سؤالات امتحان نهایی زیستشناسی ۳؛ دوازدهم تجربی؛ خردادماه ۱۳۹۹

کتاب الکترونیکی «جامـــــــعترین و آخــــــــرین پرسشهای آزمونهای نهایی زیستشناسی دوازدهم»
انتشارات: موسسه آموزشی تالیفی ارشدان
تعداد صفحه: ۱۱۵
این کتاب شامل
- بررسی تمامی امتحانهای نهایی (از دیماه ۱۳۹۷ تا دیماه ۱۴۰۱) داخل کشور
- پاسخ تشریحی پرسشها؛
- پاسخ کامل فعالیتهای کتاب؛
- مطابق با جدیدترین تغییرات کتاب درسی
- تفکیک موضوعی پرسشها براساس سرفصلهای کتاب درسی
سؤالات امتحان نهایی درس: زیست شناسی (۳)
رشته: علوم تجربی
پایه: دوازدهم دوره دوم متوسطه
تاریخ: ۱۳۹۹/۰۴/۰۱
دانش آموزان روزانه سراسر کشور در نوبت: خردادماه ۱۳۹۹
۱. درستی یا نادرستی هر یک از عبارتهای زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید.
الف) در نوکلئیک اسیدهای خطی گروه فسفات در یک انتها و گروه هیدروکسیل در انتهای دیگر آزاد است.
ب) پروتئینها از یک یا چند زنجیره بلند و انشعابدار از پلیپپتیدها ساخته شدهاند.
ج) در رونویسی، نوکلئوتید تیمیندار رنا به عنوان مکمل در برابر نوکلئوتید آدنیندار دنا قرار میگیرد.
د) گیاه گل مغربی سهلاد (تریپلوئید) (3n) یک گیاه زیستا و زایا است.
هـ) راکیزه (میتوکندری) همراه با یاخته و نیز مستقل از آن تقسیم میشود.
و) هر فتوسیستم شامل آنتن گیرنده نور و یک مرکز واکنش است.
الف) درست (۰/۲۵) (ص ۵)
ب) نادرست (۰/۲۵) (ص ۱۶)
ج) نادرست (۰/۲۵) (ص ۲۳)
د) نادرست (۰/۲۵) (ص ۶۱)
ه) درست (۰/۲۵) (ص ۶۷)
و) نادرست (۰/۲۵) (ص ۸۰)
۲. در هر یک از عبارتهای زیر جای خالی را با کلمات مناسب پر کنید.
الف) در همانندسازی دنا، شکستن پیوند فسفودی استر توسط آنزیم ………………… انجام میشود.
ب) رنای رونویسی شده از رشته الگو، در ابتدا دارای رونوشت¬های میانۀ دنا است. به این رنا، ……………. گفته میشود.
ج) اگر فردی برای گروه خونی ABO فقط آنزیم A را داشته باشد، گروه خونی این فرد ……….. است.
د) تخمیر الکلی و تخمیر ………………… انواعی از تخمیرند که در صنایع متفاوت از آنها بهره میبریم.
هـ) الکترونهای حاصل از تجزیۀ آب، کمبود الکترونی ………………….. در مرکز واکنش فتوسیستم ۲ را جبران میکنند.
الف) دنابسپاراز (۰/۲۵) (ص۱۲)
ب) رنای نابالغ یا اولیه (۰/۲۵) (ص۲۶)
ج) A (0/25) (ص ۴۱)
د) لاکتیکی (۰/۲۵) (ص ۷۳)
ه) سبزینه (کلروفیل) a (0/25) (ص ۸۳)
۳. در هر یک از عبارتهای زیر، جواب صحیح را از بین کلمات داخل پرانتز انتخاب کنید و در برگۀ پاسخنامه بنویسید.
الف) دئوکسیریبوز یک اکسیژن (کمتر – بیشتر) از ریبوز دارد.
ب) ژنهای سازنده (رنای رِناتَنی – رنای ناقل) در یاختههای تازه تقسیم شده بسیار فعالاند.
