آزمون شامل ۲۰ پرسش است.
سلام و درود
«تکرار مادر مهارت‌هاست»
در راستای افزایش مهارت شما آزمون‌های متنوع و زیادی برای شما آماده شده است.
برای تثبیت مطلب در حافظه و یادگیری هر چه بیشتر مطلب، در آزمون‌های آنلاین «آینده‌نگاران مغز» شرکت کنید.
برای شرکت در انواع آزمون‌های آنلاین «روانشناسی» بر لینک زیر کلیک کنید:
ویژگی‌های رشد در دوره نوجوانی
همه ما به راحتی به یاد می‌آوریم که در دوره‌ای از رشد به طور ناگهانی تغییرات زیادی را تجربه کرده‌ایم. تغییراتی که در بسیاری از حیطه‌های جسمی و روانی، مثل توانمندی‌های شناختی هیجانی و اجتماعی، متفاوت شدیم. این دوره، همان دوره نوجوانی است.
سؤال
آیا شما این احساس را تجربه کرده‌اید که به طور ناگهانی تغییراتی در شما رخ دهد؟ در چه سنی؟
همه ما در دوره‌ای از رشد به طور ناگهانی تغییرات زیادی را تجربه کرده‌ایم و در بسیاری از حیطه‌های جسمی و روانی، مثل توانمندی‌های عقلانی و شناختی، هیجانی و اجتماعی متفاوت شده‌ایم. این دوره همان دوره‌ی نوجوانی است که از ۱۲ تا ۲۰ سالگی را شامل می‌شود.
دوره نوجوانی میان دوره کودکی و بزرگسالی قرار دارد. نوجوان در این دوره با تغییراتی در حیطه‌های مختلف رشد روبه‌رو شده و در انتهای این دوره به پختگی رسیده و شبیه بزرگسالان عمل می‌کند.
از دوازده سالگی تا بیست سالگی را با نام دوره نوجوانی می‌شناسیم. تغییرات در این دوره اهمیت زیادی دارند. در ادامه درباره ابعاد مختلف رشد نوجوانی بحث می‌کنیم.
رشد جسمانی و بلوغ جنسی در دوره نوجوانی
نوجوانان بسیاری هستند که شروع نوجوانی را برای خود شروع یک بحران می‌دانند. آنها می‌گویند به یکباره احساس کردم بینی من خیلی بزرگ شده، یا می‌گویند با اینکه خوشحال بودم که در حال قد کشیدن هستم، ولی بی‌قوارگی و عدم تناسب در قد را احساس می‌کردم. نوجوانی دوره‌ای است که با شدیدترین و گسترده‌ترین تغییرات زیستی همراه است. حوزه‌های اساسی رشد جسمانی، که در این دوره دستخوش تغییر می‌شوند، عبارت‌اند از: قد و وزن، رشد استخوانی و عضلانی، رشد مغز و سیستم عصبی، رشد اندام‌های داخلی و تغییراتی که در هنگام بلوغ روی می‌دهند.
فعالیت ۲_۷
شما دانش‌آموزان، به لحاظ سن، در دوره نوجوانی قرار دارید. در این دوره تغییرات متعددی را در خود مشاهده کرده‌اید.
حسن: احساس غرور کردم.
حسین: فکر کردم آدم دیگری شده‌ام.
علی: احساس خجالت می‌کنم؛ هیکلم بی‌قواره بزرگ‌شده است.
شما هم، مانند مثال‌های فوق، تغییرات جسمانی و احساسات خودتان را بنویسید.
تفکر فراشناخت یا تفکر درباره‌ی تفکر. این تفکر موجب می‌شود ما در مورد فرایند و محتوای تفکر خود فکر کرده و آن را بررسی، تحلیل و اصلاح نماییم.
یکی از ویژگی‌های رشد در دوره نوجوانی، ناگهانی بودن آن است؛ یعنی اندازه بدن به سرعت افزایش می‌یابد و تناسب بدن به‌سرعت تغییر می‌کند. این تغییرات در اغلب اجزای بدن دیده می‌شود. وزن و قد نوجوان افزایش می‌یابد. در حدود یک سال پس از افزایش قد و وزن، ماهیچه‌ها رشد بیشتری می‌کنند.
