زیست‌شناسیزیست‌شناسی (۳)

پرسش‌های نهایی گفتار فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی فصل از انرژی به ماده

امتیازی که به این مقاله می دهید چند ستاره است؟
[کل: ۱ میانگین: ۵]

کتاب الکترونیکی «جامـــــــع‌ترین و آخــــــــرین پرسش‌های آزمون‌های نهایی زیست‌شناسی دوازدهم»

انتشارات: موسسه آموزشی تالیفی ارشدان

تعداد صفحه: ۱۱۵

 

این کتاب شامل

  • بررسی تمامی امتحان‌های نهایی (از دی‌ماه ۱۳۹۷  تا دی‌ماه ۱۴۰۱) داخل کشور
  • پاسخ تشریحی پرسش‌ها؛ 
  • پاسخ کامل فعالیت‌های کتاب؛ 
  • مطابق با جدیدترین تغییرات کتاب درسی
  • تفکیک موضوعی پرسش‌ها براساس سرفصل‌های کتاب درسی

فصل از انرژی به ماده

شامل گفتارهای:

گفتار ۱: فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی

گفتار ۲: واکنش‌های فتوسنتزی

گفتار ۳: فتوسنتز در شرایط دشوار

بارم­‌بندی مربوط به این فصل:

نیم­سال اول: ۰ نمره

نیم­سال دوم و شهریور: ۲/۵ نمره



» فایل word «سوالات نهایی گفتار»



گفتار ۱: فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی


برگ ساختار تخصص یافته برای فتوسنتز


۱- در مورد فتوسنتز به پرسش زیر پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۷)

میانبرگ گیاهان دولپه و تک لپه شامل یاخته‌های نرم آکنه است یا سخت آکنه؟

نرم آکنه (۰/۲۵)

۲- به سؤال زیر دربارۀ از انرژی به ماده پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۸)

یک تفاوت بین ساختار برگ تک لپه‌ای‌ها و دولپه‌ای‌ها را بنویسید.

میانبرگ گیاه دولپه از یاخته‌های نرم آکنه‌ای (پارانشیمی) نرده‌ای و اسفنجی تشکیل شده  ولی در گیاه تک لپه از یاخته‌های اسفنجی تشکیل شده است و یا در یاخته غلاف آوندی گیاه دو لپه سبزدیسه وجود ندارد ولی در یاخته غلاف آوندی گیاه تک لپه وجود دارد. (یک مورد کافی است) (۰/۵)

‌‌۳- درستی یا نادرستی عبارت­ زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (شهریور ۱۳۹۹)

میانبرگ در بعضی گیاهان از یاخته­‌های اسفنجی تشکیل شده است.

درست (۰/۲۵)

۴- در عبارت‌ زیر، جواب صحیح را از بین کلمات داخل پرانتز انتخاب کنید.

الف) در برگ گیاهان دولپه، یاخته‌های اسفنجی میانبرگ به سمت روپوست (رویی – زیرین) قرار دارند. (دی ۱۳۹۹)

زیرین (۰/۲۵)

ب) در میانبرگ گیاهان دولپه‌ای، یاخته‌های پارانشیمی (نرده‌ای – اسفنجی) بعد از روپوست رویی قرار دارند. (شهریور ۱۴۰۱)

نرده‌ای (۰/۲۵)

۵- در مورد برگ، ساختار تخصص یافته برای فتوسنتز به پرسش زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۴۰۱)

در برگ گیاهان دو لپه‌، نحوه قرار گرفتن یاخته‌های پارانشیمی نرده‌ای چگونه‌ است؟

یاخته‌های نرده‌ای بعد از روپوست بالایی قرار دارند و به هم فشرده‌اند. (۰/۲۵) (ذکر یک مورد کافی است)


سبزدیسه


۶- در مورد از انرژی به ماده به پرسش‌ زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۳۹۹)

ساختارهای غشایی و کیسه­‌مانند و به هم متصل در فضای درون سبزدیسه (کلروپلاست) چه نام دارد؟