ج) در بیماری فنیل کتونوری، آنزیمی که آمینواسید فنیل آلانین را (تجزیه کند – بسازد) وجود ندارد.
د) در چلیپایی شدن (کراسینگ آور)، قطعهای از فامتن بین فامینکهای (خواهری – غیرخواهری) مبادله میشود.
هـ) مولکول حامل الکترون که در قندکافت تشکیل میشود، (NADH – FADH2) است.
و) سیانوباکتریها، جزء باکتریهای فتوسنتزکننده (اکسیژنزا – غیراکسیژنزا) هستند.
الف) کمتر(۰/۲۵) (ص۴)
ب) رنای رِناتََنی (۰/۲۵) (ص ۲۶ )
ج) تجزیه کند (۰/۲۵) (ص ۴۵)
د) غیرخواهری (۰/۲۵) (ص ۵۶)
ه) NADH (0/25) (ص ۶۶)
و) اکسیژنزا (۰/۲۵) (ص ۸۹)
۴. شکل روبرو یکی از آزمایشهای گریفیت را نشان میدهد. نتیجه این آزمایش چیست؟
موشها مردند. (۰/۲۵) (ص ۲)
۵. با توجه به مدل پیشنهادی واتسون و کریک برای دنا، یک نتیجۀ جفت شدن بازهای مکمل را بنویسید.
قطر مولکول دنا در سراسر آن یکسان باشد یا شناسایی ترتیب نوکلئوتیدهای هر کدام میتواند ترتیب نوکلئوتیدهای رشتۀ دیگر را هم مشخص کند. (۰/۵) (ص ۷)
۶. شکل روبرو نشاندهنده کدام ساختار پروتئینها است؟
ساختار دوم (ذکر کلمه مارپیچ نیزصحیح میباشد.) (۰/۲۵) (ص ۱۶)
۷. علت هر یک از موارد زیر را بنویسید.
الف) در یوکاریوتها، آغاز همانندسازی در چندین نقطه در هر فام¬تن (کروموزوم) انجام میشود.
ب) مواد سمی مانند سیانید یا آرسنیک، مانع فعالیت آنزیم میشوند.
ج) عمر رنای پیک (mRNA) در یوکاریوتها طولانیتر از پروکاریوتها است.
الف) اگر فقط یک جایگاه آغاز همانندسازی در هر فامتن داشته باشند مدت زمان زیادی برای همانندسازی لازم است. (۰/۵) (ص ۱۳)
ب) سیانید و آرسنیک میتواند با قرار گرفتن در جایگاه فعال آنزیم، مانع فعالیت آن شود. (۰/۲۵) (ص ۱۹)
ج) در این یاختهها سازوکارهایی برای حفاظت رنای پیک در برابر تخریب وجود دارد. (۰/۵) (ص ۳۲)
۸. در مورد مراحل ترجمه (پروتئینسازی) به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) اولین رمزه (کدون) که در جایگاه P رناتن (ریبوزوم) قرار میگیرد، دارای چه توالی است؟
ب) در مرحلۀ پایان، چه پروتئینهایی باعث جدا شدن زیر واحدهای رناتن از هم میشود؟
الف) AUG (0/25) (ص ۳۰)
ب) عوامل آزادکننده (۰/۲۵) (ص ۳۱)
۹. در شکل روبرو (؟) را نامگذاری کنید.
رشته رمزگذار (۰/۲۵) (ص ۲۴)
۱۰. در مورد تنظیم بیان ژن در پروکاریوتها و یوکاریوتها به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) چرا در تنظیم منفی رونویسی، با اتصال لاکتوز به مهارکننده، این پروتئین دیگر نمیتواند به اپراتور متصل بماند؟
ب) در چه صورت مقدار رونویسی ژن، تحت تأثیر عوامل رونویسی تغییر میکند؟
الف) لاکتوز با اتصال به مهارکننده، شکل آن را تغییر میدهد. (۰/۲۵) (ص ۳۴)
ب) چون تمایل پیوستن این پروتئینها (۰/۲۵) به راهانداز در اثر عواملی تغییر میکنند (۰/۲۵)، مقدار رونویسی ژن آن هم تغییر میکند. (ص ۳۵)
۱۱. رخنمودهای (فنوتیپهای) زادههای حاصل از آمیزش دو گل میمونی صورتی را با رسم مربع پانت بنویسید.