در دوره نوجوانی اندام‌های داخلی بدن نیز رشد قابل توجهی دارند؛ به طوری که اندازه و ظرفیت شش سه برابر و اندازه قلب دو برابر قبل می‌شود و حجم کلی خون افزایش پیدا می‌کند. این تغییرات باعث می‌شود نوجوانان احساس توانمندی زیادی کنند.
رشد دستگاه تولیدمثل، تغییر اساسی دوره نوجوانی است که با بلوغ جنسی رخ می‌دهد. منظور از بلوغ جنسی، مرحله‌ای است که در آن رسش جنسی رخ می‌دهد. منظور از رسش جنسی وقوع تغییرات مربوط به جنس است. برجسته‌ترین تغییرات مربوط به جنس در نوجوانی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: ۱- تغییراتی که بر توانایی تولید مثل تأثیر می‌گذارند که آنها را «ویژگی‌های جنسی اولیه» می‌نامند؛ یعنی ویژگی‌هایی که به طور مستقیم در تولیدمثل نقش دارند؛ ۲- تغییراتی که جزئی از علائم رشد و قابل رؤیت‌اند و آنها «ویژگی‌های ثانویه» نامیده می‌شوند مثل رویش موی صورت در پسران.
رشد شناختی در دوره نوجوانی
هرچند در بیان تغییرات دوره نوجوانی، به ویژگی‌های جسمانی اشاره می‌شود، اما واقعیت این است که تغییرات شناختی دوره نوجوانی شگفت‌آور است. یکی از این تغییرات، فرضیه‌سازی در نوجوانان است. برای اولین بار در این دوره، تفکر فرضی شکل می‌گیرد؛ به این معنا که نوجوانان فرضیه‌سازی می‌کنند و در پیش‌بینی یک موقعیت، از احتمال‌های مختلف بهره می‌برند؛ در حالی که مبنای استدلال در دوره کودکی، واقعیت‌های ملموس و بیرونی است.
• مادر رامین، مبلغی را به رامین سیزده ساله و برادرش امین هفت ساله می‌دهد و از آنها می‌خواهد تا برای خرید نمک به مغازه نزدیک منزلشان بروند. هنگام خروج از منزل به مادرشان می‌گویند:
امین: چشم مامان. همین الان سریع می‌روم و بعد از خرید بر می‌گردم.
رامین: چشم مامان. اگر بسته بود چکار کنم؟
تفاوت تفکر رامین و امین آشکار است. رامین به دلیل در نظر گرفتن احتمال‌های مختلف، چیزی را احتمال می‌دهد که امین هرگز به آن نمی‌اندیشد.
توجه نوجوانان، در مقایسه با کودکان، گزینشی‌تر است؛ به این معنا که بر اطلاعات مرتبط متمرکز می‌شوند و با ضرورت‌های تکلیف مورد نظر، بهتر سازگار می‌شوند.
شما در فصل مربوط به «حافظه» با روش‌های مختلفی آشنا خواهید شد که برای کمک به حافظه مفید است. نوجوانان بهتر از کودکان قادر به رمزگردانی، اندوزش و بازیابی اطلاعات هستند. یکی از تفاوت‌های مهم دوره نوجوانی با دوره کودکی این است که نوجوانان به دنبال چگونگی تقویت حافظه خود هستند؛ به عبارت دیگر می‌خواهند چگونگی به حافظه سپردن اطلاعات را فرا بگیرند. به این نوع مهارت‌آموزی «فراحافظه» می‌گویند. این تلاش در دوره کودکی وجود ندارد.
نوجوانان، برخلاف کودکان، قادر به نظارت، ارزیابی و تغییر جهت تفکر لحظه به لحظه هستند، در حالی که کودکان بر استدلال‌ها، قضاوت‌ها و تصمیم‌هایشان اشراف ندارند.
