲۵ نمره)
ج) انقلاب صنعتی اگرچه موجب قدرت و رفاه بیشتر اروپائیان شد اما باعث بهره کشی از کارگران در اروپا گردید.
صحیح (۰/۲۵ نمره)
د) کشور آمریکا در سال ۱۹۱۷ م با صدور اعلامیه‌ای نظر مساعد خود را با ایجاد سرزمین یهودی در فلسطین اعلام کرد.
غلط (۰/۲۵ نمره)
۲- کدام یک از گزینه‌های سمت چپ با شماره‌های سمت راست در ارتباط است؟ (۱ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره) دو مورد در ستون ب اضافی است.
| الف | ب |
| الف- پادشاه خوارزمشاهی که طغرل سوم ،آخرین سلطان سلجوقی را شکست داد. | ۱- رزم آرا |
| ب- نویسنده کتاب «جامع التواریخ» در عصر مغول بود. | ۲- خواجه رشید الدین فضل الله همدانی |
| ج- کسی که طرح اشتراکی کردن مزارع کشاورزی را در کشور شوروی آغاز کرد. | ۳- خواجه نصیر الدین توسی |
| د- نخست وزیری که مانع ملی شدن نفت بود و به همین دلیل توسط فدائیان اسلام ترور شد. | ۴- لنین |
| ۵- استالین | |
| ۶- تکش |
الف) (۶) تکش (۰/۲۵ نمره)
ب) (۲) خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی (۰/۲۵ نمره)
ج) (۵) استالین (۰/۲۵ نمره)
د) (۱) رزم آرا (۰/۲۵ نمره)
۳- جاهای خالی را با کلمات ذیل پر کنید. (۱ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
(دهقان – بازرگان – یاسا – تزوکات – استبداد نو – استعمار نو – مارکسیستی – اسلامی)
الف) در دوره سلجوقی به دلیل رشد شهرنشینی و توسعه مناسبات شهری طبقه ……………… بیش از پیش اهمیت یافت.
بازرگان (۰/۲۵ نمره)
ب) مجوعه قوانینی که چنگیز خان مغول تدوین کرده بود ………………….. نام داشت.
یاسا (۰/۲۵ نمره)
ج) آغاز سلطنت پهلوی دوره نوینی از غارت کشور ما به دست بیگانگان آغاز می‌شود که این دوره به ……………. شهرت دارد.
استعمار نو (۰/۲۵ نمره)
د) سازمان چریک‌های فدایی خلق تحت تأثیر افکار ……………….. به مبارزه مسلحانه با رژیم پهلوی روی آوردند.
مارکسیستی (۰/۲۵ نمره)
۴- گزینه‌های مناسب را انتخاب کنید. (۱ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
الف) کدام گزینه از نتایج و آثار جنگ جهانی اول در ایران نمی‌باشد؟
۱) ویرانی اقتصادی و تلفات انسانی
۲) سقوط دولت وثوق الدوله
۳) بی ثباتی دولت مرکزی
۴) تعطیل شدن مجلس شورای ملی
گزینه (۲) سقوط دولت و ثوق الدوله (۰/۲۵ نمره)
ب) پادشاه ایران که قرارداد نفتی دارسی (منعقد شده با انگلیس) را لغو کرد.
۱) مظفرالدین شاه
۲) ناصر الدین شاه
۳) رضا شاه
۴) محمدرضا شاه
گزینه (۳) رضا شاه (۰/۲۵ نمره)
ج) امام خمینی چه وظیفه‌ای را برعهده شورای انقلاب گذاشتند؟
۱) فراهم کردن زمینه انتقال قدرت
۲) ایجاد نظم و امنیت در کشور
۳) حفاظت از دستاوردهای انقلاب
۴) رسیدگی به پرونده مقامات رژیم شاه
گزینه (۱) فراهم کردن زمینه انتقال قدرت (۰/۲۵ نمره)
د) کدام گزینه در مورد دوران ریاست جمهوری بنی صدر صحیح نمی‌باشد؟
۱) بنی صدر با اختلاف افکنی میان مسئولان و نهادهای نظام از خط امام خمینی فاصله گرفت.
۲) بنی صدر در جنگ ایران و عراق سپاه پاسداران را در تنگنای تسلیحاتی قرارداد
۳) بنی صدر به گروه‌های مخالف انقلاب نزدیک شد.
۴) در زمان بنی صدر اداره امور جنگ با توان و موفقیت بیشتری به انجام رسید.