گامتها | W | R |
R | RW صورتی (۰/۲۵) | RR قرمز (۰/۲۵) |
W | WW سفید (۰/۲۵) | RW صورتی (۰/۲۵) |
۱۲. در مورد انتقال اطلاعات در نسلها به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) اگر گروه خونی زن و شوهری Rh مثبت باشد و گروه خونی یکی از فرزندان آنها Rh منفی شود، ژننمود این والدین را بنویسید.
ب) چرا در صفات وابسته به X ممکن نیست پدر ناقل باشد؟
ج) در رابطه با رنگ نوعی ذرت، ژن نمود (ژنوتیپ) ذرتهای موجود در دو آستانۀ طیف یعنی قرمز و سفید را بنویسید.
الف) Dd (0/25) (ص ۴۰ )
ب) در فام تن Y (0/25) جایگاهی برای دگرههای ژنهای وابسته به X وجود ندارد. (۰/۲۵) (ص ۴۳)
ج) رنگ قرمز AABBCC (0/25) و رنگ سفید aabbcc (0/25) (ص ۴۴)
۱۳. جهش بیمعنا را تعریف کنید.
اگر جهش جانشینی رمز یک آمینواسید (۰/۲۵) را به رمز پایان ترجمه تبدیل کند (۰/۲۵) که در این صورت پلی پپتید حاصل از آن، کوتاه خواهد شد (۰/۲۵) به این جهش، جهش بیمعنا میگویند. (ص ۴۹)
۱۴. در مورد تغییر در اطلاعات وراثتی به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) زیستشناسان چگونه میتوانند از وجود ناهنجاریهای فامتنی (کروموزومی) آگاه شوند؟
ب) یک عامل جهشزای شیمیایی نام ببرید که در دود سیگار وجود دارد؟
ج) در کدام عامل برهمزننده تعادل جمعیتها، رویدادهای تصادفی نقش دارند؟
د) کدام ژننمود بیماری کمخونی داسی شکل، به بیماری مالاریا مقاوم است؟
ه) یک مثال برای ساختارهای وستیجیال بنویسید.
الف) با مشاهده کاریوتیپ (۰/۲۵) (ص ۵۰) ب) بنزوپیرن (۰/۲۵) (ص ۵۱)
ج) رانش دگره ای (۰/۲۵) (ص ۵۵)
د) HbAHbS (0/25) (ص ۵۶)
هـ) بقایای پا در لگن مار پیتون (۰/۲۵) (ص ۵۹)
۱۵. در مورد روشهای ساخته شدن ATP به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) در روش ساخته شدن ATP در سطح پیشماده در ماهیچهها، مولکول پیشماده چیست؟
ب) ساخته شدن اکسایشی ATP در کدام قسمت یاخته انجام میشود؟
الف) کرآتین فسفات (۰/۲۵) (ص۶۵)
ب) راکیزه (میتوکندری) (۰/۲۵) (ص ۶۵ )
۱۶. در مورد از ماده به انرژی به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) در تنفس هوازی، چه فرایندهایی علاوه بر قندکافت (گلیکولیز) باید انجام شوند، تا مولکول گلوکز به مولکولهای CO2 تجزیه شود؟
ب) با توجه به نقش غشای درونی راکیزه در تنفس یاختهای، چین خورده بودن آن چه ارزشی برای یاخته دارد؟
ج) چگونه امکان تشکیل رادیکالهای آزاد از اکسیژن در فرایند تنفس هوازی وجود دارد؟
الف) اکسایش پیرووات (۰/۲۵) (ص ۶۸) و چرخۀ کربس (۰/۲۵) (ص ۶۹)
ب) چین خوردگیها به افزایش سطح (۰/۲۵) و در نتیجه امکان وجود بیشتر زنجیرههای انتقال الکترون میانجامد. (۰/۲۵) (ص۷۰)
ج) گاه پیش میآید که درصدی از اکسیژنها وارد واکنش تشکیل آب نمیشوند، بلکه به صورت رادیکال آزاد درمیآیند. (۰/۵) (ص ۷۵ )
۱۷. در مورد از انرژی به ماده به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) ساختارهای غشایی و کیسه مانند و به هم متصل در فضای درون سبزدیسه (کلروپلاست) چه نام دارد؟
ب) چرا دما بر روی فتوسنتز تأثیرگذار است؟
ج) در تنفس نوری، CO2 آزاد شده، حاصل تجزیۀ مولکول دو کربنی است یا مولکول سه کربنی؟
الف) تیلاکوئید (۰/۲۵) (ص ۷۹)
ب) فتوسنتز فرایندی آنزیمی است و میدانیم بیشترین فعالیت آنزیمها در گستره دمایی خاص انجام میشود. (۰/۵) (ص ۸۵)
ج) مولکول دو کربنی (۰/۲۵) (ص ۸۶)
۱۸. در جدول زیر، هر یک از ویژگیهای ذکر شده، مربوط به کدام گروه از گیاهان است؟
تثبیت اولیه کربن در شب | «الف» |
تثبیت اولیه کربن در میانبرگ و انجام چرخۀکالوین در غلاف آوندی | «ب» |
تثبیت کربن فقط با انجام چرخۀکالوین | «ج» |
الف) گیاهان CAM (0/25) (ص ۸۸ )
ب) گیاهان C4 (0/25) (ص ۸۷ )
ج) گیاهان C3 (0/25) (ص ۸۵ )
۱۹. در مورد فناوریهای نوین زیستی به پرسش¬های زیر پاسخ دهید.
الف) به جانداری که از طریق مهندسی ژنتیک دارای ترکیب جدیدی از مواد ژنتیکی شده است، چه میگویند؟ ب) اجزای دنای نوترکیب را بنویسید.
ج) افزایش پایداری پروتئین در مقابل گرما، با روشهای مهندسی پروتئین، اهمیت زیادی دارد. دو مورد از اهمیت آن را بنویسید.
د) واکسن نوترکیب ضد هپاتیت B چگونه تولید میشود؟
الف) جاندار تغییریافته ژنتیکی یا تراژنی (۰/۲۵) (ص ۹۳)
ب) دنای ناقل و ژن جاگذاری شده در آن (۰/۵) (ص ۹۵)
ج) در دمای بالاتر سرعت واکنش بیشتر و خطر آلودگی میکروبی در محیط واکنش کمتر میشود. همچنین، نیازی به خنک کردن محیط واکنش به خصوص در مورد واکنشهای گرمازا نیست. (ذکر دو مورد) (۰/۵) (ص ۹۷)
د) ژن مربوط به پادگِن (آنتی ژن) سطحی (۰/۲۵) عامل بیماریزا (۰/۲۵) به یک باکتری یا ویروس غیربیماری¬زا منتقل میشود. (۰/۲۵) (ص ۱۰۳)
۲۰. در مورد رفتارهای جانوران به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) چرا اساس رفتار غریزی در همه افراد یک گونه یکسان است؟
ب) محرک شرطی و محرک طبیعی در آزمایش پاولوف را بنویسید.
ج) چرا در نوعی جیرجیرک، جانور نر جفت را انتخاب میکند؟
د) بعضی طوطیها برای خنثی شدن مواد سمی حاصل از غذاهای گیاهی، چه میخورند؟
هـ) در اجتماع مورچههای برگبُر، وظیفه مورچههای کوچک چیست؟
و) رفتار نگهداری و پرورش زادههای ملکه که توسط زنبورهای عسل کارگر انجام میشود، چه نوع رفتاری است؟
الف) زیرا ژنی و ارثی است (۰/۲۵) (ص ۱۰۹)
ب) محرک شرطی: صدای زنگ و محرک طبیعی: غذا (۰/۵) (ص ۱۱۱)
ج) جیرجیرک نر زامههای خود را درون کیسههای به همراه مقداری مواد مغذی به جانور ماده منتقل میکند یا جنس نر هزینه بیشتری برای تولیدمثل میپردازد. (۰/۵) (ص ۱۱۷)
د) خاک رس (۰/۲۵) (ص ۱۱۸)
هـ) مورچههای کوچکتر دفاع میکنند. (۰/۲۵) (ص ۱۲۲)
و) رفتار دگرخواهی (۰/۲۵) (ص ۱۲۲)
۲۱. به پرسش.های زیر پاسخ دهید.
الف) در یوکاریوتها، دنای سیتوپلاسمی در چه قسمتهایی از یاخته دیده میشود؟
ب) نام بخش اختصاصی آنزیم که پیش ماده در آن قرار میگیرد، چیست؟
ج) یک تفاوت همانندسازی و رونویسی را بنویسید.
د) چگونه ممکن است از یاخته¬هایی با ژنهای یکسان، یاختههایی با عملکرد و شکل متفاوت ایجاد شوند؟
هـ) جایگاه ژنهای گروه خونی ABO در فامتن شماره چند است؟
و) علت شایعترین نوع هموفیلی چیست؟
الف) در راکیزه (میتوکندری) و دیسه (پلاست) دیده میشود. (۰/۵) (ص ۱۳)
ب) جایگاه فعال (۰/۲۵) (ص ۱۹)
ج) در رونویسی با توجه به نوکلئوتیدهای رشته دنا، نوکلئوتیدهای مکمل در زنجیره رنا قرار میگیرد و به هم متصل میشوند. در همانندسازی با توجه به نوکلئوتیدهای رشته دنا، نوکلئوتیدهای مکمل در زنجیره دنا قرار میگیرد برخلاف همانندسازی که در هر چرخۀ یاختهای یک بار انجام میشود، رونویسی یک ژن میتواند در هر چرخه بارها انجام شود.
(ذکر یک مورد) (۰/۵) (به تفاوتهای صحیح دیگر نمره تعلق میگیرد) (ص ۲۳)
د) در هر یاخته تنها تعدادی از ژن¬ها فعال و سایر ژن¬ها غیر فعال هستند. (۰/۲۵) (ص ۳۳ )
هـ) در فام تن شماره ۹ است. (۰/۲۵) (ص ۴۱)
و) شایعترین نوع هموفیلی به فقدان عامل انعقادی VIII (هشت) مربوط است. (۰/۲۵) (ص ۴۳)
۲۲. به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
الف) به کل محتوای ماده وراثتی چه میگویند؟
ب) در چه صورت با شارش ژن، خزانۀ ژن دو جمعیت به هم شبیه میشود؟
ج) در زنجیره انتقال الکترون، تنها راه پیشِ روی پروتونها برای برگشتن به بخش داخلی راکیزه چه پروتئینی است؟
د) مقدار ATP تولید شده در ازای تجزیۀ کامل گلوکز در بهترین شرایط در یاخته یوکاریوت، حداکثر چند ATP است؟
هـ) مرحله مشترک بین تنفس هوازی و بیهوازی چیست؟
و) تفاوت آنزیم روبیسکو با آنزیمی که در ترکیب 2CO با اسید سه کربنی در گیاهان 4C و CAM نقش دارد، چیست؟
الف) ژنگان (ژنوم) (۰/۲۵) (ص ۵۱)
ب) اگر بین دو جمعیت، شارش ژن به طور پیوسته (۰/۲۵) و دوسویه ادامه یابد، (۰/۲۵) سرانجام خزانۀ ژن دو جمعیت به هم شبیه میشود. (ص ۵۵)
ج) آنزیم ATPساز (۰/۲۵) (ص ۷۰)
د) ATP 30 (0/25) (ص ۷۲)
هـ) گلیکولیز (۰/۲۵) (ص ۷۳)
و) آنزیمی که در ترکیب CO2 با اسید سه کربنی و تشکیل اسید چهار کربنی نقش دارد، برخلاف روبیسکو به طور اختصاصی با CO2 عمل میکند و تمایلی به اکسیژن ندارد. (۰/۵) (ص۸۷)
بارمبندی زیستشناسی دوازدهم
بارم بندی زیستشناسی ۳ سال تحصیلی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۱
درس زیستشناسی دوازدهم
ارزشیابی از دانش آموزان در این درس به دو صورت مستمر و پایانی انجام میشود.