تیلاکوئید (۰/۲۵)

۷- در مورد برگ، ساختار تخصص یافته برای فتوسنتز به پرسش زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۴۰۱)

چرا سبزدیسه (کلروپلاست) می‌تواند بعضی پروتئین‌های مورد نیاز خود را بسازد؟

زیرا بستره دارای دنا، رنا و رِناتَن است. (۰/۷۵)

فعالیت ۱: گفت­‌وگو کنید

سبزینه همان­طور که از نامش پیداست، به رنگ سبز دیده می­‌شود. با توجه به آنچه در سال گذشته درباره بینایی آموختید، توضیح دهید این رنگیزه چرا به رنگ سبز دیده می­‌شود؟

زیرا این رنگیزه نور سبز را جذب نمی‌­کند بلکه آن را منعکس می­‌کند. نور منعکس شده توسط چشم‌های ما دریافت می‌شود و در نتیجه ما آن را به رنگ سبز می­‌بینیم.

 

۸- به پرسش­ زیر پاسخ دهید. (شهریور ۱۳۹۹ روزانه)

علاوه بر سبزینه‌­ها، چه رنگیزه­‌های دیگری در غشای تیلاکوئید وجود دارند؟

 کاروتنوئیدها (۰/۲۵)

۹- در مورد فتوسنتز گیاهان به پرسش‌ زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۳۹۸)

علاوه بر سبزینه‌های (کلروفیل‌­های) a و b، چه رنگیزه­‌های فتوسنتزی دیگری در غشای تیلاکوئید قرار دارند؟

کاروتنوئیدها (۰/۲۵)

۱۰- دربارۀ فتوسنتز به پرسش زیر پاسخ دهید. (دی ۱۴۰۱)

در گیاهان چه عواملی باعث افزایش کارایی گیاه در استفاده از طول موج‌های متفاوت نور می‌­شود؟

وجود رنگیزه­‌های (۰/۲۵) متفاوت (۰/۲۵) یا وجود سبزینه‌ها همراه با کاروتنوئیدها

۱۱- به سؤال زیر دربارۀ از انرژی به ماده پاسخ دهید. (شهریور ۱۳۹۸ و دی ۱۴۰۰)

مزیت وجود رنگیزه­‌های متفاوت (سبزینه و کاروتنوئید) در سبزدیسه‌های (کلروپلاست‌­های) گیاهان چیست؟

کارایی گیاه را در استفاده از طول موج­های متفاوت نور افزایش می‌دهد. (۰/۲۵)

۱۲- برای مورد زیر یک دلیل علمی بنویسید. (شهریور ۱۴۰۱)

افزون بر سبزینه (کلروفیل) که بیشترین رنگیزه در سبزدیسه (کلروپلاست)هاست، کاروتنوئیدها نیز در غشای تیلاکوئید به عنوان رنگیزه­‌های فتوسنتزی وجود دارند.

وجود رنگیزه­‌های متفاوت، کارایی گیاه را در استفاده از طول موج‌­های متفاوت نور افزایش می‌دهد. (۰/۵)

۱۳- در رابطه با فتوسنتز به پرسش‌ زیر پاسخ دهید. (شهریور ۱۴۰۰)

وجود رنگیزه­‌های متفاوت مانند کاروتنوئیدها، در غشای تیلاکوئید چه اهمیتی دارد؟

کارآیی گیاه را در استفاده از طول موج‌های متفاوت نور افزایش می‌دهد. (۰/۵)

۱۴- در پرسش­ چهار گزینه­ای زیر، گزینۀ مناسب را انتخاب کنید. (دی ۱۴۰۰)

سبزینه‌­های a و b و کاروتنوئیدها، کدام نور را به طور مشترک، بیشتر جذب می­کنند؟

 ۱) قرمز     ۲) نارنجی       ۳) آبی       ۴) بنفش

پاسخ: گزینه ۳) آبی (۰/۲۵)

۱۵- در مورد فتوسنتز به پرسش زیر پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۷)