سرعت تفکر در دوره نوجوانی افزایش می‌یابد؛ در نتیجه، در یک لحظه اطلاعات بیشتری در حافظه آنها نگه‌داشته می‌شود. نوجوانان، برخلاف کودکان، قادر به ظرفیت‌سازی حافظه خود هستند.
مطالب فصل اول درباره پردازش ادراکی و مفهومی را به خاطر آورید. کودکان بر اساس پردازش ادراکی، یعنی ویژگی‌های حسی و فیزیکی، عمل می‌کنند؛ مثلاً مفید بودن یک کالا را به اندازه و رنگ آن نسبت می‌دهند، درحالی‌که پردازش غالب نوجوانان، مفهومی است. نوجوانان فایده‌مندی یک کالا را براساس ماندگاری، کیفیت و … می‌سنجند.
هرچند نوجوانان، در مقایسه با کودکان، رشد فزاینده‌ای در توانایی‌های شناختی دارند، اما در نحوه به‌کارگیری این توانایی‌ها، پختگی لازم را ندارند و تغییرات شناختی نوجوانان باعث پیامدهای ناسازگارانه‌ای می‌شود. در جدول ۳- ۲ برخی از این پیامدها آمده است.
جدول ۳- ۲- پیامدهای تغییرات شناختی نوجوانان و توصیه پیشنهادی
| پیامد تغییرات شناختی | توصیه |
| حساسیت نسبت به انتقاد دیگران | بهتر است در حضور دیگران از نوجوانان عیب‌جویی نشود. |
| احساس منحصر به فرد بودن اغراق‌آمیز | باید ویژگی‌های منحصر به فرد نوجوانان را پذیرفت تا در زمان مناسب دیدگاه متعادل‌تری ایجاد شود. |
| آرمان‌گرایی و عیب‌جویی | باید به نوجوانان کمک کرد تا دریابند جوامع و افراد، آمیزه‌ای از محاسن و معایب هستند. |
| مشکل در تصمیم‌گیری روزمره | به جای نوجوانان تصمیم‌گیری نشود. تصمیم‌گیری کارآمد الگوی تصمیم‌گیری نوجوانان باشد. |
سؤال
آیا شما غیر از موارد مذکور، خصوصیات شناختی و تفکر دیگری، در شروع نوجوانی و هم اکنون، در خود احساس می‌کنید؟ توضیح دهید.
بله، تفکر فراشناخت یا تفکر درباره‌ی تفکر. این تفکر موجب می‌شود ما در مورد فرایند و محتوای تفکر خود فکر کرده و آن را بررسی، تحلیل و اصلاح نماییم.
رشد هیجانی در دوره نوجوانی
سارا ۱۴ ساله است و بیشتر اوقات احساس می‌کند نمی‌تواند خود را کنترل کند. گاهی آن‌قدر شاد است که دلش می‌خواهد با صدای بلند بخندد و همه دوستان را به ناهار مهمان کند، و گاهی هم آن‌قدر غمگین است که دلش می‌خواهد زار زار گریه کند. علی ۱۵ ساله است و می‌گوید: بیشتر اوقات، بدون اینکه خودم بخواهم، یک دفعه و ناگهانی عصبی می‌شوم و چیزی می‌گویم یا رفتاری نشان می‌دهم که بلافاصله پشیمان می‌شوم؛ مخصوصاً به برخی رفتارهای بزرگ‌ترها حساسم و بیشتر عصبانی می‌شوم. تصور کنید این دو نوجوان شما را مشاور خود قرار داده‌اند و از شما می‌خواهند به آنها کمک کنید تا بتوانند احساسات و هیجانات خود را کنترل کنند. آنها نمی‌دانند علت این تحریک‌پذیری و بی‌ثباتی در احساسات و هیجاناتشان چیست و نگران این هستند که نکند بیمار باشند. شما چگونه این نوجوانان را راهنمایی می‌کنید؟
به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی در دوره نوجوانی، تحریک‌پذیری نوجوانان افزایش می‌یابد و حالات هیجانی آنان به سرعت تغییر می‌کند. هیجانات منبع رفتارهای مثبت و سازنده هستند، در صورت هدایت نشدن و به کارگیری غلط آنها، هیجان‌ها به رفتارهای مخرب و پرخطر منجر می‌شوند؛ بنابراین، لازم است در این دوره مهارت‌هایی را بیاموزیم که بتوانیم هیجانات خود را در جهت صحیح به‌کارگیریم؛ مهارت‌هایی از قبیل کنترل خشم و ورزش کردن.