ارزشیابی مستمر بر اساس فعالیتهای گروهی یا انفرادی دانش آموزان در کلاس یا خارج از کلاس و در طول سال تحصیلی انجام میشود. این ارزشیابی بر اساس مشاهدات معلم و تعامل بین معلم و دانش آموز در هنگام انجام هر فعالیت و بر اساس عملکرد دانش آموزان در انجام فعالیتها، مانند ارائه گزارش، مشارکت در بحثهای گروهی، پاسخ به پرسشهای کتبی و شفاهی انجام میشود.
نمره این ارزشیابی برای هر نوبت (نوبت اول سال و نوبت دوم سال) ۲۰ نمره است.
ارزشیابی پایانی به صورت آزمون کتبی انجام میشود. در نوبت اول ۲۰ نمره از چهار فصل اول کتاب (تا پایان صفحه ۶۲) و در نوبت خرداد، شهریور و دی ماه ۲۰ نمره از همه کتاب مطابق با جدول زیر پیشنهاد میشود.
نکات قابل توجه:
۱- طرح پرسش از مطالب مربوط به بیشتر بدانید، واژه شناسی، پاورقی ها و پیوستهای آخرکتاب در همه آزمونها ممنوع است.
۲- گرچه نمره جداگانهای برای فعالیتهای کتاب زیست شناسی ۳ منظور نشده، اما بدیهی است که بخشی از نمره هر فصل به فعالیتهای آن فصل اختصاص دارد. بر این اساس طراحان محترم در طراحی پرسش مربوط به هر فصل، فعالیتها و نتایج آنها را مد نظر قرار دهند.
شماره فصل و عنوان | نیمسال اول | نیمسال دوم و شهریور |
۱- مولکولهای اطلاعاتی | ۶ | ۲/۵ |
۲- جریان اطلاعات در یاخته | ۵ | ۲/۵ |
۳- انتقال اطلاعات در نسل ها | ۴ | ۲/۵ |
۴- تغییر در اطلاعات وراثتی | ۵ | ۲/۵ |
۵- از ماده به انرژی | – | ۲/۵ |
۶- از انرژی به ماده | – | ۲/۵ |
۷- فناوریهای نوین زیستی | – | ۲/۵ |
۸- رفتارهای جانوران | – | ۲/۵ |
جمع | ۲۰ | ۲۰ |
کتاب زیستشناسی ۳
فصل ۱- مولکولهای اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئینها
فصل ۲- جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
فصل ۳- انتقال اطلاعات در نسلها
مفاهیم پایه
انواع صفات
فصل ۴- تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیتها
تغییر در گونهها
فصل ۵- از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
فصل ۶- از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنشهای فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
فصل ۷- فناوریهای نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فصل ۸- رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
ارتباط و زندگی گروهی
آزمونهای آنلاین زیست ۳
فصل مولکولهای اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئینها
مولکولهای اطلاعاتی
فصل جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
جریان اطلاعات در یاخته
فصل انتقال اطلاعات در نسلها
مفاهیم پایه
انواع صفات
انتقال اطلاعات در نسلها
فصل تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیتها
تغییر در گونهها
تغییر در اطلاعات وراثتی
فصل از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
از ماده به انرژی
فصل از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنشهای فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
از انرژی به ماده
فصل فناوریهای نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فناوریهای نوین زیستی
فصل رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
رفتارهای جانوران
ارتباط و زندگی گروهی