بیشترین جذب کاروتنوئیدها در چه بخش‌هایی از نور مرئی است؟

آبی و سبز (۰/۵)


فتوسیستم: سامانه تبدیل انرژی


۱۶- در رابطه با فتوسنتز به پرسش‌ زیر پاسخ دهید: (شهریور ۱۴۰۰)

در هر فتوسیستم، مرکز واکنش شامل چه مولکول­هایی است؟

مرکز واکنش، شامل مولکول‌­های کلروفیل a است که در بستری پروتئینی قرار دارند. (۰/۵)

۱۷- درستی یا نادرستی عبارت زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (خرداد ۱۳۹۹)

هر فتوسیستم شامل آنتن گیرنده نور و یک مرکز واکنش است. 

نادرست (۰/۲۵)

۱۸- در مورد فتوسنتز به پرسش‌ زیر پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۹)

هر آنتن گیرنده نور از چه قسمت‌­هایی ساخته شده است، نام ببرید.

هر آنتن از رنگیزه­‌های متفاوت (کلروفیل­‌ها و کاروتنوئیدها) و انواعی پروتئین ساخته شده است. (۰/۵)

۱۹- درستی یا نادرستی عبارت زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (شهریور ۱۴۰۱)

مرکز واکنش در فتوسیستم، شامل مولکول‌های کلروفیل b است که در بستری پروتئینی قرار دارند.

نادرست (۰/۲۵)

۲۰- در عبارات‌ زیر، جواب صحیح را از بین کلمات داخل پرانتز انتخاب کنید.

الف) مرکز واکنش فتوسیستم‌­ها، شامل مولکول‌های (کلروفیل a – کلروفیل b) است که در بستری پروتئینی قرار دارند. (دی ۱۳۹۸)

کلروفیل a (0/25)

ب) به سبزینه یا کلروفیل a در فتوسیستم ۲، (P680 – P700) می­‌گویند. (شهریور ۱۳۹۹)

P۶۸۰ (۰/۲۵)

۲۱- در مورد فتوسنتز گیاهان به پرسش‌ زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۳۹۸)

حداکثر جذب سبزینه a در مرکز واکنش فتوسیستم ۱، در چه طول موجی است؟

۷۰۰ نانومتر (۰/۲۵)

۲۲- در عبارت­ زیر جای خالی را با کلمه مناسب کامل کنید.  (خرداد ۱۴۰۰)

فتوسیستم‌­ها در غشای تیلاکوئید قرار دارند و با مولکول‌­هایی به نام …………………… به هم مرتبط می‌شوند. 

ناقل الکترون (۰/۲۵)

۲۳- در مورد فتوسنتز به پرسش‌ زیر پاسخ دهید. (دی ۱۴۰۰)

فتوسیستم‌­ها در غشای تیلاکوئید چگونه به هم مرتبط می‌شوند؟

با مولکول‌هایی به نام ناقل الکترون به هم مرتبط می‌شوند. (۰/۲۵)

۲۴- درستی یا نادرستی عبارت‌ زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (شهریور ۱۳۹۸)

فتوسیستم‌­ها در غشای تیلاکوئید قرار دارند و با مولکول‌هایی به نام ناقل الکترون به هم مرتبط می‌شوند.

درست (۰/۲۵)

فعالیت ۲: ارائه دلیل

نمودار زیر میزان فتوسنتز یک گیاه را نشان می­‌دهد. این نمودار را با نمودار شکل ۳ مقایسه کنید و نتایجی را که از آن به دست می‌­آورید، بنویسید.

نمودار زیر میزان فتوسنتز یک گیاه را نشان می‌دهد

مقایسه این دو نمودار نشان می‌دهد که میزان فتوسنتز در جاهایی از نمودار بیشتر است که در آنها طیف جذبی انواع رنگیزه‌های فتوسنتزی بیشتر است. در نتیجه میزان اکسیژن تولید شده نیز در این طول موج­‌ها بالاست و در جاهایی از نمودار که جذب نور توسط رنگیزه‌ها به حداقل می‌رسد فتوسنتز هم در کمترین سطح ممکن انجام می‌شود.