گزینه (۴) در زمان بنی صدراداره امور جنگ با توان و موفقیت بیشتری به انجام رسید. (۰/۲۵ نمره)
۵- تعریف اصطلاحات یا مفاهیم تاریخی. (۲ نمره) (هر مورد ۱ نمره)
الف ) مأخذ (تحقیقات تاریخی)
به همه تحقیقات و آثاری گفته می‌شود که مدت‌ها پس از وقوع رویدادها و با استفاده از منابع پدید آمده‌اند. (۱ نمره)
ب) مشروطه مشروعه
شیخ فضل الله نوری، مجتهد طراز اول تهران بود که به دفاع از «مشروطه مشروعه» و قانون اساسی بر پایه ارزش‌های اسلامی پرداخت و با مشروطه اقتباس شده از غرب، مخالفت کرده بود. (۱ نمره)
به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید. (۲ نمره) (هر مورد ۰/۵ نمره)
۶- یکی از دلایل ناکامی نادرشاه افشار برای ایجاد ثبات و امنیت پایدار در ایران را بنویسید.
۱- اشتغال پیوسته او به جنگ ۲ – مالیات‌های اضافی که از مردم برای تأمین هزینه‌های جنگ گرفته می‌شد ۳- بدگمانی وی به نزدیکان و بزرگان کشور و برخورد خشن با آنان (یک مورد ۰/۵ نمره)
۷- یکی از اقدامات رضاشاه برای تضعیف روحانیت را نام ببرید.
۱– دستور داد که روحانیون لباس‌های مخصوص خود را کنار بگذارند. ۲- به دستور وی، دفترخانه‌های شرعی تعطیل شدند. ۳- دخالت روحانیون در مسائل اجتماعی اکیداً ممنوع اعلام شد. ۴- عزاداری سیدالشهدا قدغن شد و از انجام پذیرفتن بسیاری از آداب مذهبی به شدت جلوگیری به عمل آمد. (یک مورد ۰/۵)
۸- دولت دکتر مصدق برای مقابله با تهدیدها و تحریم‌های اقتصادی انگلیس چه برنامه‌ای را در ایران اجرا کرد؟
برنامه اقتصادی بدون نفت را اجرا کرد، (۰/۵ نمره)
۹- چه حادثه‌ای باعث تبعید امام خمینی از ایران به ترکیه شد؟
مخالفت صریح امام با قانون واگذاری حق کاپیتولاسیون به مستشاران آمریکایی و خانواده‌های آنان در ایران (۰/۵ نمره)
۱۰- کار بست شواهد و مدارک تاریخی (بیشتر بدانیم) (۱ نمره)
جلوگیری از برگزاری نشست سران جنبش عدم تعهد در بغداد
صدام پیش از آغاز جنگ تحمیلی و در نشست سران جنبش عدم تعهد در هاوانا (پایتخت کوبا)، میزبانی نشست بعدی را در بغداد بر عهده گرفت . با نزدیک شدن به زمان برگزاری این نشست، در ۳۰ تیر ۱۳۶۱، شش خلبان شجاع و فداکار نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با سه فروند هواپیمای جنگی با هدف ناامن نشان دادن بغداد و جلوگیری از نشست سران جنبش عدم تعهد در پایتخت عراق، آماده عملیات شدند. یکی از این خلبانان شهید عباس دوران بود که در دو سال نخست جنگ، بیش از ۱۲۰ عملیات هوایی موفقیت آمیز علیه دشمن بعثی انجام داده بود .هواپیمای دوران در جریان این عملیات و پس از بمباران پالایشگاه بغداد، هدف اصابت موشک پدافند هوایی نیروهای بعثی قرار گرفت .این خلبان رشید با وجود اینکه می‌توانست با استفاده از چتر نجات سالم فرود آید، هواپیمای در حال سقوط را صاعقه وار به مکانی نزدیک محل برگزاری نشست سران عدم تعهد کوبید و رؤیای صدام را برای تشکیل آن نشست در بغداد و ریاست بر آن به باد داد.