فعالیت ۲_۸
۱- به دو مثال زیر توجه کنید.
• بهنام، برای هدایت هیجان‌هایش، تصمیم می‌گیرد هفته‌ای سه روز به صورت فشرده تمرین‌های ورزشی انجام بدهد.
• پوریا مدتی است تصور می‌کند بسیار پرانرژی است. او، برای نمایش توان خویش، هر روز به همراه برخی از دوستان، در معابر شهری، مزاحم راننده‌ها می‌شود و از این کار احساس لذت می‌کند. هر دو مثال، محصول هیجان است، اما یک رفتار، مثبت و سازنده و دیگری مخرب و آزاردهنده است. شما چه رفتار مثبت و منفی دیگری در استفاده از هیجانات را می‌شناسید؟ از هر مورد یکی را توضیح دهید.
رفتار مثبت: آموزش ریاضی به سایر همکلاسی‌ها برای هدایت هیجان علمی
رفتار منفی: پرورش کبوتر و ایجاد مزاحمت برای همسایگان
۲- به نظر شما مهارت‌های شناخت، ارزیابی و کنترل هیجان چه نوع مهارت‌هایی هستند؟ تاکنون در این زمینه تجربه‌ای داشته‌اید؟
مهارت‌های خودآگاهی و شناخت ویژگی‌های جسمی، شناختی، هیجانی و اجتماعی که به عنوان هوش هیجانی یا EQ از آنها یاد می‌گردد.
رشد اجتماعی در دوره نوجوانی
اگر قصد تفریح، مثلاً رفتن به سینما داشته باشید، ترجیح می‌دهید با چه کسانی به سینما بروید؟ پدر و مادر، دوستان و..؟ اگر از شما بخواهند برای مسافرت در ایام تعطیل، خانواده‌ای را انتخاب کنید که با خانواده شما همسفر شوند، احتمال انتخاب کدام خانواده بیشتر است؟ عمه، خاله، عمو و… یا خانواده‌ای که بچه‌های آن خانواده همسال شما باشند؟ نوع انتخاب شما بیانگر رشد اجتماعی شما است.
رشد اجتماعی در دوره نوجوانی، مانند دیگر ابعاد رشد، دستخوش تغییر می‌شود. در این دوره هم خود نوجوان و هم اطرافیان وی احساس می‌کنند که گرایش نوجوان به گروه همسالان خیلی بیشتر از سابق شده است و در کنار همسالان بودن برای نوجوان بسیار لذت‌بخش است. البته این به آن معنی نیست که نوجوان به ارتباط با والدین و یا خواهر و برادرهای خود علاقه‌ای ندارد.
رشد و شکل‌گیری هویت در دوره نوجوانی
یکی از تغییرات در رشد اجتماعی دوره نوجوانی، دستیابی به «هویت» است.
آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید که من کیستم؟ چه ویژگی‌هایی دارم؟ پسرم؟ دخترم؟ خوش قیافه هستم؟ باهوشم؟ احساساتی هستم؟ اجتماعی هستم؟ به دستورات مذهبی وفادارم؟ از چه چیزهایی خوشم یا بدم می‌آید؟ چه رشته دانشگاهی را انتخاب می‌کنم؟ در چه شغلی استعداد دارم؟ از چه آدم‌هایی خوشم می‌آید؟
پاسخ به این سؤالات، بیانگر هویت شماست. «من کیستم؟» این سؤالی است که ذهن هر فرد، به ویژه نوجوانان و جوانان را درگیر کرده است و افراد برای یافتن پاسخ همین سؤال به جست‌وجوی خویشتن و کسب هویت می‌پردازند. به عبارت دیگر هویت همان تمایزی است که فرد بین خود و دیگران می‌گذارد. هویت طرز فکر، عقاید و نحوه ارتباط فرد با دیگران را شامل می‌شود. هویت، اجزای متعددی دارد و شامل ویژگی‌های جسمی، جنسی، اجتماعی، شناختی، اخلاقی، هیجانی، آرمانی و شغلی است که در مجموع هویت فرد را می‌سازند. به این ترتیب، افراد ممکن است به لحاظ ویژگی‌های جسمی(قیافه)، جنسی (دختر یا پسر بودن)، ویژگی‌های روانی (ایفای نقش جنسیتی برای نشان دادن رفتارهای زنانه با مردانه)، اجتماعی (عضویت در گروه‌ها با انتخاب شغل و پیشرفت)، سیاسی، مذهبی، اخلاقی، ارزشی و یا قومی، خصوصیات رفتاری و شخصیتی متمایزی را دارا باشند. نوجوانانی که خود را می‌پذیرند و هویت مثبتی برای خود قائل‌اند، به لحاظ روانی از افرادی که هویتی منفی داشته و به خود علاقه‌ای ندارند، سالم‌ترند.
سؤال
به نظر شما تلاش برای هویت‌یابی در بین نوجوانان نسل گذشته با نسل امروز چه تفاوتی کرده است؟
در گذشته نوجوانان برای هویت‌یابی از شبکه خانوادگی و دوستان بهره می‌گرفتند؛ اما امروز نوجوانان تحت تاثیر شبکه‌های ارتباط جمعی و فضای مجازی می‌باشند.
عوامل شکل‌گیری هویت‌یابی در هر دو نسل چه بوده است؟ شما در تلاش برای هویت‌یابی تحت تأثیر کدام یک از عوامل زیر بوده‌اید؟
۱- والدین ۲- همسالان ۳- مذهب ۴- اقوام ۵- فرهنگ ۶- رسانه ۷- فضای مجازی ۸- مطالعات ۹- اوقات فراغت
شما هویت خود را مثبت می‌دانید یا منفی؟ چرا؟
من هویت خود را مثبت می دانم؛ زیرا با نقش‌ها و موقعیت‌های مختلفی که در آن قرار گرفته ام سازگار می‌باشم.
برای مطالعه
چهار مسئله در هویت‌یابی
همچنان که در شکل می‌بینید روان شناسان رشد بر این عقیده‌اند که در هویت‌یابی حداقل چهار مسئله اساسی وجود دارد. ازاین‌رو، رشد احساس هویت، مستلزم این است که فرد دریابد دارای هویت بی‌نظیر، منحصر به فرد و متفاوت با دیگران است.
این گروه از روان شناسان رشد معتقدند که شکل‌گیری هویت، به عنوان پیشرفت مهم شخصیت نوجوان، گامی مهم در مسیر تبدیل شدن به بزرگسال ثمربخش است. همه نوجوانان فرایند هویت‌یابی را به خوبی طی نمی‌کنند و با دو مشکل اساسی روبه‌رو می‌شوند: ۱- در پایان دوره نوجوانی هویت شکل نمی‌گیرد و فرد دچار بحران هویت می‌شود؛ ۲- بسیاری از نوجوانان در دوره نوجوانی دچار سردرگمی نقش می‌شوند که با بحران هویت متفاوت است.
سردرگمی نقش یعنی اینکه در دوره نوجوانی فرد تلاش می‌کند نقش‌ها، ارزش‌ها و ایده‌های مختلف را مطالعه و حتی تجربه کند. مثلاً ممکن است یک روز با این تصور که در آینده یک فوتبالیست بزرگی خواهد شد لباس بپوشد، به استادیوم برود و در کلاس فوتبال ثبت نام کند، در حالی که یک هفته از این کلاس نگذشته به این نتیجه برسد که اصلاً ورزشکار بودن در زندگی یعنی مدام در خطر بودن؛ پس بهتر است هنرپیشه شود، در کلاس بازیگری ثبت نام کند و در مدرسه تئاتر اجرا کند.
بهزاد نوجوان ۱۸ ساله‌ای است که به مشاغل پر در آمد و فنی علاقه‌مند است. وی بعد از گذراندن یک دوره سه ماهه در شغل ساعت‌سازی، تغییر شغل می‌دهد و به مکانیکی خودرو روی می‌آورد. بعد از مدتی کوتاه به پدرش می‌گوید: امروز خیابان‌ها پر از تعمیرگاه‌های مکانیکی است و پیشنهاد می‌کند که به سراغ فروشندگی تلفن همراه برود. بهزاد، در دو سال، مشاغل مختلفی را تجربه کرده است. به نظر شما بهزاد در هویت شغلی دچار کدام یک از مشکلات هویت‌یابی است؟ توضیح دهید.
رشد اخلاقی در دوره نوجوانی
نظر شما درباره انجام دادن اعمال اخلاقی در سنین مختلف، با توجه به رشد و تحول چیست؟ آیا الان که شما بزرگ‌تر شده‌اید، نسبت به گذشته راست‌گوتر شده‌اید؟ بیشتر به دیگران کمک می‌کنید؟ به حق خود قانع هستید و از کسی- حتی وقتی توانش را دارید- سوءاستفاده نمی‌کنید؟
تحول اخلاقی و ارزشی در نوجوانی بیش از هر دوره دیگری است.
رشد سریع شناختی در نوجوانی و جوانی باعث می‌شود که فرد بهتر بتواند درباره مسائل اخلاقی، ارزشی و دینی قضاوت کند و واکنش دقیق‌تری نشان دهد.
روابط اجتماعی نوجوان، در مقایسه با دوران کودکی و بروز احساس خود مختاری و استقلال نسبت به والدین، با مسائل اخلاقی و ارزشی نیز بیشتر درگیر می‌شود و زمینه‌های رشد ارزش‌های اخلاقی در وی افزایش می‌یابد. یکی از تکالیف اصلی رشد در دوره نوجوانی، شکل‌گیری هویت است. شناخت و تعریف نوجوان از هویت خویش، مستلزم نسبت دادن ویژگی‌های دینی، ارزشی و اخلاقی به خویشتن است. او باید به خود بگوید چه خصوصیات اخلاقی، ارزشی و دینی دارد؛ مثلاً یک نوجوان ممکن است در خلوت به خود بگوید: «من فردی صادق و مهربان هستم» یا «من آدمی دیندار و انسان دوست هستم» یا «من فقط به مصالح خودم اهمیت می‌دهم و مسائل دیگران به من مربوط نیست».
جملات بالا به رشد اخلاقی مربوط می‌شود. نحوه پاسخ نوجوانان به این موضوعات بر نوع تصمیم‌گیری در رفتار او تأثیر می‌گذارد.
هر چند رشد اخلاقی به شکل‌گیری شناخت وابسته است، اما در بسیاری از موارد صرف داشتن شناخت، به رفتار اخلاقی منجر نمی‌شود. برای اینکه شناخت به اخلاق منتهی شود، شناخت باید به عقاید و باورها و ارزش‌های فرد تبدیل شود.
سؤال
به دو مثال زیر توجه کنید.
• پزشکی که می‌داند سیگار کشیدن برای سلامت بدن مضر است، ولی سیگار می‌کشد.
• شخصی که می‌داند مسواک زدن موجب سلامتی و حفظ دندان‌ها می‌شود، ولی در مسواک زدن سهل‌انگاری می‌کند. به نظر شما اشکال کار در کجاست؟ شناخت یا باور؟ چرا؟
در باور. زیرا لازمۀ ترک عادت بد یا عمل به کار مفید، علاوه بر نیاز به شناخت، باید آگاهی‌ها به باورها و ارزش‌های فرد تبدیل شود.