 

۲۵- در رابطه با آزمایشی که برای بررسی این فرض انجام شد که، آیا همۀ طول موج­های نور مرئی به یک اندازه در فتوسنتز نقش دارند؟، به پرسش‌­های زیر پاسخ دهید. (خرداد ۱۴۰۰)

الف) نام جلبک رشته‌­ای که در این آزمایش مورد استفاده قرار می‌گیرد چیست؟ 

ب) از این آزمایش می‌توان نتیجه گرفت که رنگیزۀ اصلی در فتوسنتز چیست؟

الف) اسپیروژیر (۰/۲۵)                             ب) سبزینه یا کلروفیل (۰/۲۵)

۲۶- به سؤال زیر دربارۀ از انرژی به ماده پاسخ دهید. (دی ۱۳۹۸)

یک ویژگی سبزدیسه‌های (کلروپلاست­‌های) اسپیروژیر را بنویسید.

نواری یا دراز (۰/۲۵)

فعالیت ۳: گفت وگو کنید

آیا همۀ طول موج­های نور مرئی به یک اندازه در فتوسنتز نقش دارند؟ می­توان با استفاده از اسپیروژیر (جلبک سبز رشته­‌ای)، نوعی باکتری هوازی، چشمه نور و منشور برای تجزیه نور -آزمایشی را برای پاسخ به این پرسش انجام داد.

اسپیروژیر سبزدیسه­‌های نواری و دراز دارد (شکل الف). اگر همه طول موج­های نور به یک اندازه در فتوسنتز مؤثر باشند، انتظار داریم که تراکم اکسیژن در اطراف جلبک رشته­‌ای یکسان باشد.

در آزمایشی که برای بررسی این فرض انجام شد، جلبک را روی سطحی ثابت کردند و درون لولۀ آزمایشی شامل آب و باکتری­های هوازی قرار دادند. لوله آزمایش در برابر نوری قرار گرفت که از منشور عبور کرده و به طیف­های متفاوت تجزیه شده بود. بعد از گذشت مدتی، مشاهده شد که باکتری­ها در بعضی قسمت­ها تجمع یافته‌­اند (شکل ب).

الف) اسپیروژیر ب) ترسیمی از نتیجه آزمایش

الف) چه توضیحی برای این مشاهده دارید؟ با چه آزمایشی می­‌توانید درستی این توضیح را بررسی کنید؟

تجمع باکتری‌ها در طول موج‌های نزدیک ۵۰۰ نانومتر (آبی) و ۷۰۰ نانومتر (نارنجی _ قرمز) است.

همانطور که در «ترسیمی از نتیجه آزمایش» مشخص است: باکتری‌های هوازی در طول موج‌هایی از نور مرئی تجمع یافته‌اند که در آنها حداکثر جذب کلروفیل و در نتیجه حداکثر فتوسنتز و تولید اکسیژن صورت می‌گیرد.

با استفاده از دستگاه‌های فتوسنتزمتر می‌توان میزان فتوسنتز در طول موج‌های مختلف نور مرئی جذب شده توسط کلروفیل کلروپلاست اسپیروژیر را محاسبه کرد که بر طبق آن میزان فتوسنتز در طول موج‌هایی که تجمع باکتری‌های هوازی در آنها حداکثر بوده است بسیار بیشتر از طول موج‌های دیگر نور مرئی است.

ب) آیا از این آزمایش می‌­توان نتیجه گرفت که سبزینه، رنگیزه اصلی در فتوسنتز است؟ پاسخ خود را توضیح دهید.

بله. زیرا باکتری‌های هوازی در محدوده‌هایی از طول موج نور تجمع پیدا کرده‌اند که طیف جذبی رنگیزه کلروفیل بیشتر است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که کلروفیل، رنگیزه اصلی فتوسنتز است.