خلبانان نیروی هوایی جمهوری اسلامی در ۳۰ تیر سال ۱۳۶۱ با چه اهدافی به خاک عراق حمله کردند؟
با هدف ناامن نشان دادن بغداد (۰/۵ نمره) و جلوگیری از نشست سران جنبش عدم تعهد در پایتخت عراق (۰/۵ نمره)
سؤالات تشریحی (علل، دلایل، آثار، نتایج و پیامدهای تاریخی)
۱۱- دو مورد از فواید و کارکردهای مطالعه تاریخ را نام ببرید. (۱ نمره)
۱- منبع شناخت و تفکر ۲- بهره گیری از گذشته برای حال و آینده ۳- تقویت حس میهن دوستی و هویت ملی ۴- چنانچه دانش آموز به درس عبرت گرفتن از تاریخ و یا نشان دادن ارزش آثار تاریخی و تلاش برای نگهداری آن اشاره کند نیز هر کدام (۰/۵ نمره) تعلق گیرد. ( دو مورد هر مورد ۰/۵ نمره)
۱۲- شاه عباس اول صفوی به منظور کاهش توان سیاسی و نظامی امیران و ایلات قزلباش چه اقدامی کرد؟ (۰/۷۵ نمره)
اقدام به ایجاد سپاهی دائمی و حرفه‌ای کرد که کاملاً مطیع و وفادار به شخص او بود. (۰/۷۵ نمره)
۱۳- دو مورد از دلایل کشمکش‌های ایران و عثمانی در زمان فتحعلی شاه و محمد شاه قاجار را بنویسید. (۱ نمره)
۱- اختلافات مرزی ۲- بدرفتاری عثمانیان با زائران ایرانی عتبات عالیات ۳- مشکلات تجاری (دو مورد هر مورد ۰/۵ نمره)
۱۴- محمدعلی شاه به چه بهانه‌ای تصمیم گرفت مجلس را تعطیل کند و آن را به توپ بست؟ (۱ نمره)
محمدعلی شاه در یکی از خیابان‌های تهران مورد سوء قصد قرار گرفت، ولی آسیبی ندید. (۰/۵ نمره) شاه، این اقدام را به مشروطه خواهان نسبت داد و به همین بهانه، تصمیم گرفت مجلس را برای همیشه تعطیل کند. (۰/۵ نمره)
۱۵- دو مورد از مهمترین علل بروز جنگ جهانی اول را بنویسید. (۱ نمره)
۱- اختلافات مرزی و دشمنی شدید آلمان و فرانسه ۲- مسابقه تسلیحاتی ۳- رقابت بر سر مستعمرات ۴- اقدام برای توسعه نفوذ و دخالت در منطقه شبه جزیره بالکان (دو مورد هر مورد ۰/۵ نمره)
۱۶- چه عاملی موجب ناکامی و ضعف جامعه ملل، پس از جنگ جهانی اول شد؟ توضیح دهید. (۱/۵ نمره)
حضور نداشتن برخی از کشورها در این نهاد بین المللی نقش مهمی در ناکامی آن داشت. (۰/۲۵ نمره) آمریکا که خود پیشنهاد تأسیس جامعه ملل را داده بود، به عضویت آن در نیامد. (۰/۲۵ نمره) شوروی نیز عضو این نهاد جهانی نشد. (۰/۲۵ نمره) آلمان (۰/۲۵ نمره) و ژاپن (۰/۲۵ نمره) هم که عضویت داشتند، با خروج از آن موجب بی اعتباری بیشتر جامعه ملل شد. (۰/۲۵ نمره)
۱۷- سیاست موازنه منفی دکتر مصدق به چه معنا بود و با موزنه مثبت چه تفاوتی داشت؟ (۱ نمره)
سیاست «موازنه منفی» یعنی ایستادگی در برابر امتیاز خواهی دولت‌های سلطه جو، بود (۰/۵ نمره) و دقیقه خلاف سیاست «موازنه مثبت» تلقی می‌شد، که تسلیم شدن در برابر قدرت‌های بزرگ و اعطای امتیاز به آن‌ها را توصیه می‌کرد. (۰/۵ نمره)
۱۸- دو مورد از نتایج قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ را بنویسید. (۱ نمره)
۱- هدف مبارزه تغییر کرد و سرنگونی رژیم پهلوی هدف نهایی مبارزان شد ۲- حضور امام خمینی در صحنه مبارزه موجب شد بسیاری از روحانیون به مبارزات سیاسی روی بیاورند ۳- روحانیون و دانشگاهیان، اقشار دیگری از جامعه نیز به جمع مبارزان پیوستند. ۴- رهبری امام خمینی به عنوان مرجع دینی برجسته‌تر شد و مبارزان به نقش و قدرت مذهب در این زمینه توجه بیشتری نشان دادند. ( دو مورد هر مورد ۰/۵ نمره)
۱۹- چرا روز ۱۲ فروردین در تقویم به عنوان روز جمهوری اسلامی نام گذاری شده است؟ (۰/۷۵ نمره)
زیرا بیش از ۹۸ درصد شرکت کنندگان در همه پرسی تعیین نظام سیاسی جدید به جمهوری اسلامی رأی مثبت دادند. (۰/۷۵ نمره)
۲۰- مأموریت گروه نظامی آمریکایی در حمله به طبس چه بود؟ (۱ نمره)
تسخیر چند مرکز در تهران (۰/۵ نمره) و خارج کردن آمریکاییان بازداشتی از ایران بود. (۰/۵ نمره)
۲۱- دو مورد از اقدامات مجاهدین خلق علیه جمهوری اسلامی ایران، در دوران دفاع مقدس را نام ببرید. (۱ نمره)
ایجاد آشوب در داخل کشور و ترور بسیاری از مسئولان و مردم عادی ۲- دادن اطلاعات سری و نظامی کشور به رژیم صدام و دیگر دشمنان خارجی ۳- همکاری نظامی با ارتش بعثی عراق در جنگ با ایران ۴- همکاری با ارتش بعثی در سرکوب و کشتار مخالفان صدام از جمله مبارزان کرد ۵- تهاجم به داخل خاک ایران پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ (در مورد هر مورد (۰/۵ نمره)
جمع نمره ۲۰
همکاران محترم: لطفاً به مفهوم‌های صحیح و منطقی دیگر نمره تعلق گیرد.
پیروز باشید