خودِ آرمانی و خودِ واقعی
همه افراد یک خودِ واقعی و یک خودِ آرمانی دارند. خودِ واقعی همان ویژگی‌های فردی، و خود آرمانی ویژگی‌هایی است که فرد دوست دارد داشته باشد؛ مثلاً پسری ۱۴ ساله را در نظر بگیرید که قدبلند، دارای هوش متوسط، عملکرد تحصیلی معمولی، روحیه شاد و استعداد نقاشی عالی و علاقه‌مند به مسائل ارزشی است. اگر این نوجوان ایده¬آل‌هایی مثل هنرمند و یا فیلسوف شدن برای خود داشته باشد، این ایده_آل‌ها خودِ آرمانی او را شکل می‌دهد.
در روند طبیعی زندگی انتظار می‌رود که نوجوانان برای رسیدن به خودِ آرمانی تلاش کنند. در حالی که بسیاری از آنان به جای تلاش برای کم کردن فاصله بین خودِ آرمانی و خودِ واقعی، رؤیاپردازی می‌کنند و از آن لذت می‌برند. هرچند این پدیده در دوره نوجوانی غیرطبیعی نیست، ولی استفاده مکرر از آن باعث افت در عملکرد تحصیلی و سایر عملکردها می‌شود.
سؤال
در مورد رؤیاپردازی‌هایی که تاکنون داشته‌اید برای همکلاسی‌های خود در کلاس توضیح دهید و بگویید رؤیاپردازی چه تأثیر مثبت یا منفی بر زندگی شما داشته است؟
تخیل و خیال‌پردازی لازمه‌ی خلاقیت و بروز نوآوری است، اما افراط در تخیل، برای نوجوان مضر است زیرا اگر نوجوان در دنیای واقعی و در برخورد با واقعیات دچار شکست‌های مکرر شود و نتواند به نحو احسن، از توانایی‌های خود استفاده کند و ابراز وجود داشته باشد آرام‌آرام به سمت تخیل گرایی مفرط پیش می‌رود و این مسئله باعث افت عملکرد تحصیلی و سایر عملکردهای او می‌شود.
جمع‌بندی مبحث
فراگیر عزیز! مطالب این مبحث را به زبان خودتان به صورت خلاصه بنویسید.
۱- من از مطالعه این درس دریافتم که:
روانشناسی رشد به معنای مطالعه‌ی تغییرات فیزیکی شناختی، اجتماعی و عاطفی در افراد می‌باشد که هر کدام از این ابعاد ویژگی‌های خاص خود را دارند و این تغییرات از زمان تشکیل نطفه تا زمان مرگ در آدمی رخ می‌دهد. دانستیم که عوامل مؤثر بر رشد شامل عوامل وراثتی و عوامل محیطی هستند و انسان در دوره‌ی رشد مراحل زیر را طی می‌کند: طفولیت، کودکی اوّل، کودکی دوم، نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری. هر کدام از این مراحل دارای دوره‌ی رشد متفاوتی هستند و ویژگی‌های خاص خودشان را دارند.
۲- در رابطه با خودآرمانی مورد نظرتان تصاویری در دایره‌های زیر جایگزین نموده و بنویسید چرا خود آرمانی شما در دوره‌های مختلف تغییر کرده است؟
خودآرمانی دوره ابتدایی: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
خودآرمانی دوره متوسطه اول: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
خود آرمانی دوره متوسطه دوم: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
واژگان اصلی روانشناسی رشد، رسش، یادگیری، عوامل وراثتی، عوامل محیطی، فراخنای زندگی، مراحل رشد شناختی انسان، رشد و تحول، رشد هیجانی، رشد اخلاقی، رشد اجتماعی، رشد جسمانی، هویت، خود واقعی، خود آرمانی
» فایل word «روانشناسی رشد»
» فایل pdf «روانشناسی رشد»