 




بارم‌بندی زیست‌شناسی دوازدهم


بارم بندی زیست شناسی 3 دوازدهم 1402 - 1401

بارم بندی زیست‌شناسی ۳ سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱

درس زیست‌شناسی دوازدهم

ارزشیابی از دانش آموزان در این درس به دو صورت مستمر و پایانی انجام می‌شود.

ارزشیابی مستمر بر اساس فعالیت‌های گروهی یا انفرادی دانش آموزان در کلاس یا خارج از کلاس و در طول سال تحصیلی انجام می‌شود. این ارزشیابی بر اساس مشاهدات معلم و تعامل بین معلم و دانش آموز در هنگام انجام هر فعالیت و بر اساس عملکرد دانش آموزان در انجام فعالیت‌ها، مانند ارائه گزارش، مشارکت در بحث‌های گروهی، پاسخ به پرسش‌های کتبی و شفاهی انجام می‌شود.

نمره این ارزشیابی برای هر نوبت (نوبت اول سال و نوبت دوم سال) ۲۰ نمره است.

ارزشیابی پایانی به صورت آزمون کتبی انجام می‌شود. در نوبت اول ۲۰ نمره از چهار فصل اول کتاب (تا پایان صفحه ۶۲) و در نوبت خرداد، شهریور و دی ماه ۲۰ نمره از همه کتاب مطابق با جدول زیر پیشنهاد می‌شود.

نکات قابل توجه:

۱- طرح پرسش از مطالب مربوط به بیشتر بدانید، واژه شناسی، پاورقی ها و پیوست‌های آخرکتاب در همه آزمون‌ها ممنوع است.

۲- گرچه نمره جداگانه‌ای برای فعالیت‌های کتاب زیست شناسی ۳ منظور نشده، اما بدیهی است که بخشی از نمره هر فصل به فعالیت‌های آن فصل اختصاص دارد. بر این اساس طراحان محترم در طراحی پرسش مربوط به هر فصل، فعالیت‌ها و نتایج آنها را مد نظر قرار دهند.

 
شماره فصل و عنوان نیمسال اول نیمسال دوم و شهریور
۱- مولکول‌های اطلاعاتی ۶ ۲/۵
۲- جریان اطلاعات در یاخته ۵ ۲/۵
۳- انتقال اطلاعات در نسل ها ۴ ۲/۵
۴- تغییر در اطلاعات وراثتی ۵ ۲/۵
۵- از ماده به انرژی ۲/۵
۶- از انرژی به ماده ۲/۵
۷- فناوری‌های نوین زیستی ۲/۵
۸- رفتارهای جانوران ۲/۵
جمع ۲٠ ۲۰

کتاب زیست‌شناسی ۳

فصل ۱- مولکول‌های اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئین‌ها

فصل ۲- جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن

فصل ۳- انتقال اطلاعات در نسل‌ها
مفاهیم پایه
انواع صفات

فصل ۴- تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیت‌ها
تغییر در گونه‌ها

فصل ۵- از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن

فصل ۶- از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنش‌های فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار

فصل ۷- فناوری‌های نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری

فصل ۸- رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
ارتباط و زندگی گروهی


آزمون‌های آنلاین زیست ۳

نمونه آزمون‌‌ زیست‌شناسی (۳)

فصل مولکول‌های اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئین‌ها
مولکول‌های اطلاعاتی

فصل جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
جریان اطلاعات در یاخته

فصل انتقال اطلاعات در نسل‌ها
مفاهیم پایه
انواع صفات
انتقال اطلاعات در نسل‌ها

فصل تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیت‌ها
تغییر در گونه‌ها
تغییر در اطلاعات وراثتی

فصل از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
از ماده به انرژی

فصل از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنش‌های فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
از انرژی به ماده

فصل فناوری‌های نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری‌ مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست ‌فناوری
فناوری‌های نوین زیستی

فصل رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
رفتارهای جانوران
ارتباط و زندگی گروهی

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟
بله
تقریبا
خیر

داریوش طاهری

اولیــــــن نیستیــم ولی امیـــــد اســــت بهتـــرین باشیـــــم...!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا