بیماران مبتلا به کووید-۱۹ نسبت به افراد مبتلا به آلزایمر علائم آسیب مغزی بیشتری نشان می‌دهند

به طور خاص، تیمی از دانشکده پزشکی NYU Grossman سطوح بسیار بالاتری از پروتئین‌های خاص خون را دریافتند که معمولاً زمانی که فردی در بین بیماران مبتلا به کووید، آسیب عصبی (neurological damage) می‌بیند، این پروتئین‌های خاص افزایش می‌یابد. محققان می‌گویند، در طول دوره کوتاه‌مدت عفونت‌هایشان، هفت نشانگر آسیب مغزی در بین بیماران کووید به طور قابل‌توجهی بیشتر از بیماران غیرکووید مبتلا به آلزایمر بود. در میان بیماران مبتلا به کرونا، یکی از این نشانگرها بیش از دو برابر بیشتر  بود.

جنیفر فرونترا (Jennifer Frontera, MD)، نویسنده اصلی، استاد دپارتمان نورولوژی، در یک انتشار دانشگاهی می‌گوید: یافته‌های ما نشان می‌دهد که بیماران بستری شده به دلیل COVID-19، و به‌ویژه در افرادی که علائم عصبی (neurological symptoms) را در طول عفونت حاد خود تجربه می‌کنند، ممکن است سطوح نشانگر آسیب مغزی (brain injury markers) به همان اندازه یا بالاتر از آنچه در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر دیده می‌شود، باشد. 

نویسندگان مطالعه می‌گویند که علامت اصلی آسیب مغزی در میان بیماران کووید، بیماری آنسفالوپاتی متابولیک سمی (toxic metabolic encephalopathy) (TME) بود. علائم از گیجی تا کما، به دلیل سموم ایجاد شده توسط واکنش سیستم ایمنی (سپسیس) (sepsis),، نارسایی کلیه ها (the kidneys failing) و کمبود اکسیژن در بافت متغیر است.

این تیم ۲۵۱ نفر را که به دلیل کووید-۱۹ در بیمارستان بستری شده بودند در طول چند ماه اول همه‌گیری در سال ۲۰۲۰ مورد بررسی قرار دادند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان ۷۱ سال بود، اما همه آنها به طور کلی از سلامتی خوبی برخوردار بودند و هیچ سابقه زوال عقل یا زوال شناختی قبل از آنها نداشتند. ابتلا به کووید. محققان این بیماران را به دو گروه با و بدون علائم عصبی ناشی از COVID-19 تقسیم کردند.

از آنجا، تیم این افراد را با گروهی از بیماران کنترل از گروه بالینی مرکز تحقیقات بیماری آلزایمر لانگون NYU مقایسه کرد. این گروه بخشی از مطالعه بلندمدت NYU در مورد زوال عقل است و شامل ۵۴ فرد سالم، ۵۴ نفر با زوال شناختی خفیف و ۵۳ نفر مبتلا به بیماری آلزایمر است. هیچ یک از بیماران کنترل در طول مطالعه به COVID-19 مبتلا نشدند.

وقتی نوبت به آنچه دانشمندان به دنبال آن بودند، می رسد، سه نشانگر خون – یوبیکوئیتین کربوکسی ترمینال هیدرولاز L1 (UCHL1)، تاو کل و تاو-۱۸۱ فسفریله شده (ptau181) – همگی مرگ یا اختلال نورون های مغز را اندازه گیری می کنند.

هنگامی که آکسون های مغز آسیب می بینند، سطح زنجیره سبک نوروفیلامنت افزایش می یابد. اینها پسوندهای شاخه مانند هستند که از نورون ها می آیند. سطوح پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال (GFAP) میزان آسیب به سلول های گلیال، نوع دیگری از سلول های مغزی که از نورون ها پشتیبانی می کنند، اندازه گیری می کند. در نهایت، آمیلوئید بتا ۴۰ و ۴۲ نشانگرهای رایجی هستند که معمولاً در افراد مبتلا به آلزایمر ایجاد می‌شوند .

نتایج نشان می‌دهد که هفت نشانگر آسیب مغزی در بین بیماران مبتلا به کووید با TME بیش از ۶۰ درصد بیشتر از افراد بدون علائم عصبی بود.

آسیب مغزی در میان موارد کشنده کووید حتی بدتر است

با نگرانی، نویسندگان مطالعه دریافتند که نشانگرهای آسیب مغزی در بین بیمارانی که از عفونت کروناویروس خود جان سالم به در نبرده‌اند بدتر است. نشانگرها در میان بیمارانی که بر اثر کووید جان خود را از دست دادند، ۱۲۴ درصد بیشتر از افرادی بود که در نهایت بیمارستان را ترک کردند.

در مقایسه با بیماران مبتلا به آلزایمر ، نتایج نشان می‌دهد که نشانگرهای زنجیره سبک نوروفیلامنت در کوتاه‌مدت ۱۷۹ درصد بیشتر از بیماران مبتلا به کرونا بوده است. سطح GFAP نیز در میان بیماران مبتلا به کووید در مقایسه با افراد مبتلا به زوال عقل، ۶۵ درصد بیشتر بود.

توماس ویسنیفسکی، نویسنده ارشد این مطالعه، می گوید: “آسیب مغزی تروماتیک، که با افزایش این نشانگرهای زیستی نیز همراه است، به این معنا نیست که بیمار بعدا به بیماری آلزایمر یا زوال عقل مرتبط مبتلا می شود، بلکه خطر ابتلا به آن را افزایش می دهد.” مرکز نورولوژی شناختی در NYU Langone. “این که آیا این نوع رابطه در افرادی که از کووید-۱۹ شدید جان سالم به در می‌برند، وجود دارد یا خیر، سوالی است که باید با نظارت مداوم بر این بیماران به فوریت پاسخ دهیم.”

این مطالعه در Alzheimer’s & Dementia®: The Journal of the Alzheimer’s Association منتشر شده است.